درمان درد مفاصل با روش‌های دارویی، خانگی و جراحی
درمان درد مفاصل می‌تواند فرد را به روند زندگی عادی خود بازگرداند و این کار در فصول سرد سال اهمیت بیشتری دارد. دلیل این امر آن است که درد مفاصل ممکن است در ماه‌هایی که هوا سردتر است، افزایش یابد. در ادامه بیشتر در مورد درمان درد مفاصل و علل و علائم این عارضه خواهیم گفت.
آشنایی با مفاصل
مفصل، بخشی از دستگاه حرکتی ما است که به دلیل اینکه فشار و حجم فعالیت زیادی را در طول عمر انسان متحمل می‌شود، دچار عارضه‌های فراوانی می‌گردد. مفصل‌ها بیشترین آسیب را در بین اعضای سیستم حرکتی ما در طول عمرمان می‌بینند. این آسیب‌ها سبب درد، تورم و خشکی در مفصل‌های ما می‌شوند و سبب می‌گردند گاهی در انجام فعالیت‌های روزانه خود نیز دچار مشکل شویم.
مفصل‌ها بخش‌هایی هستند که استخوان‌های بدن انسان در آنها قرار می‌گیرد. مفصل‌ها باعث حرکت استخوان‌های اسکلت بدن انسان می‌شوند. به زبان ساده‌تر، مفاصل اتصالات بین استخوان‌ها را تشکیل می‌دهند. مفاصل استخوان‌ها را پشتیبانی می‌کنند و به شما در حرکت کمک می‌نمایند. هرگونه صدمه به مفاصل در اثر بیماری یا آسیب می تواند حرکت را مختل کرده و درد زیادی ایجاد کند. مفاصل در قسمت‌های زیر وجود دارند:
- شانه
- لگن
- آرنج
- زانو
درد مفاصل را می‌توان در قسمت‌های مختلف بدن احساس کرد. سن، وزن، صدمات قبلی، استفاده و کار بیش از حد مفاصل و سایر شرایط پزشکی می‌توانند عوامل درد مفاصل باشند.
بیشتر بخوانید: دلایل کمردرد در مردان بعد از ارضا شدن
درد مفاصل
ناراحتی مفصلی شایع است و معمولاً در دست، پا، لگن، زانو یا ستون فقرات احساس می‌شود. درد ممکن است ثابت باشد یا ممکن است بیاید و برود. گاهی اوقات مفصل احساس سفتی یا درد دارد. برخی از بیماران از احساس سوزش یا ضربان شکایت دارند. علاوه بر این، ممکن است مفصل صبح سفت شود اما شل شده و با حرکت و فعالیت وضعیت بهتری داشته باشد. با این حال، فعالیت زیاد می‌تواند درد را بدتر کند.
امروزه با وجود زندگی در دنیای مدرن، درد مفاصل معضلی است که پیر و جوان را می‌آزارد. درد مفاصل ممکن است گذرا باشد و خیلی زود خوب شود اما گاهی نیز می‌تواند به دردی مزمن و ناتوان‌کننده تبدیل شود. وقتی این معضل در فعالیت‌های روزمره یک شخص اختلال ایجاد کند، آنجاست که درمان درد مفاصل اهمیت زیادی پیدا می‌کند تا فرد به زندگی عادی بازگردد.
در آمریکا از هر چهار بزرگسال به صورت میانگین، یک نفر از درد مفصل رنج می‌برد.
علت درد مفاصل
درد مفاصل بسیار شایع است، به ویژه با افزایش سن. در نظرسنجی ملی آمریکا، حدود یک سوم بزرگسالان گزارش کردند که در 30 روز گذشته دچار درد مفاصل شده‌اند. درد زانو شایع‌ترین شکایت بود و بعد از آن درد شانه و لگن. اما درد مفاصل می‌تواند هر قسمت از بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد، از مچ پا گرفته تا شانه‌ها و دست‌ها. طیف گسترده‌ای از شرایط می‌تواند منجر به درد مفاصل شود:
- آرتروز: یک بیماری ساییدگی و پارگی که شایع‌ترین نوع آرتریت است
- آرتریت روماتوئید: یک اختلال خود ایمنی است و زمانی رخ می‌دهد که بدن شما به بافت‌های خود حمله می‌کند
- بورسیت: زمانی است که کیسه‌های مایع که به ملتهب شدن مفاصل کمک می‌کند، ملتهب می‌شوند
- نقرس: نوعی آرتروز است که بیشتر اوقات مفصل شست پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد
- کشیدگی، پیچ خوردگی و سایر آسیب‌ها
اغلب، درد می‌تواند همراه با تورم و التهاب، سفتی و از دست دادن دامنه حرکتی باشد. به زبان ساده‌تر، درد مفاصل ممکن است بر عملکرد مفصل تأثیر بگذارد و توانایی فرد را در انجام کارهای اساسی محدود کند. درد شدید مفاصل می‌تواند بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. درمان باید نه تنها بر درد بلکه بر فعالیت‌ها و عملکردهای نواحی آسیب دیده نیز متمرکز شود.
