درمان صافی کف پا؛ ارائه بهترین روش‌ها برای بازگرداندن قوس طبیعی پا
درمان صافی کف پا برای اشخاصی مناسب است که دارای قوس طبیعی در کف پای خود نیستند. قوس کف پا به انعطاف‌پذیری آن یاری می‌رساند و به عنوان یک ضربه‌گیر نیز برای بدن ما و کف پا ایفای نقش می‌کند. به احتمال زیاد نام عارضه صافی کف پا را بسیار شنیده‌اید، اما درباره انواع آن و شیوه درمان صافی کف پا هم اطلاعاتی دارید؟ برای آشنایی هر چه بیشتر شما با این موضوع، می‌خواهیم در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب به بیان راه‌های مختلف درمان صافی کف پا بپردازیم.
صافی کف پا
صافی کف پا به شرایطی اطلاق می‌شود که پا دارای قوس طبیعی نیست. به زبان ساده یعنی هیچ فاصله‌ای بین کف پا و زمین وجود نداشته باشد. اما قوس کف پا اصلا چه تاثیری دارد؟
قوس کف پا به حفظ بهتر تعادل و قدرت بدن کمک می‌کند و وزن بدن را به صورت متعادل روی مناطق مختلف کف پا تقسیم می‌کند. قوس کف پا همچنین نیروهایی که از سمت زمین به بدن وارد می‌شود را کاهش می‌دهد.
صافی کف پا علاوه بر مشکلاتی که برای پا به وجود می‌آورد، شاید باعث معضلات دیگری نظیر کمر درد هم شود. اگر جایی عبارت افتادگی قوس پا را شنیدید نیز بدانید که منظور همین صافی کف پا است.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی پا درد و روش های ساده تسکین درد پا
صافی کف پا یکی از شایع‌ترین عارضه‌های این اندام و بیماری‌های مفصلی است. شاید فقط یکی از پاها دچار این اختلال باشد یا هر دو پا این وضعیت را داشته باشند. اشخاصی که دچار صافی کف پا هستند در صورت دویدن، پیاده‌روی یا ایستادن طولانی‌مدت احتمالا دچار درد در کف پا یا کمر یا هر دو شوند.
همان‌طور که گفتیم قوس کف پا مثل یک ضربه‌گیر عمل می‌کند و جلوی برخی فشارهای وارده به بدن را می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: 8 ورزش برای کف پای صاف و حرکات اصلاحی قوس افتاده پا
انواع کف پای صاف
به طور کلی، دو نوع بیماری کف پای صاف وجود دارد:
کف پای صاف انعطاف‌پذیر
این وضعیت بیشتر کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وقتی کودک می‌ایستد، قوس پای او از بین می‌رود. هنگام نشستن یا راه رفتن روی نوک پا، قوس دوباره نمایان خواهد شد.
بیشتر بخوانید: درمان پا درد؛ از داروهای ضدالتهابی،کیسه‌های یخ و کفش طبی
کف پای صاف سفت
هنگامی که فردی دارای کف پای صاف سفت است، بدون توجه به اینکه آیا روی پای خود وزن می‌اندازد، مانند زمانی که می‌ایستد یا نه، در هر صورت قوس نخواهد داشت. این وضعیت می‌تواند کودکان را هم تحت تاثیر قرار دهد و در بزرگسالان نیز ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: درمان درد ساق پا با کمک روش‌های خانگی، سنتی و جراحی
علائم صافی کف پا
شایع‌ترین علامت صافی کف پا، درد در پا است. این امر می‌تواند در نتیجه کشیدگی عضلات و رباط‌های متصل رخ دهد. فشارهای غیرعادی روی زانو و لگن شاید منجر به درد در این مفاصل شود.
