درمان خانگی کبد چرب بهترین راه برای کنترل این بیماری شایع و پر دردسر است. کبد چرب در اثر تجمع غیرطبیعی چربی در کبد ایجاد می‌شود و در اغلب موارد با سبک زندگی نادرست افراد مرتبط است. به همین دلیل بیماران می‌توانند با ایجاد تغییرات خاص و کاربردی در زندگی خود، این بیماری را درمان کنند.
از روش‌های درمان خانگی کبد چرب که تاثیر بالایی در از بین رفتن آن دارند می‌توان به کاهش وزن، ورزش، رعایت رژیم غذایی بدون چربی‌های اشباع شده و کنترل کلسترول و دیابت اشاره کرد.
در این مقاله از مجله علمی پزشکی سیوطب به بررسی روش‌های درمان خانگی کبد چرب خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
نگاهی کلی به موضوع درمان خانگی کبد چرب
- رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی از جمله موثرترین راه‌ها برای مدیریت و درمان کبد چرب هستند
- رژیم مدیترانه‌ای به کاهش چربی کبد حتی بدون کاهش وزن کمک می‌کند
- مصرف سرکه سیب در درمان و بهبود عملکرد کبد و کاهش التهابات ناشی از کبد چرب موثر است
بیشتر بخوانید: درمان سیروز کبدی؛ راه‌های مقابله با تنبلی کبد
کبد چرب چیست؟
بیماری کبد چرب ناشی از تجمع چربی در کبد است که به دو صورت الکلی و غیرالکلی یا NAFLD (Nonalcoholic fatty liver disease) دیده می‌شود. در نوع الکلی فرد به دلیل مصرف بیش از حد الکل دچار این بیماری شده است؛ در صورتی که نمونه غیرالکلی به مصرف الکلی هیچ ارتباطی ندارد.
محققین هنوز مطمئن نیستند که دقیقا چه عواملی باعث ایجاد چربی در کبد افراد می‌شود؛ اما این بیماری در افرادی با شرایط زیر بیشتر شایع است:
- افراد چاق
- بیماران مبتلا به دیابت نوع 2
- افرادی با کلسترول بالا
- فشارخون بالا
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان NAFLD وجود ندارد. رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی از جمله موثرترین راه‌ها برای مدیریت این بیماری به شمار می‌روند.
بیشتر بخوانید: غذاهای بدون چربی برای کبد چرب در توقف و درمان کبد چرب موثر هستند؟
درمان خانگی کبد چرب با روش‌های طبیعی و گیاهی
افرادی که به کبد چرب غیرالکلی مبتلا هستند باید بدانند که همه انواع رژیم غذایی و مکمل‌ها برای آن‌ها مفید نیستند. به همین دلیل بهتر است پیش از امتحان رژیم‌های مختلف با پزشک خود مشورت کنند. در ادامه اقدامات و روش‌های درمان خانگی کبد چرب را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
1. کاهش وزن اضافی
در طی چندین تحقیق مختلف محققین به این نتیجه رسیده‌اند که کاهش وزن نقش مهمی در بهبود و پیشرفت علائم کبدچرب غیرالکلی دارد. این محققین همچنین توصیه می‌کنند که افراد مبتلا به چاقی و NAFLD بین 3 تا 5درصد از وزن بدن خود را باید کاهش دهند تا تجمع چربی در کبد آن‌ها کاهش یابد.
همچنین کاهش بین 7 تا 10درصد از وزن بدن سایر علائم NAFLD مانند التهاب، فیبروز و جای زخم را بهبود می‌بخشد. بهترین راه برای کاهش وزن و حفظ آن، برداشتن گام‌های کوچک به سمت هدف خود در طول زمان است. باید گفت که رژیم‌های سخت در اغلب موارد ناپایدار بوده و افراد در ادامه دادن آن‌ها با شکست مواجه می‌شوند؛ به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که از رژیم‌های اصولی و درست استفاده شود.
بیشتر بخوانید: علائم کبد چرب، علت‌ها و درمان این بیماری مرموز
2. رژیم غذایی مدیترانه ای را امتحان کنید
تحقیقات انجام شده در سال 2017 نشان می‌دهد که رژیم مدیترانه‌ای به کاهش چربی کبد حتی بدون کاهش وزن کمک می‌کند. رژیم غذایی مدیترانه‌ای همچنین به شرایطی که معمولا با NAFLD مرتبط هستند از جمله کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 کمک می‌کند.
