درمان سوزاک؛ از اندام‌های تناسلی تا گلو و چشم
درمان سوزاک، مبارزه با یک باکتری به نام نایسریا گونوره‌آ است که این بیماری مقاربتی را ایجاد میکند. درمان سوزاک از اهمیت زیادی برخوردار بوده زیرا از طریق رابطه جنسی قابل سرایت خواهد بود. در این مقاله به طور مشخص به بررسی همه راه‌های درمان سوزاک می‌پردازیم.
سوزاک چیست؟
درمان سوزاک امروزه بسیار مهم است، زیرا این بیماری باکتریایی، شیوع فراوانی دارد. این عارضه به راحتی از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. باکتری نایسریا گونوره‌آ، در مناطق گرم و مرطوب بدن رشد میکند و به همین دلیل اندام‌های تناسلی و مقعد را بیشتر درگیر می‌کنند.
این باکتری علاوه بر اندام‌های تناسلی و مجاری ادراری، گاهی در گلو و چشم نیز به دلیل گرما و رطوبت زیاد این اندام‌ها رشد میکند. باکتری نایسریا گونوره‌آ، با رابطه واژینال، دهانی یا مقعدی منتقل می‌شود و در مردان ایجاد سوزش در زمان ادرار یا خروج ترشحات از آلت تناسلی را ایجاد میکند.
درمان سوزاک اغلب با پنی‌سیلین و انواع آنتی‌بیوتیک انجام می‌شود و درمان‌های خانگی که برای آن مطرح شده، هیچکدام معتبر نیست. برای تعیین اینکه آیا شخصی سوزاک دارد یا نه، پزشک نمونه‌ای از سلول‌ها را تجزیه و تحلیل میکند.
نمونه‌ها را می‌توان از طریق راه‌های زیر جمع‌آوری کرد:
بیشتر بخوانید: عفونت کلامیدیا یک بیماری مشترک بین زنان و مردان
آزمایش ادرار در تشخیص سوزاک
این آزمایش می‌تواند به شناسایی باکتری‌ها در مجرای ادرار شما کمک کند.
سواب (ابزاری برای نمونه‌گیری)
سواب برای نمونه‌گیری از گلو، مجرای ادرار، واژن یا راست روده می‌تواند باکتری‌هایی را جمع‌آوری کند که در آزمایشگاه قابل شناسایی هستند. برای زنان، کیت‌های تست خانگی برای سوزاک در دسترس است.
آن‌ها شامل سواب‌های واژینال برای خودآزمایی هستند که برای آزمایش به یک آزمایشگاه مشخص ارسال می‌شوند.
بیشتر بخوانید: درمان سفلیس ساده است، اگر زمان طلایی را از دست ندهید
آزمایش سایر عفونت‌های مقاربتی
پزشک ممکن است آزمایش‌هایی را برای سایر عفونت‌های مقاربتی توصیه کند. سوزاک خطر ابتلا به این عفونت‌ها را افزایش می‌دهد، به ویژه کلامیدیا که اغلب همراه با سوزاک است.
آزمایش HIV همچنین برای هر کسی که عفونت مقاربتی او تشخیص داده شده، توصیه می‌شود. بسته به عوامل خطر شما، آزمایش‌های مربوط به عفونت‌های مقاربتی اضافی نیز می‌تواند مفید باشد.
بیشتر بخوانید :تریکومونیازیس، بیماری عفونی که در زنان شایع‌تر است؛ از خارش تا ترشحات بدبو
درمان سوزاک
سوزاک با درمان مناسب قابل درمان است. مرکز مدیریت و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (به انگلیسی: Centers for Disease Control and Prevention) یا CDC، دوز واحد 500 میلی‌گرم سفتریاکسون عضلانی را توصیه میکند.