بیشتر بخوانید: لگن درد؛ معرفی 10 نشانه مربوط به درد لگن و 10 راه تشخیص
اگر مچ پا به سمت داخل بچرخد، فشار بیشتری به پا وارد می‌شود. درد و گاهی تورم یا سفتی، اغلب بر قسمت‌های پایین‌تنه تاثیر می‌گذارد:
- مچ پا
- کف پا
- ساق پا
- زانو
- باسن
- قسمت پایینی کمر
کف پای صاف همچنین می‌تواند باعث توزیع نابرابر وزن بدن شود. این پدیده شاید منجر به فرسودگی کفش‌ها به طور ناهموار یا سریع‌تر از حد معمول شود، به خصوص در یک طرف که می‌تواند آسیب‌های بیشتر ایجاد کند. این‌گونه افراد احتمالا در راه رفتن یا دویدن یکنواخت مشکل داشته باشند.
بیشتر بخوانید: پا درد، شناخت 16 دلیل و بررسی 10 روش درمان خانگی درد پا
تشخیص صافی کف پا
برای مشاهده مکانیزم پاهای شما، پزشک پاها را از جلو و عقب مشاهده می‌کند و از شما می‌خواهد که روی انگشتان پا بایستید. او همچنین شاید به الگوی پوشیدن کفش شما نگاه کند.
آزمایش‌های تصویربرداری
اگر در پاهای خود درد زیادی دارید، پزشک شاید آزمایش‌هایی مانند موارد زیر را تجویز کند:
بیشتر بخوانید: خار پاشنه پا و 9 راه درمانی بدون جراحی و درمان آن با 7 حرکت ورزشی
اشعه ایکس
این آزمایش از مقدار کمی اشعه برای تولید تصاویری از استخوان‌ها و مفاصل پا استفاده می‌کند. این روش به ویژه در تشخیص آرتریت مفید است.
سی تی اسکن
این آزمایش از زوایای مختلف از پای شما عکسبرداری می‌کند و جزئیات بسیار بیشتری را نسبت به اشعه ایکس استاندارد ارائه می‌دهد.
بیشتر بخوانید: درد پاشنه پا؛ معرفی 12 درمان برای این عارضه
سونوگرافی
اگر پزشک مشکوک به تاندون آسیب دیده باشد، شاید این آزمایش را درخواست کند که از امواج صوتی برای تولید تصاویر دقیق از بافت‌های نرم بدن استفاده می‌کند.
ام آر آی
MRI با استفاده از امواج رادیویی و یک آهنربای قوی، جزئیات بسیار خوبی از بافت‌های سخت و نرم ارائه می‌دهد.
بیشتر بخوانید: 8 ورزش برای پای ضربدری تمریناتی برای درمان ژنووالگوم
درمان صافی کف پا
اگر صافی کف پا باعث درد نشود، هیچ درمانی لازم نیست. اگر صافی کف پای شما دردناک است، پزشک شاید موارد زیر را برای درمان صافی کف پا توصیه کند:
بیشتر بخوانید: 8 علت درد کف پا از خار پاشنه تا متاتارسالژی،نوروپاتی محیطی و نوروما
کفی‌های ارتوتیک
کفی‌های ارتوتیک یا ساپورت‌های قوس بدون نسخه شاید به تسکین درد ناشی از صافی کف پا کمک کنند. همچنین احتمالا پزشک شما پایه‌های قوس‌هایی با طراحی سفارشی را پیشنهاد دهد که روی خطوط پاهای شما قالب‌گیری می‌شوند.
کفی‌های ارتوتیک، کف پای صاف را درمان نمی‌کنند اما اغلب علائم را کاهش می‌دهند.
بیشتر بخوانید: درمان درد عضلانی با آسان‌ترین روش‌ها
تمرینات کششی
برخی از افراد مبتلا به صافی کف پا، تاندون آشیل کوتاه شده نیز دارند. تمرینات کشش این تاندون احتمال دارد که به درمان صافی کف پا کمک کند.
کفش‌های طبی
یک کفش طبی از نظر ساختاری امکان دارد که راحت‌تر از صندل‌ها یا کفش‌هایی با حداقل پشتیبانی از کف پا باشد.
