خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن و معرفی 9 راهکار برای این مشکل
خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن یکی از شایعترین مشکلات مادران است؛ زیرا خوابیدن مکرر نوازد در هر بار شیردهی این تصور را ایجاد میکند که کودک به صورت کامل شیر نخورده و سیر نشده است.
در مواردی که تغذیه کودک مناسب و کافی نیست، وزن کودک افزایش پیدا نمیکند، پوشک کودک خیلی کم خیس یا کثیف میشود، تعداد دفعات شیردهی زیاد، اما میزان خوردن کودک کم باشد؛ باید از خوابیدن نوزاد هنگام خوردن شیر جلوگیری کرد.
برای این کار اقدامات سادهای باید توسط مادر انجام شود که از آنها میتوان به تغییر سینه و جای نوزاد، شیر دادن در روشنایی، آواز خواندن برای کودک و فشردهسازی پستان برای افزایش جریان شیر اشاره کرد.
در این مقاله به بررسی علت و راههای جلوگیری از خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: تغذیه بعد از زایمان؛ سیر تا پیاز یک رژیم مناسب؛انرژی بگیرید اما چاق نشوید
نگاهی کلی به موضوع این مقاله
- زمانی به خواب رفتن نوزاد هنگام شیردهی بد است که وزن کودک افزایش پیدا نکند
- کودک گرسنه تنش جسمانی دارد و وقتی با شیر خوردن سیر میشود، این تنشها بر طرف خواهند شد
- شایعترین بیماری نوزادی که باعث خوابآلودگی بیشتر میشود، زردی است
- راههایی ساده بسیاری برای هوشیار نگه داشتن و جلوگیری از خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن وجود دارد
بیشتر بخوانید :ورزش بعد از زایمان و پایان کابوس افزایش وزن بعد از بارداری
خوابیدن و شیردهی نوزاد
پس از زایمان و هنگامی که نوزادی به دنیا میآید، اطرافیان و افرادی که تجربه بچهداری دارند هشدارهایی در مورد چگونگی رفتار و اعمال مادر با نوزاد به او میدهند. این هشدارها در مورد نوع خوابیدن، عادتهای شیرخوردن و نحوه خواب نوزاد خواهد بود.
باید گفت که اکثر نوزادان در چند هفته اول زندگی خود هیچ کاری به جزء خوابیدن و شیرخوردن نمیکنند. در واقع بسیاری از نوزادان بیشتر 24 ساعت خود را به چرت زدن میگذرانند. این موضوع ممکن است رفتار خوبی به نظر برسد و در بیشتر موارد هم همینطور است؛ اما گاهی اوقات کودک به قدری میخوابد که به نظر میرسد خوب شیر نمیخورد. این امر به ویژه در مواردی که خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن اتفاق میافتد صادق است.
کودکی که از شیر مادر تغذیه میکند فعالیت بیشتری برای مکیدن شیر از سینه مادر نسبت به نوزادانی که شیرخشک مصرف میکنند دارند. به همین دلیل خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن او باعث عدم تغذیه کافی میشود. در مواردی که تعداد دفعات خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن زیاد شود، مادران باید به دنبال راههایی برای بیدار نگه داشتن کودک خود باشند تا تغذیه کودک کامل انجام شود.
بیشتر بخوانید: بی اختیاری ادرار بعد از زایمان؛ معرفی عوامل و علل نشت ادرار
آیا به خواب رفتن نوزاد هنگام شیردهی رایج است؟
برای نوزادان عادی است که روزها یا حتی هفتههای اولیه زندگی بسیار خواب آلود باشند و به سختی بیدار شوند. در این دوران کودک در حال تطبیق با زندگی خارج از رحم است و این تنظیم شرایط برای او خسته کننده است. همچنین احتمال دارد که کودک روزها و شبها را با هم قاطی کند که این موضوع باعث میشود در طول روز زمانی که مادر آماده شیر دادن به اوست، بیشتر بخوابد.
