انحراف شست پا؛ از علل ارثی تا پوشیدن کفش نامناسب

انحراف شست پا یا‌هالوکس والگوس یکی از شایع‌ترین بدشکلی پا محسوب می‌شود. این عارضه در پا به ناتوانی در عملکرد و همچنین بروز درد و کاهش رضایت از زندگی می‌شود. انجراف مفصل به تدریج شدیدتر و درد هم می‌شود. انحراف شست پا می‌توان به داخل یا بیرون اتفاق بیفتد که در هر صورت به بد شکل شـدن پا منجر می‌شود.

براساس آمارهای موجود 23 درصد بزرگسالان 18 تا 65 سال و 35 درصد افراد بالای 65 سال به این عارضه دچار می‌شوند. به طور کلی 30 درصد زنان و 13 درصد مردان و 35 درصد سالمندان به‌هالوکس والگوس مبتلا می‌شوند. در این مقاله از سیوطب به بررسی انحراف شست پا و همچنین راه‌های درمانی خواهیم پرداخت.

انحراف شست پا به بیرون ؛ عوامل موثر در کج شدن انگشت

فشار ناشی از نحوه راه رفتن یا شکل کفش و راه رفتن ممکن است باعث ایجاد انحراف در شست پا شود. این انحراف می‌تواند هم در شکل انحراف شست پا به داخل و هم به شکل انحراف پا به بیرون باشد. انحراف شست پا البته همیشه به دلیل راه رفتن طولانی یا کفش‌های نامناسب نیست. به عبارت دیگر عارضه انحراف شست پا می‌تواند به صورت مادرزادی در افراد وجود داشته باشد.

هالوکس واگوس به طور کلی مشکل جدی‌ای محسوب نمی‌شود. یعنی این عارضه زندگی افراد را به لحاظ عمومی‌مختل نمی‌کند. هر چند که بروز درد در راه رفتن افراد را با مشکلاتی مواجه خواهد کرد. البته در صورتی که افراد مشکلات زیر را داشته باشند انحراف شست پا می‌تواند دردناکتر هم باشد:

• مشکلات ساختاری استخوانی نظیر صاف بودن کف پا
• بیماری‌های اتهابی نظیر آرتریت روماتوئید
• آسیب‌دیدگی پا به هر شکل

بیشتر بخوانید: کمردرد؛ ۹ علتی که انواع دردهای کمر ریشه در آن دارند

انحراف شسا پا هم مانند هر عارضه دیگری نشانه‌هایی دارد که با دیدن آن می‌توانید به داشتن یا نداشتن‌هالوکس واگوس پی می‌برید. این علائم عبارتند از:

• میخچه یا پینه
• سخت شدن پوشیدن کفش
• بی حسی در انگشت شست پا
• سفت و دردناک شـدن انگشت
• بروز درد و سوزش هنگام خم کردن
• خم کردن انگشت شست پا به سختی

بیشتر بخوانید: انواع زانو درد؛ ۱۰ نوع زانودردی که در ایران شایع‌تر است!

درمان انحراف شست پا؛ شرایط عارضه درمان را تغییر می‌دهد

درمان‌هالوکس والگوس به میزان تغییر شکل و میزان درد افراد بستگی دارد. موارد خفیف را می‌توان با استفاده از تمرینات هدفمند و فیزیوتراپی و کفش‌های مخصوص یا آتل اصلاح کرد. در موارد شدیدتر علائم ممکن است بدتر شوند. قرارگیری نامناسب انگشت پا منجر به ساییدگی مفصل متاتارسوفالانژیال و تغییر شکل انگشتان خواهد شد.

انحراف شست پا اغلب فقط با یک عمل قابل اصلاح است. جراحی ناهنجاری استخوان متاتارس و استخوان انگشت پا را اصلاح می‌کند. بزرگ شدن بافت نرم تحریک‌کننده نیز معمولاً در طی این روش کاهش می‌یابد. انگشتان پنجه پا می‌توانند با جراحی درمان شوند. جراحی اصلاحی انحراف انگشت شست پا عوارضی برای افراد ایجاد نمی‌کند و بی خطر است و می‌تواند با اصلاح انحراف به افزایش بهره‌وری را به دنبال داشته باشد.

