3 درمان در رفتگی لگن؛ نجات مفصلی که وزن بدن ما را تحمل میکند
درمان در رفتگی لگن زمانی نیاز میشود که سر استخوان ران از حفره آن در استخوان لگن خارج میشود. درمان در رفتگی لگن ضروری است، زیرا بیمار درد شدیدی را احساس میکند. در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب به طور مفصل به موضوع درمان در رفتگی لگن میپردازیم.
در رفتگی لگن چیست؟
مفصل لگن (hip dislocation)، جزء بزرگترین مفصلهای بدن است و آناتومی آن به گونهای بوده که بتواند وزن ما را تحمل کند. مفصل لگن بین استخوان ران و استابولوم لگن (حفره استابولوم، یک سطح مقعر در استخوان لگن است) قرار دارد.
در رفتگی لگن اغلب در اثر ضربه یا تروما ایجاد میشود و یک آسیب استخوانی و غضروفی محسوب میشود. گاهی نیز در رفتگی لگن ناشی از آسیب نیست و به صورت مادرزادی در نوزادان و خردسالان دیده میشود. اما در رفتگی لگن اغلب بر اثر تصادف، زمین خوردن و مصدومیت ورزشی رخ میدهد.
بیشتر بخوانید: لگن درد مردان بیانگر مشکل در اندامهای تناسلی + 15 علت
دررفتگی لگن چگونه است؟
اگر از بیرون به آسیب نگاه میکنید، ابتدا متوجه میشوید که پای شخص در یک موقعیت ثابت قفل شده، به سمت داخل یا خارج چرخیده است. در حدود 90درصد مواقع، مفصل ران فرد با فشار از حفره خود به سمت عقب بیرون رفته (دررفتگی خلفی) که باعث میشود زانو و پای شخص به سمت داخل تغییر وضعیت دهند.
هنگامی که لگن فرد از حفره خود به سمت جلو هل داده میشود (دررفتگی قدامی)، زانو و پای شخص به سمت بیرون قرار میگیرند. همچنین شاید پای چرخیده فرد کوتاهتر یا بلندتر از پای دیگر به نظر برسد. احتمالا بتوانید ببینید که لگن شخص در یک راستا قرار ندارد یا شاید تورم یا تغییر رنگ در لگن مشاهده شود.
بیشتر بخوانید: درمان درد لگن بارداری و شناسایی 9 عامل اصلی لگن درد
تشخیص در رفتگی لگن
همانطور که گفتیم دررفتگی لگن یک وضعیت اورژانسی پزشکی است. فورا برای کمک تماس بگیرید. سعی نکنید مصدوم را حرکت دهید و او را با پتو گرم نگه دارید.
هنگامی که دررفتگی لگن تنها آسیب است، جراح ارتوپد اغلب میتواند آن را به سادگی با نگاه کردن به موقعیت پا تشخیص دهد. از آنجایی که دررفتگی لگن اغلب همراه با صدمات دیگری رخ میدهد، پزشک یک ارزیابی فیزیکی کامل را انجام میدهد.
پزشک برای نشان دادن موقعیت دقیق استخوانهای در رفته و همچنین هرگونه شکستگی اضافی در لگن یا استخوان ران، آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس و احتمالا سی تی اسکن را تجویز میکند.
بیشتر بخوانید: لگن درد؛ معرفی 10 نشانه مربوط به درد لگن و 10 راه تشخیص
درمان در رفتگی لگن
اگر مشکوک به دررفتگی لگن هستید، سعی نکنید آن را حرکت دهید. با آمبولانس تماس بگیرید و به اورژانس بروید. آسیب به شدت دردناک است و باید فورا درمان شود تا آسیب طولانیمدت به حداقل برسد.
اصلاح لگن شما نیاز به آموزش، دارو و کمک دارد و انجام آن تنها پس از شناسایی سایر آسیبهای مرتبط بی خطر است. صدمات ثانویه شاید به مداخله جراحی نیز نیاز داشته باشد.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی پا درد و روش های ساده تسکین درد پا
اصلاح و درمان در رفتگی لگن زمانی بیشترین موفقیت را دارد که ظرف چند ساعت پس از آسیب انجام شود. اگر جراحات دیگری وجود نداشته باشد، بیمار یک داروی بیحسی یا آرامبخش دریافت میکند و یک پزشک ارتوپد استخوانها را به موقعیت مناسب خود باز میگرداند.
در برخی موارد، جااندازی باید در اتاق عمل با بیهوشی انجام شود. در موارد نادر، پاره شدن بافت نرم یا قطعات کوچک استخوانی مانع از بازگشت استخوان ران به داخل حفره لگن میشود.
هنگامی که این اتفاق میافتد، جراحی برای برداشتن بافتهای شل و قرار دادن صحیح استخوانها مورد نیاز است. پس از این کار، جراح مجموعه دیگری از اشعه ایکس و احتمالا سی تی اسکن را درخواست میکند تا مطمئن شود استخوانها در موقعیت مناسب قرار دارند.
