درد لگن در زنان چیست و چه عواملی در بروز آن دخیل است؟
درد لگن در زنان، پایینترین قسمت شکم، بین ناف و کشاله ران را درگیر میکند. در برخی افراد، درد لگن ممکن است نشانه دردهای قاعدگی، تخمک گذاری یا مشکلات گوارشی مانند عدم تحمل غذا باشد. همچنین میتواند به دلیل یک مشکل جدیتر ایجاد شود.
گاهی اوقات درد لگن در زنان نشان دهنده عفونت یا مشکل در دستگاه تناسلی یا سایر اندامهای آن ناحیه است. در این صورت، امکان دارد فرد نیاز به مشورت پزشک داشته باشد.
درد لگن در زنان از جمله عارضههایی است که در دسته بیماری زنان قرار میگیرد و میتواند باعث بروز شرایط دردناکی برای آنها باشد. بنابراین نیاز است که در این شرایط علل بروز دردها به درستی تشخیص داده شده و روند درمان در اسرع وقت دنبال شود. با ما همراه باشید تا به شما بگوییم که چه عواملی از نظر متخصص زنان و زایمان میتواند در بروز دردهای لگنی شما نقش داشته باشد.
بیشتر بخوانید: لگن درد؛ معرفی 10 نشانه مربوط به درد لگن و 10 راه تشخیص
درد لگن در زنان
به طور عمده درد لگن در زنان به دردهایی گفته میشود که در ناحیه اندامهای تناسلی زنان رخ میدهد. اما سایر بخشها و عضلات نیز میتوانند در این نوع درد شریک اندام تناسلی زنان باشند.
بیشتر بخوانید: انواع کیست تخمدان و شناخت علائم هر کدام از کیستها
انواع درد لگن
به طور کلی دردهایی که در بخشهای رودهها، رحم یا تخمدانها یا مثانه زنان بروز پیدا میکند زیر مجموعه دردهای لگنی محسوب میشود. اما در مواردی درد لگن در زنان استخوانها و انواع عضلات و مفاصل بخشهای کناری لگن را نیز در بر میگیرد.
از سوی دیگر نیز میزان یا شدت دردهای لگنی نیز به انواع مختلفی تقسیمبندی میشود. برای مثال برخی از زنان دردهایی با درجات شدید را تجربه میکنند، اما در پارهای از موارد زنان دردهایی با شدت متوسط و کم را در ناحیه لگنیشان گزارش کردهاند.
بیشتر بخوانید: اولین علامت یائسگی، نشانهها، فواید و مدت زمان
علتهای بروز درد لگن در زنان
متخصصان زنان و زایمان انواع مختلفی از دلایل را ارائه کردهاند که باعث میشود به طور گسترده درد لگن در زنان ایجاد شود. از مهمترین دلایل باید به موارد زیر اشاره کرد:
بیشتر بخوانید: یائسگی زودرس؛ چه زنانی در معرض ابتلا هستند؟
شکلگیری کیستهای تخمدانی
کیست تخمدان زمانی اتفاق میافتد که تخمدانها نتوانند تخمک را آزاد کنند. فولیکول نگهدارنده تخمک ممکن است به طور کامل باز نشده یا با مایع مسدود شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، رشدی به نام کیست در ناحیه ایجاد میشود که ممکن است باعث نفخ، فشار یا درد لگن در بدن دارای کیست شود.
به گفته کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان، اکثر کیستها غیرسرطانی هستند و بیشتر خود به خود از بین میروند. با این حال گاهی اوقات یک کیست ممکن است خونریزی کند یا بترکد که میتواند باعث درد شدید در لگن شود و ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشد.
پزشکان میتوانند کیستهای تخمدان را با استفاده از سونوگرافی شناسایی کنند و امکان دارد درمانهایی را از انتظار و مراقبت تا جراحی توصیه کنند.