هنگامی که سفتریاکسون نمی‌تواند برای درمان سوزاک ادراری تناسلی یا رکتوم استفاده شود، راه‌های جایگزین در دسترس هستند. اگرچه دارو عفونت را متوقف میکند اما هیچ آسیب دائمی ناشی از بیماری را ترمیم نخواهد کرد.
مقاومت ضدمیکروبی در سوزاک نگرانی فزاینده‌ای است و درمان موفقیت‌آمیز سوزاک در این صورت دشوارتر می‌شود. آزمایش برای اطمینان از اینکه عفونت با موفقیت درمان شده برای عفونت‌های تناسلی و رکتوم مورد نیاز نیست.
بیشتر بخوانید: تشخیص تبخال تناسلی؛ آزمایش خون راهی کلیدی برای کشف ویروس
با این حال، اگر علائم فردی بیش از چند روز پس از دریافت درمان ادامه یابد، باید برای ارزیابی مجدد به یک پزشک متخصص مراجعه کند. برای افرادی که برای عفونت گلو تحت درمان قرار می‌گیرند، 7 تا 14 روز پس از درمان، آزمایش لازم است.
از آنجایی که عفونت مجدد شایع است، مردان و زنان مبتلا به سوزاک باید سه ماه پس از درمان عفونت اولیه مورد آزمایش مجدد قرار گیرند، صرف نظر از اینکه معتقدند شریک جنسی خود با موفقیت درمان شده است یا خیر.
بیشتر بخوانید: علائم زگیل تناسلی در مردان، راه‌های درمان و چگونگی پیشگیری از آن
درمان سوزاک در بزرگسالان
بزرگسالان مبتلا به سوزاک با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شوند. به دلیل ظهور گونه‌های نایسریا گونوره مقاوم به دارو، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا توصیه میکند که سوزاک بدون عارضه با آنتی‌بیوتیک سفتریاکسون تزریقی همراه با آزیترومایسین خوراکی (زیتروماکس) درمان شود.
اگر به آنتی‌بیوتیک‌های سفالوسپورین مانند سفتریاکسون حساسیت دارید، ممکن است به شما ژمی فلوکساسین خوراکی (Factive) یا جنتامایسین تزریقی و آزیترومایسین خوراکی داده شود.
بیشتر بخوانید: علائم زگیل تناسلی در زنان و راه‌های تشخیص HPV در دختران
درمان سوزاک برای همسران
شریک زندگی شخص بیمار نیز باید آزمایش و درمان سوزاک را انجام دهد، حتی اگر هیچ علائمی نداشته باشد. شریک زندگی شخص بیمار همان درمانی را که او انجام می‌دهد، دریافت میکند.
حتی اگر شخصی برای سوزاک تحت درمان قرار گرفته باشد، شریکی که درمان نشده می‌تواند دوباره آن را به همسرش منتقل کند.
بیشتر بخوانید: درمان زگیل تناسلی؛ آیا درمان قطعی برای زگیل تناسلی وجود دارد؟
درمان سوزاک برای نوزادان
نوزادانی که از مادران مبتلا به سوزاک متولد می‌شوند و به این عفونت مبتلا هستند، می‌توانند با آنتی‌بیوتیک درمان شوند.
