
ارتباط آلودگی هوا و حالت تهوع یکی از سوالات پرتکرار در روزهای آلوده کلانشهرها است. البته که سوالات دیگری مانند ارتباط آلودگی هوا و غلظت خون، ارتباط آلودگی هوا و گلودرد و حتی این سوال که در آلودگی هوا چی بخوریم؟ در سراسر وب دیده میشود. از همه مهمتر علائمی که آلودگی هوا ایجاد میکند مانند سرفه، گلودرد و سردرد باعث میشود بسیاری از افراد آنها را با علائم بیماری کرونا اشتباه بگیرند.
البته که باید بیان کنیم آلودگی هوا و کرونا بیارتباط با یکدیگر نیستند. آلایندهها با تاثیر بر سیستم ایمنی و سیستم تنفسی میتوانند شدت بروز علائم کرونا را نیز افزایش دهند. بنابراین توصیه میشود افراد مستعد به بیماری یا افرادی که بیماری زمینهای دارند، در زمان آلودگی هوا تا حد امکان از خانه خارج نشوند.
ما در این نوشتار تلاش نمودهایم با بررسی همه جانبه آلودگی هوا تاثیر آن را بر دستگاه گوارشی و بروز حالت تهوع بررسی کنیم. برای پاسخ به سوالات خود خواننده ادامه این نوشتار باشید:
آلودگی هوا چیست؟
آلودگی هوا یک اصطلاح کلی است که معمولا ترکیبی از مواد شیمیایی مختلف را توصیف میکند و در هوا در گردش هستند. همین موارد است که آلودگی هوا و حالت تهوع را پدید میآورند. گازهای نامرئی مانند ازن یا مونوکسید کربن و ذرات یا قطرات کوچک مایعات در جو با هم مخلوط میشوند. دیدن هر مولکول با چشم غیرمسلح غیرممکن است، اما وقتی تریلیونها از آنها جمع شوند، می توانید آنها را به صورت مه مشاهده کنید.
این مواد شیمیایی تقریبا همیشه در مقادیر مختلف با هم مخلوط میشوند. دانشمندان هنوز درنیافتند که این مخلوطهای مختلف چگونه بر ما تاثیر میگذارد. واکنش هر فردی به قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا متفاوت است، برخی از افراد اثرات کمی دارند، در حالی که دیگران، مانند کودکان مبتلا به آسم، ممکن است بسیار بیمار شوند.
علاوه بر این، مخلوط آلودگی هوا در یک مکان معین در طول زمان تغییر میکند. تغییرات میتوانند به سرعت در طی چند ساعت یا به تدریج در طی ماهها رخ دهند.
افزایش کوتاه مدت آلودگی هوا، به عنوان مثال، ترافیک سنگین در ساعات شلوغی، میتواند ما را بیمار کند. چنین آلودگی در تمام طول سال رخ میدهد. اما آلایندههای فصلی مانند ازن معمولا فقط در گرمترین و آفتابیترین قسمتهای سال رخ میدهند. علاوه بر این، میزان ازن موجود در هوا نیز در طول روز بالا و پایین میرود، معمولا در بعدازظهرها بیشترین مقدار و در صبحهای اولیه کمترین میزان را دارد.
این تغییرات میتواند شناخت دقیق چگونگی تثیر آلودگی هوا بر انسان را برای دانشمندان بهداشت محیط و اپیدمیولوژیستها بسیار دشوار کند.
آلودگی هوا از کجا میآید؟
ممکن است آلودگی هوا را به صورت دودی که از دودکش کارخانه یا لوله اگزوز یک ماشین بیرون میریزد، تصور کنید.
در حالی که اینها منابع مهم آلودگی هوا هستند، اما بسیاری دیگر نیز وجود دارند. آلودگی هوا شامل مواد شیمیایی است که انسان در اتمسفر وارد میکند و مواد شیمیایی که در اثر رویدادهای طبیعی آزاد میشود. به عنوان مثال، آتشسوزی جنگلها منبع بزرگی از آلایندههای هوا هستند که بسیاری از جوامع را تحت تاثیر قرار میدهند. گرد و غباری که توسط باد جمع میشود نیز میتواند به کیفیت پایین هوا کمک کند.
