اختلال اضطراب به همراه علائم جسمی، روانی و رفتاری
اختلال اضطراب نوعی بیماری اعصاب و روان است. اضطراب گذراندن روز را دشوار می‌کند. علائم اختلالات اضطرابی شامل احساس عصبی بودن، وحشت، ترس، تعریق و ضربان قلب سریع است. درمان اختلال اضطراب هم شامل داروها و درمان رفتاری شناختی می‌شود. مراقبت‌های پزشکی می‌تواند یک برنامه درمانی مناسب برای بیمار طراحی کند.
اختلال اضطراب چیست؟
اینکه هرکسی کمی اضطراب داشته باشد، طبیعی است. اگر مجبور باشید با مشکلی در محل کار مقابله کنید، به مصاحبه بروید، آزمایش دهید یا تصمیم مهمی بگیرید، ممکن است احساس اضطراب یا عصبی بودن کنید. در بسیاری از موارد اضطراب می‌تواند مفید باشد. به عنوان مثال اضطراب به ما کمک می‌کند تا موقعیت‌های خطرناک را متوجه شویم و توجه ما را متمرکز می‌کند، بنابراین ایمن می‌مانیم.
اما یک اختلال اضطراب فراتر از عصبی بودن معمولی و ترس جزئی است که ممکن است هر از گاهی احساس کنید. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که:
- اضطراب توانایی عملکرد فرد را مختل می‌کند
- وقتی چیزی احساسات فرد را برمی‌انگیزد، اغلب واکنش بیش از حد نشان می‌دهد
- فرد نمی‌تواند پاسخ‌های خود را در برابر موقعیت‌ها کنترل کند
اختلالات اضطرابی می‌توانند گذراندن روز را دشوار کنند. خوشبختانه چندین درمان موثر برای این مشکل وجود دارد.
چه کسانی در معرض اختلال اضطراب هستند؟
ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی می‌توانند خطر ابتلا به اختلالات اضطرابی را در فرد افزایش دهد. همچنین هر شخص در صورت داشتن موارد زیر ممکن است در معرض خطر بیشتری باشد:
- برخی ویژگی‌های شخصیتی، مانند کم‌رویی یا بازداری رفتاری، احساس ناراحتی و اجتناب از افراد ناآشنا، موقعیت‌ها یا محیط‌ها
- حوادث استرس‌زا یا آسیب‌زا در اوایل کودکی یا بزرگسالی
- سابقه خانوادگی اضطراب یا سایر شرایط بهداشت روانی
- برخی شرایط جسمی از جمله مشکلات تیروئید و آریتمی‌های قلبی (ریتم غیر معمول قلب)
اختلالات اضطرابی بیشتر در زنان رخ می‌دهند. محققان هنوز در حال مطالعه علت این امر هستند. ممکن است این موضوع از هورمون‌های زنانه ناشی شود، به ویژه هورمون‌هایی که در طول ماه نوسان می‌کنند. هورمون تستوسترون نیز امکان دارد برای مردان بیشتر نقش داشته باشد و باعث کاهش اضطراب شود. همچنین ممکن است زنان کمتر به دنبال درمان باشند، بنابراین اضطراب در آن‌ها معمولا تشدید می‌شود.
انواع اختلال اضطراب چیست؟
انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارد، از جمله:
- اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
- اختلال هراس
- فوبیا
- اضطراب جدایی
سایر بیماری‌های روانی دارای ویژگی‌های اختلالات اضطرابی هستند. این موارد شامل اختلال استرس پس از سانحه و وسواس است.
بیشتر بخوانید: وسواس و آسیب‌های آن را بشناسید
اختلال اضطراب فراگیر (GAD) چیست؟
با GAD ممکن است احساس نگرانی و تنش شدید و غیر واقعی در افراد به وجود بیاید. حتی اگر هیچ چیزی برای تحریک این احساسات وجود نداشته باشد. امکان دارد افراد درگیر در بیشتر روزها، در مورد موضوعات مختلف، از جمله سلامتی، کار، مدرسه و روابط، نگرانی زیادی داشته باشند. شاید آن‌ها احساس کنند که نگرانی از موضوعی به موضوع دیگر ادامه می‌یابد. علائم جسمی GAD می‌تواند شامل بی‌قراری، مشکل تمرکز و مشکلات خواب باشد.