بیشتر بخوانید: عوارض کیست تخمدان؛ از پیچخوردگی تخمدان تا خونریزی داخلی
بروز بیماری التهابی لگن و درد لگن در زنان
بیماری التهابی لگن (PID) یک عفونت در رحم است که می تواند به بافت اطراف آسیب برساند. اگر باکتریهای واژن یا دهانه رحم وارد رحم شوند و در آن باقی بمانند،PID ممکن است ایجاد شود.
در حالی که در سالهای 2006 تا 2016 شاهد کاهش بروز PID بودیم اما تشخیص در همه جمعیتها افزایش یافته است. با این حال بروز PID در همه گروهها یکسان نیست.
PID معمولا عارضه یک STI مانند سوزاک یا کلامیدیا است. زنان ممکن است علائم دیگری از جمله ترشحات غیرطبیعی واژن و خونریزی را همراه با درد لگن تجربه کنند.
این وضعیت می تواند خطر ناباروری را در زنان افزایش دهد. مراکز تحقیقاتی خاطرنشان میکنند که از هر هشت زنی که دارای PID بوده است، یک نفر برای باردار شدن مشکل خواهد داشت.
درمان معمولا شامل مصرف آنتی بیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی است. با این حال، آنها نمیتوانند جای زخم را درمان کنند، بنابراین درمان زودهنگام بسیار مهم است. اسکار معمولا در اندامهای لگنی به دلیل عفونتهای مکرر یا درمان نشده که باعث PID میشوند، رخ میدهد.
بیشتر بخوانید: ۱۱درمان خانگی کیست تخمدان؛ خودتان میتوانید کیستها را نابود کنید؟
درد و گرفتگی قاعدگی
گرفتگی قاعدگی یکی از دلایل شایع درد لگن است. طبق گفته کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان (ACOG)، درد شایعترین علامت تمام اختلالات قاعدگی است. بیش از نیمی از افرادی که عادت ماهانه دارند، حداقل 1 تا 2 روز در هر سیکل درد را تجربه میکنند.
گرفتگی قاعدگی معمولا بلافاصله قبل از شروع قاعدگی رخ میدهد، زیرا رحم منقبض شده و پوشش داخلی خود را میریزد. درد ممکن است شبیه به اسپاسم عضلانی یا درد کوبنده باشد. استفاده از پد حرارتی گرم امکان دارد این احساس را تسکین دهد. داروهای بدون نسخه، مانند ایبوپروفن (Advil) و ناپروکسن (Aleve) نیز به تسکین درد کمک میکنند.
در موارد درد شدید درد لگن در زنان که ناشی از قاعدگی باشد، پزشکان میتوانند داروهای دیگری را توصیه کنند.
بیشتر بخوانید: عوارض بعد از یائسگی؛ نگران نباشید و از میانسالی لذت ببرید
تخمکگذاری عامل درد لگن در زنان
اگر فردی در وسط چرخه قاعدگی خود احساس درد در یک طرف لگن خود داشته باشد، ممکن است میتل اشمرز را تجربه کند. پزشکان از این کلمه آلمانی برای توصیف تخمکگذاری دردناک استفاده میکنند.
هنگامی که یک فرد تخمکگذاری میکند، تخمدانها یک تخمک و مقداری مایع دیگر آزاد میکنند. سپس تخمک از لوله فالوپ به داخل رحم میرود. مایع آزاد شده توسط تخمدان همچنین میتواند وارد حفره شکم و لگن شود که باعث تحریک میشود.
این ناراحتی امکان دارد چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشد و بسته به اینکه کدام تخمدان تخمک را آزاد کرده است، احتمال دارد طرفهای دارای درد بدن را تغییر دهد. درد موقتی است و نیازی به درمان خاصی ندارد.
با این حال اگر درد شدید است یا در زمانهای دیگر در طول چرخه قاعدگی رخ میدهد، با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: درمان بوی بد واژن با روشهای پزشکی و خانگی
سیستیت بینابینی دلیل درد لگن در زنان
همچنین ممکن است فردی التهاب مداوم مثانه را تجربه کند که علت مشخصی ندارد. اصطلاح پزشکی برای این عامل درد لگن در زنان سیستیت بینابینی است و پزشکان در حال حاضر مطمئن نیستند که چرا این اتفاق میافتد.