خوشبختانه در بیشتر موارد نوزادان هنگام شیردهی متوالی یا برای مدت طولانی دچار خواب هنگام تغذیه نمیشوند. همچنین در بیشتر موارد نوزادان خوابآلود معمولا در طول روز به اندازه کافی تغذیه میشوند؛ حتی اگر گاهی موقع شیر خوردن خوابآلود باشند.
بیشتر بخوانید: ۰ تا ۱۰۰دفع لخته های خون بعد از زایمان و مشکلات ناشی از آن
راههای تشخیص تغذیه خوب نوزاد شیرخوار
به طور کلی اگر کودک به اندازه کافی پوشک خود را کثیف و خیس کند (معمولا 4 تا 6 پوشک خیس و 3 تا 4 بار مدفوع در روز) و با سرعت مناسب وزن اضافه کند، به این معنی است که تغذیه او خوب و کافی بوده است؛ هرچند که موقع شیر خوردن خوابیده باشد.
یکی دیگر از علائم تشخیص تغذیه خوب کودک این است که تنها در چند دقیقه سینه مادر را خالی کند و با رضایت به خواب برود. همچنین باید اشاره کرد که در مواردی خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن نشانه بسیار خوبی است و یعنی نوزاد غذای خوب و کافی خورده است. شکم پر باعث خستگی نوزاد میشود و خواب یک واکنش طبیعی در این حالت خواهد بود.
بیشتر بخوانید : مراقبتهای بعد سزارین و اهمیت آن در سلامت مادر
معمولا زمانی میتوان گفت که کودک به اندازه کافی سیر شده است که:
- مادر در حین شیردهی، بلعیدن کودک را شنیده یا حس کرده باشد
- پس از جدا شدن نوزاد، سینه مادر خالی از شیر شده باشد
- مکیدن فعال کودک به مکش خفیف و به خواب رفتن برسد
همچنین احتمال دارد که مادران متوجه شوند که بدن کودک در ابتدای شیر خوردن غذا تنش دارد (کودک دستهای خود را به صورت مشت شده و محکم میگیرد)؛ اما هنگامی که شیر خوردن تمام میشود، مشتها باز شدهاند و کودک آرامتر به نظر میرسند.
بیشتر بخوانید: واکسنهای بعد از زایمان؛ هرآنچه باید در مورد واکسیناسیون بارداری بدانید
چه زمانی خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن باعث نگرانی میشود؟
در صورت بروز موارد زیر باید نگران تغذیه کافی کودک بود:
- اگر کودک نشانههایی از عدم دریافت شیر کافی (پوشکهای خیس یا کثیف کم یا افزایش وزن آهسته) را نشان دهد، بیدار کردن او برای شیر خوردن لازم است
- در صورتی که مادر مطمئن نباشد که کودک او شیر کافی دریافت میکند، باید برای ویزیت و بررسی سلامت وزن به پزشک اطفال مراجعه کند. اگر رشد وزنی و جسمی کودک مناسب باشد، نشان دهنده این است که خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن موردی ندارد
- افزایش تعداد دفعات شیردهی کودک به دلیل تغذیه ناکافی هنگام خوابیدن او در هر بار شیر خوردن یکی دیگر از علائمی است که باید کودک را از خواب بیدار کرد
این موارد باید توسط مادر یا پزشک اطفال بررسی شوند.
بیشتر بخوانید: ختنه کردن نوزاد قاتل بیماریهای آلت تناسلی و سلامت جنسی
آیا خوابآلودگی زیاد کودک نشانه بیماری است؟
مواردی وجود دارد که در آن به خواب رفتن نوزاد هنگام شیردهی، ممکن است رفتار معمولی نوزاد را نشان ندهد. در این موارد خوابآلودگی اضافی نوزاد نشانه وضعیت پزشکی است.