اختلال هراس چیست؟
اگر شخصی اختلال هراس داشته باشد، حملات شدید و ناگهانی را تجربه می‌کند. این حملات اغلب احساسات قوی‌تر و شدیدتری نسبت به سایر انواع اختلالات اضطرابی دارند.
احساسات وحشت ممکن است به طور ناگهانی و غیرمنتظره شروع شوند یا ممکن است ناشی از یک منبع باشند، مانند مواجهه با موقعیتی که از آن می‌ترسند. حملات پانیک می‌توانند شبیه حمله قلبی باشند.
در طول حمله پانیک، ممکن است موارد زیر تجربه شود:
- تعریق
- تپش قلب (احساس می‌شود قلب در حال تپش شدید است)
- درد قفسه سینه
- احساس خفگی که می‌تواند فرد را در شرایط حمله قلبی یا «دیوانه شدن» قرار دهد
حمله پانیک بسیار ناراحت کننده است. افراد مبتلا به اختلال هراس اغلب زمان زیادی را صرف نگرانی در مورد حمله پانیک بعدی می‌کنند. آن‌ها همچنین سعی می‌کنند از موقعیت‌هایی که ممکن است باعث حمله شود، اجتناب کنند.
فوبیا چیست؟
فوبیا ترس شدید از موقعیت‌ها یا اشیا خاص است. برخی از این ترس‌ها ممکن است منطقی باشند، مانند ترس از مار، اما اغلب سطح ترس با وضعیت مطابقت ندارد.
مانند سایر اختلالات اضطرابی، ممکن است زمان زیادی را صرف اجتناب از موقعیت‌هایی کنید که شاید باعث ایجاد فوبیا شود.
یک هراس خاص یا یک هراس ساده، ترس شدید از یک شی یا موقعیت خاص است. ممکن است باعث شود که فرد از موقعیت‌های روزمره اجتناب کند. برخی از فوبیاهای خاص شامل ترس از موارد زیر است:
- حیواناتی مانند عنکبوت، سگ یا مار
- خون
- پرواز کردن
- ارتفاعات
- تزریق
بیشتر بخوانید: فوبیا، هراسی بزرگ‌تر از ترس‌های معمولی
اختلال اضطراب اجتماعی
ارائه دهندگان خدمات بهداشتی به این وضعیت فوبی اجتماعی می‌گفتند. ممکن است فرد با موقعیت‌های اجتماعی روزانه نگرانی و خودآگاهی زیادی داشته باشد. همچنین امکان دارد نگران این باشد که دیگران او را قضاوت می‌کنند یا نگران باشد که خودش را شرمنده کند. افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی شاید به طور کامل از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب کنند.
آگورافوبیا
اگر کسی دچار آگورافوبیا باشد، ممکن است ترس شدید از اینکه تحت فشار قرار بگیرد یا نتواند کمک بگیرد را همراه خود داشته باشد. چنین شخصی معمولا از دو یا چند مورد از این محیط‌ها می‌ترسد:
- فضاهای بسته
- خطوط یا جمعیت
- هراس از مکان باز
- مکان‌های خارج از خانه
- وسایل حمل و نقل عمومی
در شرایط شدید فرد مبتلا به آگورافوبیا ممکن است به هیچ وجه از خانه خارج نشود. آن‌ها آ‌ن‌قدر از حمله در مکان‌های عمومی وحشت دارند که ترجیح می‌دهند داخل خانه بمانند.
اختلال اضطراب جدایی چیست؟
این وضعیت بیشتر در مورد کودکان یا نوجوانان اتفاق می‌افتد که ممکن است نگران دوری از والدین خود را داشته باشند. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی امکان دارد بترسند که والدین آن‌ها به نحوی آسیب ببینند یا طبق وعده خود باز نگردند. این مشکل در بچه‌های پیش‌دبستانی زیاد اتفاق می‌افتد. اما کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالانی که یک رویداد استرس‌زا را تجربه می‌کنند نیز ممکن است دچار اختلال اضطراب جدایی شوند.