بیشتر بخوانید: تشخیص صافی کف پا؛ معرفی 6 روش اصلی برای بررسی قوس کف پا
فیزیوتراپی برای درمان صافی کف پا
صافی کف پا احتمالا برای ورزشکارانی که استفاده زیادی از پاهای خود می‌کنند مثل دوندگان، مشکل‌ساز شود. یک فیزیوتراپیست می‌تواند یک تحلیل از نحوه دویدن شما انجام دهد تا به شما در بهبود فرم و تکنیک کمک کند.
بیشتر بخوانید: علت درد ساق پا در شب، خستگی تا بیماری + بهترین درمان های خانگی
عمل جراحي برای درمان صافی کف پا
جراحی صرفا برای اصلاح صافی کف پا انجام نمی‌شود. با این حال، شاید برای یک مشکل مرتبط، مانند پارگی تاندون، جراحی توصیه شود.
درمان صافی کف پا در خانه
اگر صافی کف پای شما باعث درد جزئی می‌شود، بهتر است این موارد را امتحان کنید:
بیشتر بخوانید: التهاب مفاصل| عوامل خطرساز آرتریت را بشناسید
خودداری از فعالیت تحریک‌آمیز
از فعالیت‌هایی که وضعیت شما را تشدید می‌کند، خودداری کنید. به جای پریدن و دویدن در فعالیت‌های کم فشار مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا شنا شرکت کنید. کفی‌های ارتوتیک که در بخش قبلی اشاره کردیم نیز راحتی شما را افزایش می‌دهند.
بیشتر بخوانید: 3 درمان در رفتگی لگن؛ نجات مفصلی که وزن بدن ما را تحمل می‌کند
مسکن‌های بدون نسخه
مسکن‌های بدون نسخه شاید به درمان صافی کف پا کمک کنند.
کاهش وزن
کاهش وزن می‌تواند استرس روی پاهای شما را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: درمان پا درد کودکان؛ معرفی همه راه‌های رفع درد پای خردسالان در خانه
آمادگی برای درمان صافی کف پا
اگر پاهای شما درد قابل توجهی دارد، شاید پزشک خانواده شما را به یک پزشک متخصص در اختلالات پا (متخصص پا) یا متخصص پزشکی ورزشی ارجاع دهد.
آنچه شما می‌توانید برای درمان صافی کف پا انجام دهید
کفش‌های روزانه‌تان را در مراجعه به پزشک بپوشید تا پزشک‌تان بتواند الگوهای پوشیدن روی کف پاها را بررسی کند. قبل از قرار ملاقات، شاید بخواهید پاسخ سوالات زیر را بنویسید:
- اولین بار چه زمانی متوجه مشکلات پای خود شدید؟
- در صورت وجود، چه مشکلات پزشکی دیگری دارید؟
- آیا والدین یا خواهر و برادر شما صافی کف پا دارند؟
- آیا تا به حال به پا یا مچ پا آسیب وارد شده است؟
- چه داروها و مکمل‌هایی را به طور منظم مصرف می‌کنید؟
- از پزشک خود چه انتظاری دارید؟
بیشتر بخوانید: درد استخوان دنبالچه؛ نگاهی به 11 نشانه کوکسیدینیا +7 علت
پزشک شاید برخی از سوالات زیر را بپرسد:
- دقیقا کجا درد می‌کند؟
- درد را چگونه توصیف می‌کنید؛ کسل کننده، تیز، سوزش؟
- آیا حرکت یا وضعیت خاصی درد را کاهش می‌دهد یا آن را بدتر می‌کند؟
- آیا نوع کفشی که می‌پوشید روی درد تاثیر دارد؟
- آیا می‌توانید روی نوک پا یا روی یک پا بایستید؟
- آیا کفی‌های ارتوتیک را امتحان کرده‌اید؟
- درد چگونه بر زندگی شما تأثیر می‌گذارد؟
بیشتر بخوانید: ورم ساق پا یا ادم؛ تجمع مایعات و التهاب در بدن
تمرینات ورزشی برای درمان صافی کف پا
یک متخصص پا یا فیزیوتراپیست شاید تمرینات خاصی را برای مدیریت علائم کف پای صاف یا جلوگیری از ایجاد آن‌ها توصیه کند. در مطالعه‌ای در سال 2020، محققان دریافتند که تمرینات ورزشی برای پای شرکت‌کنندگان تنها پس از 8 هفته تمرین پا تاثیر داشته است.
