17 درمان خانگی دندان درد با اثرگذاری سریع و بدون عوارض

درمان خانگی دندان درد گاهی تنها راه حل ممکن برای افرادی است که به دلایل مختلف توانایی دسترسی سریع به دندانپزشک را ندارند. از آنجایی که دندان درد بسیار آزاردهنده است، در صورت بروز آن افراد می‌توانند ذز وهله اول از روش‌های درمانی خانگی و سنتی استفاده کنند.

این راهکارها ساده و بدون عوارض هستند و شامل استفاده از محلول آب و نمک، مصرف مسکن‌های بدون نسخه، استفاده از سیر، عصاره وانیل، ژل آلوئه ورا و راهکارهای دیگری می‌شوند.

در این مطلب از مجله علمی پزشکی سیوطب به بررسی روش‌های مختلف درمان خانگی دندان درد خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

 

نگاهی کلی به موضوع این مقاله

• آب و نمک محلولی ضدعفونی‌کننده و طبیعی است که به کاهش درد دندان کمک می‌کند
• استفاده از کمپرس سرد برای تسکین هر گونه دردی مناسب است

بیشتر بخوانید: سفید شدن لثه به ۹ دلیل مختلف با روش‌های درمانی اختصاصی

دندان درد؛ دردی آزاردهنده

دندان درد به طور معمول ناشی از مشکلی در دندان‌ها و لثه‌ها است که باعث بروز درد از خفیفت تا شدید می‌شود. این درد ممکن است به دلیل عفونت دندان یا لثه، پوسیدگی دندان‌ها و مشکلات دیگری ایجاد شود.

شستشوی معمولی با آب نمک و استفاده از کمپرس سرد معمولا تحریکات جزئی را برطرف می‌کند؛ اما دندان دردهای جدی‌تر به مداخله دندانپزشک نیاز دارند. در صورتی که علائم بیش از یک یا دو روز ادامه داشته باشند، بهتر است که بیمار به دندانپزشک مراجعه کند.

بیشتر بخوانید : ارتودنسی نامرئی و ۵ مزیت بارز آن نسبت به بریس‌های سنتی

علل احتمالی دندان درد

عوامل مختلفی باعث درد دندان می‌شوند که دندانپرشک با معاینه یا استفاده از تصویر اشعه ایکس دندان‌ها علت را متوجه خواهد شد. باید گفت که برای درمان درد دندان، باید علت مشخص شود؛ زیرا مشخص شدن روش درمان به علت آن بستگی دارد.

از عوامل ایجادکننده درد در دندان‌ها و روش‌های درمانی آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پوسیدگی دندان: حفره یا پوسیدگی در دندان‌ها باعث درد می‌شود. در این حالت دندانپزشک پوسیدگی را از بین می‌برد
• پر کردن: هنگامی که حفره‌ای از دندان برداشته می‌شود، دندانپزشک فضای آن را با موادی هم ‌رنگ دندان پر می‌کند. اگر پرکردگی موجود باعث درد شود، ممکن است آن را با یک پرکننده جدید جایگزین کنند
• آبسه: آبسه دندان نوعی عفونت دندانی است که در اثر عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. به طور معمول دندانپزشکان در این حالت برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند و بعد از رفع عفونت، عصبی‌کشی یا کارهای مربوط به ترمیم دندان را انجام می‌دهند
• دندان قروچه (براکسیسم): اگر دندان قروچه یا فشردن دندان‌ها باعث درد شود، دندانپزشک ممکن است محافظ دهان (نایت گارد) را توصیه کند
• بیماری پریودنتال: هنگامی که تجمع پلاک منجر به التهاب لثه‌ها می‌شوند، ممکن است فرد به بیماری پریودنتال مبتلا شود. این عفونت لثه به توجه حرفه‌ای نیاز دارد تا رسوبات را از دندان‌های بیمار پاک و پیشرفت بیماری را کند کنند

بیشتر بخوانید: جراحی لیفت لثه؛ تغییر محل خط لثه با جِنجیوُ پِلاستی برای لبخندی زیباتر

درمان خانگی دندان درد با روش‌های مختلف

روش‌های درمانی خانگی و سنتی مختلفی برای درمان خانگی دندان درد در افراد مختلف وجود دارد که در ادامه با تعدادی از آن‌ها آشنا خواهیم شد.