بیشتر بخوانید: علت پا درد از زانو به پایین و بهترین روشهای درمان خانگی و پزشکی
درمان در رفتگی لگن به روش غیرجراحی
اگر مفصل ران با موفقیت جا بیفتد و هیچ شکستگی مرتبطی در سر استخوان ران (توپ) یا استابولوم (سوکت) وجود نداشته باشد، شاید درمان غیرجراحی مناسب باشد.
در این صورت، احتمالا بیمار به مدت 6 تا 10 هفته نمیتواند وزن خود را به پاها منتقل کند و به او توصیه میشود که هنگام بهبودی، از قرار دادن پای آسیب دیده در موقعیتهای خاص خودداری کند.
بیشتر بخوانید: 14 درمان درد لگن در زنان؛ از جراحی لاپاروسکوپی و هیسترکتومی تا توانبخشی و درمان خانگی
درمان در رفتگی لگن با کمک جراحی
در صورت وجود شکستگیهای مرتبط با دررفتگی یا اگر لگن حتی پس از جااندازی ناپایدار باشد، شاید به درمان جراحی نیاز باشد. اهداف جراحی، بازگرداندن ثبات مفصل ران و سطوح غضروف به موقعیت طبیعی خود است.
به طور معمول، این کار به یک برش بزرگ نیاز دارد و جراحی شاید منجر به از دست دادن خون زیادی شود. بیماران احتمالا در حین یا بعد از این جراحی نیاز به تزریق خون داشته باشند.
بیشتر بخوانید: پا درد کودکان، چگونگی تشخیص و روش های درمانی درد پا
عوارض در رفتگی لگن
دررفتگی مفصل ران میتواند عواقب طولانیمدتی داشته باشد به ویژه اگر شکستگیهای مرتبط با آن پدید بیاید.
آسیب عصبی
وقتی استخوان ران از حفره بیرون رانده میشود به ویژه در دررفتگیهای خلفی، میتواند به اعصاب مفصل ران آسیب رسانده و کشش دهد. عصب سیاتیک که از کمر به سمت پشت پاها کشیده میشود، عصب است که بیشتر تحت تاثیر قرار میگیرد.
آسیب به عصب سیاتیک شاید باعث ضعف در ساق پا شود و بر توانایی حرکت عادی زانو و مچ پا تاثیر بگذارد. آسیب عصب سیاتیک تقریبا در 10درصد از بیماران دررفتگی مفصل ران رخ میدهد. اکثر این بیماران، بهبودی عصبی را تجربه خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: درمان در رفتگی مچ پا به روشهای مختلف به همراه شیوه تشخیص
استئونکروز
هنگامی که استخوان ران از حفره بیرون رانده میشود، میتواند رگهای خونی را پاره کند. هنگامی که خونرسانی به استخوان از بین میرود، استخوان احتمال دارد بمیرد و منجر به بیماری استئونکروز که نکروز آواسکولار نیز نام دارد، شود.
این یک وضعیت دردناک در گروه بیماریهای مفصلی است که در نهایت میتواند منجر به تخریب مفصل ران و آرتریت شود.
بیشتر بخوانید: خار پاشنه پا و 9 راه درمانی بدون جراحی و درمان آن با 7 حرکت ورزشی
آرتروز
غضروف، محافظی که استخوان را میپوشاند نیز شاید آسیب دیده باشد که خطر ابتلا به آرتریت در مفصل را افزایش میدهد. آرتریت در نهایت میتواند منجر به نیاز به روشهای دیگر، مانند تعویض کامل مفصل ران شود.
بیشتر بخوانید: درد پاشنه پا؛ معرفی 12 درمان برای این عارضه
بهبودی پس از درمان در رفتگی لگن
بهبودی لگن پس از دررفتگی به زمان نیاز دارد، گاهی اوقات 2 تا 3 ماه پس از درمان در رفتگی لگن، طول میکشد. در صورت وجود شکستگیهای اضافی، زمان توانبخشی احتمالا طولانیتر شود.
پزشک امکان دارد که محدود کردن حرکت لگن را برای چند هفته توصیه کند تا از دررفتگی مجدد لگن محافظت شود. فیزیوتراپی اغلب در دوران نقاهت توصیه میشود.
بیماران معمولا در مدت کوتاهی شروع به راه رفتن با عصا میکنند. وسایل کمکی راه رفتن، مانند واکر و عصا به بیماران کمک میکند تا تحرک خود را بازیابند.
