فوبیا ارتفاع، دلایل پیدایش آکروفوبیا و روش‌های درمان ترس از ارتفاع
فوبیا ارتفاع یا آکروفوبیا فرایندی است که شامل ترس شدید افراد از قرار گرفتن در یک ساختمان بلند یا استفاده از نردبان می‌شود. مانند سایر فوبیاهای خاص، فوبیا ارتفاع یا ترس از ارتفاع با یک درمان روانشناختی به نام مواجهه درمانی قابل درمان است. اگر به فوبیا ارتفاع مبتلا هستید یا چنین ترسی را در اطرافیان خود مشاهده کردید، بهتر است با این مقاله از سیوطب همراه باشید.
فوبیا ارتفاع یا آکروفوبیا چیست؟
آکروفوبیا یک وضعیت سلامت روان است که در آن فرد ترس شدید از ارتفاع را تجربه می‌کند. این یک نوع اختلال اضطرابی است. فرد مبتلا به فوبیا ارتفاع وقتی به ارتفاع‌های بلند فکر می‌کند یا در ارتفاع قابل توجهی قرار می‌گیرد، ترس و اضطراب شدیدی را تجربه خواهد کرد. آن‌ها اغلب از موقعیت‌ها یا مکان‌هایی که شامل ارتفاع هستند اجتناب می‌کنند.
مقدار مشخصی نگرانی در مورد ارتفاع برای همه افراد عادی است و بیشتر افراد زمانی که در ارتفاع قابل توجهی قرار می‌گیرند بیش از حد معمول محتاط هستند. بسیاری از ما ممکن است احساس ناراحتی یا عدم اطمینان داشته باشیم اگر از ارتفاعی بلند، مثلا از روی پل به پایین نگاه کنیم. اما افراد مبتلا به آکروفوبیا هنگامی که با ارتفاعات مواجه می‌شوند از جمله کارهای روزمره مانند بالا رفتن از پله‌ها، ایستادن در نزدیکی بالکن یا پارک ماشین در یک پارکینگ چند طبقه، ترس شدید و غیرمنطقی را تجربه می‌کنند.
بیشتر بخوانید: انواع فوبیا؛ از کودکی تا بزرگسالی و ۳ راه درمان این اختلال روانی
آکروفوبیا چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
مانند سایر فوبیاها، آکروفوبیا می‌تواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. فوبیای خاص، مانند آکروفوبیا، بیشتر در کودکان ایجاد می‌شود و در نوجوانان و بزرگسالان جوان آشکار خواهد شد. زنان بیشتر احتمال دارد به فوبیای خاص مبتلا شوند.
افراد مبتلا به فوبیا ارتفاع از چه ارتفاعی می‌ترسند؟
انواع ارتفاعات یا موقعیت‌هایی که افراد مبتلا به آکروفوبیا ممکن است از آن‌ها ترس داشته باشند عبارتند از:
- بالا رفتن از یک پله
- روی نردبان بودن
- استفاده از پارکینگ چند سطحی
- روی پل بودن یا عبور از روی آن
- سوار شدن بر ترن هوایی
- ایستادن در نزدیکی بالکن یا بالای ساختمان
- نگاه کردن به بیرون از پنجره یک ساختمان بلند
از آنجایی که انواع فوبیا وجود دارد، تشخیص آن‌ها کمی چالش برانگیز است. برای افرادی که فوبیا ارتفاع دارند معمولا بیش از یک نوع ارتفاع یا مکان بلند وجود دارد که از آن می‌ترسند. فوبیای دیگری نیز وجود دارد که با ترس از موقعیتی که اتفاقا ارتفاع قابل توجهی را شامل می‌شود مشخص می‌شود، اما در آن فوبیا، ارتفاع جنبه اصلی ترس نیست.
به عنوان مثال اگر ترس شدیدی از پرواز در هواپیما دارید (که در ارتفاع قابل توجهی اتفاق می‌افتد) به طور خاص، ممکن است ترس از پرواز و نه آکروفوبیا داشته باشید. اگر ترس شدیدی را تجربه می‌کنید که زندگی و تجربیات شما را محدود می‌کند، مهم است که به پزشک خود مراجعه کرده تا بتوانید تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
بیشتر بخوانید: فوبیا تاریکی در کودکان و بزرگسالان، آشنایی با علل و درمان ترس از تاریکی
فوبیا ارتفاع چقدر رایج است؟
آکروفوبیا یکی از رایج‌ترین فوبیاها است. تقریبا 3 تا 6درصد افراد آکروفوبیا دارند.