بیشتر بخوانید:ایدز، بررسی راه‌های انتقال و بهترین شیوه‌های پیشگیری HIV
آمادگی برای مراجعه به پزشک
احتمالا شخص برای معاینه اول، به پزشک خانواده یا پزشک عمومی مراجعه خواهد کرد. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به افراد کمک میکند تا برای مراجعه به پزشک آماده شوند. فهرستی از موارد زیر را تهیه کنید:
- علائم (در صورت داشتن علائم) از جمله علائمی که ممکن است نامرتبط به نظر برسند
- تمام داروها، ویتامین‌ها یا سایر مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، از جمله دوزها
بیشتر بخوانید: درمان کلامیدیا؛ مبارزه با خطر ناباروری یا بارداری خارج از رحم
سوالاتی که باید از پزشک پرسید
برای سوزاک، سوالاتی که باید از پزشک پرسید عبارت‌اند از:
- چه آزمایش‌هایی نیاز است؟
- آیا باید برای سایر عفونت‌های مقاربتی آزمایش داد؟
- آیا همسر باید برای سوزاک آزمایش شود؟
- چه مدت باید برای شروع مجدد فعالیت جنسی، صبر کرد؟
- چگونه می‌توان از سوزاک در آینده جلوگیری کرد؟
- برای کدام عوارض سوزاک باید هوشیار بود؟
- آیا بروشور یا سایر راهنما‌های چاپی یا آنلاین دیگری وجود دارد که بتوان در اختیار داشت؟ چه وب سایت‌هایی پیشنهاد می‌شود؟
- آیا نیاز به ویزیت بعدی هست؟
از پرسیدن سایر سوالاتی که به ذهن می‌رسد، نباید دریغ کرد
بیشتر بخوانید: واکسن گارداسیل؛ پیشگیری از زگیل تناسلی تا سرطان گردن رحم
از پزشک چه انتظاری وجود دارد؟
سوالاتی که پزشک احتمالا از بیمار می‌پرسد عبارت‌اند از:
آیا علائم مداوم بوده یا گاه به گاه؟
علائم چقدر شدید است؟
آیا در معرض عفونت‌های مقاربتی قرار گرفته‌اید؟
بیشتر بخوانید: سیفلیس چیست؟ انواع این بیماری مقاربتی و تاثیر آن بر بارداری
اقدامات مفید برای درمان سوزاک
تا زمان مراجعه به پزشک از رابطه جنسی خودداری شود. به همسر هشدار داده شود که علائم و نشانه‌هایی که دارد جدی بگیرند و آن‌ها هم برای آزمایش به پزشک مراجعه کنند.
عوارض سوزاک
افراد مبتلا به عفونت واژن در معرض خطر بیشتری برای عوارض طولانی‌مدت ناشی از عفونت درمان نشده قرار دارند. بدون درمان، باکتری ممکن است از دستگاه تناسلی بالا برود و رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها را درگیر کند.
این بیماری به عنوان بیماری التهابی لگن (PID) شناخته می‌شود و می‌تواند باعث درد شدید و مزمن و آسیب به اندام‌های تناسلی شود. بیماری التهابی لگن می‌تواند توسط سایر بیماری‌های مقاربتی نیز ایجاد شود.
زنان همچنین ممکن است دچار انسداد یا زخم شدن لوله‌های فالوپ شوند که می‌تواند از بارداری آینده جلوگیری کند یا باعث حاملگی خارج رحمی شود. حاملگی خارج از رحم زمانی است که یک تخمک بارور شده در خارج از رحم کاشته می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان ایدز؛ استفاده از داروهای ضدویروس برای مهار عفونت HIV
سوزاک ممکن است در حین زایمان به نوزاد تازه متولد شده نیز منتقل شود. افرادی که عفونت آلت تناسلی دارند امکان دراد زخم مجرای ادرار را تجربه کنند.
سوزاک همچنین ممکن است باعث ایجاد یک آبسه دردناک داخل آلت تناسلی شود. این امر می‌تواند باعث کاهش باروری یا نازایی شود. هنگامی که سوزاک به جریان خون گسترش می‌یابد، احتمال دارد آرتریت، آسیب دریچه قلب یا التهاب پوشش داخلی مغز یا نخاع رخ دهد. این شرایط نادر اما جدی هستند.
بیشتر بخوانید: تبخال تناسلی در زنان و مردان
پیشگیری از سوزاک
ایمن‌ترین راه برای جلوگیری از سوزاک یا سایر بیماری‌های مقاربتی، پرهیز از مصرف است. اگر فعالیت جنسی دارید، همیشه از کاندوم یا سایر روش‌های مانع انتقال عفونت استفاده کنید.