این برنامه غذایی روی انواع غذاهای گیاهی و چربی‌های سالم تمرکز دارد. در ادامه با چند نمونه از مواد غذایی مجاز در این برنامه غذایی آشنا خواهیم شد:
| میوه‌ها | سبزیجات | حبوبات | چربی‌های سالم | پروتئین‌ها | غلات کامل |
| انواع توت‌ها | کلم بروکلی | لوبیا | روغن زیتون | ماهی | نان گندم |
| سیب | فلفل و هویچ | نخود فرنگی | آجیل | گوشت بدون چربی | برنج قهوه‌ای |
| مرکبات | سیب زمینی‌های شیرین | عدس | دانه‌های خوراکی | مرغ بدون پوست | جو کامل |
| موز و خربزه | خیار و بادمجان | نخود | آووکادو | بوقلمون | پاستا سبوس‌دار |
| انجیر | گوجه فرنگی‌ها | غلات کامل | زیتون | تخم مرغ | کوینو |
3. قهوه بنوشید
بر اساس تحقیقات انجام شده در سال 2016، قهوه مزایای محافظتی زیادی برای کبد دارد. به طور خاص تولید آنزیم‌های کبدی را تحریک می‌کند که برای مبارزه با التهابات مفید هستند.
همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف منظم قهوه آسیب کلی به کبد ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی را کاهش می‌دهد. به همین دلیل روزانه 2 تا 3 فنجان قهوه به بهترین وجه خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی را کاهش می‌دهد. توجه داشته باشید که قهوه سیاه بهترین گزینه برای این منظور است؛ زیرا حاوی هیچ چربی یا شکر اضافه‌ای نیست.
از آنجایی که قهوه حاوی کافئین است، پیشنهاد می‌شود همیشه مراقب مصرف خود باشید. اگر دو یا سه فنجان باعث ناراحتی یا اضطراب شما می‌شود، احتمالا بهترین گزینه برای درمان خانگی کبد چرب برای شما نیست.
بیشتر بخوانید: برای مسمومیت چی خوبه؟
4. کبد چرب را سه سوته درمان کنید، آن هم با ورزش
در طی تحقیقات انجام شده در سال 2017 محققین متوجه شده‌اند که در اغلب افراد، بیماری کبد چرب غیرالکلی با سبک زندگی بی‌تحرک همراه است. همچنین عدم تحرک به سایر شرایط مرتبط با NAFLD از جمله بیماری قلبی، دیابت نوع 2 و چاقی کمک می‌کند.
فعالیت کردن در زمانی که NAFLD دارید مهم است و پیشنهاد می‌شود که بیماران برای درمان خانگی کبد چرب حداقل هفته‌ای 150 دقیقه ورزش با شدت متوسط داشته باشند. به این منظور کافی است که 5 روز در هفته حدود روزانه 30 دقیقه ورزش با سطح متوسط انجام دهند. به عنوان مثال پیاده‌روی، شنا یا ورزش در باشگاه‌های ورزشی و بدنسازی.
بیشتر بخوانید: درمان کبد چرب با روش پزشکی و خانگی و تغییر سبک زندگی
5. خودداری از مصرف غذاهای حاوی قندهای اضافه
قندهای رژیمی مانند فروکتوز و ساکارز با ایجاد NAFLD مرتبط هستند. تحقیقات انجام شده در سال 2017 توضیح می‌دهد که چگونه این قندها در طول زمان به تجمع چربی در کبد کمک می‌کنند.
غذاهای فرآوری شده حاوی قند بالا عبارتند از:
- محصولات پخته شده مانند کیک، کلوچه، دونات، شیرینی و پای
- نبات
- بستنی
- غلات قندی
- نوشیدنی بدون الکل
- نوشیدنی‌های ورزشی
- نوشیدنی‌های انرژی‌زا
- محصولات لبنی شیرین شده مانند ماست‌های طعم‌دار
برای کاهش میزان مصرف مواد قندی در هنگام خرید غذاهای بسته‌بندی شده به لیست مواد تشکیل‌دهنده آن توجه کنید. از سایر مواد قندی که معمولا به محصولات غذایی اضافه می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نیشکر
- شربت ذرت با فروکتوز بالا
- شیرین‌کننده ذرت
- کنسانتره آب میوه
- عسل
- ملاس
- شربت
6. کلسترول خون را کاهش دهید
طبق تحقیقات انجام شده کبد چرب غیرالکلی، مدیریت کلسترول را به تنهایی برای بدن دشوارتر می‌کند. این دو بیماری (کبد چرب و کلسترول بال) روی هم اثر گذاشته و باعث بدتر شدن اوضاع بدن می‌شوند. به این صورت که با بالا بودن کلسترول، وضعیت کبد چرب نیز بدتر شده و خطر بیماری قلبی افزایش پیدا می‌کند.