سیستیت بینابینی میتواند باعث درد لگن و علائمی مانند ادرار دردناک، نیاز به تکرر ادرار و درد در حین رابطه جنسی شود. درمان اغلب شامل مدیریت علائم به بهترین شکل ممکن است.
بیشتر بخوانید: عفونت واژن و شناخت علائم اختصاصی بیماری
سیستیت یا عفونت ادراری
سیستیت به التهاب مثانه به دلیل عفونت باکتریایی اشاره دارد. این موضوع به این دلیل اتفاق میافتد که باکتریهای واژن، مقعد یا پوست میتوانند وارد مجرای ادرار (لولهای که ادرار را از مثانه تخلیه میکند) شوند و به مثانه میروند.
عفونت دستگاه ادراری (UTI) میتواند در هر جایی از سیستم ادراری رخ دهد، در حالی که سیستیت فقط در مثانه اتفاق میافتد. هر دو بیماری در زنان شایع است. این عفونتها گاهی اوقات بدون درمان برطرف میشوند، اما یک دوره کوتاه آنتیبیوتیک معمولا سیستیت و سایر عفونتهای ادراری را درمان میکند.
بیشتر بخوانید: تنبلی تخمدان و شناخت عوارض سندرم تخمدان پلی کیستیک
عفونتهای مقاربتی
درد لگن ممکن است نشان دهنده وجود یک عفونت مقاربتی (STI) مانند سوزاک یا کلامیدیا باشد. بیماریهای مقاربتی در افرادی که از نظر جنسی فعال هستند رخ میدهد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) همچنین تخمین میزند که در سال 2018، 1.6 میلیون نفر به سوزاک مبتلا بودهاند که این عدد آن را به دومین عفونت مقاربتی باکتریایی در ایالات متحده تبدیل میکند.
همراه با درد لگن، علائم دیگر بیماریهای مقاربتی ممکن است شامل ادرار دردناک، خونریزی بین پریودها و تغییرات در ترشحات واژن باشد.
هر کسی که این تغییرات را تجربه میکند باید به دنبال مشاوره پزشکی باشد. پزشک میتواند یک بیماری مقاربتی را تشخیص دهد و برای درمان معمولا آنتی بیوتیک تجویز کند. همچنین مهم است که همه شرکای جنسی در مورد عفونت مطلع شوند تا بتوانند تحت درمان قرار گیرند و از انتقال آن جلوگیری شود.
با یک متخصص مراقبت های بهداشتی در مورد انجام اقدامات احتیاطی برای کاهش شانس ابتلا به STI صحبت کنید.
بیشتر بخوانید: سرطان رحم + مواردی که خانمها باید به آنها توجه کنند
اندومتریوز و درد لگن در زنان
اندومتریوز زمانی اتفاق میافتد که اندومتر یا بافتی که داخل رحم را پوشانده است، در خارج از رحم رشد میکند. این عارضه حدود 11درصد از زنان 15 تا 44 ساله را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار میدهد. با این حال گزارشی در سال 2019 نشان میدهد که زنان اسپانیایی تبار و سیاهپوست نسبت به زنان سفیدپوست احتمال کمتری برای تشخیص اندومتریوز دریافت میکنند، در حالی که زنان آسیایی بیشتر احتمال دارد این بیماری را دریافت کنند.
این مطالعه نشان می دهد که به نظر میرسد نژاد و قومیت در شیوع اندومتریوز نقش دارند. با این حال، ادبیات محدودی برای بررسی تاثیر نژاد و قومیت بر علائم آندومتریوز یا دسترسی به مراقبتهای بهداشتی و پاسخ وجود دارد.
اندومتریوز میتواند باعث درد لگن در زنان شود. هنگامی که دوره قاعدگی فرد شروع میشود، بافت خارج از رحم به تغییرات هورمونی پاسخ داده که ممکن است باعث خونریزی و التهاب در لگن شود.
امکان دارد برخی از افراد درد خفیف تا شدید را تجربه کنند. آندومتریوز ممکن است باردار شدن را برای برخی از زنان دشوار کند. پزشکان بسته به شدت علائم، درمانهای مختلفی را توصیه میکنند.