1. شستشوی دهان با آب نمک

برای بسیاری از افراد، شستشو با آب نمک درمانی موثر است. آب نمک محلول ضد‌عفونی‌کننده و طبیعی است که به شل شدن ذرات غذا و باقی مانده‌هایی که ممکن است بین دندان‌ها گیر کرده باشند کمک می‌کند. همچنین درمان دندان درد با آب نمک به کاهش التهاب و التیام هر گونه زخم دهان کمک خواهد کرد.

برای استفاده از این روش، 1/2 قاشق چای‌خوری نمک را با یک لیوان آب گرم مخلوط کرده و از آن به عنوان دهانشویه استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: تیرگی لثه؛ معرفی ۴ علت اصلی پیگمانتاسیون

2. مصرف مسکن‌های بدون نسخه

دندان درد معمولا به صورت ناگهانی ایجاد می‌شود. در چنین مواردی می‌توانید در صورت امکان از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن برای تسکین درد استفاده کنید.

همچنین ژل‌های بی‌حس‌کننده (حاوی بنزوکائین) به کاهش درد کمک می‌کنند. توجه داشته باشید که استفاده از محصولات دارای بنزوکائین برای کودکان زیر 2 سال ممنوع است.

بیشتر بخوانید : کشیدن دندان عقل و ۵ مزیت و جلوگیری از بیماری‌های لثه

3. شستشوی با هیدروژن پراکسید

شستشو با پراکسید هیدروژن به تسکین درد و التهاب کمک می‌کند. علاوه بر کشتن باکتری‌ها، پراکسید هیدروژن پلاک‌های تشکیل شده در بین دندان‌ها را کاهش داده و خونریزی لثه را التیام می‌بخشد.

برای استفاده از این محلول باید آن را رقیق کنید. برای این کار پراکسید هیدورژن 3درصد را با مقدار مساوی آب مخلوط کرده و به عنوان دهانشویه استفاده کنید. توجه داشته باشید که نباید این محلول را قورت دهید.

بیشتر بخوانید : نایت گارد یک محافظ قدرتمند و طولانی‌کننده عمر دندان

4. درمان خانگی دندان درد با کمپرس سرد

استفاده از کمپرس سرد برای تسکین هر گونه دردی مناسب است؛ به ویژه اگر دندان درد از نوع ضربه‌ای باشد. وقتی از کمپرس سرد استفاده می‌کنید، این کار باعث انقباض رگ‌های خونی در آن ناحیه می‌شود که از شدت درد کم خواهد کرد. همچنین سرما تورم و التهاب را کاهش می‌دهد.

برای استفاده از این روش یک کیسه یخ پیچیده شده با حوله را هر بار به مدت 20 دقیقه در ناحیه آسیب‌دیده نگه دارید. این کار را هر چند ساعت یکبار تکرار کنید.

بیشتر بخوانید : ارتودنسی ثابت برای چه کسانی مناسب است به همراه فواید و عوارض

5. استفاده از چای کیسه‌ای نعناع فلفلی برای درمان خانگی دندان درد

چای کیسه‌ای نعناع را می‌توان برای بی‌حس کردن درد و تسکین لثه‌های حساس استفاده کرد. قبل از استفاده از چای کیسه‌ای روی ناحیه آسیب‌دیده، اجازه دهید کمی خنک شود.

باید گفت که می‌توان از این روش برای خنک کردن و نه گرم کردن منطقه استفاده کرد. برای این کار، یک چای کیسه‌ای استفاده شده را برای چند دقیقه در فریزر قرار دهید تا خنک شود و سپس کیسه را روی دندان خود بمالید.

