جراحی هموروئید کودکان سرپایی است؟ نگاهی به انواع درمان و عوارض‌ها
جراحی هموروئید کودکان جزء عمل‌های پزشکی کم تعداد است؛ زیرا احتمال بروز هموروئید در خردسالان به تعداد کمی گزارش شده است. البته این به آن معنا نیست که هموروئید یا بواسیر در کودکان اصلا اتفاق نمی‌افتد و والدین باید به آن توجه داشته باشند، زیرا کودکان کمتر از علائم و مشکلات‌شان صحبت می‌کنند. اصلی‌ترین دلیل بروز بواسیر در بچه‌ها که ممکن است نیاز به جراحی هموروئید کودکان را ایجاد کند، یبوست است. مشکل اینجاست که ممکن است کودک حتی در مورد یبوست خود نیز چیزی به پدر و مادرش نگوید، در ادامه بیشتر در مورد این معضلات صحبت خواهیم کرد.
هموروئید چیست؟
هموروئید یا بواسیر، تورم و گشاد شدن عروق در قسمت مقعد بیان می‌شود. کار اصلی این رگ‌های متورم شده، دفع مدفوع است.
این بیماری امکان دارد در اثر فشار مداوم در حین حرکات روده یا یبوست مزمن یا اسهال به وجود بیاید.
بیشتر اشخاص تصور می‌کنند هموروئید تنها مختص بزرگسالان است اما در کودکان هم رخ می‌دهد. در واقع آمار می‌گوید این عارضه اغلب بعد از 45 سالگی در برخی افراد بروز می‌کند اما در کودکان هم هرچند نادر ولی اتفاق می‌افتد.
هرچند نشستن روی سطوح سخت، رژیم غذایی نامناسب و کم تحرکی در کودکان هم می‌تواند منجر به هموروئید شود، اما همان‌طور که گفتیم، یبوست اصلی‌ترین عامل هموروئید کودکان است.
متاسفانه مشکل اینجاست که خردسالان خجالت می‌کشند تا در مورد مشکلات اجابت مزاجشان با والدین خود حرف بزنند.
اگر کودک بخواهد از یبوست خود به والدینش بگوید از ناتوانی در دفع یا داشتن مدفوع بعد از دفع خواهد گفت پس به این علائم دقت کنید.
از هم گسیختگی مویرگ‌ها در ناحیه مقعد اگر زیاد باشد ممکن است به صورت توده و زائده گوشتی در اطراف مقعد خود را نشان دهد.
در این مواقع ممکن است به جراحی هموروئید کودکان نیاز باشد که می‌تواند با لیزر انجام شود. جراحی هموروئید کودکان با لیزر، بدون بیهوشی، درد و خونریزی است. زیرا زخم بسیار کوچکی بعد از جراحی باقی می‌ماند که به سرعت خوب می‌شود.
برای جراحی هموروئید کودکان نیاز به نگرانی نیست، زیرا این جراحی خطرناک و پیچیده نیست و همان‌طور که گفتیم در جراحی با لیزر، این کار بدون نیاز به بیهوشی به صورت سرپایی و بدون درد و خونریزی انجام می‌شود.
هرچند شیوع هموروئید در کودکان بسیار پایین‌تر از بزرگسالان گزارش می‌شود؛ اما اهمیت این معضل از آنجاست که مثل زخم زانو یا آرنج کودک، قابل مشاهده نیست. به همین دلیل والدین ممکن است زود متوجه مشکل فرزند خود نشوند.
بیشتر بخوانید: آبله مرغان کودکان و بیش از 10 علامت تشخیص بیماری
پژوهش‌ها در مورد جراحی هموروئید کودکان
یک مطالعه بین ژانویه 2012 و ژوئیه 2018 در بخش جراحی کودکان دانشکده پزشکی ساکاریا ترکیه انجام شد. سن، جنس، علائم، یافته‌های معاینه فیزیکی، عوامل خطر و نتایج درمان برای هر بیمار مورد ارزیابی قرار گرفت.
این مطالعه شامل 56 بیمار بود. بیماران شامل 48 نفر (7/85درصد) پسر و 8 نفر (3/14درصد) دختر بودند. یبوست و سابقه خانوادگی مثبت شایع‌ترین عامل خطر بودند.
نتایج حاکی از آن است که هموروئید بیشتر در پسران در دهه دوم زندگی رخ می‌دهد. سابقه خانوادگی مثبت و یبوست شایع‌ترین عوامل خطر در بیماران بود.
درمان محافظه‌کارانه برای مدیریت بواسیر در کودکان به دلیل نرخ عود کم آن کافی است.