بیشتر بخوانید: سرطان تخمدان | در این مورد حتی جوانان هم باید علائم را جدی بگیرند
اختلال روده تحریکپذیر یا سندروم روده تحریکپذیر
در صورتی که یک فرد دچار این سندروم شود با اختلالاتی در دستگاه گوارش روبهرو است. بنابراین با اختلال در دفع مدفوع مواجه بوده و یبوست یا اسهال را تجربه میکند. در کنار این علائم نیز نفخ را نیز تجربه خواهد کرد.
در مواردی شاهد بروز دردهای لگنی برای این افراد هستیم که ناشی از اختلالات دستگاه گوارشی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: میگرن قاعدگی | چرا در دوره دردناک پریود باید میگرن هم بگیریم؟
درد لگن در زنان به دلیل آپاندیسیت
آپاندیسیت به التهاب آپاندیس گفته میشود که اندام کوچکی در سمت راست پایین شکم است. عفونت باعث این وضعیت شده و یک بیماری شایع است، همچنین میتواند شدید باشد.
هرکسی که درد شدید در سمت راست پایین شکم خود همراه با علائم دیگر مانند استفراغ و تب دارد، باید فورا به دنبال مراقبتهای پزشکی باشد، زیرا ممکن است نشانه آپاندیسیت را تجربه میکند. آپاندیسیت میتواند عاملی برای درد لگن در زنان باشد.
بیشتر بخوانید: علت کمردرد در زنان یائسه چیست؟
سنگهای ادراری
سنگهای موجود در دستگاه ادراری از املاح و مواد معدنی مانند کلسیم تشکیل شدهاند که بدن در دفع آنها از طریق ادرار مشکل دارد. این مواد معدنی میتوانند ساخته شده و کریستالهایی را در مثانه یا کلیهها تشکیل دهند که اغلب باعث درد در لگن یا کمر میشود.
همچنین ممکن است سنگها باعث تغییر رنگ ادرار شوند و اغلب با خون به رنگ صورتی یا قرمز در میآیند. برخی از سنگها نیازی به درمان ندارند، اما دفع آنها میتواند دردناک باشد. گاهی اوقات، پزشک ممکن است داروهایی را برای شکستن سنگها یا جراحی را برای برداشتن آنها توصیه کند.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی کمردرد زنان و رمز و رازهای آن را یاد بگیرید
حاملگی خارج از رحم عامل درد لگن در زنان
حاملگی خارج از رحم زمانی اتفاق میافتد که جنین خود را در هر جایی خارج از رحم لانه گزینی کرده و رشد کند. احتمال بروز حاملگی خارج از رحم در زنان 24 تا 44 ساله تقریبا 1درصد است.
با این حال، مطالعات منابع معتبر نشان داده است که زنان سیاهپوست نسبت به زنان سفیدپوست نرخ حاملگی خارج از رحم بالاتری دارند. فرد ممکن است درد و گرفتگی بسیار شدیدی را در لگن خود احساس کند که معمولا در یک طرف متمرکز است. علائم دیگر عبارتند از:
- حالت تهوع
- خونریزی واژن
- سرگیجه
هر کسی که مشکوک به حاملگی خارج رحمی است باید فورا به دنبال مراقبتهای پزشکی باشد، زیرا این یک وضعیت تهدید کننده زندگی به شمار میرود.
بیشتر بخوانید: علت سردرد بعد از قاعدگی، مشکلی که آسایش بانوان را تهدید می کند
درد لگن در زنان و چسبندگی لگن
چسبندگی بافت زخمی است که داخل بدن ایجاد میشود و به دو بافتی که نباید به هم متصل شوند، میپیوندد. این ممکن است منجر به درد شود، زیرا بدن برای سازگاری با چسبندگی تلاش میکند.
بافت اسکار احتمال دارد به دلیل عفونت قدیمی، اندومتریوز، جراحیهای قبلی یا سایر مسائل در ناحیه ایجاد شود. چسبندگی لگن منجر به درد مزمن لگن در برخی از زنان شده و بسته به محل ظاهر شدن بافت اسکار، میتواند علائم دیگری ایجاد کند.
