تشخیص سردرد تومور مغزی با خواندن این مطلب بسیار ساده‌تر خواهد شد

اگرچه سردرد از علائم شایع تومورهای مغزی است، اما اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها دلایل دیگری نیز دارند. هیچ شکی نیست که متاسفانه بسیاری از افراد دچار سردرد تومور مغزی می‌شوند، اما تمامی این‌گونه دردها نشان از این بیماری ندارند. در این مقاله می‌خواهیم آگاهی بیشتری درباره سردرد تومور مغزی در اختیار شما قرار دهیم تا هر درد شدید یا سردرد ناگهانی را با این موضوع اشتباه نگیرید.

سردرد تومور مغزی در آمار جهانی

به گفته منبع معتبر سازمان بهداشت جهانی، 50 تا 75 درصد از بزرگسالان 18 تا 65 ساله در سراسر جهان در سال 2015 حداقل یک مرتبه سردرد داشته‌اند. WHO همچنین خاطرنشان می‌کند که تا 4 درصد از جمعیت بالغ جهان با بیماری اختلال سردرد مزمن درگیر هستند.

در مقایسه با این تعداد عظیم از دردها در ناحیه سر، پزشکان تنها حدود 330 هزار نفر را در سال 2016، مبتلا به سرطان مغز یا نخاع تشخیص دادند.

اکثر سردردها نشان دهنده تومور مغزی نیستند. تجربه سردرد گاه به گاه به ندرت یک موضوع مهم است که به پزشک نیاز دارد. با این حال، تومور مغزی می‌تواند منجر به سردردهای شدید و مداوم شود.

بیشتر بخوانید: درمان سردرد با روش های معالجه فوری دارویی و خانگی

آیا هر دردی همان سردرد تومور مغزی است؟

به گفته انجمن تومور مغزی آمریکا، حدود 50 درصد از افراد مبتلا به تومور مغزی دچار درد در ناحیه سر می‌شوند. با این حال تومورهای مغزی باعث ایجاد نوع خاصی از درد خواهند شد که متفاوت از سردردهای میگرنی یا تنشی است.

سردرد تومور مغزی دارای ویژگی‌های زیر است:

• به طور غیرمعمول شدید یا مداوم ایت، به ویژه در افرادی که سابقه سردردهای شدید یا مزمن ندارند
• دردناک‌تر یا شدیدتر در صبح
• فرد را در نیمه شب بیدار می‌کند
• با گذشت زمان بدتر می‌شود
• چند روز یا هفته دوام می‌آورد
• هنگامی که فرد سرفه می‌کند یا موقعیت خود را تغییر می‌دهد، بدتر می‌شود
• همراه با استفراغ رخ می‌دهد

بسیار مهم است که به خاطر داشته باشید، شرایط و عوامل دیگر می‌تواند منجر به سردرد با ویژگی‌های مشابه شود.

به عنوان مثال اختلالات خواب مانند دندان قروچه، آپنه خواب و بی‌خوابی نیز می‌تواند منجر به دردهای صبحگاهی سر شود.

بیشتر بخوانید: سردرد اولیه و جدیدترین اطلاعات مربوط به آن

علائم و نشانه‌های تومور مغزی

سردرد تومور مغزی باعث درد شدیدی می‌شود که ممکن است مردم با میگرن یا سردردهای تنشی اشتباه بگیرند.

با این حال، تومورهای مغزی علاوه بر درد در ناحیه سر علائم دیگری نیز ایجاد می‌کنند، از جمله:

• خستگی
• ضعف
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ مکرر
• کاهش وزن بدون دلیل
• از دست دادن هماهنگی
• مشکل در راه رفتن
• مشکلات بینایی، شنوایی یا گفتاری
• تشنج
• تغییر در شخصیت یا خلق و خو
• مشکل در تمرکز

بیشتر بخوانید: توجه به سردرد ثانویه حیاتی است

علل تومورهای مغزی چیست؟

تومور زمانی رخ می‌دهد که DNA یک سلول سالم به گونه‌ای تغییر کرده یا جهش یافته است که به سلول اجازه می‌دهد به سرعت رشد کند. تومور مغزی به توده‌ای از سلول‌های غیرطبیعی اشاره دارد که می‌توانند در مناطق مختلف مغز ایجاد شوند.

اکثر تومورهای مغزی بدون علت مشخصی شکل می‌گیرند. با این حال، تغییرات خاصی در DNA سلول بر ژن‌های کنترل کننده رشد و تقسیم سلولی تاثیر می‌گذارد.