انواع هموروئید
دو نوع هموروئید وجود دارد:
- هموروئید داخلی
- هموروئید خارجی
هموروئید داخلی بدون درد است اما می‌تواند باعث خونریزی بیشتر شود. گاهی اوقات زمانی که فرد بیش از حد فشار می‌آورد که مدفوع را دفع کند، ممکن است از دهانه مقعد خون خارج شوند.
هموروئید خارجی نیز بدون درد است اما شبیه پوست اضافی در نزدیکی مقعد دیده می‌شود. زمانی که خون در هموروئید خارجی لخته می‌شود و التهاب پوست حساس به درد اطراف را تحریک می‌کند، بسیار ناراحت کننده می‌شود.
علل شایع نیاز به جراحی هموروئید کودکان
شایع‌ترین علت هموروئید در کودکان علاوه بر یبوست، نارسایی مزمن کبدی است. یبوست مزمن در بیماران نوجوان هم می‌تواند منجر به هموروئید شود که در نتیجه زور زدن برای دفع مدفوع یا صرفا عادت به نشستن طولانی‌مدت روی توالت است.
از آنجایی که یبوست در کودکان خردسال شایع است، جای تعجب دارد که هموروئید در کودکان کمتر از بزرگسالان رخ می‌دهد.
این امر ممکن است به این دلیل باشد که هموروئید به کندی رشد می‌کند.
هموروئید در کودکان از نوجوانان نیز کمتر است. علائم هموروئید داخلی و خارجی در خردسالان مشابه بزرگسالان دیده می‌شود.
اکثر بیماران مبتلا به هموروئید داخلی فقط به طور متناوب احساس می‌کنند که بافت برآمده دارند اما بافت مقعد بیرون نزده است.
هموروئید داخلی پرولاپس می‌تواند دردناک و حساس باشد، همان‌طور که هموروئید خارجی ترومبوز دردناک است و سوزش دارد.
در غیاب ترومبوز، علامت غالب، خونریزی بدون درد پس از مدفوع یا پاک کردن و شستن مقعد است.
درمان اولیه شامل رفع یبوست و تغییر رفتار یعنی اجتناب از زمان‌های ماندن طولانی در توالت خواهد بود. با گذشت زمان و اصلاح موارد ذکر شده، هموروئیدهای داخلی محدود فروکش کرده و هموروئیدهای خارجی کوچک به حالت طبیعی مقعد باز می‌گردند.
اکثر هموروئیدها در بیماران اطفال بدون عمل برطرف می‌شوند یعنی در اغلب مواقع نیاز به جراحی هموروئید کودکان نیست.
با این حال، بافت اضافی می‌تواند ناراحت‌کننده باشد و باعث خونریزی و تداخل با بهداشت فردی شود.
در صورت تداوم علائم، جراحی هموروئید کودکان با روش هموروئیدکتومی در نظر گرفته می‌شود. این عمل با تکنیک‌های اکسیزیون سنتی (یعنی هموروئیدکتومی باز) انجام می‌گیرد.
هیچ دلیل تجربی وجود ندارد که فکر کنیم تکنیک‌های هموروئیدکتومی و فتوکواگولاسیون با منگنه ممکن است برای جمعیت نوجوان انجام نشود، اما هنوز هیچ موردی گزارش نشده است.
از آنجایی که هموروئیدکتومی در بزرگسالان دردناک است، اغلب در بیماران اطفال بدتر تحمل می‌شود. بیمار باید با دستیابی به حالتی پایدار و بدون یبوست برای جراحی آماده شود.
بیشتر بخوانید: عفونت گوش کودکان و علت عفونت گوش میانی، خارجی و داخلی کودکان
عوامل هموروئید
علائم وجود توده‌ها، خونریزی در مدفوع است. گاهی اوقات درد و خارش در نزدیکی مقعد ممکن است رخ دهد. اگر بواسیر ملتهب باشد، درد در زمان عبور رخ می‌دهد.
- یبوست
- نوع توالت
- چاقی
- سابقه خانوادگی
تشخیص هموروئید
سوابق پزشکی برای بررسی هماتولوژیک، بیوشیمیایی و رادیوگرافی شکم برای وجود یبوست بررسی می‌شود. انواع توالت مورد استفاده بیماران مورد سوال قرار می‌گیرد.
در کشور ما انواع توالت‌ها به دو گروه طبقه‌بندی می‌شوند؛ دستشویی ایرانی و فرنگی. وجود هموروئید در بستگان درجه یک بیماران برای شناسایی انتقال ارثی بررسی می‌شود.