بیشتر بخوانید: چرا پی آر پی زانو یکی از بهترین روش‌های درمان زانودرد است؟
چه موقع برای درمان درد مفاصل به پزشک مراجعه کنیم؟
مهم نیست که چه درمانی را دنبال می‌کنید، اگر درد شدید شد، مفصل‌تان ناگهان ملتهب شد، محل مفصل تغییر شکل پیدا کرد یا دیگر نتوانستید از مفصل‌تان استفاده کنید؛ بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در موارد زیر نیز باید به پزشک مراجعه کنید:
- ناحیه اطراف مفصل؛ متورم، قرمز، حساس یا گرم است
- درد به مدت سه روز یا بیشتر ادامه می‌یابد
- تب دارید اما علائم دیگری از آنفلوآنزا ندارید
در صورت بروز هر یک از موارد زیر به اورژانس بروید:
- مفصل آسیب جدی دیده
- مفصل تغییر شکل یافته
- تورم مفصل به طور ناگهانی رخ می‌دهد
- مفصل کاملاً بی حرکت است
- شما درد مفصلی شدید دارید
اگرچه ممکن است درمانی برای درد وجود نداشته باشد اما می‌توان آن را برای تسکین بیمار مدیریت کرد. گاهی اوقات ممکن است درد با مصرف داروهای بدون نسخه یا انجام تمرینات ساده روزانه برطرف شود. در موارد دیگر، درد ممکن است نشانه مشکلاتی باشد که فقط با تجویز دارو یا جراحی قابل رفع هستند.
تشخیص
در ابتدا پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. آنها همچنین یک سری سوال در مورد درد مفاصل از شما خواهند پرسید. این کار ممکن است به محدود کردن علل احتمالی کمک کند. ممکن است برای تشخیص آسیب مفصلی مرتبط با آرتروز، آزمایش و تصویربرداری از طریق اشعه ایکس مفصلی ضروری باشد.
اگر پزشک شما به علت دیگری مشکوک باشد، ممکن است آزمایش خون را برای غربالگری برخی از اختلالات خودایمنی تجویز کند. آنها همچنین ممکن است برای اندازه‌گیری میزان التهاب در بدن یا بررسی کامل خون، آزمایش‌های دیگری را تجویز کنند.
گاهی درمان‌های ساده در خانه مانند استفاده از پد گرم‌کننده یا یخ روی ناحیه آسیب‌دیده ممکن است برای دوره‌های کوتاه، چند بار در روز توصیه شود. غوطه‌ور شدن در وان آب گرم نیز ممکن است تسکین دهنده باشد. در ادامه بیشتر در مورد درمان درد مفاصل صحبت خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: صدای تق تق زانو | اگر صدای زانو نگرانتان کرده این مطلب را بخوانید
درمان درد مفاصل
قدرت درد مفاصل می‌تواند از خفیف تا ناتوان‌کننده، متغیر باشد. همچنین این درد ممکن است بعد از چند هفته از بین برود (حاد) یا چند هفته یا ماه ادامه یابد (مزمن). حتی درد و تورم کوتاه‌مدت در مفاصل می‌تواند بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد. علت درد مفاصل هرچه باشد، معمولاً می‌توانید آن را با دارو، فیزیوتراپی یا درمان‌های جایگزین کنترل کنید.
پزشک شما ابتدا سعی می‌کند شرایطی را که باعث درد مفاصل می‌شود، تشخیص داده و درمان کند. هدف کاهش درد و التهاب و حفظ عملکرد مفاصل است. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:
داروها
برای درد مفاصل متوسط تا شدید همراه با تورم، یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID)، بدون نسخه یا با نسخه مانند آسپرین، سلکوکسی، ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند تسکین‌دهنده باشد. NSAID ها می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند و به طور بالقوه خطر خونریزی دستگاه گوارش را افزایش می‌دهند.
