میگرن قاعدگی | چرا در دوره دردناک پریود باید میگرن هم بگیریم؟
ميگرن قاعدگي به علل مختلفی نظیر افزايش ساخت و ترشح پروستاگلندين‌ها در دوران قاعدگي اتفاق می‌افتد. در واقع به نظر می‌رسد این دوره‌های میگرن به قاعدگی مرتبط باشند. در ادامه در مورد میگرن قاعدگی، علل، علائم، پیشگیری و درمان آن بیشتر خواهیم گفت.
میگرن قاعدگی چیست؟
میگرن در واقع چیزی بدتر از یک سردرد عادی است. این عارضه درد ضربان‌داری است که از یک سمت سر آغاز می‌شود و آزاردهنده و گاهی ناتوان‌کننده‌تر از یک سردرد معمولی است. میگرن حدود 12 درصد جمعیت جهان را دچار می‌كند و در خانم‌ها سه برابر آقایان ایجاد می‌شود.
میگرن قاعدگی یکی از انواع میگرن است. نمونه‌هایی دیگر شامل میگرن با هاله، بدون هاله و مزمن هستند. حدود 60 درصد از خانم‌ها با سابقه بیماری نامبرده، به سردردهایی در دوران عادت ماهانه دچار می‌شوند که میگرن قاعدگی نام دارد. سردرد میگرن در زنان اغلب به نوسانات هورمون‌های زنانه استروژن و پروژسترون ارتباط دارد.
استروژن بر عناصر شمیایی مغز که با سردرد مرتبط هستند، تاثیر می‌گذارد. محققان دریافتند که میگرن قاعدگی برای خانم‌هایی که قرص ضدبارداری به ویژه استروژن در دوزهای بالا مصرف می‌کنند، شدیدتر ایجاد می‌شود.
به زبان ساده‌تر، میگرن قاعدگی که به سردردهای هورمونی نیز معروف است، درست قبل یا در دوران قاعدگی یک زن (حداکثر دو روز قبل از عادت ماهانه یا سه روز در طول آن) اتفاق می‌افتد و ممکن است با حرکت، نور، بو یا صدا بدتر شود.
بیشتر بخوانید : درمان میگرن با روش های دارویی و خانگی
هورمون استروژن چیست؟
هورمون‌ها اغلب پیام‌رسان‌های شیمیایی بدن شما هستند. آنها در اندام‌ها، بافت‌ها و جریان خون شما هستند و توسط غدد درون‌ریز ساخته می‌شوند. نمونه‌هایی از غدد درون ریز، غده تیروئید، غدد فوق کلیوی و غده هیپوفیز هستند. اگر مقدار یک هورمون خاص در بدن شما کم یا زیاد شود، می‌تواند کل سیستم شما را از تعادل خارج کند.
استروژن و پروژسترون دو هورمون اصلی جنسی در زنان هستند. استروژن باعث بلوغ و ایجاد ویژگی‌های فیزیکی در زنان می‌شود و به تولید مثل کمک می‌کند. این هورمون همچنین بر کلسترول شما تأثیر می‌گذارد، چرخه قاعدگی را کنترل می‌کند، از سلامت استخوان‌ها محافظت می‌کند و بر قلب، پوست، استخوان‌ها، مغز و سایر بافت‌های شما تأثیر می‌گذارد. این هورمون بیشتر توسط تخمدان‌های شما تولید می‌شود.
در عادت ماهانه، سطح استروژن شما تغییر می‌کند. آنها در وسط چرخه شما در بالاترین میزان و در زمان قاعدگی در کمترین مقدار قرار دارند. هنگامی که در دوران یائسگی هستید، میزان این هورمون بسیار پایین می‌آید.
بیشتر بخوانید: درمان میگرن عصبی با چه داروها و روش‌هایی انجام می‌گیرد؟
رابطه بین هورمون‌ها و سردرد چیست؟
سردرد در زنان، به ویژه میگرن، با تغییر سطح استروژن مرتبط است. سطح استروژن بلافاصله قبل از شروع دوره قاعدگی (قاعدگی) کاهش می‌یابد. میگرن پیش از قاعدگی به طور منظم در طول یا بعد از زمانی رخ می‌دهد که هورمون‌های زنانه، استروژن و پروژسترون به کمترین میزان خود می‌رسند.
حملات معمولاً در دوران بارداری بهبود می‌یابند. با این حال، برخی از زنان گزارش داده‌اند که بیماری نامبرده در آنها در سه ماهه اول بارداری شروع شده و سپس از بین رفته است.
تفاوت میگرن قاعدگی با انواع دیگر چیست؟
میگرن قاعدگی با کاهش استروژن ایجاد می‌شود. سایر انواع معضل مورد نظر ممکن است در اثر استرس، گرسنگی، مصرف کافئین یا دلایل دیگر ایجاد شوند.
