با تشخیص میگرن بازیلار، آن را زودتر کنترل کنید

میگرن با هاله ساقه مغز (MBA) یا همان میگرن بازیلار یکی از انواع میگرن است که از ساقه مغز شروع می‌شود. این سردرد شامل هاله یا علائم قبلی مانند سرگیجه، مشکل در صحبت کردن و شنوایی و از دست دادن کنترل ماهیچه‌ها خواهد بود.

پیش از این میگرن بازیلار به عنوان سردرد پایه یا شریان پایه شناخته می‌شد. انجمن بین‌المللی سردرد در حال حاضر آن را «میگرن با هاله ساقه مغز یا بازیلار» طبقه‌بندی می‌کند.

میگرن بازیلار چیست؟

این نوع درد نیم قرن است که شناخته شده، اما هنوز هم به صورت یک راز باقی مانده است. میگرن بازیلار بسیار نادر بوده و علت آن را نشناخته‌اند، همچنین تشخیص و هنوز گاهی وجود آن زیر سوال می‌رود.

میگرن بازیلار یک سردرد با هاله محسوب می‌شود. این به آن معنا است که این درد می‌تواند علائمی داشته باشد که بر حواس شما، به ویژه بینایی تاثیر بگذارد. «هاله» یک اصطلاح پزشکی است که به مجموعه علائم قبل از حمله اشاره دارد.

با MBA، ممکن است نقاط یا خطوطی در بینایی خود مشاهده کنید و همچنین چشمک‌های غیرطبیعی نورها را ببینید. در طول این اختلالات یا کمی بعد از آن، شما معمولا دچار سردرد می‌شوید، اما این اتفاق همیشگی نیست.

سردرد با هاله ساقه مغز نسبتا نادر است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که آن‌ها 04/0 درصد از عموم مردم، 6/1 درصد از افراد مبتلا به سردرد و 10 درصد از افرادی که دچار میگرن با هاله بینایی هستند را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

این نوع میگرن معمولا فقط یک ساعت یا بیشتر طول می‌کشد. MBAهای شدید ممکن است چند ساعت طول بکشند، اما معمولا عوارض جدی ندارند. با درمان و درک علل احتمالی، می‌توان MBAها را بدون وقفه در زندگی روزمره خود مدیریت کرد.

بیشتر بخوانید: خطرات میگرن را بدانید و از آن‌ها پیشگیری کنید

علائم میگرن بازیلار

با این نوع سردرد، احتمالا بسیاری از علائم رایج میگرن کلاسیک با هاله را تجربه خواهید کرد، مانند:

• مشاهده چشمک‌زدن چراغ‌ها در بینایی (بدون منبع خارجی)
• دیدن لکه‌ها، ستاره‌ها یا خطوط در بینایی شما
• از دست دادن بینایی کامل یا دیدن «ثابت»
• احساس بی‌حسی در صورت، دست‌ها یا سر
• احساس ضعف یا خستگی غیرعادی

از آنجا که این درددر ساقه مغز شروع می‌شود، ممکن است علائم را در یک طرف یا هر دو طرف بدن خود داشته باشید. علائمی که مخصوص MBA است می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• احساس تهوع
• احساس می‌کنید محیط اطراف شما در حال چرخش است تا جایی که ممکن است نتوانید مستقیم بایستید (معروف به سرگیجه)
• داشتن دید دوگانه (عدم تمرکز چشم‌ها یا دیدن دو مورد از همه چیز)
• احساس گیجی
• ناتوانی در صحبت کردن یا تلفظ کلمات به درستی (اختلال در گفتار)
• تغییرات در توانایی شنیدن (مانند شنیدن صدای زنگ در گوش که به آن وزوز گوش می‌گویند)
• داشتن سردرد بسیار دردناک
• عدم توانایی کنترل ماهیچه‌های خود (معروف به آتاکسی)
• از دست دادن هوشیاری

اگر یک یا چند مورد از این علائم را دارید، در اسرع وقت برای تشخیص و رد علل جدی‌تر با پزشک خود مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: عوارض میگرن، تهدیدی برای سلامتی

سرگیجه در میگرن بازیلار (هاله ساقه مغز)

سرگیجه یکی از علائم هاله‌ای است که اغلب قبل از حمله پیش می‌آید. سرگیجه زمانی احساس می‌شود که هیچ حرکتی وجود ندارد. همچنین به عنوان چرخش، تکان خوردن یا حرکت به جلو توصیف می‌شود.