اگر درد خفیفی دارید و هیچ گونه تورمی را تجربه نمی‌کنید، استامینوفن می‌تواند موثر باشد. هنگام مصرف این دارو، به ویژه اگر مشروبات الکلی مصرف می‌کنید، مراقب باشید زیرا دوزهای بالا ممکن است باعث آسیب کبدی شوند. به دلیل خطرات، باید هر یک از این داروهای ضددرد را با احتیاط مصرف کنید.
بیشتر بخوانید: مینیسک زانو | بهترین راه حل‌ها برای درمان مینیسک
توصیه‌هایی برای درمان درد مفاصل
اگر درد شما آنقدر شدید است که داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به اندازه کافی موثر نیستند، پزشک ممکن است داروی قوی‌تری را تجویز کند. از آنجا که داروهای شبه‌افیونی می‌توانند باعث خواب‌آلودگی شوند، باید فقط تحت نظر پزشک از آنها استفاده کنید. آنها همچنین می‌توانند باعث یبوست شوند که می‌توانید با مصرف ملین‌ها این مشکل را برطرف کنید. داروهای دیگری که ممکن است به تسکین درد کمک کنند عبارت‌اند از:
- شل‌کننده‌های عضلانی برای درمان اسپاسم عضلانی؛ آنها ممکن است همراه با NSAID ها برای تاثیر بیشتر استفاده شوند
- برخی از داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدصرع
داروهای موضعی
کپسایسین؛ ماده‌ای است که در فلفل چیلی یافت می‌شود. این ماده ممکن است درد مفاصل را در اثر آرتریت و سایر بیماری‌ها تسکین دهد. کپسایسین جلوی انتقال سیگنال‌های درد را می‌گیرد و باعث ترشح مواد شیمیایی به نام اندورفین در بدن می‌شود که درد را مسدود می‌کنند. عوارض جانبی کرم کپسایسین شامل سوزش در ناحیه‌ای است که روی آن استفاده می‌شود. یکی دیگر از گزینه‌های موضعی، کرم آرتریت است که حاوی ماده متیل سالیسیلات است.
تزریقات
برای افرادی که درمان درد مفاصل برای آنها از طریق داروهای خوراکی یا موضعی جواب نمی‌دهد، پزشک ممکن است تزریق را امتحان کند. استروئیدها (که ممکن است با داروهای بی‌حسی موضعی ترکیب شوند) عموماً ممکن است هر 3 تا 4 ماه مستقیماً به مفصل تزریق شوند. تزریق استروئید بیشتر در بیماران مبتلا به آرتریت یا تاندونیت استفاده می‌شود. این روش موثر است، اما در بسیاری از موارد ممکن است اثر آن موقتی باشد.
بیشتر بخوانید: چرا پارگی دیسک کمر عارضه‌ای وحشتناک نیست؟
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) از خون شما ساخته می‌شود و سپس به مفصل دردناک‌تان تزریق می‌گردد. مفصل شما حاوی تعداد زیادی پلاکت و پروتئین است که دارای اثرات ضدالتهابی و تعدیل‌کننده ایمنی هستند.
پرولوتراپی شامل تزریق محرک‌ها (اغلب محلول قند) به مفاصل، رباط‌ها و تاندون‌ها است. نظریه این است که تزریقات باعث ترمیم موضعی بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود. یک برنامه درمانی ممکن است شامل 15-20 تزریق ماهانه به مدت 3-4 ماه باشد.
سایر گزینه‌های تزریق عبارت‌اند از:
- خارج کردن مایع از مفصل (اغلب در ارتباط با تزریق استروئید انجام می‌شود)
- تزریق هیالورونان، نسخه مصنوعی مایع مفصلی طبیعی. این راه برای درمان آرتروز استفاده می‌شود
فیزیوتراپی
می‌توانید برای تقویت ماهیچه‌های اطراف مفصل، تثبیت مفصل و بهبود دامنه حرکتی به فیزیوتراپیست مراجعه کنید. علاوه بر این، درمانگر از تکنیک‌هایی مانند سونوگرافی، گرما یا سرما درمانی، تحریک الکتریکی عصب و ماساژ و حرکات ورزشی استفاده می‌کند.