علائم و علل فوبیا ارتفاع
علائم و نشانه‌های آکروفوبیا چیست؟
علامت اصلی آکروفوبیا احساس اضطراب شدید و ترس از ارتفاع است. برخی از افراد مبتلا به فوبیا ارتفاع از ارتفاعات قابل توجه مانند پل بلند می‌ترسند. در حالی که برخی دیگر از ارتفاعات کوتاه‌تر مانند قرار گرفتن روی نردبان نیز ترس دارند.
علائم روانی فوبیا ارتفاع
- احساس ترس و اضطراب شدید هنگام فکر کردن، نگاه کردن یا قرار گرفتن در مکان‌های مرتفع
- ترس از اینکه اتفاق منفی در یک مکان مرتفع رخ دهد مانند افتادن یا گرفتار شدن در یک مکان بلند
- اگر در مکانی مرتفع هستید، تمایل شدید به فرار دارید
علائم و نشانه‌های فیزیکی
- وقتی به ارتفاع فکر یا به آن نگاه می‌کنید، ضربان قلب تند را تجربه کنید
- احساس سرگیجه و سبکی سر هنگام فکر کردن یا نگاه کردن به ارتفاع
- احساس دلتنگی
- لرزیدن
- داشتن تنگی نفس
بیشتر بخوانید: شخصیت اسکیزوئید و روش‌های درمان بحران برقراری ارتباط
چه چیزی باعث فوبیا ارتفاع می‌شود؟
محققان مطمئن نیستند که دقیقا چه چیزی باعث آکروفوبیا می‌شود. آن‌ها معتقدند که داشتن آکروفوبیا می‌تواند ناشی از نگرانی طبیعی انسان از سقوط از یک مکان بلند و آسیب‌رساندن به خود باشد. سکون و نگرانی در مورد دردی که ممکن است در اثر افتادن از ارتفاع قابل توجهی تجربه کنید، می‌تواند به ایجاد آکروفوبیا کمک کند. محققان همچنین فکر می‌کنند که یک تجربه منفی یا آسیب‌زا که شامل ارتفاع قابل توجهی است، امکان دارد به ایجاد آکروفوبیا در فرد کمک کند.
آزمایشات و تشخیص فوبیا ارتفاع
آکروفوبیا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
آکروفوبیا از طریق یک سری سوالات کامل در مورد تاریخچه، تجربیات و علائم فرد تشخیص داده می‌شود. معمولا برای تشخیص آکروفوبیا باید حداقل شش ماه ترس و اضطراب دائمی از ارتفاع را تجربه کرده باشید.
ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما احتمالا از معیارهای موجود در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، منتشر شده توسط انجمن روان‌پزشکی آمریکا، برای تشخیص آکروفوبیا استفاده می‌کند. ارائه دهنده شما همچنین هرگونه بیماری جسمی یا روانی دیگری را که می‌تواند باعث علائم شود را رد خواهد کرد.
به طور کلی، فوبیا حداقل چهار معیار برای تشخیص دارد که عبارتند از:
ترس شدید و غیرمنطقی: ترس از شی یا موقعیت، پایدار و نامتناسب با سطح مناسبی از ترس است.
اضطراب پیش‌بینی‌کننده: فردی که فوبیا دارد، تمایل دارد در موقعیت‌ها یا تجربیاتی که در آینده به موضوع یا موقعیتی که از آن می‌ترسند درگیر شود یا از آن بیم داشته باشد.
اجتناب: بسیاری از افرادی که فوبیا دارند به طور فعال از شی یا موقعیت ترسناک اجتناب می‌کنند. برخی برای اجتناب از چیزی که از آن می‌ترسند، افراطی هستند.
فوبیا با فعالیت‌های روزمره تداخل می‌کند: با ترسی که فرد تجربه می‌کند باید زندگی روزمره خود را به نحوی محدود کند تا به عنوان فوبیا تشخیص داده شود.
بیشتر بخوانید: اختلال استرس پس از سانحه و شناخت علائم PTSD
مدیریت و درمان فوبیا ارتفاع
آکروفوبیا چگونه درمان می‌شود؟
ترس از ارتفاع معمولا با درمان روانشناختی (روان درمانی) مانند مواجهه درمانی، درمان مواجهه با واقعیت مجازی یا درمان شناختی رفتاری قابل درمان است. گاهی اوقات افراد برای مقابله با ترس هنگام شرکت در درمان به داروهایی نیاز دارند که به طور موقت علائم ترس و اضطراب را تسکین دهد.
مواجهه درمانی
مواجهه درمانی شکل رایجی از درمان روانشناختی است که برای درمان فوبیای خاص استفاده می‌شود. افراد مبتلا به فوبیا معمولا از موقعیت‌هایی که شامل چیزی باشد که از آن می‌ترسند اجتناب می‌کنند. به همین دلیل، آن‌ها نمی‌توانند بیاموزند که وقتی با فوبیای خاص خود مواجه می‌شوند، می‌توانند ترس خود را مدیریت کنند یا اینکه نتایج ترسناک آن‌ها اغلب اتفاق نمی‌افتد.