به خاطر داشته باشید کاشت درختان بسیار موثر است، اما محققان بهداشت عمومی بیشتر بر مواد تشکیل دهنده فعالیتهای انسانی – از سوزاندن نفت گرفته تا کنترل انتشار گازهای گلخانهای در تاسیسات صنعتی – تمرکز میکنند، زیرا این منابع نزدیک به محل زندگی و کار مردم هستند.
همچنین واکنشهای شیمیایی زیادی در خود هوا رخ میدهد. این واکنشها آلایندههای ثانویهای را ایجاد میکنند که برخی از آنها کاملا سمی هستند.
در نهایت، مهم است که بدانیم آلودگی هوا هیچ مرزی نمیشناسد. اگر یک آلاینده در یک مکان منتشر شود، به راحتی از مرزها – اعم از منطقهای و ملی – به مکانهای مختلف منتقل میشود.
دهلی نو یک مثال افراطی است. اما، حتی اگر در محیطی با آلودگی کمتر زندگی میکنید، آلایندههای منتشر شده در جاهای دیگر اغلب به محل زندگی و کار افراد دیگر میروند.
از کجا بفهمیم آلودگی هوا باعث ایجاد مشکل میشود؟
این یک سوال پیچیده است، زیرا آلودگی هوا یک مشکل پنهان است که به عنوان محرک بسیاری از مشکلات سلامتی عمل میکند. بسیاری از مردم از آسم و بیماریهای ریوی، حملات قلبی و سرطان رنج میبرند و همه اینها با قرار گرفتن در معرض ذرات معلق مرتبط است. بهترین شواهد تا به امروز نشان میدهد که هر چه دوز آلودگی هوا بیشتر باشد، واکنش ما بدتر خواهد بود.
متاسفانه، موارد بسیار دیگری نیز وجود دارد که منجر به این بیماریها میشود: رژیم غذایی نامناسب، ژنهای ارثی یا سیگار کشیدن. این امر پی بردن به علت یک بیماری خاص منتسب به قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا را بسیار دشوارتر میکند.
هر مطالعه بهداشتی نتایج کمی متفاوت ارائه میدهد، زیرا هر مطالعه گروه متفاوتی از افراد و معمولا انواع مختلفی از آلودگی هوا را مشاهده میکند. دانشمندان معمولا نتایج خود را بر اساس هرگونه تغییر در خطر ابتلا به بیماری ناشی از آلودگی هوا گزارش میدهند.
به عنوان مثال، مطالعهای در تایوان به بررسی غلظت ذرات معلق در طول دو سال پرداخت. محققان دریافتند که به ازای هر 10 میکروگرم در متر مکعب افزایش ذرات، احتمال ابتلا به فشار خون بالا حدود 3 درصد افزایش مییابد. این میتواند نشان دهد که اگر افزایش غلظت ذرات معلق در هر جامعهای ممکن است منجر به افزایش فشار خون شود.
آیا آلودگی هوا و حالت تهوع مواردی در پی هم هستند؟
در پاسخ به این سوال و سوالات مشابه آن یعنی ارتباط آلودگی هوا و سردرد یا ارتباط آلودگی هوا و بیماریها باید بیان کنیم که آلایندههای محیطی چه در محیط خانه و چه در محیط بیرون از خانه میتوانند موجب بروز برخی حساسیتها و بیماریها شوند. آلودگی هوا نیز با اثر بر سیستم گوارشی برخی افراد احتمال بروز حالت تهوع را در پی خواهد داشت. بنابراین میتوان به این نتیجه رسید که در روزهایی که میزان آلایندهها در محیط زیاد هستند احتمال بروز این علائم نیز بالا میرود.
چرا آلودگی هوا مهم است؟
یک فرد بالغ معمولی حدود 20000 نفس در روز میکشد. اینکه آیا شما در اثر آلودگی هوا بیمار میشوید یا نه بستگی به مقدار و نوع مواد شیمیایی استنشاقی شما دارد و اینکه آیا شما ممکن است به بیماریها حساس باشید یا خیر.
به عنوان مثال، برای کسی که در دهلی نو زندگی میکند، این 20000 تنفس معادل حدود 20 دانه نمک خوراکی ذرات معلق در ریههای آنها در روز است.
اگرچه این ممکن است زیاد به نظر نرسد، به خاطر داشته باشید که این ذرات معلق نمک خوراکی بیضرر نیستند، چراکه ترکیبی از مواد شیمیایی است که از سوختن مواد، روغنهای نسوخته، فلزات و حتی مواد بیولوژیکی به دست میآید و شامل هیچ یک از آلاینده های گازی مانند ازن یا مونوکسید کربن یا اکسیدهای نیتروژن نمیشود.