سرگیجه مرتبط با میگرن بازیلار معمولا فقط برای مدت کوتاهی از چند دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد. ممکن است علائم هاله بدون سردرد به دنبال آن وجود داشته باشد.

وقتی سرگیجه اولین علامت حمله است، اغلب به آن میگرن دهلیزی گفته می‌شود. این نوع درد معمولا شامل سردرد نیست اما می‌تواند بسیار گمراه کننده باشد. علائم این درد دهلیزی معمولا در عرض چند دقیقه تا چند روز برطرف می‌شود.

بیشتر بخوانید: میگرن با اورا، تجربه‌ای عجیب و سخت

میگرن بازیلار (هاله ساقه مغز) بدون سردرد

وقتی علائم هاله بدون سردرد دارید، به آن میگرن خاموش می‌گویند. علائم هاله معمولا نگران کننده نیستند، اما می‌توانند زندگی روزمره را مختل کنند.

حملات خاموش می‌تواند نگران کننده باشد، به خصوص اگر علائم هاله شدید باشد. همیشه خوب است که با یک متخصص پزشکی مشورت کنید تا مطمئن شوید این علائم ناشی از یک بیماری زمینه‌ای جدی‌تر نیستند.

بیشتر بخوانید: درمان میگرن چشمی، عارضه‌ای که با مشکل در دید ما را غافلگیر می‌کند

ارتباط میگرن بازیلار با سکته مغزی

علائم سکته مغزی و میگرن با هاله ساقه مغز می‌تواند مشابه باشد. در نتیجه افراد گاهی اوقات هنگام ابتلا به این نوع حملات نگران هستند که دچار سکته مغزی شده‌اند.

تحقیقات نشان می‌دهد که 2 درصد از افرادی که در ارزیابی ابتدایی مشکوک به داشتن علائم اولیه سکته مغزی بودند، در نهایت مشکل آن‌ها میگرن تشخیص داده شد.

برعکس از آنجا که سکته مغزی معمولا شامل درد شدید در ناحیه سر است، گاهی اوقات افراد تصور می‌کنند که هنگام سکته مغزی دچار حمله میگرنی می‌شوند.

متخصصان پزشکی توصیه می‌کنند در صورت داشتن شک در مورد میگرن بازیلار یا سکته مغزی، فورا به اورژانس مراجعه کنید. علائمی مانند اختلالات بینایی، بی‌حسی و مشکلات گفتاری می‌توانند بخشی از سردرد بازیلار یا سکته مغزی باشند.

سردرد با حمله هاله ساقه مغز بیشتر شبیه به نوعی سکته مغزی به نام حمله ایسکمی گذرا (TIA) است. معمولا کمتر از 24 ساعت طول می‌کشد و باعث آسیب دائمی به مغز نمی‌شود.

برخی از مردم نگران هستند که حمله آن‌ها به سکته مغزی تبدیل شود. در حالی که میگرن و سکته مغزی در برخی افراد به طور هم‌زمان اتفاق می‌افتد، هیچ تحقیقی تایید نمی‌کند که یکی باعث ایجاد دیگری شود. همچنین شواهد کمی وجود دارد که نشان می‌دهد سکته‌های مغزی در طول حملات میگرنی بیشتر از زمان‌های دیگر رایج است.

هنگامی که سکته مغزی و حمله درد به طور هم‌زمان اتفاق می‌افتد از آن به عنوان سکته مغزی یاد می‌شود. طبق تعریف، این نوع سکته مغزی فقط هم‌زمان با میگرن همراه با هاله یا علائم قبلی رخ می‌دهد.