آکادمی جراحان ارتوپد آمریکا تمرینات زیر را برای بهبود قدرت و انعطاف‌پذیری در پا به ویژه مچ توصیه می‌کند که شاید به کاهش علائم صافی کف پا کمک کند.
بیشتر بخوانید: ورزش پای پرانتزی؛ تمرینات موثر برای بهبودی ظاهر پاها
کشش پاشنه
تاندون آشیل محکم، پا را تحریک می‌کند تا به سمت داخل بچرخد. هدف از کشش پاشنه، کشش تاندون آشیل و عضلات خلفی ساق پا است. برای انجام کشش طناب پاشنه، فرد باید:
- رو به دیوار بایستد و یک دست را در سطح چشم روی دیوار قرار دهد
- پایی را که نیاز به کشش دارد تقریبا یک قدم پشت پای دیگر قرار دهد و پاشنه پا را محکم روی زمین بگذارد
- زانوی پای جلویی را خم کند تا جایی که در پای عقب احساس کشیدگی کند
- 30 ثانیه نگه دارد و سپس 30 ثانیه استراحت کند
- 9 بار دیگر تکرار کند
- اجتناب از قوس برداشتن کمر و صاف نگه داشتن آن ضروری است
- افراد باید این تمرین را دو بار در روز انجام دهند
بیشتر بخوانید: سندروم پای بی قرار و روش‌های درمانی خانگی و دارویی
Ball Roll Feet Massage
این تمرین به یک صندلی و یک توپ گلف نیاز دارد. روی صندلی بنشینید و پاهایتان را محکم روی زمین بگذارید. توپ گلف را زیر پا قرار دهید و به مدت 2 دقیقه به جلو و عقب در زیر قوس پا بچرخانید تا رباط فاشیای کف پا کشیده شود.
بیشتر بخوانید: لگن درد مردان بیانگر مشکل در اندام‌های تناسلی + 15 علت
یادداشت پایانی در ارتباط با درمان صافی کف پا
افرادی که کف پای صافی دارند و درد یا علائم دیگری را تجربه نمی‌کنند، معمولا نیازی به مشورت با پزشک ندارند. با این حال هر فردی که علائم زیر را دارد باید به دنبال درمان صافی کف پا باشد:
- صافی کف پا که اخیرا ایجاد شده است
- درد در پاها به ویژه مچ یا درد در اندام تحتانی
- علائمی که با کفش‌های طبی و مناسب بهبود نمی‌یابند
- یک یا هر دو پا صاف‌تر می‌شوند
- پاها سفت، سنگین و ناتوان می‌شوند
بیشتر بخوانید: 14 درمان درد لگن در زنان؛ از جراحی لاپاروسکوپی و هیسترکتومی تا توانبخشی و درمان خانگی
اکثر متخصصان می‌توانند با معاینه پاها و مشاهده ایستادن و راه رفتن فرد، قوس‌های افتاده را تشخیص دهند. پزشک پاها را از جلو و عقب معاینه می‌کند. شاید لازم باشد فرد روی نوک انگشتان خود بایستد تا به پزشک اجازه دهد شکل و عملکرد هر پا را بررسی کند.
پزشک سابقه پزشکی فرد را نیز در نظر می‌گیرد. آن‌ها شاید در برخی موارد درخواست اشعه ایکس، سی تی اسکن، اسکن MRI یا الکترومیوگرافی را بدهند. پس از تشخیص نوع و میزان قوس، درمان صافی کف پا در صورت لزوم تجویز و آغاز می‌شود.