بیشتر بخوانید: صافی کف پا، روش تشخصی و عوارضی که برای بدن ایجاد میکند
دررفتگی مفصل لگن پس از تعویض کامل مفصل
دررفتگی مفصل لگن در افرادی که تعویض کامل مفصل ران (THR) انجام دادهاند، به ویژه در میان افراد سالمی که اقدامات احتیاطی ارائه شده توسط جراح ارتوپد و فیزیوتراپیست خود را رعایت میکنند، نسبتا نادر است.
با این حال نرخ بالاتری از دررفتگی در برخی از بیماران تعویض مفصل ران رخ میدهد. افراد مسنی که ناتوانیهای جسمی دیگر دارند، کسانی که شکستگی لگن یا سایر جراحیهای لگن داشتهاند، کسانی که یک یا چند دررفتگی مفصل ران داشتهاند، مستعد بروز این مشکل هستند.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی تعویض مفصل لگن و 4 مرحله اثر گذار توانبخشی لگن و ران
به عنوان مثال اگر عضلات و رباطهای اطراف لگن به دلیل دررفتگی قبلی دچار اختلال شده و در نتیجه ضعیف شده باشند، احتمال بروز معضل بیشتر است.
اگر بیمار پس از تعویض مفصل، دچار دررفتگیهای متعدد شود، معمولا کاندیدای جراحی اصلاح مفصل ران خواهد بود.
بیشتر بخوانید: درمان پا درد؛ از داروهای ضدالتهابی،کیسههای یخ و کفش طبی
آیا درد لگن من به این معنی است که در رفته است؟
لگن به طور معمول یکی از ایمنترین مفاصل بدن شما است. مگر اینکه شما دارای پروتز مفصل ران یا دیسپلازی مفصل ران (اختلال مفاصل) باشید، دررفتگی مفصل ران و لگن نیاز به مقدار زیادی فشار دارد.
لگن دررفته به شدت دردناک و ناتوانکننده است و معمولا به دنبال یک آسیب قابل توجه ایجاد میشود. با این حال اگر آسیب جزئی داشتهاید یا اگر لگن شما دچار ساییدگی و پارگی زیادی شده، شاید سابلوکساسیون (چنانچه مفصل تا حدی دررفته باشد به آن سابلوکساسیون گفته میشود) داشته باشید.
توجه داشته باشید که آیا احساس میکنید که لگنتان هنگام حرکت در حفره اتصال با ران، برخورد میکند؟ یا اینکه تحمل وزن روی پایتان سخت است.
متخصصان میتوانند به شما کمک کنند تا علت درد لگن خود را شناسایی کرده و درمان در رفتگی لگن را توصیه کنند.
بیشتر بخوانید: درد استخوان دنبالچه؛ نگاهی به 11 نشانه کوکسیدینیا +7 علت
سخن پایانی در ارتباط با درمان در رفتگی لگن
در این مقاله به دررفتگی لگن پرداختیم که ناشی از یک آسیب تروماتیک است. همانگونه که گفتیم در رفتگی لگن میتواند به صورت مادرزادی رخ دهد، اما اغلب بر اثر آسیب ایجاد میشود.
در رفتگی تروماتیک لگن زمانی اتفاق میافتد که سر استخوان ران (فمور) از حفره خود درون استخوان لگن، خارج شود. معمولا برای دررفتن مفصل لگن به نیروی زیادی نیاز است.
تصادفات اتومبیل و سقوط از ارتفاع علل شایعی هستند و در نتیجه صدمات دیگری مانند شکستگی استخوان اغلب با دررفتگی رخ میدهد. دررفتگی لگن یک وضعیت اورژانسی جدی است. در این حالت، درمان در رفتگی لگن به صورت فوری، ضرورت دارد.
در یک لگن سالم، سر استخوان ران داخل استابولوم (بخشی از استخوان لگن خاصره که به شکل یک کاسه است) محکم میماند. هنگامی که دررفتگی لگن وجود دارد، سر استخوان ران یا به سمت عقب از حفره خارج میشود یا به جلو.
تقریبا در 90درصد از بیماران دررفتگی لگن، استخوان ران در جهت عقب به بیرون رانده میشود. هنگامی که لگن در میرود، رباطها، لابروم (بین سر استخوان ران و لبه حفره استابولوم)، عضلات و سایر بافتهای نرمی که استخوانها را در جای خود نگه میدارند نیز اغلب آسیب میبینند.
اعصاب اطراف لگن هم شاید آسیب ببینند و نیاز مبرم به درمان در رفتگی لگن وجود داشته باشد. متخصصان اغلب میتوانند با نگاه کردن به لگن دررفته آن را شناسایی کنند.
آنها همچنین میخواهند یک ارزیابی فیزیکی کامل برای بررسی سایر آسیبهای مرتبط انجام دهند. آنها شاید آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا سی تی اسکن را برای دیدن بهتر موقعیت استخوانها و غربالگری برای هرگونه شکستگی؛ قبل از تلاش برای اصلاح آنها و درمان در رفتگی لگن، درخواست کنند.