بیشتر بخوانید: کامپوزیت دندان چیست؟ فواید و عوارض آن

6. درمان خانگی دندان درد عصبی با سیر

هزاران سال است که سیر برای خواص دارویی آن شناخته شده و مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین این ماده خواص ضدباکتریایی دارد؛ نه تنها باکتری‌های مضری را که باعث ایجاد پلاک دندانی می‌شوند از بین می‌برد، بلکه به عنوان مسکن نیز عمل می‌کند.

برای استفاده از سیر برای دندان درد، یک حبه سیر را له کنید تا خمیری شود و آن را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید. می‌توانید به این خمیر کمی نمک اضافه کنید. همچنین برای درمان دندان درد می‌توان یک حبه سیر تازه را جوید.

بیشتر بخوانید : لمینت دندان؛ لمینت سرامیکی بهتر است یا کامپوزیت؟

7. عصاره وانیل

عصاره وانیل حاوی الکل است که به کاهش درد کمک می‌کند. خواص آنتی‌اکسیدانی ثابت شده آن نیز این ماده را به یک شفابخش موثر تبدیل کرده است. توجه داشته باشید که از عصاره طبیعی وانیل استفاده کنید.

برای استفاده از این روش درمانی مقدار کمی از عصاره وانیل را روی انگشت خود یا یک تکه پنبه بمالید و روی ناحیه درد قرار دهید. این کار را چندین بار در روز تکرار کنید.

بیشتر بخوانید : کامل‌ترین مجموعه از دانسته‌هایی که در مورد ارتودنسی به آن نیاز دارید

8. استفاده از میخک برای درمان خانگی دندان درد

از میخک در طول تاریخ برای درمان دندان درد استفاده شده است. روغن این گل به طور موثر درد را بی‌حس کرده و التهاب را کاهش می‌دهد. باید گفت که میخک حاوی اوژنول است که منبع مطمئن ضدعفونی‌کننده طبیعی است.

برای استفاده از این روش، روغن میخک را با روغن حامل مانند روغن آفتابگردان یا جوجوبا رقیق کنید. طبق تحقیقات نسبت این دو روغن باید به این صورت باشد: 15 قطره روغن میخک، 28 گرم روغن حامل. سپس مقدار کمی از روغن رقیق‌شده را روی یک پنبه مالیده و چند بار در روز آن را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید.

همچنین می‌توانید یک قطره روغن میخک را به یک لیوان کوچک آب اضافه کرده و به عنوان دهانشویه از آن استفاده کنید.

بیشتر بخوانید : ایمپلنت دندان چیست و دانسته‌های ضروری مربوط به آن کدام اند؟

9. برگ گواوا

برگ‌های گواوا دارای خواص ضدالتهابی هستند که به بهبود زخم‌ها کمک می‌کنند. این برگ‌ها همچنین فعالیت ضدمیکروبی دارند که به مراقبت از دهان کمک خواهند کرد. برای استفاده از این گیاه، برگ‌های گواوا تازه را بجوید یا برگ‌های له شده گواوا را به آب جوش اضافه کرده و به عنوان دهانشویه استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: ۱۷ درمان خانگی دندان درد با اثرگذاری سریع و بدون عوارض

10. علف گندم

سبزه گندم خواص درمانی بی‌شماری مانند خواص ضدالتهابی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی دارد؛ زیرا شامل بسیاری از مواد مغذی از جمله محتوای کلروفیل بالا است که برای مبارزه با باکتری‌ها مفید هستند.

روش استفاده از علف گندم به این صورت است که می‌توانید عصاره سبزه آن را بنوشید یا از آن به عنوان دهانشویه استفاده کنید.

بیشتر بخوانید : نکات ساده برای ضدعفونی کردن مسواک های برقی و دستی

11. آویشن برای درمان خانگی دندان درد

آویشن خواص آنتی‌باکتریال و آنتی‌اکسیدانی قوی دارد که به درمان دندان درد کمک می‌کند. این ماده حتی به مبارزه با باکتری‌هایی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند نیز کمک خواهد کرد.

برای استفاده باید اسانس آویشن را با روغن حامل رقیق کرده و سپس آن را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید. همچنین می‌توانید یک قطره از روغن را به یک لیوان کوچک آب اضافه کرده و دهانشویه درست کنید.