درمانگران و روانشناسان از مواجهه درمانی برای افرادی که فوبیا دارند استفاده می‌کنند تا به آرامی آن‌ها را تشویق کنند؛ وارد موقعیت‌هایی شوند که باعث اضطراب آن‌ها می‌شود و سعی کنند در آن موقعیت بمانند تا بتوانند کنار آمدن با آن‌ها را بیاموزند.
بیشتر بخوانید: اختلال اضطراب به همراه علائم جسمی، روانی و رفتاری
درمان مواجهه با واقعیت مجازی (VRET)
مواجهه با واقعیت مجازی نوعی درمان روانشناختی است که از فناوری برای نشان دادن موقعیت‌های واقعی – اما جعلی – برای کمک به او برای مقابله با موقعیت‌های استرس‌زا و اضطراب‌زا استفاده می‌کند. اگر فوبیا ارتفاع دارید، ممکن است از یک هدست واقعیت مجازی (VR) استفاده کنید که شبیه‌سازی موقعیت‌هایی را که شامل ارتفاع می‌شود به شما نشان می‌دهد. به این ترتیب می‌توانید به گونه‌ای در معرض ارتفاعات قرار بگیرید که کاملا ایمن و احساسی باشد، اما واقعی نیست. تحقیقات نشان داده است که درمان مواجهه با واقعیت مجازی در درمان آکروفوبیا موثر است.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
CBTنوعی درمان روانشناختی است. از طریق صحبت کردن و پرسیدن سوالات، درمانگر یا روانشناس به شما کمک می‌کند دیدگاه متفاوتی به دست آورید. در نتیجه یاد می‌گیرید که بهتر به استرس و اضطرابی که در مواجهه با چیزهایی که باعث ترس شما می‌شود، پاسخ دهید و با آن کنار بیایید.
بیشتر بخوانید: فوبیا، هراسی بزرگ‌تر از ترس‌های معمولی
چه داروهایی برای درمان فوبیا ارتفاع استفاده می‌شود؟
معمولا از داروها برای درمان فوبیای خاص مانند آکروفوبیا استفاده نمی‌شود. گاهی اوقات افراد مبتلا به ترس از ارتفاع ممکن است از داروهایی استفاده کنند. این داروها به طور موقت به آن‌ها کمک می‌کند تا علائم ترس و اضطراب را برای درمان فوبی خود در زمانی که تحت درمان روانشناختی قرار می‌گیرند یا در موقعیت‌هایی که اجتناب ناپذیر است، کاهش دهند. داروهایی که گاهی برای کمک به درمان آکروفوبیا استفاده می‌شوند عبارتند از:
مسدود کننده‌های بتا
برخی از بتا بلوکرها برای درمان یا پیشگیری از علائم فیزیکی اضطراب، مانند ضربان قلب سریع، استفاده می‌شوند.
آرام‌بخش‌ها (بنزودیازپین‌ها)
داروهایی مانند بنزودیازپین‌ها که برای کمک به آرامش شما استفاده می‌شوند، می‌توانند به طور موقت میزان اضطراب را کاهش دهند.
بیشتر بخوانید: وسواس و آسیب‌های آن را بشناسید
عوامل خطر برای ایجاد آکروفوبیا چیست؟
متخصصان مراقبت‌های بهداشتی هنوز از علت دقیق آکروفوبیا مطمئن نیستند. تاکنون آن‌ها دریافته‌اند که عوامل خطر برای ایجاد فوبیا ارتفاع می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- سقوط از ارتفاع قابل توجه یا تماشای سقوط شخص دیگری از ارتفاع قابل توجه
- تجربه یک رویداد منفی، مانند حمله پانیک، در حالی که در یک مکان بلند هستید
- داشتن سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی
بیشتر بخوانید: افسردگی، بیماری پنهان نیمی از جامعه
چشم انداز فوبیا ارتفاع چیست؟
تنها حدود 10 تا 25درصد از افرادی که فوبیای خاصی مانند ترس از ارتفاع دارند، به دنبال درمان بیماری خود هستند. زیرا بسیاری از آن‌ها می‌توانند از موقعیتی که از آن می‌ترسند اجتناب کنند. اگر آکروفوبیا دارید، اجتناب از موقعیت‌هایی که شامل ارتفاع می‌شوند می‌تواند شما را از انجام کارهای روزمره مانند بالا رفتن از پله‌ها یا عبور از پل باز دارد و می‌تواند کیفیت کلی زندگی شما را کاهش دهد. در صورتی که در ارتفاع قابل توجهی، مانند زمانی که روی نردبان هستید، دچار حمله پانیک شوید، فوبیا ارتفاع نیز می‌تواند به طور بالقوه خطرناک باشد. به همین دلیل مهم است که به دنبال درمان باشید.