مهم است که شخص بیمار با همسر خود صحبت کند، آزمایش‌های منظم انجام دهد و بفهمد که آیا آن‌ها آزمایش شده‌اند یا خیر. اگر شریک زندگی شخص علائمی را نشان می‌دهد، از هرگونه تماس جنسی خودداری کند.
در این حالت، شخص باید از شریک زندگی خود که در مسائل جنسی سلامت آن‌ها به هم مرتبط است، بخواهد که به دنبال درمان سوزاک و تشخیص هرگونه بیماری‌های احتمالی که می‌تواند منتقل شود، برود.
اگر شخصی قبلا به سوزاک یا هر بیماری مقاربتی دیگری مبتلا بوده، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سوزاک خواهد بود. اگر به تازگی ازدواج کرده‌اید نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
سخن پایانی در مورد درمان سوزاک
آنتی‌بیوتیک‌های مدرن می‌توانند اکثر انتقال‌های سوزاک را درمان کنند.
بیشتر بخوانید: آزمایش سوزاک برای تشخیص قطعی بیماری
داروهای خانگی و بدون نسخه (OTC)
هیچ درمان خانگی یا داروهای بدون نسخه (OTC) وجود ندارند که سوزاک را درمان کند. هر کسی که فکر میکند ممکن است سوزاک را از شریک زندگی خود دریافت کرده باشد، باید از یک پزشک متخصص کمک بگیرد.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی را جدی بگیرید
آنتی بیوتیک‌ها
سوزاک معمولا با تزریق آنتی بیوتیک سفتریاکسون یک بار به صورت عضلانی و یک دوز آزیترومایسین از راه خوراکی درمان می‌شود. پس از مصرف آنتی‌بیوتیک، باید طی چند روز احساس بهبودی داشته باشید.
پیدایش سویه‌های سوزاک مقاوم به آنتی‌بیوتیک یک چالش رو به رشد است. این موارد ممکن است نیاز به درمان گسترده‌تری داشته باشد، با یک دوره هفت روزه آنتی‌بیوتیک خوراکی یا درمان دوگانه با دو آنتی‌بیوتیک مختلف، معمولا در مجموع هفت روز درمان نیاز دارد.
آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده برای درمان طولانی‌مدت معمولا یک یا دو بار در روز تجویز می‌شوند. برخی از آنتی‌بیوتیک‌های رایج مورد استفاده شامل آزیترومایسین و داکسی سایکلین هستند.
بیشتر بخوانید: 22 درمان خانگی تبخال تناسلی؛ مبارزه با بیماری مقاربتی در منزل
دانشمندان در حال کار روی ساخت واکسنی برای جلوگیری از انتقال سوزاک هستند تا دیگر نیازی به اقدامات جدی برای درمان سوزاک نباشد.
اگر شخصی فکر میکند که ممکن است به سوزاک مبتلا شده باشد، باید از هرگونه فعالیت جنسی خودداری کند. همچنین باید فورا به پزشک مراجعه کند. در طول ویزیت این اقدامات را باید انجام داد. علائم را به تفصیل شرح داد. در مورد سابقه جنسی صحبت کرد. اگر شخص با شریک جنسی هنوز در تماس است به او اطلاع بدهد که باید فورا آزمایش شود.
اگر شخص آنتی‌بیوتیک مصرف میکند، مهم است که دوره کامل دارو را مصرف کند تا مطمئن شود که به طور کامل درمان شده است. کوتاه کردن دوره مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند باکتری‌ها را مقابل آنتی‌بیوتیک مقاوم‌تر کند.
همچنین باید یک تا دو هفته بعد به پزشک مراجعه کرد تا مطمئن شد که درمان سوزاک کامل شده است. اگر نتایج منفی باشد و شریک جنسی نیز از هرگونه عفونت پاک باشد، امکان از سرگیری فعالیت جنسی وجود دارد.