اختلالات اضطرابی چقدر شایع هستند؟
اختلالات اضطرابی یکی شایع‌ترین بیماری‌های روانی در ایالات متحده است و حدود 40 میلیون آمریکایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تقریبا در 30 درصد از بزرگسالان اتفاق رخ می‌دهد. اختلالات اضطرابی اغلب در دوران کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شوند.
اختلالات اضطرابی چگونه بر کودکان تأثیر می‌گذارد؟
طبیعی است که کودکان در مقاطع خاصی احساس اضطراب، نگرانی یا ترس کنند. به عنوان مثال ممکن است کودک از رعد و برق یا پارس سگ بترسد. یک نوجوان ممکن است از امتحان آینده در مدرسه نگران باشد.
اما گاهی اوقات، کودکان با هراس‌های ویژه شدید به این موقعیت‌ها نزدیک می‌شوند یا نمی‌توانند از فکر همه ترس‌هایی که در یکی از این رویدادها وجود دارد، دست بردارند.
این کودکان اغلب در نگرانی‌های خود گیر می‌کنند. آن‌ها به سختی می‌توانند کارهای روزانه خود مانند مدرسه رفتن، بازی کردن و خوابیدن را انجام دهند. این کودکان خیلی مایل نیستند که چیز جدیدی را امتحان کنند.
این نگرانی‌های معمول دوران کودکی را از یک اختلال اضطراب که نیاز به کمک حرفه‌ای دارد جدا می‌کند. اگر اضطراب یا نگرانی در عملکرد کودک اختلال ایجاد می‌کند، ممکن است زمان درخواست کمک فرا رسیده باشد.
بیشتر بخوانید: غمباد یا گلوبوس چیست؟ آسيب های جسمی غم باد ( GLOBUS HYSTERICUS ) و راه های رفع آن
علت اختلالات اضطرابی چیست؟
اختلالات اضطرابی مانند سایر انواع بیماری‌های روانی هستند. آن‌ها ناشی از ضعف شخصی، نقص‌های شخصیتی یا مشکلات تربیتی نیستند. اما محققان دقیقا نمی‌دانند چه چیزی باعث اختلالات اضطرابی می‌شود. آن‌ها گمان می‌کنند که ترکیبی از عوامل زیر در فرایند نقش دارد:
عدم تعادل شیمیایی
استرس شدید یا طولانی مدت می‌تواند تعادل شیمیایی را که خلق و خوی فرد را کنترل می‌کند، تغییر دهد. تجربه استرس زیاد در یک دوره طولانی می‌تواند منجر به اختلال اضطراب شود.
عوامل محیطی
تجربه یک ضربه ممکن است باعث ایجاد یک اختلال شود، به ویژه در افرادی که خطر ابتلا به این بیماری را بیشتر به ارث برده‌اند.
وراثت
اختلالات اضطرابی در خانواده‌ها مشاهده می‌شود. فرد ممکن است اختلالات را از یک یا هر دو والدین به ارث ببرد، مانند رنگ چشم.
علائم اختلال اضطراب چیست؟
علائم بسته به نوع اختلال اضطرابی که وجود دارد متفاوت است. علائم کلی اختلال اضطرابی عبارت‌اند از:
علائم جسمی:
دست‌های سرد یا عرق کرده
دهان خشک
تپش قلب
حالت تهوع
بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن دست یا پا
تنش عضلانی
تنگی نفس
علائم روانی:
احساس وحشت، ترس و ناراحتی
کابوس‌ها
افکار مکرر یا تلنگرهای تجربیات آسیب‌زا
افکار وسواسی غیرقابل کنترل
علائم رفتاری:
ناتوانی در سکون و آرامش
رفتارهای آیینی مانند شستن مکرر دست‌ها
مشکل خواب
چگونه می‌توانیم بفهمم که یک کودک دارای اختلال اضطراب است؟
مشکلات مربوط به اضطراب در کودکان چهار ویژگی مشترک دارد.