بیشتر بخوانید: عوارض فیزیوتراپی کمر | مواردی که بهتر است قبل از فیزیوتراپی کمر آنها را بپذیرید
ورزش و کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند تا حدودی فشار بر مفاصل دردناک شما را کاهش دهد. ورزش یکی از راه‌های موثر برای کاهش وزن (همراه با رژیم غذایی) است؛ اما مراقب باشید که از تمرینات کم اثری که باعث تحریک بیشتر مفصل نمی‌شوند، استفاده کنید. شنا و دوچرخه‌سواری یکی از بهترین تمرینات هستند زیرا هر دو به شما اجازه می‌دهند مفاصل خود را بدون گذاشتن تأثیر منفی روی آنها تمرین دهید. شنا همچنین مقداری از فشار بر مفاصل شما را برطرف می‌کند.
درمان درد مفاصل در منزل
شما می‌توانید درد کوتاه‌مدت مفصل را با چند تکنیک ساده در خانه تسکین دهید:
- از مفصل با بریس محافظت کنید
- به مفصل استراحت دهید، از هرگونه فعالیتی که باعث درد شما می‌شود، اجتناب کنید
- هر روز چندین بار روی مفصل یخ بگذارید
- برای مدتی پاهای خود را رو به بالا قرار هید
استفاده از یخ روی مفاصل دردناک شما می‌تواند درد و التهاب را تسکین دهد. برای اسپاسم عضلانی در اطراف مفاصل، سعی کنید از یک پد گرم‌کننده برای یک یا چند بار در روز استفاده کنید. ممکن است پزشک به شما توصیه کند که از بریس استفاده کنید یا آتل ببندید تا حرکت را کم کنید یا درد را کاهش دهید؛ اما از ثابت نگه داشتن مفصل برای مدت طولانی خودداری کنید زیرا در این صورت مفصل در نهایت می‌تواند سفت شده و عملکرد خود را از دست بدهد.
درمان‌های جایگزین
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مکمل‌های گلوکوزامین و کندرویتین می‌توانند به درد مفاصل و بهبود عملکرد آنها کمک کنند. هر دوی این مواد اجزای غضروف معمولی هستند که به محافظت از استخوان‌ها و مفاصل کمک می‌کنند. مکمل‌های گلوکوزامین و کندرویتین به صورت کپسول، قرص، پودر یا مایع موجود هستند. اگرچه این مکمل ها برای همه جواب نمی‌دهند اما امتحان آنها بی‌خطر است زیرا عوارض جانبی قابل توجهی ندارند.
چه کسانی بیشتر دچار درد مفاصل می شوند؟
درد مفاصل معمولاً بر کسانی تأثیر می‌گذارد که:
- قبلا دچار آسیب‌دیدگی مفصلی شده بودند
- استفاده مکرر یا استفاده بیش از حد از ماهیچه داشته باشند
- آرتریت یا سایر بیماری‌های مزمن پزشکی داشته باشند
- از افسردگی، اضطراب یا استرس رنج می‌برند
- اضافه وزن دارند
- بدن ضعیفی دارند
همان طور که در قسمت‌های قبلی مقاله اشاره کردیم، سن نیز عاملی برای سفت شدن و درد مفاصل است. پس از سال‌ها استفاده و ساییدگی مفاصل، ممکن است در افراد میانسال یا مسن مشکل ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: رباط زانو نقشی اساسی در کارکرد مفصل دارد، پس مراقب آن باشید
خلاصه درمان درد مفاصل
درد مفاصل به ناراحتی و درد در هر یک از مفاصل بدن اشاره دارد. درد مفاصل یک شکایت شایع است و معمولاً نیازی به مراجعه به بیمارستان نیست. گاهی اوقات، درد مفاصل نتیجه بیماری یا آسیب است. آرتروز یکی از علل شایع درد مفاصل است. با این حال، ممکن است به دلیل شرایط یا عوامل دیگری نیز باشد.
درد مفاصل اغلب در نتیجه آسیب هایی است که از طریق سایش و پارگی طبیعی ایجاد می‌شود.
این اتفاق می‌تواند نشانه‌ای از عفونت یا آرتریت روماتوئید (RA) باشد که به طور بالقوه ناتوان‌کننده است یعنی ریسک این را دارد که شما را از فعالیت‌های روزمره بازدارد.
تشخیص زودهنگام می‌تواند به درمان موثر علت زمینه‌ای ناراحتی شما کمک کند.
در صورت داشتن هرگونه درد مفصلی بدون علت، به ویژه اگر این درد بعد از چند روز خود به خود برطرف نشود، باید برای درمان درد مفاصل به پزشک مراجعه کنید.