علائم آلودگی هوا چیست؟
علائم کوتاه مدت قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا شامل خارش چشم، بینی و گلو، خس خس سینه، سرفه، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سردرد، حالت تهوع و عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی (برونشیت و ذات الریه) است. همچنین آسم و آمفیزم را تشدید میکند. اثرات طولانی مدت شامل سرطان ریه، بیماری قلبی عروقی، بیماری مزمن تنفسی و ایجاد آلرژی است. آلودگی هوا با حملات قلبی و سکته نیز همراه است.
عوامل ایجاد کننده آلودگی هوا
برخی از عواملی که باعث آلودگی هوا می شوند عبارتند از:
مونوکسید کربن (CO): اکسیژن را کاهش میدهد. قرار گرفتن در معرض سطوح بالا نیز بر هوشیاری ذهنی و بینایی تأثیر میگذارد.
ازن (O3): این نوع ازن سیستم تنفسی را تحریک میکند و میتواند پوشش ریهها را ملتهب و آسیب برساند. قرار گرفتن در معرض طولانی مدت منجر به کاهش عملکرد ریوی به دلیل بافت اسکار و افزایش عفونتهای تنفسی میشود.
دی اکسید گوگرد (SO2): راههای هوایی را منقبض میکند و در طولانی مدت میتواند مکانیسمهای دفاعی ریهها را کاهش دهد.
اکسید نیتروژن (NO2): باعث التهاب سیستم تنفسی، کاهش ایمنی در برابر عفونتهای تنفسی و تشدید آسم و برونشیت میشود.
ذرات معلق (PM): به خصوص برای افرادی که از بیماری مزمن قلبی و ریوی رنج میبرند و در معرض خطر مرگ زودرس هستند، آسیب قابل توجهی ایجاد میکند. بسته به اندازه ذرات استنشاق شده، آنها در ریهها و سیستم قلبی عروقی رسوب و به سایر اندام ها از جمله مغز مهاجرت میکنند و در نهایت بر عملکرد بدن تاثیر میگذارند.
در مجله پزشکی سیوطب به موضوع آلودگی هوا و حالت تهوع پرداختیم. بیان کردیم که آلودگی هوا چیست و چگونه میتوانیم تشخیص دهیم که این مشکل رو به افزایش میتواند دردسرهای بسیاری برای افراد ایجاد کند. همچنین به بررسی دقیق عوامل ایجاد کننده آلودگی هوا پرداختیم که هر روزه افراد بیشتری را با خود درگیر میکنند.
مرسی عالی بود
خوشحالیم که براتون مفید واقع شده است
خوردن شیر بعد به کاهش عوارض آلودگی هوا کمک می کنه؟
بله کلا شیر به پاکسازی ریه کمک می کند
سلام ببخشید من از روز جمعه که اومدم تهران جلوی سرم احساس سنگینی و سرگیجه میکنم اما سرم گیج نمیره اما حالتش رو دارم یه جور خاصیه به نظرتون از الودگی هوا ممکنه باشه؟
دلایل زیادی میتونه داشته باشه حتما باید توسط پزشک برسی شود
من هر بار که میام تهران و بر میگردم بخاطر سردرد و حالت تهوع تا یکی دو روز حاالم خوب نیست و خیلی اذیت میشم.
دیگه فرقی نداره تابستون و زمستون کلا هوای تهران آلوده است.
بله متاسفانه
امیدواریم زودتر این جریان حل شود
بدن درد هم می تونه واسه آلودگی هوا باشه
بله غیرمستقیم ممکنه باعث افت کسیژن و عوارن جانبی بدن درد شود
آیا ورزش در آلودگی هوا باعث سرگیجه می شود؟
بله ممکنه موجب کاهش اکسیژن بدن و درنتیجه سرگیجه شود
بهتون پیشنهاد میکنیم برای جلوگیری از اسیب هایی که ورزش کردن در هوای الوده ممکن است به وجود بیاورد در روزهای الوده از انجام ورزش پرهیز کنید
چه نوع ماسکی برای استفاده در آلودگی هوا مفیده؟
تمامی ماسک های معمول که توسط وزارت بهداشت تایید شدن