به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که بیماران برای کمک به مدیریت کلسترول و درمان خانگی کبد چرب غیرالکلی خود مصرف انواع چربی‌ها را محدود کنند. چربی‌هایی که باید محدود شوند عبارتند از:
- چربی‌های اشباع شده در گوشت قرمز و محصولات لبنی پرچرب
- چربی‌های ترانس که اغلب در محصولات پخته شده فرآوری‌شده، کراکرها و غذاهای سرخ شده یافت می‌شوند
باید گفت که با کمک روش‌های درمان خانگی کبد چرب تا اینجا (مانند رژیم مدیترانه‌ای، ورزش و کاهش وزن) بیماران می‌توانند سطح کلسترول و چربی کبد خود را مدیریت و درمان کنند.
بیشتر بخوانید: کبد | انواع بیماری کبد | علت تا درمان
7. مصرف مکمل‌های امگا3
در حالی که مصرف بعضی چربی‌ها برای سلامت کلی بدن باید محدود شوند، انواع دیگر چربی‌ها در واقع مفید هستند. اسیدهای چرب امگا 3 چربی‌های غیراشباع چندگانه‌ای به شمار می‌روند که در غذاهایی مانند ماهی‌های چرب و بعضی مغزها و دانه‌ها یافت می‌شوند. آن‌ها فوایدی برای سلامت قلب دارند و اغلب برای افراد مبتلا به NAFLD توصیه می‌شود.
در طی تحقیقاتی محققین متوجه شده‌اند که مصرف مکمل امگا3 باعث کاهش چربی کبد و بهبود سطح کلسترول می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان وبا با ۳ راهکار ساده و پیشنهاداتی برای پیشگیری از ابتلا
8. خودداری از تحریک‌کننده‌های شناخته شده کبد
بعضی از مواد استرس بیش از حد به کبد وارد می‌کنند. این مواد عبارتند از:
- مشروبات الکلی
- داروهای بدون نسخه
- بعضی ویتامین‌ها و مکمل‌ها
توجه داشته باشید که در مواردی مصرف الکل به صورت متوسط، منجر به پیشرفت بیماری کبدچرب غیرالکلی در بیماران مبتلا به این بیماری می‌شود. به همین منظور در صورت ابتلا به این بیماری قبل از مصرف مکمل‌ها، ویتامین‌ها، داروهای بدون نسخه و انجام درمان خانگی کبد چرب بدون اطلاعات کافی با پزشک مشورت کنید.
9. مشورت با پزشک در مورد مصرف ویتامین E
ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان است که التهاب ناشی از NAFLD را کاهش می‌دهد. در تعدادی از تحقیقات در سال 2018 استفاده از این ویتامین در درمان خانگی کبد چرب امیدوارکننده بوده است؛ اما مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
محققین در راهنمای سال 2017 برای بیماری NAFLD مصرف دوز روزانه 800 واحد بین‌المللی ویتامین E را در روز برای افراد مبتلا به این بیماری که دیابت ندارند و استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) را تایید کرده‌اند، توصیه می‌کنند.
درمان فوری کبد چرب با گیاهان دارویی
گیاهان دارویی، مواد غذایی، ادویه‌های خاص و مکمل‌هایی شناسایی شده‌اند که از آن‌ها می‌توان به عنوان درمان‌های جایگزین برای درمان خانگی کبد چرب غیرالکلی استفاده کرد. در ادامه با چند نمونه از این ترکیبات خاص آشنا خواهیم شد:
بیشتر بخوانید: داروهایی كه برای کبد مضر هستند
درمان خانگی کبد چرب با خاکشیر
مزاج کبد در بدن گرم است؛ اما به دلیل مصرف مواد غذایی با طبع سرد مانند سرکه‌ها، ترشیجات و دیگر مواد غذایی، طبع آن سرد خواهد شد و همین باعث بروز مشکل در عملکرد کبد می‌شود. به این صورت که با سرد شدن، کبد توانایی متابولیزه کردن و تجزیه چربی‌ها را ندارد و همین موضوع باعث چربی اضافی در آن می‌شود.
استفاده از خاکشیر به همین دلیل برای درمان خانگی کبد چرب مفید است؛ زیرا خاکشیر طبع گرمی دارد و می‌تواند در درمان کبد چرب موثر باشد.
روش استفاده:
مصرف خاکشیر به صورت ناشتا در درمان کبد چرب تاثیر بسزایی دارد. همچنین بیماران می‌توانند برای درمان خانگی کبد چرب خود، خاکشیر را با ترنجبین ترکیب کرده و میل کنند. این ترکیب به صورت ویژه برای رفع سودا و بلغم مزاجی سودمند بوده و همچنین نرم‌کننده مزاج‌های خشک است.
درمان خانگی کبد چرب با سرکه سیب
سرکه سیب به کاهش تجمع چربی کبد کمک می‌کند و در کاهش وزن نیز موثر است. همچنین این ماده به عملکرد صحیح کبد و کاهش التهابات آن نیز کمک خواهد کرد.