بیشتر بخوانید: فوبیای دندان پزشکی و 4 استراتژی طلایی کنترل اضطراب دندان

12. گیاه دندان درد

گیاه دندان درد که با نام گیاه گل‌دار نیز شناخته می‌شود در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد می‌کند. این گیاه حاوی ترکیبی فعال به نام اسپیلاتتول (spilanthol) است که خواصی ضدالتهابی دارد. همچنین هنگام جویدن احساس بی‌حسی ایجاد می کند.

اگرچه این گیاه به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود، اما افراد زیر نباید از آن استفاده کنند:

• افرادی که به گیاهان خانواده دیزی (daisy family) حساسیت دارند
• افرادی که الکل می‌نوشند
• از دیورتیک‌ها استفاده می‌کنند
• سرطان پروستات دارند
• باردار هستند

بیشتر بخوانید: عفونت دندان روکش شده ۳ دلیل دارد؛ روش‌های درمان عفونت زیر روکش را بشناسید! 

13. درمان سریع دندان درد در شب

برای خلاص شدن از شر دندان درد در شب، موارد زیر موثر هستند:

• شستشوی دهان با دهانشویه فلوراید
• استفاده از ژل بی‌حس‌کننده
• استفاده از کمپرس سرد
• مصرف مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن

همچنین پیشنهاد می‌شود که برای جلوگیری از تجمع خون در سر و رفع تورم، حتما زیر سر خود بالشت قرار دهید.

بیشتر بخوانید: درمان دندان درد عصب کشی شده با روش‌های پزشکی و ۶ روش خانگی

14. آلوئه ورا

از دیرباز برای التیام سوختگی‌ها و بریدیگی‌های جزئی از ژل آلوئه ورا استفاده می‌شود. امروزه نیز برخی افراد از این ژل برای تمیز کردن و تسکین لثه‌ها استفاده می‌کنند.

مطالعات نشان داده‌اند که آلوئه ورا دارای خواص ضدباکتریایی طبیعی است و میکروب‌هایی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند را از بین می‌برد. برای استفاده از این ماده باید ژل آن را روی ناحیه دردناک مالیده و به آرامی ماساژ دهید.

15. درمان خانگی دندان درد سینوسی

دندان درد سینوسی با دندان درد معمولی متفاوت است، به این صورت که در هنگام دردهای سینوسی فرد در چند دندان به صورت هم‌زمان درد را احساس می‌کند. به طور معمول دندان دردی که با دردهای سینوسی همراه است علائم زیر را دارد:

• درد یا تحریک‌پذیری اطراف چشم‌ها یا پیشانی
• آبریزش از پشت بینی
• مخاط غلیط و بد رنگ
• گلود درد
• گوش درد
• ناتوانی در احساسات بویایی و چشایی

در هنگام بروز چنین علائمی بهتر است که به دندانپزشک مراجعه کنید تا بهترین روش درمانی را برای شما تعیین کند. همچنین می‌توانید برای کاهش درد و علائم خود تا زمان مراجعه به دندانپزشک راهکارهای زیر را انجام دهید:

• دهیدراته نگه داشتن بدن
• مصرف مواد غذایی که به کاهش التهاب کمک می‌کنند
• مصرف کلسیم و ویتامین C
• استفاده از غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا3
• گرم و مرطوب نگه داشتن هوا و تنفس در آن
• شستشوی سینوس‌ها با محلول نمکی

 

16. درمان خانگی دندان درد در بارداری

زنان باردار به دلیل حساس بودن دوره بارداری خود اجازه مصرف داروهای مسکن و حتی در مواردی بی‌حس‌کننده‌ها را ندارند. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که در زمان بروز دندان درد از روش‌های خانگی استفاده کنند. همچنین باید تذکر داد که تمامی روش‌های درمانی خانگی برای زنان باردار مجاز نیست.