شایعترین بیماری نوزادی که باعث خوابآلودگی بیشتر آنها میشود، زردی است. علاوه بر بیحالی و تغذیه نامناسب، نوزادان مبتلا به یرقان ممکن است پوست زرد، پوشکهای خیس یا کثیف کمتری داشته باشند و ممکن است بیش از حد شلوغ کاری و گریه کنند. برای درمان زردی نوزاد باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کرد تا اطمینان حاصل شود که هیچ گونه نگرانی جدی برای سلامتی نوزاد وجود ندارد.
به ندرت ممکن است که نوزادان خوابآلود هنگام شیر خوردن شرایط پزشکی زمینهای مانند بیماریهای قلبی و تنفسی داشته باشند. همچنین امکان دارد که نوزاد به دلیل مبارزه با ویروس یا عفونت باکتریایی دچار خوابآلودگی شدید شود. اگر کودک در تنفس مشکل داشته باشد، دچار تب، استفراغ یا بیحالی شدید باشد، باید به پزشک متخصص اطفال به صورت اورژانسی مراجعه شود.
بیشتر بخوانید: درمان زردی نوزاد در خانه با لامپ مخصوص
نکتههایی برای بیدار کردن و عدم خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن
روشهای مختلفی برای بیدار کردن نوزاد حین شیردهی وجود دارد که مادران میتوانند آنها را امتحان کنند. در ادامه چند مورد از بهترین روشهای بیدار نگه داشتن کودک خوابآلود در هنگام شیر خوردن را معرفی خواهیم کرد:
1. عوض کردن جای کودک یا تغییر سینه
اگر کودک به صورت مکرر در حین شیردهی به خواب میرود، مادر میتواند از تکنیکی به نام سوییچ پرستاری استفاده کند. این کار بسیار آسان و کاربردی است.
در این حالت به محض اینکه کودک شروع به خوابیدن کرد (مادر متوجه کم شدن مکیدن یا عدم تکان خوردن کودک شود)، سعی کنید او را به سمت دیگر تغییر دهید یا با سینه دیگر به او شیر دهید. این کار کودک را از خواب بیدار میکند و همچنین با تغییر سینه، شیر بیشتر و مکش راحتتری در دسترس کودک قرار خواهد گرفت.
بیشتر بخوانید : علت بی خوابی نوزاد را برطرف و زندگی خود را زیباتر کنید!
2. فشردهسازی پستان برای دریافت شیر بیشتر
احتمال دارد که هنگامی که جریان شیر کاهش مییابد کودک خواب آلود شود. طبیعی است که در طول یک جلسه شیردهی، زمانهایی وجود دارند که شیر سریعتر جریان مییابد (در ابتدای شیردهی) و زمانهایی سرعت آن کاهش پیدا میکند. در مواقع کاهش حجم شیر برخی از نوزادان به دلیل مکیدن زیاد خسته میشوند و تمایل دارند که بخوابند.
در چنین مواقعی مادر میتواند با فشردهسازی سینه خود به افزایش جریان شیر کمک کند. در این حالت کافی است که پستان خود را با دست آزاد گرفته و کمی آن را فشار دهد. افزایش جریان شیر باعث میشود که کودک فعال شده و برای خوردن بیشتر خواب از سرش بپرد.
بیشتر بخوانید : پماد هیدروکورتیزون نوزادان از فواید تا جایگزین آن
3. کودک را برهنه کنید یا شیردهی را در فضایی خنک انجام دهید
هوای گرم باعث افزایش تمایل نوزادان به خواب میشود. بنابراین مادران میتوانند در هوا و فضاهای گرم نوزاد خود را برهنه و فقط او را پوشک کنند. همچنین در مواردی میتوان از پارچههای خنک روی پوست کودک استفاده کرد.
اگر نگران این هستید که کودک سردش شود، میتوانید از پتو یا پارچهای مناسب برای پوشاندن کودک استفاده کنید. باید گفت که جای نگرانی نیست؛ زیرا کودک در آغوش و در برخورد با پوست گرم مادر به اندازه کافی گرم خواهد ماند.