یک فرد می‌تواند تغییرات ژنی را که منجر به سرطان می‌شود به ارث ببرد. تغییرات ژنتیکی همچنین می‌تواند ناشی از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض عواملی باشد که به DNA آسیب می‌رسانند، مواردی مانند دود تنباکو و اشعه‌ها از این دست هستند.

تومور مغزی ممکن است خوش‌خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشد. هر دو نوع تومور مغزی امکان دارد فشار داخل جمجمه را افزایش داده و باعث سردرد، خستگی و حتی کما شوند. تومور مغزی بدون درمان می‌تواند منجر به آسیب طولانی مدت به مغز وارد کند.

چه موقع سردرد علامت تومور مغزی است؟

در بیشتر اوقات، سردرد ناگهانی و شدید نشانه تومور مغزی نیست. آلن کارور، متخصص مغز و اعصاب MSK و متخصص مراقبت‌های حمایتی در مورد علل شایع سردرد و زمان مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم جدی صحبت می‌کند.

چنین دردهای شدیدی می‌توانند یک تجربه ترسناک باشند. اما گاهی اوقات، حتی ترسناک‌تر از ضربان موجود در سر شما می‌تواند ترفندهایی باشد که ذهن هنگام وقوع چنین دردی با شما بازی می‌کند.

هنگامی که آن درد ضربان‌آور و غیرقابل تحمل می‌شود، به راحتی می‌توان نگران بود که سردرد شما چیزی جدی‌تر از یک درد معمولی و سردرد تومور مغزی است. اما متخصصان می‌گویند در بیشتر مواقع، با پیدایش این دردها مورد نگران کننده‌ای وجود ندارد.

دکتر کارور می‌گوید: «سردرد تومور مغزی در مراحل اولیه کاملا غیرمعمول است. حقیقت صادق این است که بیشتر اوقات سردرد با تومور مغزی همراه نیست، اگرچه می‌تواند درد شدید و سایر علائم ناخوشایند را ایجاد کند.»

او می‌گوید مشکلات بینایی و سایر علائم مانند تهوع، استفراغ و حساسیت به صدا و نور به احتمال زیاد نشانه‌های میگرن هستند تا اینکه علائم سردرد تومور مغزی باشند.

در حقیقت، تنها در نیمی از مواقع درد در ناحیه سر چیزی است که باعث می‌شود فرد به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند. علائمی که ممکن است نشانه وجود توده‌ای در مغز باشند، نورولوژیک هستند: به عنوان مثال مشکل در صحبت کردن، ضعف در یک طرف بدن و تغییر در بینایی در این دسته قرار می‌گیرند.

تشنج یکی دیگر از مواردی است که می‌تواند شکل‌های متفاوتی داشته باشد. برخی از تشنج‌ها می‌توانند شامل تشنج و از دست دادن هوشیاری باشند. برخی دیگر ممکن است دوره کوتاه‌تری از حرکات غیرارادی را همراه خود بیاورند.

هنگامی که شخصی به متخصص مغز و اعصاب مراجعه می‌کند، گاهی فقط بررسی مغزی با MRI لازم است. پزشک معمولا می‌تواند با در نظر گرفتن مجموعه‌ای از سوالات، تشخیص دهد که آیا این درد یک مسئله عادی است یا باید به آن دقت بیشتری داشت، چرا که شاید سردرد تومور مغزی باشد.

بیشتر بخوانید: درمان میگرن با روش های دارویی و خانگی

سوالات و روش یکی از متخصصان برای تشخیص سردرد تومور مغزی

سوالات سیستمیک برای سردرد تومور مغزی

سیستمیک به آنچه در زمان بروز درد در بدن فرد اتفاق می‌افتد اشاره دارد. فرد مبتلا به تومور مغزی به احتمال زیاد علائم دیگری نیز دارد و گاهی اوقات از قبل دچار بیماری می‌شود.

این متخصص می‌گوید: «من می‌خواهم بدانم که دیگر چه خبر است. آیا بیمار تب دارد؟ آیا او بیماری دیگری مانند سرطان یا HIV دارد؟ آیا این شخص به گونه دیگری بیمار است؟ اگر این فرد یک فرد جوان است و از سلامت جسمی خوبی دارد، در این صورت ممکن است که چنین فردی نیاز به بررسی بیشتری برای تومور مغزی داشته باشد.