روش استفاده:
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب خام و تصفیه نشده را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. کمی به آن عسل اضافه کرده و دو بار در روز پیش از غذا مصرف کنید. برای درمان خانگی کبد چرب خود این ترکیب را چند ماه ادامه دهید.
لیموترش موثر برای درمان خانگی کبد چرب
لیموترش مقادیر بالایی ویتامین C دارد و با داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی خود به کبد در تولید آنزیم‌هایی به نام گلوتاتیون کمک کرده تا اثرات سمی کبد چرب را خنثی کند. همچنین لیموترش دارای خواص سم‌زدایی است و به عنوان روشی موثر در درمان خانگی کبد چرب شناخته می‌شود. نارنجین موجود در لیموترش به کاهش التهابات کبد نیز کمک خواهد کرد.
روش استفاده:
آب نصف یک عدد لیموترش را در یک لیوان آب ریخته و آن را میل کنید. این کار را 2 یا 3 مرتبه در روز برای چند هفته تکرار کنید.
تاثیر چای سبر در درمان خانگی کبد چرب
چای سبر مقادیر بالایی کاتچین دارد که به بهبود عملکرد کبد کمک کرده و موجب کاهش چربی در بیماری کبد چرب غیرالکلی خواهد شد. همچنین این چای جزو بهترین مواد خوراکی برای چربی سوزی است و به کاهش وزن بیمار کمک می‌کند.
درمان خانگی گرید 1 و 2 کبد چرب
همان‌طور که قبلا گفته شد، کبد چرب انواع مختلفی دارد که هر کدام از آن‌ها طیف مشکلات خاصی را در بدن ایجاد می‌کند. از جمله نمونه‌های این بیماری می‌توان به گرید 1 و 2 اشاره کرد.
کبد چرب گرید 2 و درمان آن
کبد چرب گرید 2 یا استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) در اثر طیف گسترده‌ای از مشکلات به وجود آمده در اثر ایجاد و تجمع چربی در سلول‌های کبدی ایجاد می‌شود. این نمونه جزو شایع‌ترین بیماری‌های کبد چرب است که با چاقی و اضافه وزن ارتباط دارد.
از روش‌های درمان خانگی کبد چرب گرید 2 می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورزش کردن
- کاهش وزن
- کنترل سطح کلسترول خون
- کنترل دیابت و قند خون
- عدم مصرف الکل
بیشتر بخوانید: هپاتیت C را جدی بگیرید؛ خطر ابتلا به سیروز و سرطان کبد
کبد چرب گرید 1 و درمان آن
این نمونه از کبد چرب یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در بین افراد مختلف است که به طور مستقیم به سبک زندگی و رژیم غذایی وابسته است و با تغییرات سلامتی در این دو مورد به راحتی درمان می‌شود.
علت ابتلا افراد مختلف به این بیماری مشکل در رژیم غذایی ناسالم است که باعث تجمع چربی غیرطبیعی در کبد می‌شود. این بیماری با بالا رفتن کلسترول افزایش پیدا خواهد کرد.
درمان خانگی کبد چرب گرید یک به صورت زیر است:
- کاهش وزن
- اصلاح رژیم غذایی
- ورزش کردن
- عدم مصرف غذاهای پرچرب مانند غذاهای فست فودی
یادداشت پایانی
با تغییر سبک زندگی و خوراک انسان‌ها، مشکلات و بیماری‌های مختلف ایجاد شده است. یکی از این بیماری‌ها کبد چرب است که به دو صورت الکلی و غیرالکلی تقسیم می‌شود. نمونه غیرالکلی این بیماری به دو سطح گرید 1 و 2 تقسیم می‌شوند و رابطه مستقیمی با رژیم غذایی افراد و میزان فعالیت آن‌ها دارند.
به همین دلیل در اکثر مواقع افراد برای درمان خانگی کبد چرب، باید دست به تغییر در سبک زندگی خود بزنند. پیشنهاد می‌شود که ورزش کنند، رژیم غذایی مناسبی را رعایت کرده و وزن خود را کاهش دهند.
سوالات متداول درمان خانگی کبد چرب:
آیا درمان کبد چرب با خاکشیر امکان‌پذیر است؟
بله مصرف خاکشیر در درمان کبد چرب غیرالکلی بسیار موثر و مفید است.
دشمن کبد چرب چیست؟
ورزش کردن، رژیم غذایی کم چرب، وزن مناسب و کلسترول پایین.
درمان کبد چرب گرید 2 به چه صورتی است؟
برای درمان خانگی کبد چرب گرید دو باید ورزش کرد، کلسترول را مدیریت نمود و رژیم غذایی مناسبی داشت.