سکته‌های مغزی همراه با حمله بازیلار کمتر از 1 درصد از کل سکته‌های مغزی را تشکیل می‌دهند. مانند همه سکته‌های مغزی، دریافت مراقبت‌‌های فوری اورژانس بسیار مهم است.

اگرچه رابطه بین سردرد بازیلار و سکته مغزی کاملا مشخص نیست، اما پزشکان می‌دانند افرادی که سابقه سردرد با هاله دارند، تقریبا دو برابر کسانی که سابقه ندارند، دچار سکته مغزی می‌شوند.

بیشتر بخوانید: درمان میگرن عصبی با چه داروها و روش‌هایی انجام می‌گیرد؟

آیا میگرن بازیلار (هاله ساقه مغز) با تشنج ارتباط دارد؟

تصور می‌شود که گاهی اوقات تشنج و میگرن دست به دست هم می‌دهند. آن‌ها اغلب با هم اتفاق می‌افتند و علائم هر دو می‌تواند مشابه باشد. با این حال تحقیقات نشان نمی‌دهد که یکی بیشتر باعث ایجاد دیگری می‌شود.

هاله میگرن باعث تشنج می‌شود

یک اختلال میگرن و تشنج خاص به نام میگرن اورا باعث تشنج می‌شود. در طبقه‌بندی بین‌المللی اختلالات سردرد ویرایش سوم (ICHD-3) این مشکل به عنوان یک تشنج ناشی از حمله میگرن اورا طبقه‌بندی می‌شود.

معیارهای تشخیص شامل همه موارد زیر است:

• تشنجی که به عنوان نوعی حمله صرعی تشخیص داده می‌شود
• تشنجی که در فردی با سردرد مبتلا به هاله همراه است
• این تشنج در طول یا 1 ساعت پس از یک دوره میگرن همراه با هاله ایجاد می‌شود

گاهی از این پدیده به عنوان میگرالپسی یاد می‌شود. گفتنی است که این پدیده، نادر است.

بیشتر بخوانید: سردرد تنشی را اینگونه به زباله‌دان تاریخ بفرستید

علائم بین تشنج و میگرن همپوشانی دارد

طبق گزارش بنیاد صرع، افرادی که دارای اختلالات تشنجی هستند دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به حمله‌ها قرار می‌گیرند. همچنین افراد مبتلا به میگرن بیشتر در معرض ابتلا به صرع هستند.

علائم هاله تشنج می‌تواند شبیه علائم میگرن بازیلار باشد. به عنوان مثال، اگر فردی بی‌حسی ناگهانی در صورت و بازو داشته باشد، ممکن است به دلیل تشنج یا MBA ایجاد شود.

به دلیل علائم مشترک، MBA و تشنج گاهی اوقات به اشتباه تشخیص داده می‌شوند. همچنین گاهی اوقات از الکتروانسفالوگرام (EEG) برای رد تشنج استفاده می‌شود.

تصور می‌شود که برخی از محرک‌های مشابه که MBA را ایجاد می‌کنند باعث تشنج هم می‌شوند. شامل:

• فشار
• خستگی
• قاعدگی
• استفاده از الکل

دانشمندان هنوز ارتباط بین میگرن و تشنج را درک نکرده‌اند. ممکن است یکی علت دیگری را ایجاد کند که هنوز درک نشده است. این ارتباط همچنین امکان دارد ژنتیکی، محیطی یا صرفا ناشی از ایجاد هر دو اختلال توسط عوامل مشابه باشد.

بیشتر بخوانید :دوره درمان میگرن، چیزی که وجود ندارد!

تشخیص میگرن بازیلار

سیستم طبقه‌بندی جامعه بین‌المللی سردرد که در سال 2018 منتشر شد، دستورالعمل‌های خاصی را برای تشخیص میگرن بازیلار (هاله ساقه مغز) ارائه می‌دهد.