- به طور معمول ترس وجود دارد که با توانایی لذت بردن از زندگی، گذراندن روز یا انجام وظایف مختل می‌شود
- هم برای کودک و هم برای والدین گیج کننده است
- پس از توضیحات منطقی برای رفع نگرانی‌ها بهبود نمی‌یابد
- قابل درمان است
اختلالات اضطرابی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
اگر علائم اختلال اضطراب را دارید، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک با یک تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی شروع می‌کند. هیچ آزمایش یا اسکنی وجود ندارد که بتواند اختلالات اضطرابی را تشخیص دهد. اما پزشک ممکن است برخی آزمایش‌ها را انجام دهد تا شرایطی که از نظر فیزیکی ممکن است باعث ایجاد علائم شوند را رد کند.
چه کسی می‌تواند اختلالات اضطرابی را تشخیص دهد؟
اگر پزشک هیچ نشانه‌ای از بیماری جسمی پیدا نکرد، ممکن است فرد را به روان‌پزشک یا روان‌شناس ارجاع دهد. متخصصان بهداشت روان در تشخیص و درمان بیماری‌های روانی تخصص دارند. آن‌ها امکان دارد از ابزارهای مصاحبه و ارزیابی مخصوص برای تشخیص اینکه آیا فرد دارای اختلال اضطرابی است استفاده کنند. به طور معمول، تشخیص پزشک بر اساس موارد زیر است:
- علائم گزارش شده فرد، از جمله شدت آن‌ها و مدت زمان دوام
- بحث در مورد نحوه تداخل علائم در زندگی روزمره
- مشاهده پزشک از نگرش و رفتار فرد
درمان اختلال اضطراب
اختلال اضطرابی مانند سایر مشکلات سلامتی، نیاز به درمان دارد. بیمار نمی‌تواند آن را کنار بگذارد و این موضوع به انضباط شخصی یا نگرش مربوط نیست. محققان در چند دهه گذشته پیشرفت‌های زیادی در زمینه درمان بیماری‌های روانی داشته‌اند. پزشک یک برنامه درمانی مناسب برای فرد تهیه می‌کند. برنامه ممکن است شامل دارو و روان درمانی باشد.
دارو چگونه اختلالات اضطرابی را درمان می‌کند؟
داروها نمی‌توانند اختلال اضطراب را درمان کنند. اما آن‌ها می‌توانند علائم را بهبود بخشیده و به فرد در عملکرد بهتر کمک کنند. داروهای اختلالات اضطرابی اغلب شامل موارد زیر است:
داروهای ضد اضطراب
داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپین‌ها ممکن است اضطراب، وحشت و نگرانی بیمار را کاهش دهند. آن‌ها به سرعت کار می‌کنند، اما امکان دارد میزان تحمل بیمار در برابر دارو زیاد شود.
این موضوع باعث خواهد شد که داروها در طول زمان تاثیر کمتری داشته باشند. پزشک ممکن است داروهای ضد اضطراب را برای کوتاه مدت تجویز کند، سپس دارو را کم کرده یا داروی ضد افسردگی را به این ترکیب اضافه کند.
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی همچنین می‌توانند به اختلالات اضطرابی کمک کنند. آن‌ها نحوه استفاده مغز فرد از مواد شیمیایی خاص برای بهبود خلق و خو و کاهش استرس را تغییر می‌دهند. جواب گرفتن از داروهای ضدافسردگی ممکن است مدتی طول بکشد، بنابراین باید صبور بود. اگر فرد احساس می‌کند که آمادگی ترک داروهای ضدافسردگی را دارد، ابتدا باید با پزشک خود صحبت کند.
مسدود کننده‌های بتا
مسدود کننده‌های بتا که معمولا برای فشار خون بالا استفاده می‌شوند، می‌توانند به کاهش برخی از علائم جسمی اختلالات اضطرابی کمک کنند. آن‌ها می‌توانند ضربان سریع قلب و لرزش را تسکین دهند.