بیشتر بخوانید: حرکات اصلاحی کجی گردن برای بزرگسالان و نوزادان در 12 تمرین ساده
4. انگشتان پای کودک را قلقلک دهید
تحریک ملایم حواس کودک او را بیدار میکند. سعی کنید انگشتان پاهای کودک را به آرامی قلقلک دهید و برای این کار خیلی ملایم انگشتان دست خود را روی پاها، بازوها یا سر کودک بالا و پایین کنید.
بیشتر بخوانید: ترکهای پوستی بعد از زایمان؛ اجتنابناپذیر اما قابل درمان
5. چفت شدن و گرفتن سینه به وسیله کودک را بررسی کنید
در صورتی که کودک به خوبی نتواند نوک سینه مادر را در دهان بگیرد، نمیتواند شیر کافی دریافت کند. عدم دریافت شیر کافی باعث خواب آلودگی او خواهد شد.
گرفتن سینه و چفت شدن با دهان کودک به معنی این است که دهان کودک کاملا باز باشد و به طور کامل بخش تیره سینه مادر در دهان کودک قرار گیرد. در صورت عدم چفت شدگی مناسب، با پزشک زنان و زایمان یا پزشک اطفال مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: ریزش مو بعد از زایمان؛ آیا موهای از دست رفته باز میگردد؟
6. ارتباط پوستی با نوزاد
ارتباط پوستی مادر و نوزاد راهی عالی برای بیدار نگه داشتن کودک است. برای این کار میتوانید تنها پوشک را بر تن کودک نگه داشته و شکم کودک را به شکم خود بچسبانید. این کار به کودک اجازه میدهد که غرایز خود که شامل جستجو و تعیین موقعیت پستان است، را تقویت کرده و برای خوردن شیر هوشیار باقی بماند.
7. شیردهی در فضای روشن
تاریک بودن فضا باعث افزایش تمایل کودک به خوابیدن میشود؛ از این رو در هنگام شیردهی در فضای روشن قرار بگیرید.
8. آواز خواندن برای کودک
صحبت کردن و خواندن آوازهای بچهگانه راهی مناسب برای جلب توجه کودک و جلوگیری از خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن است.
بیشتر بخوانید: حمام بچه ها ، چگونه کودک خود را حمام کنیم؟
9. به محض بیدار شدن از خواب به کودک شیر دهید
وقتی کودک تازه از خواب بیدار شده است به او شیر دهید. در بیشتر موارد کودکی که تازه از خواب بیدار شده تمایلی به خواب دوباره ندارد.
یاداشت پایانی
عکسالعملها و رفتارهای نوزادان و کودکان هنگام شیر خوردن با هم متفاوت است. امکان دارد که کودکی با ماساژ سر تمایل بیشتری به خواب در هنگام شیر خوردن پیدا کند. مادران میتوانند این گونه اقدامات بازدارنده برای جلوگیری از خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن را با آزمون و خطا تست کنند یا به صورت ترکیبی از آنها استفاده کنند.
سوالات متداول
آیا خوابیدن نوزاد هنگام شیر خوردن ضرر دارد؟
بله؛ در صورتی که مانع از تغذیه کافی کودک شود؛ اما اگر وزن و میزان کثیف شدن پوشک نوزاد در رنج طبیعی باشد، هیچ مشکلی ندارد.
آیا باید نوزاد را برای شیر خوردن بیدار کرد؟
آیا باید نوزاد را برای شیر خوردن بیدار کرد؟
علت خوابیدن کودک موقع شیردهی چیست؟
علتهای مختلفی وجود دارد؛ مانند بی خوابیهای شبانه کودک، شیر ناکافی در پستان مادر، خوب چفت نشدن پستان و دهان کودک، گرم بودن هوا و خستگی کودک.