احتمالا پزشک جراحی کم تهاجمی را برای کمک به کاهش چسبندگی و تسکین علائم توصیه کند.
بیشتر بخوانید: دانستههایتان در مورد سرطان سینه را تکمیل کنید
فیبروم رحم
فیبرومها تودههای ماهیچهای و بافت فیبری داخل رحم هستند. آنها شایعترین تومور خوش خیم زنان به شمار میروند. یک مقاله معتبر در سال 2017 بیان میکند که 65درصد از زنان تا 50 سالگی فیبروم خواهند داشت.
در حالی که این تودهها غیرسرطانی هستند، میتوانند منبع درد باشند و باعث پری لگن، همراه با خونریزی غیرطبیعی شوند. آنها ممکن است باعث ناراحتی در لگن، کمر یا درد در هنگام رابطه جنسی شوند. فیبروم همچنین ممکن است باعث خونریزی بیش از حد، گرفتگی یا هر دو در طول قاعدگی شود.
برخی از فیبرومها نیازی به درمان ندارند. اگر کنترل علائم برای فردی دشوار باشد، پزشکان ممکن است یکی از درمانهای متعدد، از جمله داروها، روشهای غیرتهاجمی یا جراحی را توصیه کنند.
علاوه بر این، فیبروم های رحمی میتوانند باعث مشکلات باروری مانند اختلال در باروری، عوارض بارداری، از دست دادن بارداری و پیامدهای نامطلوب زایمان شوند.
بیشتر بخوانید: کیست تخمدان چیست و در چه صورتی خطرناک میشود؟
تومور و درد لگن در زنان
در موارد نادر رشد بدخیم تومور در دستگاه تناسلی، دستگاه ادراری یا دستگاه گوارش ممکن است دلیل درد در لگن باشد. تومور بسته به جایی که ظاهر میشود امکان دارد علائم دیگری نیز ایجاد کند.
پزشکان برای شناسایی تومور، ارزیابی کاملی را انجام میدهند که اغلب از آزمایشهای خون و تصویربرداری استفاده میکنند. هنگامی که آنها مشکل را تشخیص دادند، درمانهای احتمالی را توصیه میکنند.
بیشتر بخوانید: تنظیم هورمون های بدن با ۷ روش موثر
ایجاد عفونت در ناحیه کانال ادراری
در این عارضه که نوعی بیماری عفونی محسوب میشود کانال ادرار دچار عفونت خواهد شد. در نتیجه زمانی که افراد میخواهند ادرار کنند احساس سوزش و درد خواهند داشت. از دیگر نشانهها و علائم بروز عفونت ادراری احساس ادرار به صورت مداوم و دفع مزاج به صورت پشت سر هم است. زیرا مثانه به طور کامل نمیتواند تخلیه شود.
بیشتر بخوانید: 14 درمان درد لگن در زنان؛ از جراحی لاپاروسکوپی و هیسترکتومی تا توانبخشی و درمان خانگی
بروز اختلالات مربوط به عادت ماهیانه پیش از شروع سیکل آن
هنگامی که زنان به زمان سیکل ماهیانه نزدیک و دوره قاعدگیشان آغاز میشود با انقباضات و اختلالاتی در ناحیه عضلات لگن مواجه خواهند شد. بنابراین این اختلالات دردهایی را به همراه خواهد داشت.
دردهای عصبی در ناحیه لگن
در صورتی که عصب سیاتیک دچار مشکل شود و دردهای ناشی از آن بروز پیدا کند، دردها نیز میتواند به ناحیه لگنی برسند و موجب درد لگن در زنان شوند.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی تعویض مفصل لگن و 4 مرحله اثر گذار توانبخشی لگن و ران
بروز دردهای لگنی در سن یائسگی و در اثر تغییرات هورمونی گسترده
در شرایطی که زنان با افزایش سن مواجه میشوند، به دلیل این که تعادل هورمونیشان به هم میریزد ممکن است با دردهایی در ناحیه لگنی مواجه شوند. در نتیجه باید روند درمانی متناسب با علل بروز درد لگنیشان را پشت سر بگذارند تا دردها کاهش پیدا کند.