بر این اساس بیماران به دو گروه بیماران با سابقه خانوادگی مثبت و بیماران با سابقه خانوادگی منفی تقسیم می‌شوند.
چاقی با محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) برای هر بیمار بر اساس قد و وزن بدن بیماران به دست آمده از سوابق پزشکی ارزیابی می‌شود زیرا چاقی عامل محرک است.
معاینه هموروئید در کودکانی که شکایات ناحیه آنورکتال (تورم، درد مقعدی یا مشکل در نشستن، ترشحات مخاطی، خارش، خونریزی) داشتند، انجام می‌شود. برای این منظور معاینه فیزیکی، معاینه لمسی رکتوم و رکتوسکوپی انجام می‌شود.
تورمی که در مویرگ‌های مقعد ایجاد شده و با آنودرم پوشانده شده بود، به عنوان هموروئید خارجی تشخیص داده می‌شود.
توده دردناک و آبی رنگ در ناحیه مقعد به عنوان هموروئید خارجی ترومبوزه تعریف خواهد شد.
بیشتر بخوانید: سرخک در کودکان، زمان واکسیناسیون و تفاوتش با سرخجه
درمان و جراحی هموروئید کودکان
هر بیمار بسته به علائم خود تحت درمان محافظه‌کارانه یا جراحی قرار می‌گیرد. درمان دارویی برای همه بیماران به جز هموروئیدهای ترومبوز شده که در 72 ساعت اول بستری می‌شوند، انجام می‌شود.
رژیم غذایی ضدیبوست، مصرف آب فراوان، استفاده از ملین‌ها در صورت وجود یبوست، مصرف مسکن‌های موضعی و حمام آب گرم در بیماران زیر 12 سال توصیه در برنامه قرار می‌گیرد.
داروهای ونوتونیک برای درمان بیماران بالای 12 سال استفاده خواهد شد. اغلب درمان پزشکی 14 روزه برای بیماران انجام می‌پذیرد و کنترل و تسکین علائم هموروئید در کنار درمان استفاده می‌شود.
نقش جراحی هموروئید کودکان در درمان
درمان جراحی در بیمارانی که با هموروئید ترومبوزه شده (هموروئید خارجی) در بیمارستان مراجعه می‌کنند، در 72 ساعت اول انجام می‌شود. ترومبکتومی تحت بیهوشی عمومی انجام خواهد شد.
عوارض معمولا بعد از عمل برای هر بیمار وجود دارد که اغلب شامل درد و سوزش است. بیماران در روز دهم بعد از عمل و ماه اول و سوم دوباره معاینه می‌شوند.
علل هموروئید در نوزادان
اگر نگران این هستید که کودک شما به دلیل علائمی که دارد، هموروئید را تجربه کند، نباید وحشت کنید. هموروئید در نوزادان و خردسالان نادر است.
بیشتر بخوانید: سردرد کودکان همراه تب، می‌تواند دلایلی جدی داشته باشد
علائم هموروئید در نوزادان
از آنجایی که نوزادان نمی‌توانند به شما بگویند چه چیزی آن‌ها را آزار می‌دهد، مهم است که مراقب علائم خاص باشید تا مشخص شود که آیا نوزاد شما هموروئید دارد یا خیر.
اگرچه این یک اتفاق بسیار نادر است اما اگر توده‌های متورم و تحریک‌شده در اطراف مقعد کودک خود مشاهده کردید، می‌تواند نشانه‌ای از هموروئید باشد.
علائم رایج بواسیر برای بزرگسالان و گاهی اوقات کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان احتمالا ناشی از شرایط دیگری مانند یبوست یا شقاق مقعدی است. این علائم عبارتند از:
- رگه‌هایی از خون قرمز روشن در مدفوع
- ترشح مخاط از مقعد
- گریه کردن در حین اجابت مزاج
- مدفوع سفت و خشک
اگر فکر می‌کنید کودک‌تان هموروئید دارد، باید از سوی پزشک اطفال تشخیص داده شود، زیرا احتمالا چیز دیگری است.
در برخی موارد شدید، علائم وجود خون در مدفوع ممکن است نشان دهنده وضعیت جدی‌تری باشد.
هنگامی که پزشک شما تشخیص داد، روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید برای درمان درد و بی‌قراری کودک خود استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: گلودرد کودکان را جدی بگیرید |سرماخوردگی یا کووید 19
درمان هموروئید در نوزادان
از آنجایی که شایع‌ترین علت هموروئید یبوست است، نظارت بر آنچه کودک شما می‌خورد بسیار مهم است. اگر کودک شما از شیر مادر تغذیه می‌کند، بعید است که او دچار یبوست شود.