پزشک با بیمار همکاری می‌کند تا ترکیب و دوز مناسب دارو را پیدا کند. دوز دارو را نباید بدون مشورت با پزشک تغییر داد. پزشکان بیمار را تحت نظارت قرار می‌دهند تا مطمئن شوند که داروها بدون ایجاد عوارض جانبی منفی کار می‌کنند.
بیشتر بخوانید: افسردگی، بیماری پنهان نیمی از جامعه
روان درمانی چگونه اختلال اضطراب را درمان می‌کند؟
روان درمانی یا مشاوره به فرد کمک می‌کند تا او با واکنش احساسی به بیماری کنار بیاید. یک ارائه دهنده سلامت روان از طریق استراتژی‌هایی صحبت می‌کند تا به بیمار در درک بهتر و مدیریت این اختلال کمک کند.
درمان شناختی رفتاری (CBT) رایج‌ترین نوع روان درمانی است که برای درمان اختلال اضطراب مورد استفاده قرار می‌گیرد. CBT برای اضطراب به بیمار می‌آموزد که الگوهای فکری و رفتارهایی که منجر به احساسات مزاحم می‌شوند را تشخیص دهد. سپس روی تغییر آن‌ها کار می‌کند.
این روش به بیمار کمک می‌کند تا با فعالیت‌ها یا موقعیت‌هایی که ممکن است از آن‌ها اجتناب کرده باشد، درگیر شود. پزشک همچنین ممکن است از تمرینات آرامش‌بخش استفاده کند.
اگر کودکی با اختلال اضطرابی درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟
کمک گرفتن از فرزند برای درمان اختلال اضطرابی خودش می‌تواند رشد و عزت نفس او را بهبود بخشد. اما اختلالات اضطرابی درمان نشده می‌تواند به موارد زیر آسیب برساند:
- روابط خانوادگی
- عملکرد در مدرسه
- عملکرد اجتماعی
همچنین ممکن است کودک با مشکلات جدی روحی و جسمی روبه‌رو شود. خوشبختانه درمان‌های متعددی برای اختلالات اضطرابی وجود دارند. درمان مناسب می‌تواند به کودک کمک کند علائم خود را مدیریت کرده و بهترین حالت را احساس کند.
جلوگیری از اختلال اضطراب
آیا می‌توان از اختلالات اضطرابی جلوگیری کرد؟ بدون‌شک شما نمی‌توانید از اختلالات اضطرابی جلوگیری کنید. اما می‌توانید برای کنترل یا کاهش علائم آن اقداماتی را انجام دهید:
داروها را بررسی کنید
قبل از مصرف داروهای بدون نسخه یا داروهای گیاهی با یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی یا داروساز صحبت کنید. برخی از این داروها، حاوی موادی شیمیایی هستند که ممکن است علائم اضطراب را بدتر کنند.
کافئین را محدود کنید
میزان مصرف کافئین بیمار را متوقف یا محدود کنید، از جمله قهوه، چای، کولا و شکلات.
زندگی سالم داشته باشید
ورزش و رژیم غذایی سالم و متعادل را به طور منظم در برنامه روزانه بیمار بگنجانید.
به دنبال کمک باشید
در صورت تجربه یک حادثه آسیب‌زا یا ناراحت کننده، از مشاوره و پشتیبانی استفاده کنید. انجام این کار می‌تواند از اختلال در اضطراب و سایر احساسات ناخوشایند در زندگی فرد جلوگیری کند.
چشم‌انداز افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی چگونه است؟
اختلالات اضطرابی اغلب می‌توانند تشخیص داده نشده و درمان نشوند. خوشبختانه درمان می‌تواند کمک کننده باشد. درمان مناسب این قابلیت را دارد که به بهبود کیفیت زندگی، روابط و بهره‌وری فرد کمک می‌کند. همچنین می‌تواند از رفاه کلی بیمار پشتیبانی کند.
نیازی نیست با نگرانی و ترس مداوم زندگی کنید. اگر علائم اختلال اضطرابی را در کسی مشاهده کردید با پزشک او مشورت داشته باشید. این بیماری بهتر است در اسرع وقت تشخیص داده و درمان شود. انجام این کار می‌تواند مشکلاتی را که اختلالات اضطرابی می‌توانند ایجاد کنند، محدود کند. اغلب ترکیبی از داروها و مشاوره برای اضطراب به فرد کمک می‌کند.