میگرن‌های قاعدگی چقدر شایع هستند؟
حدود 12 درصد از آمریکایی‌ها میگرن را تجربه می‌کنند که اکثریت آنها زن هستند. همان طور که در بخش قبلی مقاله هم اشاره کردیم، حداقل 60 درصد از این زنان بین چرخه قاعدگی خود و میگرن‌شان رابطه‌ای مشاهده کرده‌اند. به عبارت دیگر، آنها متوجه شده‌اند که درست قبل یا در طول قاعدگی دچار این اختلال می‌شوند.
بیشتر بخوانید: دوره درمان میگرن، چیزی که وجود ندارد!
میگرن قاعدگی از چه زمانی شروع می‌شود؟
میگرن قاعدگی در زنان می‌تواند از سه روز قبل از آغاز عادت ماهانه شروع شود.
چه کسانی بیشتر به میگرن قاعدگی مبتلا می‌شوند؟
در حالی که این بیماری می‌تواند از کودکی شروع شود، میگرن قاعدگی تا شروع عادت ماهانه، آغاز نمی‌شود. زنانی که پریود می‌شوند، به میگرن قاعدگی دچار می‌شوند. پس این اتفاق قبل از بلوغ رخ نمی‌دهد.
میگرن قاعدگی تا چه زمانی طول می‌کشد؟
ممکن است تا زمان یائسگی دچار میگرن قاعدگی شوید هرچند در موارد کمی در دوران یائسگی هم ممکن است این مشکل ادامه یابد.
علل بروز میگرن قاعدگی
علت ایجاد میگرن قاعدگی همان چیزی است که در این مقاله تا اینجا به طور کامل به آن اشاره کردیم. تغییرات در سطح استروژن که درست قبل از شروع قاعدگی اتفاق می‌افتند، یکی از علت‌های ایجاد میگرن قاعدگی است.
به طور کلی، علاوه بر کاهش استروژن، قرص‌های ضد بارداری و داروهای هورمونی یائسگی هم می‌توانند دفعات یا شدت این مشکل را تغییر دهند. اگر بعد از شروع مصرف یکی از این داروها متوجه شدید که سردرد شما بدتر می‌شود، بهتر است که از پزشک خود بخواهید دارویی حاوی دوز کمتر استروژن یا دارویی که خود مناسب می‌بیند را جایگزین کند.
قرص ضدبارداری می‌تواند این معضل را برای برخی از زنان بدتر کند و برای برخی دیگر کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: درمان میگرن چشمی، عارضه‌ای که با مشکل در دید ما را غافلگیر می‌کند
علائم میگرن قاعدگی
علائم میگرن قاعدگی در اغلب مواقع همان علائم انواع دیگر این معضل است:
- سردرد که از کسل‌کننده تا دارای تپش شدید متغیر است
- احساس گرما (عرق کردن) یا سرما (لرز)
- حساسیت به نور، صدا و بو
- پوست سر حساس
- از دست دادن اشتها
- سرگیجه و تاری دید
- رنگ پریدگی
- احساس خستگی
- تهوع و استفراغ، ناراحتی معده، درد شکم
- اسهال یا تب (نادر)
تشخیص و آزمایشات
میگرن قاعدگی چگونه تشخیص داده می‌شود؟ چه آزمایشاتی انجام می‌شود؟
پزشک متخصص می‌خواهد سابقه علائم مربوط به مشکل مدنظر را تحلیل کند؛ پس موارد زیر را به او بگویید:
- شدت و محل درد خود را شرح دهید
- ضربان داشتن یا نداشتن درد و اینکه آیا ضربان تند است؟
- بگویید هر چند وقت یکبار دچار سردردهای میگرنی می‌شوید
- به خاطر داشته باشید که چه چیزی سردرد شما را بهتر یا بدتر می‌کند
- درباره اینکه چه داروهایی برای تسکین درد مصرف می‌کنید و هر چند وقت یک بار از آنها استفاده می‌کنید، صحبت کنید
- در مورد فعالیت‌ها، غذاها، عوامل استرس‌زا یا موقعیت‌هایی که ممکن است باعث ایجاد این عارضه شود، صحبت کنید
- اگر کسی در خانواده شما دچار سردرد میگرنی می‌شود، به پزشک بگویید
- بگویید که در طول حملات چه علائمی در شما بروز می‌کنند
بیشتر بخوانید: درمان میگرن عصبی با چه داروها و روش‌هایی انجام می‌گیرد؟
پیشگیری از میگرن قاعدگی
آیا می‌توان از میگرن قاعدگی جلوگیری کرد؟ چه داروهایی می‌توانم مصرف کنم؟
ممکن است پزشک شما داروهای پیشگیری کننده‌ای را به صورت روزانه تجویز کند و سپس در زمان نزدیک شدن به قاعدگی، دوز دارو را افزایش دهد. داروها عبارت‌اند از:
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند ناپروکسن سدیم
- فرواتریپتان
- ناراتریپتان
- سوماتریپتان
- متیلرگونووین
- دی هیدروآرگوتامین‌ها DHE
- منیزیم
- فلوکستین
- استرادیول (درمان هورمونی استروژن)
اگر مستعد میگرن هورمونی هستید، استفاده از داروهای ضد بارداری که حاوی مقدار کمی استروژن یا فقط پروژسترون هستند؛ می‌تواند کمک‌کننده باشد.