از دیگر عواملی که میتوانیم بیان کنیم:
- بروز اختلالات دستگاه گوارش نیز از دیگر علل بروز دردهای لگنی است
- بروز اختلال در ناحیه مثانه و عضلات اطراف آن
- بروز عفونت در ناحیه کلیه یا شکلگیری سنگ کلیه
- بروز اختلال در ناحیه رودههای بزرگ و کوچک
- بروز مشکلات عصبی
- بروز اختلالات جدی از جمله شکستگی لگن
- بروز علل روانی مثل استرس و اضطرابهای جدی که منشا اختلالات جسمی میشوند
- تجربه سقط جنین
- بروز سرطان رحم یا سرطان سرویکس یا دهانه رحم
- آرتریت
- ابتلا به عارضههای بورسیت و تاندونیت
بیشتر بخوانید: لگن درد مردان بیانگر مشکل در اندامهای تناسلی + 15 علت
انواع مختلف درمانهای درد لگن در زنان
همانطور که در بخشهای قبلی به آن پرداختیم علل و عواملی متعدد و مختلفی در بروز دردها در ناحیه لگن دخیل هستند. بنابراین نمیتوان یک روش درمانی را برای تمامی علتهای بروز درد لگن در زنان تجویز کرد. مهمترین گامیکه باید برای درمان دردهای لگنی زنان برداشت تشخیص درست و دقیق علت اصلی بروز آنها است.
در ادامه متناسب با نوع علت و شدت دردهای ایجاد شده میتوانند روشهایی از جمله دارودرمانی، فیزیوتراپی و استفاده از انواع داروهای بی حس کننده و تزریق آنها به عضلات لگنی برای کاهش دردهای این ناحیه استفاده کنند. در مواردی که علل جدیای در این دردها دخیل باشد و سایر تکنیکهای درمانی نتواند نتیجه درمانی در پی داشته باشد، نیاز است که جراحی صورت گیرد.
بیشتر بخوانید: 3 درمان در رفتگی لگن؛ نجات مفصلی که وزن بدن ما را تحمل میکند
علت بروز درد لگن در زنان چگونه تشخیص داده میشود؟
انواع تکنیکهای تشخیصی در خصوص درد لگن در زنان به شرح زیر است:
- انجام آزمایش خون
- انجام آزمایش ادرار
- انجام آزمایش بارداری برای اطمینان از این که زنان باردار نباشند
- انجام آزمایشاتی که ابتلا یا عدم ابتلا افراد را به بیماریهای مقاربتی تعیین کنند
- سونوگرافی از ناحیه لگنی و شکمی
- انجام ام آر آی
- لاپاراسکوپی
- آندوسکوپی
- سی تی اسکن
- هیستروسکوپی
- انجام آزمایش تشخیص تراکم استخوان
بیشتر بخوانید: درد استخوان دنبالچه؛ نگاهی به 11 نشانه کوکسیدینیا +7 علت
خاتمه
در این مقاله به صورت گسترده و مفصل به انواع دلایلی که در بروز درد لگن در زنان نقش دارند پرداختیم. یکی از مهمترین توصیههایی که باید در آخر به شما داشته باشیم این است که هرگز نسبت به دردهای لگنی که تجربه میکنید بی توجه نباشید. بنابراین نیاز است که در کوتاهترین زمان به بهترین و با تجربهترین متخصصان مراجعه کنید تا روند تشخیص و درمان سریعا انجام شود.
به میزانی که تشخیصها در مدت زمان کوتاهی بعد از شروع دردها رخ دهد به همان میزان میتوان امیدوار بود که روند کاهش درد لگن در زنان موفقیتآمیزتر باشد. در غیر اینصورت و کهنه شدن دردها احتمال دارد که متخصصان با شرایط وخیمی روبهرو باشند که روند درمان شما را با دشواری و پیچیدگیهایی همراه میکند.