بیشتر بخوانید: درمان انحراف زانو؛ بررسی عوامل موثر و راه‌های درمان

اصلاح کننده انگشت شست پا؛ درمانی کم تاثیر اما تسکین‌دهنده

براساسا مطالعات صورت گرفته اصلاح‌کننده‌ها در تنظیم مجدد انگشت شست پا موثر نیستند. اما ممکن است به تسکین موقت درد کمک کنند. محققان بر این باورند که تأثیر پوشیدن کفی‌های جداکننده انگشتان پا در مقابل آتل بیشتر کاهش درد را تجربه کردند، اما زنانی که اسپلینت شبانه دریافت کردند این کار را نکردند. هیچ یک از گروه‌ها تغییر قابل توجهی در زاویه شست پا نداشتند.

این احتمال وجود دارد که اصلاح‌کننده‌ها از پیشرفت انحراف انگشت شست پا را کاهش دهند. اصلاح‌کننده برای صاف کردن انگشت شست پا و بازگرداندن آن به موقعیت طبیعی خود طراحی شده‌اند. اغلب روی قسمتی از پا قرار می‌گیرند و دارای فاصله ای هستند که بین انگشت شست پا و انگشت دوم شما قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: دیسک کمر خفیف و شدید؛ علل و جدیدترین درمان‌های ۲۰۲۳ را بدانید

آتل شست پا جهت درمان‌هالوکس والگوس؛ چقدر اثرگذار است؟

اگر‌هالوکس والگوس در مراحل اولیه شناسایی شود، متخصص ارتوپد می‌تواند ناهنجاری را با تجویز آتل تا حد زیادی درمان کند. استفاده از آتل می‌تواند انگشت کج شده را صاف کند. در حقیقت در کنار بستن آتل باید اقدامات دیگری هم برای بهبود وضعیت پا صورت بگیرد. یعنی باید علاوه بر استفاده از آتل؛ هر روز کفش‌های تخت با فضای کافی برای انگشتان پا پوشید.

در درمان‌هالوکس والگوس خفیف از کفی‌هالوکس والگوس برای حمایت از قوس جلویی و جلوگیری از پیشرفت اسپلیفوت استفاده می‌شود. پوشیدن کفش‌های مخصوص هم از دیگر راه‌های درمان انحراف انگشت شست پا محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: علت درد پا بعد از عمل دیسک کمر؛ ۸ هشداری که نباید از کنار آن گذشت

جراحی هالوکس والگوس و توانبخشی بعد از عمل

پس از جراحی هالوکس والگوس، بیماران بلافاصله با استفاده از یک کفش مخصوص دوباره حرکت می‌کنند. این کفش تمام وزن بدن را به سمت پاشنه منتقل می کند. روند بهبودی به طور معمول سه الی شش هفته زمان می برد. هرچه عارضه شدیدتر باشد جراحی سنگین‌تر و توانبخشی طولانی‌تری خواهد بود. سایر اقدامات بعد از جراحی عبارتند از:

• آتل شب
• اصلاح بانداژ
• تخلیه لنفاوی
• پیشگیری از ترومبوز
• اقدامات رفع جرم، ارتفاع

با این وجود پس از جراحی هالوکس والگوس، پا باید تا حد امکان بالا قرار بگیرد و استراحت داده شود. این کار باعث بهبود سریعتر می‌شود.

بیشتر بخوانید: کایروپراکتیک دیسک کمر؛ روشی نوین برای درمان دردهای کمر

درمان انحراف شست پای خود را سریعاً پیگیری کنید!

انحراف انگشت شست پا یکی از عوارضی است که می‌‎تواند در درازمدت علاوه بر آزاردهندگی به زشت شدن فرم پا منجر شود. درمان‌های مختلفی برای این عارضه تعریف شده است. از پد جداکننده گرفته تا آتل و عمل جراحی در شرایط وخیم بروز انحراف انگشت شست پا که همگی می‌توانند به کاهش عارضه یا برطرف شدن آن منجر شوند.

نکته مهم درباره اثرگذاری درمان تشخیص زودهنگام است. به این معنا که هر چه زودتر برای درمان عارضه اقدام صورت بگیرد، نتیجه سریعتر و بهتری بدست خواهد آمد. بنابراین مهم است که در ابتدا پیش از بروز این عارضه در مواقعی که ارثی نیست، اقدامات پیشگیرانه انجام دهیم و در صورت بروز هم به پزشک مراجعه کنیم.

مهم‌ترین سوالات در رابطه با انحراف شست پا