چه زمانی باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد؟
در شرایط زیر به پزشک مراجعه نمایید:
- تعداد یا شدت میگرن شما افزایش می‌یابد یا الگوی سردردتان تغییر می‌کند
- شما عوارض جانبی جدید یا متفاوتی را تجربه می‌کنید
- به نظر برسد که داروهای شما دیگر موثر نیستند
در موارد زیر در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:
- سردرد شما ناگهان شروع می‌شود
- شما بدترین سردرد زندگی خود را تجربه می‌کنید
- شما پس از تجربه آسیب به سر، دچار سردرد می‌شوید
- شما علائم عصبی دارید که قبلاً هرگز مشاهده نکرده‌اید از جمله مشکل در صحبت کردن، مشکلات تعادل، مشکلات بینایی، گیجی ذهنی، تشنج یا احساس بی‌حسی و سوزن سوزن شدن
بیشتر بخوانید: درمان سردرد با روش های معالجه فوری دارویی و خانگی
در مورد میگرن قاعدگی چه سوالاتی باید از پزشک خود بپرسم؟
آیا من میگرن قاعدگی یا نوع دیگری از این معضل را تجربه می‌کنم؟
آیا باید دارویی که مصرف می‌کنم را تغییر دهم؟
شما چه درمانی را توصیه می‌کنید؟
چه داروهایی باید مصرف کنم؟
مدیریت و درمان
میگرن قاعدگی چگونه درمان می‌شود؟ چه داروهایی می‌توانیم استفاده کنیم؟
تمام تلاش خود را انجام دهید تا بفهمید چه چیزی باعث سردرد هورمونی شما یا باعث بدتر شدن آن می‌شود. به عنوان مثال، اگر نور باعث درد می‌شود و احساس گرمای بیش از حد می‌کنید، در یک اتاق تاریک و خنک بمانید. نکات اضافی شامل موارد زیر است:
- با خوردن میان‌وعده‌های کوچک و مکرر سطح قند خون خود را بالا نگه دارید
- هرگز یک وعده غذایی را از دست ندهید
- تکنیک‌های آرام‌بخشی را بیاموزید
- از خواب زیاد خودداری کنید و یک الگوی خواب منظم داشته باشید
- در صورت نیاز رژیم غذایی خود را تغییر دهید
- تا جایی که می‌توانید از استرس دوری کنید و یاد بگیرید که چگونه می‌توانید آن را مدیریت کنید
میگرن قاعدگی معمولاً با داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) یا سایر داروهایی که اغلب برای میگرن قاعدگی استفاده می‌شوند بهبود می‌یابد. این داروها عبارت‌اند از:
- کتوپروفن
- ایبوپروفن
- کلسیم فنوپروفن (نالفون)
- ناپروکسن
- نابومتون
درمان با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی باید دو تا سه روز قبل از شروع قاعدگی شروع شود و در طول قاعدگی ادامه یابد. از آنجا که دارو فقط برای مدت کوتاهی مصرف می‌شود، خطر عوارض گوارشی محدود است.