برای تشخیص MBA، حداقل دو مورد باید رخ دهد که شامل دو گزینه از علائم هاله ساقه مغز زیر باشد. اکثر حملات MBA شامل علائم هاله سردردهای دیگر هم می‌شوند، اما این موارد علائم متمایز کننده هستند:

• اختلال در گفتار
• سرگیجه
• وزوز گوش
• اختلال در شنوایی
• دید دوگانه
• ناتوانی در کنترل حرکات بدن
• کاهش سطح هوشیاری

هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند تشخیص میگرن بازیلار را تایید کند. در نتیجه، گاهی اوقات آزمایش‌هایی برای رد سایر شرایط انجام می‌شود. به عنوان مثال ممکن است برای جلوگیری از تشنج، EEG انجام شود، یا سی تی اسکن و MRI مغز برای رد سکته مغزی در برنامه تشخیصی قرار بگیرد.

تشخیص MBA می‌تواند چالش برانگیز باشد. محققان خاطرنشان می‌کنند که حملات می‌توانند «تقلید کننده» سایر شرایط باشند که علائم آن‌ها شبیه علائم سایر بیماری‌ها است.

در نتیجه، حملات میگرنی بازیلار گاهی به عنوان شرایط دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد و همچنین برعکس علائم دیگر بیماری‌ها را می‌توان به اشتباه به عنوان بازیلار مورد بررسی قرار داد.

هنگامی که بیمار توسط متخصصان پزشکی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد بسیار مهم است که شرح روشنی از علائم و سابقه سلامتی خود را ارائه دهد.

بیشتر بخوانید: درمان گیاهی میگرن، برای شما که به داروهای شیمیایی علاقه‌ای ندارید

جلوگیری از میگرن بازیلار

مصرف برخی داروها می‌تواند دفعات و شدت حملات بازیلار را کاهش دهد. درمان‌های رایج عبارت‌اند از:

• داروهای پیشگیرانه
• ضد تشنج‌ها
• مسدود کننده‌های بتا
• آنتاگونیست‌های CGRP
• onabotulinumtoxinA (بوتاکس)
• داروهای ضد افسردگی

توجه به این نکته ضروری است که برخی از داروها مانند تریپتان برای جلوگیری از MBA توصیه نمی‌شوند، زیرا این داروها عروق خونی مغز را منقبض می‌کنند.

این داروها می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند و ممکن است با داروهای موجود یا رژیم غذایی تداخل ایجاد کنند. با پزشک در مورد اینکه کدام دارو ممکن است مفید باشد صحبت کنید.

بیشتر بخوانید: درمان سردرد صبحگاهی | با این روش‌ها موقع بیدار شدن دیگر سردرد نخواهید داشت

درمان میگرن بازیلار (هاله ساقه مغز)

میگرن بازیلار همیشه علت قابل ردیابی ندارد، بنابراین درمان علل زمینه‌ای آن دشوار است. درمان علائم میگرن بازیلار موثرترین روش برای تسکین درد و ناراحتی همراه با حمله است.

داروهایی برای درمان حملات حاد

برخی از داروهای رایج برای کاهش سردرد بازیلار و همچنین سایر میگرن‌های با هاله عبارت‌اند از:

• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) برای تسکین سردرد، مانند ایبوپروفن (Advil)
• آنتاگونیست‌های مولکول کوچک CGRP مانند rimegepant (Nurtec) و ubrogepant (Ubrelvy)
• داروهای ضد سرفه، مانند متوکلوپرامید (Reglan)

بیشتر بخوانید: درمان میگرن بدون دارو | 17 روش خاص و تجربه شده

تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی

تغییرات شیوه زندگی نیز می‌تواند به درمان میگرن بازیلار کمک کند، از جمله موارد زیر:

• به طور منظم 6 تا 8 ساعت در شب بخوابید. این مقدار خواب ممکن است به توقف حملات مکرر کمک کند.
• وقتی برای اولین بار متوجه علائم حمله شدید، کار خود را متوقف کنید. سعی کنید خیلی زود در یک اتاق تاریک بروید و بمانید و یک کیسه یخ در پشت گردن خود قرار دهید. این اقدامات ممکن است از بروز علائم شدید جلوگیری کند.
• وقتی احساس می‌کنید علائم ظاهر می‌شوند، به خودتان اجازه دهید استراحت کنید و این کار را در آرمش انجام دهید. این ممکن است از بدتر شدن درد شما پس از شروع آن جلوگیری کند.
• از غذاها و نوشیدنی‌هایی که به نظر می‌رسد تشدید سردرد شما را تحریک می‌کند، کمتر بخورید و بنوشید. هنگامی که غذاها و نوشیدنی‌های محرک خود را شناسایی کردید، آن‌ها را کاهش داده یا به طور کامل حذف کنید.

بیشتر بخوانید: شناخت سردرد گردنی (سرویکوژنیک)

علل میگرن بازیلار

علل MBA به طور کامل مشخص نیست. برخی از منابع معتبر تحقیق علت را به فعالیت غیرعادی عصب مربوط می‌کنند، در حالی که تحقیقات دیگر به تغییر جریان خون در ساقه مغز اشاره دارند.

دانشمندان همچنین در حال بررسی علل ژنتیکی احتمالی هستند. آن‌ها به طور کلی معتقد نیستند که میگرن بازیلار ارثی است. MBAها ممکن است در اثر تغییر یا جهش در ژن ATP1A2 یا ژن CACNA1A ایجاد شوند.

اگرچه علل دقیق چنین دردی مشخص نیست، دانشمندان موافقند که محرک‌های محیطی و شیوه زندگی می‌توانند این نوع حملات را ایجاد کنند.

بر اساس تحقیقات منتشر شده در مجله Pain Pain، موقعیت‌های احساسی (74 درصد) و اختلالات خواب (65 درصد) شایع‌ترین محرک‌های MBAها هستند.

بیشتر بخوانید: با درمان سردرد عصبی، بالا رفتن چشمگیر بازدهی خود را تجربه کنید

سایر محرک‌های رایج میگرن بازیلار عبارت‌اند از:

• تغییرات آب و هوا یا ارتفاع
• آفتاب
• فشار
• الکل
• خستگی/کم خوابی
• دریازدگی
• چراغ‌های روشن یا چشمک زن
• بوهای قوی
• داروهای خاص، مانند پیشگیری از بارداری یا فشار خون
• برخی غذاها و نوشیدنی‌ها، مانند کافئین یا الکل
• تجربه تشنج صرع

بیشتر بخوانید: درمان میگرن با روش های دارویی و خانگی

عوامل خطر میگرن بازیلار (هاله ساقه مغز)

حملات MBA بیشتر در نوجوانان و جوانان رخ می‌دهد. به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی ژنتیک و بیماری‌های نادر، این نوع سردرد بیشتر در دختران نوجوان شایع است.

زندگی در محیط‌هایی با محرک‌های حسی نیز می‌تواند خطر را افزایش دهد. اگر بوها، تغییرات مکرر آب و هوا، چراغ‌های روشن یا استرس باعث حمله شوند، ممکن است بخواهید به مکان دیگری با تعداد کمتری از این محرک‌ها بروید.

بیشتر بخوانید: درمان سردرد با روش‌های معالجه فوری دارویی و خانگی

میگرن بازیلار (هاله ساقه مغز) اغلب می‌تواند در خانه با داروهای بدون نسخه، استراحت و تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی درمان شود. اما اگر علائم موجود توانایی شما در انجام کارهای روزانه را محدود می‌کند یا اگر حملات باعث از حال رفتن شما شده‌اند، برای درمان فورا به پزشک خود یا به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس مراجعه کنید.

شما می‌توانید دریابید که علائم به دلیل بیماری جدی‌تر یا میگرن بازیلار ایجاد شده است. اگر دلایل به دست آمده بر میگرن بازیلار دلالت می‌کنند، می‌توانید برای مقابله با شرایط نگران کننده از پزشک خود کمک بگیرید.