چگونه می‌توانیم به بهترین نحو با اختلالات اضطرابی کنار بیاییم؟
برای مقابله با علائم اختلال اضطراب مراحل مختلفی را می‌توان انجام داد. این استراتژی‌ها همچنین می‌توانند درمان را موثرتر کنند:
مدیریت استرس را کشف کنید
روش‌های مدیریت استرس را بیاموزید، مانند مدیتیشن.
به گروه های پشتیبانی بپیوندید
این گروه‌ها به صورت حضوری و آنلاین در دسترس هستند. آن‌ها افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی را تشویق می‌کنند تا تجربیات و راهبردهای مقابله خود را به اشتراک بگذارند.
آموزش ببینید
بیمار باید یاد بگیرد تا احساس کنترل بیشتری روی نوع خاصی از اختلالات اضطرابی داشته باشد. به دوستان و عزیزان کمک کنید تا این اختلال را نیز درک کنند و بتوانند از بیمار حمایت کنند.
مصرف کافئین را محدود یا از آن خودداری کنید
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب متوجه می‌شوند که کافئین می‌تواند علائم آن‌ها را بدتر کند.
با پزشک صحبت کنید
اگر بیمار احساس می‌کند که درمان موثر نیست یا در مورد داروهای خود سوالی دارد، می‌تواند با پزشک خود تماس بگیرد. او می‌داند که چگونه می‌تواند باعث شود بیمار به بهترین نحو به جلو حرکت کند.
بیشتر بخوانید: داروهای آرامبخش برای درمان اضطراب و اختلالات خواب
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چگونه با اختلالات اضطرابی ارتباط دارد؟
برخی افراد آثار استرس را در معده خود احساس می‌کنند. افراد مبتلا به IBS با مشکلات ناراحت کننده‌ای از جمله درد معده، یبوست و اسهال مواجه هستند. آن‌ها همچنین اغلب دچار اضطراب و افسردگی هستند که می‌تواند علائم را بدتر کند.
ارتباط بین IBS و اضطراب ناشی از سیستم عصبی است که تا حدی روده بزرگ را کنترل می‌کند. واکنش سیستم عصبی به استرس ممکن است بر معده تاثیر بگذارد. در بین افرادی که تحت درمان IBS قرار می‌گیرند، 50 تا 90 درصد نیز ممکن است دارای اختلال اضطراب یا افسردگی باشند. درمان IBS می‌تواند شامل مدیریت استرس و روان درمانی برای تسکین علائم باشد.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کرد؟
علائم اختلالات اضطرابی می‌تواند شبیه علائم حمله قلبی یا سایر موارد اورژانسی بهداشتی باشد. اگر فردی برای اولین بار دچار حمله اضطرابی شده است یا به هر نحوی نگران سلامتی او هستید، با 115 تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس مراجعه کنید.
اگر فرد دچار حمله اضطرابی شده و مطمئن نیست که باید به اورژانس مراجعه کند یا خیر، بهتر است این کار را انجام دهد. متخصصان مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند مطمئن شوند که حال او خوب است و هرگونه درمان لازم را به او ارائه دهند.
یک اختلال اضطراب می‌تواند گذراندن روز فرد را دشوار کند. علائم اختلالات اضطرابی شامل احساس عصبی بودن، وحشت و ترس است. همچنین امکان دارد علائم جسمی مانند تعریق و ضربان قلب سریع ایجاد کند. اما نیازی نیست که بیمار این‌گونه زندگی کند.
چندین درمان موثر برای اختلال اضطراب در دسترس است. با پزشک مشورت کنید تا تشخیص و بهترین برنامه درمانی را مشخص کند. اغلب درمانی مرکب از داروها و موارد دیگر است. داروهای ضد اضطراب و داروهای ضد افسردگی، همراه با CBT، می‌توانند به بیمار دارای اختلال اضطراب کمک کنند تا بهترین حالت را داشته باشد.