تریپتان‌ها آگونیست های گیرنده سروتونین انتخابی هستند که برای حالت حاد این بیماری استفاده می‌شوند. آنها بعد از شروع حملات، میگرن قاعدگی شما را متوقف می‌کنند. حتما دارو را با تجویز پزشک مصرف کنید. بسته به جایی که در آن زندگی می‌کنید ممکن است داروهای مختلفی در دسترس شما باشند. به طور مثال در ایالات متحده هفت داروی تریپتان برای استفاده تأیید شده است:
- آلموتریپتان
- التریپتان
- فرواتریپتان
- ناراتریپتان
- ریزاتریپتان
- سوماتریپتان
- زولمی تریپتان
سایر داروهایی که ممکن است تجویز شوند عبارت‌اند از:
- دوزهای پایین ارگوتامین
- متیلرگونووین
- داروهای مسدودکننده بتا مانند پروپرانولول
- داروهای ضدتشنج مانند توپیرامات
- مسدودکننده‌های کانال کلسیم مانند وراپامیل
- ژل یا قرص استروژن
- داروهای ضدبارداری که ممکن است تعداد میگرن‌های قاعدگی را کاهش دهد
- دی هیدروآرگوتامین‌ها (DHE)
- کافئین
- مسکن‌ها
- کورتیکواستروئیدها
بیشتر بخوانید: علت سردرد بعد از قاعدگی، مشکلی که آسایش بانوان را تهدید می کند
این داروها باید دو تا سه روز قبل از شروع قاعدگی شروع شوند. مصرف آنها را در طول دوره قاعدگی خود ادامه دهید. از آنجا که احتباس مایعات (احتباس آب) اغلب همزمان با قاعدگی شما اتفاق می‌افتد، از داروهای ادرارآور برای جلوگیری از میگرن قاعدگی استفاده می‌شود. برخی متخصصان توصیه می‌کنند که رژیم غذایی کم نمک را قبل از شروع حملات این عارضه، آغاز کنید.
لوپرولاید (لوپرون) دارویی است که بر سطح هورمون شما تأثیر می‌گذارد. این دارو تنها در مواردی استفاده می‌شود که همه روش‌های درمانی دیگر امتحان شده‌اند و جواب نداده‌اند.
عوارض میگرن قاعدگی
عوارض میگرن قاعدگی بیشتر به داروهایی که برای این عارضه مصرف می‌شوند برمی‌گردد. با پزشک و داروساز خود در مورد عوارض جانبی هر داروی تجویز شده صحبت کنید. شایع‌ترین عوارض جانبی داروهایی که برای مبارزه با اختلال مذکور تجویز می‌شوند عبارت‌اند از:
- بی حالی و خستگی
- درد، فشار یا سنگینی در قفسه سینه
- خشکی دهان
- سردردهای غیرمیگرنی
- احساس سوزش یا خارش، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن
- سرگیجه
- حالت تهوع
- خواب آلودگی
- احساس گرما یا لرز
آیا برای عوارض میگرن قاعدگی، باید به متخصص مراجعه کنم؟
اگر برای این عوارض به پزشک عمومی مراجعه کردید، از او بخواهید که در صورت نیاز، شما را به متخصص مغز و اعصاب و سردرد ارجاع دهد.
آیا میگرن قاعدگی باعث آسیب مغزی می شود؟
هیچ نوع میگرنی باعث آسیب مغزی نمی‌شود و نیاز نیست از این بابت نگرانی داشته باشید.
میگرن در دوران یائسگی
ممکن است عارضه مزبور بعد پایان سن قاعدگی و در دوران یائسگی هم وجود داشته باشد. اگر نیاز دارید که مکمل‌های استروژن را بعد از یائسگی ادامه دهید، باید از دوز پایین این مکمل‌ها، به طور مداوم استفاده کنید. حفظ دوز ثابت استروژن، ممکن است از سردرد جلوگیری کند. مکمل‌های استروژن ممکن است در تثبیت سطح استروژن موثر باشند.
بیشتر بخوانید :درمان سردرد قاعدگی در طب سنتی یافت شد!
میگرن در دوران بارداری
زنانی که میگرن قاعدگی دارند اغلب پس از قطع عادات ماهیانه در دوران بارداری، دیگر سردردهای میگرنی را تجربه نمی‌کنند؛ اما در بعضی زنان این حملات ادامه می‌یابد. از آنجا که اکثر داروهایی که برای این اختلال مصرف می‌شوند می‌توانند بر جنین شما تأثیر بگذارند، باید از آنها اجتناب کنید. با این حال، متخصصان ممکن است به شما اجازه دهند تا از یک مسکن خفیف مانند استامینوفن استفاده کنید. قبل از مصرف هرگونه دارو با پزشک خود مشورت کنید.
خلاصه
میگرن بیشتر از یک سردرد بد است. میگرن قاعدگی نه تنها می‌تواند شدید شود، بلکه زنان گزارش کرده‌اند که میگرن قاعدگی حتی از میگرن معمول هم بدتر است. با پزشک خود در مورد علائم‌تان صحبت کنید. اقدامات پیشگیرانه و گزینه‌های درمانی وجود دارند. ممکن است میگرن قاعدگی را هر ماه تجربه نکنید.
چندین نوع سردرد با تغییر سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون مرتبط هستند. زنان اغلب از 2 روز قبل از قاعدگی تا 3 روز پس از شروع آن دچار میگرن قاعدگی می‌شوند. هر چیزی که این سطوح هورمونی را تغییر دهد می‌تواند باعث ایجاد آنها شود. میزان تغییر آن سطوح، تعیین کننده شدت عارضه‌ها است.