روش‌های مجاز درمان خانگی دندان درد در بارداری عبارتند از:

• استفاده از روغن گل میخک
• ژل الوئه ورا
• سیر
• مصرف شیر برای تسکین التهاب لثه
• استفاده از زردچوبه به دلیل داشتن خواص ضدعفون‌کننده و ضدالتهابی

 

17. درمان دندان درد با آبغوره و نمک

آبغوره خواص بی‌شماری دارد؛ اما محققین شواهدی بر تاثیرگذاری این ماده در درمان دندان درد نیافته‌اند.

 

درمان خانگی دندان درد با روش‌های طب سنتی

در بعضی از نقاط جهان درمانگران سنتی و گیاهان دارویی از قسمت‌های مختلف بسیاری از گیاهان برای کمک به دندان درد استفاده می‌کنند. این گیاهان شامل موارد زیر هستند:

• بعضی از نمونه‌های گیاه گزنه
• سرمه آبی
• پوسته نارگیل
• آجیل کولا
• برگ‌های اکالیپتوس
• پوست انبه
• برگ‌های پنجه پا
• سیب زمینی شیرین
• برگ‌های آفتابگردان
• برگ تنباکو

 

درمان خانگی دندان درد کودکان

کودکان به دلایل مختلفی مانند موارد زیر دچار دندان درد می‌شوند:

• رویش دندان
• لق شدن یا شکستگی
• پوسیدگی دندان‌ها
• عقب نشینی لثه‌ها
• بیماری‌های لثه
• آبسه کردن

در بیشتر موارد نمی‌توان برای کودکان مسکن تجویز کرد؛ به ویژه اگر کودک زیر 2 سال باشد. به همین دلیل استفاده از راهکارهای خانگی در درمان دندان برای آن‌ها مفید خواهد بود. از روش‌های درمان خانگی دندان درد برای کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده از دهانشویه آب و نمک
• استفاده از کمپرس سرد
• تهیه ایبوپروفن کودکان
• استفاده از روغن میخک روی ناحیه درد
• استفاده از آویشن

 

چه زمانی باید برای درمان دندان درد به پزشک مراجعه کرد؟

اگر درد دندان شدید باشد یا در نتیجه وضعیت پزشکی جدی‌تری ایجاد شده باشد، باید به پزشک مراجعه کرد. بسیاری از دندان دردها به مراقبت پزشکی نیاز دارند.

همچنین در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید به دندانپزشک خود مراجعه کرد:

• تب
• مشکل در تنفس یا بلع
• درد عمومی که بیش از یک یا دو روز طول بکشد
• ورم
• درد هنگام گاز گرفتن
• لثه‌های قرمز غیرطبیعی
• ترشحات بد مزه یا چرک

 

چگونه از دندان درد جلوگیری کنیم؟

با رعایت بهداشت دهان و دندان علاوه بر زیبایی دندان‌ها می‌توان از احتمال بروز دندان درد جلوگیری کرد. افراد مختلف باید حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشند و دندان‌های خود را به مدت 2 دقیقه حداقل دو بار در روز مسواک بزنند. همچنین استفاده از دهانشویه نیز پیشنهاد می‌شود. معاینه‌های سالیانه دندان‌ها توسط دندان‌پزشک نیز برای بررسی وضعیت دندان‌ها مفید است.

توجه داشته باشید که بعضی از مواد غذایی باعث ایجاد پلاک دندان می‌شوند از جمله:

• مرکبات
• نان
• آب نبات ترش
• چیپس سیب زمینی
• میوه‌های خشک شده
• نوشیدنی‌های گازدار
• الکل
• یخ

بعد از خوردن این مواد غذایی حتما باید مسواک زد و نخ دندان کشید تا از تشکیل پلاک جلوگیری کرد. باید گفت که این کار باعث حفظ زیبایی دندان‌ها نیز می‌شود.

 

یادداشت پایانی

روش‌های درمانی مختلفی برای درمان خانگی دندان درد وجود دارد که در این مقاله به بررسی 17 مورد از آن‌ها پرداختیم. هر کدام از این روش‌ها اثرگذاری ویژه‌ای بر درد، التهاب و حتی عفونت ایجاد شده در دندان و لثه‌ها دارند.

 

سوالات متداول درمان خانگی دندان درد