اگر منبع غذایی اصلی آن‌ها شیرخشک باشد یا انتقال به غذای جامد آغاز شده باشد، این احتمال وجود دارد که کودک شما دچار یبوست شود.
برای کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان، یبوست اغلب به دلیل عدم دریافت فیبر کافی، هیدراتاسیون و ورزش است.
در مورد یبوست با پزشک اطفال خود مشورت کنید. آن‌ها ممکن است مواد افزودنی را به رژیم غذایی کودک شما پیشنهاد کنند، مانند مقدار کمی از:
- آب
- 100درصد آب سیب، گلابی یا آلو
- نخود فرنگی پوره شده
- آلو پوره شده
- غلات چند دانه
- گندم یا جو
در شرایط خاص، پزشک اطفال ممکن است شیاف گلیسیرین نوزاد را پیشنهاد کند. در کنار یبوست، یکی از شرایطی که ممکن است شما را نگران کند این است که کودک‌تان شقاق مقعدی داشته باشد.
اگر هنگام پاک کردن مدفوع کودک‌تان خون دیدید، به احتمال زیاد علت آن شقاق مقعدی است، نه بواسیر.
در هر صورت، مدفوع خونی دلیلی برای مراجعه به متخصص اطفال فرزندتان برای تشخیص مناسب و درمان توصیه شده است.
شقاق مقعدی یک پارگی باریک در بافت مرطوب پوشاننده مقعد است. اغلب در اثر دفع مدفوع سفت ایجاد می‌شود.
شقاق مقعدی معمولا خود به خود بهبود می‌یابد اما والدین تحریک می‌شوند که پوشک کودک خود را تعویض کرده و ناحیه مقعد را به آرامی تمیز کنند.
با در نظر گرفتن این موضوع، برخی از درمان‌های رایج و مؤثر برای شرایطی در نوزاد که ممکن است با هموروئید اشتباه گرفته شود عبارتند از:
- افزایش دریافت فیبر غذایی توسط کودک
- از کودک‌تان بخواهید مایعات بیشتری بنوشد تا هیدراته بماند
- برای جلوگیری از تحریک ناحیه آسیب دیده از دستمال مرطوب و بدون عطر استفاده کنید
- استفاده از ژل برای روان کردن مقعد در هنگام اجابت مزاج
- دست‌ها و پاهای کودک‌تان را به آرامی حرکت دهید تا بدن و هضم او فعال بماند
اگر کودک به این درمان ها پاسخ دهد، علائم آن می‌تواند در عرض یک تا دو هفته از بین برود. اگر علائم ادامه یافت با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی جایگزین مثل جراحی هموروئید کودکان صحبت کنید.
بیشتر بخوانید :پماد هیدروکورتیزون نوزادان از فواید تا جایگزین آن
سخن آخر در ارتباط با جراحی هموروئید کودکان
بیماری هموروئیدی (HD) در بزرگسالان شایع‌تر است در حالی که بروز آن در کودکان هم گزارش شده است. هموروئید، تورم زیر مخاطی عروقی هستند که در کانال مقعد قرار دارند.
این نقاط متورم در مویرگ‌هایی ایجاد می‌شوند که به اجابت مزاج کمک می‌کنند و از خروج غیرارادی مدفوع جلوگیری می‌نمایند.
بافت‌های آن ناحیه در نتیجه شل شدن بافت‌های همبند؛ گشاد و ترومبوز می‌شوند و از کانال مقعد بیرون می‌زنند. این یکی از مواقعی است که امکان دارد به جراحی هموروئید کودکان نیاز شود.
در نتیجه علائم هموروئید پدیدار می‌شود. بواسیرهای علائم‌دار بسته به محل آن‌ها داخلی یا خارجی نامگذاری می‌شوند.
هموروئید خارجی در قسمت انتهایی مقعد قرار دارد و توسط آنودرم پوشانده شده است، در حالی که هموروئید داخلی در نزدیکی خط دندانه‌ای موضعی و توسط مخاط رکتوم یا مقعدی پوشش داده می‌شود.
اگرچه حجم زیادی از پژوهش‌ها در بزرگسالان وجود دارد، تعداد محدودی از مطالعات در مورد بواسیر و جراحی هموروئید کودکان گزارش شده است.
بیشتر این مطالعات شامل گزارش‌های موردی یا مطالعاتی با مجموعه‌های بیماران کوچک می‌شود.
بنابراین داده‌های به‌دست‌آمده از طریق مطالعات بزرگسالان اغلب برای کودکان در بخش‌هایی از جمله بیماری‌های کودکان، گوارش کودکان و جراحی هموروئید کودکان، استفاده می‌شود.