تحقیقات نشان داده است که درمان مواجهه با واقعیت مجازی، در درمان آکروفوبیا موفق است. افرادی که آکروفوبیا دارند و به دنبال درمان نیستند، دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به یک اختلال اضطراب فراگیر یا افسردگی هستند که با فوبیای خاص آن‌ها ارتباطی ندارد.
بیشتر بخوانید: علائم افسردگی در زنان که بهتر است بدانید
آیا درمانی برای ترس از ارتفاع وجود دارد؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای فوبیا ارتفاع وجود ندارد، اما مواجهه درمانی، نوعی درمان روانشناختی، در درمان آن موفق است.
بیشتر بخوانید: غمباد یا گلوبوس چیست ؟ آسيب هاي جسمي غم باد ( GLOBUS HYSTERICUS ) و راه های رفع آن !
زندگی با فوبیا ارتفاع
اگر آکروفوبیا دارم، چگونه می‌توانم از خودم مراقبت کنم؟
اگر در مکان بالایی هستید، کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش اضطراب خود انجام دهید. اگر می‌توانید با خیال راحت هر یک از اقدامات زیر را در حالی که در یک مکان بالا هستید انجام دهید، سعی کنید:
- تثبیت دید خود در افق
- نگاه کردن به اشیاء ثابت نزدیک شما
- نشستن یا دراز کشیدن
- مکث یا توقف حرکت
- انجام حواس‌پرتی‌های شناختی، مانند نام‌گذاری موارد از یک دسته خاص
ممکن است ناراحت کننده باشد، اما اگر علائم و نشانه‌های آکروفوبیا را تجربه می‌کنید، مهم است که با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید. درمان می‌تواند به شما در غلبه بر فوبیا کمک کند.
بیشتر بخوانید: داروهای آرامبخش برای درمان اضطراب و اختلالات خواب
اگر قبلا مبتلا به آکروفوبیا تشخیص داده شده‌اید، کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای مدیریت علائم خود انجام دهید، از جمله:
خواب کافی و ورزش کردن
اگر برای درمان آکروفوبیا خود در روان درمانی شرکت می‌کنید، حتما به طور منظم به درمانگر خود مراجعه کنید.
- تمرین فعالیت‌های ذهن آگاهی مانند میانجی‌گری
- تمرین تکنیک‌های تمدد اعصاب مانند تنفس عمیق و یوگا
- تماس با خانواده و دوستان برای حمایت
- پیوستن به یک گروه حمایتی برای افرادی که فوبیای آکروفوبیا یا به طور کلی فوبیای خاص دارند
بیشتر بخوانید: افسردگی پس از زایمان | نشانه ها و دلایل افسردگی پس از زایمان
چه سوالاتی باید از پزشکم بپرسم؟
صحبت در مورد سلامت روان می‌تواند ناراحت کننده و ترسناک باشد. سلامت روان به اندازه سلامت جسمانی مهم است، بنابراین اهمیت دارد که با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد علائم صحبت کنید. در صورت داشتن آکروفوبیا، سؤالات زیر ممکن است برای پرسیدن از ارائه دهنده خود مفید باشد:
بیشتر بخوانید: پرخوری عصبی چیست ؟ هر آنچه لازم است در مورد Bulimia Nervosa بدانید!
چه نوع درمانی را توصیه می‌کنید؟
آیا باید به یک درمانگر، روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنم؟
آیا توصیه‌ای برای روانشناس، روانپزشک یا درمانگر دارید؟
درمان چه مدت طول می‌کشد؟
آیا هیچ گروه حمایتی برای آکروفوبیا یا فوبیا به طور کلی می‌شناسید؟
آیا منابع آموزشی در مورد آکروفوبیا دارید که بتوانم آن را بخوانم؟
بیشتر بخوانید: درمان افسردگی ، چکار کنیم تا افسرده نشویم؟
اگر آکروفوبیا دارید، بدانید که تنها نیستید. آکروفوبیا یک فوبی رایج است. اجتناب از ارتفاع می‌تواند تسکین کوتاه مدتی را به همراه داشته باشد، اما دلیل اصلی ترس و اضطراب شما را برطرف نمی‌کند. اگرچه ممکن است سخت و ناراحت کننده باشد، مهم است که با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید و به دنبال درمان مناسب برای فوبیا ارتفاع خود باشید. هر چه زودتر به دنبال کمک باشید تا کنترل زندگی خود را به دست بگیرید.