امتحان مغز و اعصاب

معاینه درست عصبی یک استاندارد طلایی است که توسط متخصصان مغز و اعصاب و اورژانس هنگامی که فردی با سردرد مراجعه می‌کند، انجام می‌شود. فرد مبتلا به تومور مغزی اغلب دارای یک مشکل عصبی خاص است که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده خواهد بود. امکان دارد فرد هنگام راه رفتن پای خود را بکشد، در صحبت کردن مشکل داشته باشد یا نتواند دست‌ها را تا ارتفاع مساوی بالا ببرد. هر بار که فرد معاینه سالانه می‌شود، انتظار می‌رود که پزشک معاینه عصبی کوتاهی انجام دهد.

زمان شروع درد

بسیاری از سردردهایی که خطرناک نیستند، به تدریج طی چند ساعت یا حتی چند روز ایجاد می‌شوند. متخصصان می‌گویند دردهای نگران کننده سریع و قوی ظاهر می‌شود.

تاثیر سن

تومور مغزی در افراد مسن بسیار بیشتر از جوانان شایع است. پس اگر یک جوان 22 ساله به ملاقات پزشک برود و معیارهای مربوط به میگرن را داشته باشد و همچنین معاینه عصبی او نتایج معمولی نشان دهد، هیچ دلیلی برای انجام MRI وجود ندارد.

سابقه سردرد قبلی

هنگامی که پزشک با بیماری ملاقات می‌کند، می‌پرسد که آیا سردردها در گذشته برای آن شخص مشکلی ایجاد کرده‌اند؟ این می‌تواند به او کمک کند تا تشخیص دهد، آیا سردرد چیزی غیرعادی است یا با سابقه پزشکی فرد مطابقت دارد.

افرادی با سابقه سردردهای قبلی که در طول زندگی خود از احتمال کافی برای ایجاد تومور مغزی برخوردار نیستند، بیشتر از افرادی که سابقه ندارند از این درد شکایت می‌کنند. بنابراین، بسیار مهم است که افراد را به طور جامع مورد بررسی قرار دهیم تا مطمئن شویم که علائم یا نشانه‌ها فراموش نشده‌اند.

بیشتر بخوانید: شناخت سردرد گردنی (سرویکوژنیک)

چه زمانی برای سردرد تومور مغزی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت داشتن سردردهای مکرر یا شدید که بر زندگی روزمره افراد تاثیر می‌گذارد یا در صورت پیدایش تغییرات در الگو یا شدت درد فرد باید به پزشک خود مراجعه کند.

بیشتر بخوانید: درمان سردرد صبحگاهی | با این روش‌ها موقع بیدار شدن دیگر سردرد نخواهید داشت

در صورت مشاهده موارد زیر، افراد باید فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند.

• یک درد ناگهانی و شدید در ناحیه سر
• مشکلات بینایی، شنوایی یا گفتاری غیر قابل توضیح
• ضعف یا بی‌حسی در یک طرف بدن
• تغییر در شخصیت یا رفتار
• تشنج

پزشک می‌تواند علت اصلی دردهای شدید را تشخیص دهد. آن‌ها سابقه پزشکی و علائم فعلی فرد را مرور خواهند کرد. در برخی موارد، پزشک ممکن است از سی تی اسکن یا MRI مغز فرد استفاده کند و همچنین بینایی، شنوایی و تعادل او را مورد بررسی قرار دهد.

اگر پزشک توموری در مغز یا نخاع پیدا کند، یک نمونه بافت را جمع‌آوری کرده و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می‌کند. در آنجا، تکنسین‌های آزمایشگاهی، آزمایش‌هایی را برای تعیین نوع و منشا تومور انجام می‌دهند. پزشک از این اطلاعات برای پیشنهاد بهترین گزینه‌های درمانی استفاده می‌کند.

تومور مغزی فشار داخل جمجمه را افزایش می‌دهد که می‌تواند منجر به التهاب و آسیب بافت شود. سردردهای شدید و مداوم یکی از علائم شایع تومورهای مغزی است. با این حال، اکثر دردها نشانه سرطان یا سردرد تومور مغزی نیستند. افرادی که متوجه تغییر دفعات یا شدت دردهای خود می‌شوند، ممکن است مایل به مشورت با پزشک باشند. توجه به علائم دیگر مانند خلق و خو، بینایی و سطح انرژی، می‌تواند به پزشکان در تشخیص علت زمینه‌ای کمک کند.