عفونت ادراری در بارداری به دلیل 3 عامل تاثیرگذار در این دوران
عفونت ادراری در بارداری یکی از شایعترین بیماریهایی است که زنان باردار با آن دستوپنجه نرم میکنند. علت ابتلا به این بیماری در زنان باردار علاوه بر عوامل معمول ابتلا، به دلیل تغییرات هورمونی، فشار به مثانه و افزایش قند، پروتئین و هورمونها در ادرار نسبت به افراد دیگر است.
این بیماری همانقدر که بین زنان و مردان، به ویژه زنان باردار شایع است، بسیار سریع نیز درمان میشود. از جمله روشهای درمان این بیماری مصرف زیاد مایعات و داروهای آنتیبیوتیکی است.
در این مقاله از مجله علمی و پزشکی سیوطب به بررسی علل، علائم و درمان عفونت ادراری در بارداری خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
نگاه کلی به موضوع عفونت ادراری در بارداری
- امکان ابتلا به عفونت ادراری برای همه وجود دارد؛ اما زنان بیشتر به آن مبتلا میشوند.
- رحم در حال رشد به مثانه فشار میآورد و این موضوع باعث میشود که خروج تمام ادرار در مثانه برای زن باردار مشکل شود.
- اولین اقدام برای درمان عفونت ادراری مصرف زیاد مایعات برای شستشوی این دستگاه است.
- مصرف هرگونه دارویی در دوران بارداری باید با تجویز پزشک صورت گیرد؛ حتی داروهای بیخطر.
عفونت ادراری چیست؟
عفونت دستگاه ادراری یا urinary tract infection (UTI) به عفونتی گفته میشود که در دستگاه ادراری ایجاد شده است. UTI شایعترین عفونت باکتریایی در زنان آن هم در دوران بارداری بهشمار میرود.
این عفونت در قسمتهای مختلف دستگاه ادراری از جمله مثانه، مجرای ادرار (اورتریت) یا کلیهها ایجاد میشود. در مواردی عفونت ادراری در بارداری و افراد دیگر علائمی ایجاد نمیکند که به آن باکتریوری بدون علامت (symptomatic bacteriuria) میگویند.
امکان ابتلا به این نوع عفونت برای همه وجود دارد؛ اما زنان بیشتر به آن مبتلا میشوند. همچنین احتمال ابتلا به آن در بین جوانان و افراد مسن بیشتر است.
بیشتر بخوانید: درمان عفونت ادراری در زنان؛ از مصرف آنتیبیوتیک تا شیوههای خانگی
علت شایع عفونت ادراری در بارداری و دیگر افراد چیست؟
دستگاه ادراری به طور معمول عاری از باکتری است. اگر این باکتریها وارد این دستگاه شوند و به تکثیر ادامه دهند، باعث عفونت ادراری میشوند. البته باید گفت که عوامل متعددی وجود دارد که خطر ابتلا به عفونت را افزایش میدهند:
- عفونت با باکتریهای رایج روده از طریق آلودگی دستگاه ادراری حین دفع مدفوع
- فعالیت جنسی، خطر حرکت باکتریها در ناحیه تناسلی و ورود به دستگاه ادراری را افزایش میدهد
- ضعیف بودن عضلات کف لگن که باعث تخلیه نشدن کامل مثانه میشود
همچنین باید اشاره کنیم که زنان مبتلا به دیابت در معرض افزایش خطر ابتلا به UTI هستند؛ زیرا قند موجود در ادرار آنها ممکن است باعث تکثیر باکتریها شود. اما علل شایع عفونت ادراری در بارداری عبارتند از:
بیشتر بخوانید: عفونت ادراری | چگونه به این عفونت مبتلا نشویم؟
-
تغییرات هورمونی
هورمونها در بارداری تغییراتی در دستگاه ادراری ایجاد میکنند و این باعث میشود زنان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری باشند. تغییرات در هورمونها همچنین منجر به ریفلاکس مثانه میشود؛ وضعیتی که در آن ادرار از مثانه به کلیهها بازمیگردد. این فرآیند باعث عفونت خواهد شد.
بیشتر بخوانید: ویار جنین پسر، ۳ علائم بارداری پسر را بدانید
-
افزایش قند، پروتئین و هورمون در ادرار
در دوران بارداری ادرار مقدار بیشتری قند، پروتئین و هورمون دارد. این تغییرات زنان باردار را در معرض خطر بیشتری برای عفونت ادراری قرار میدهد.
بیشتر بخوانید: عفونت ادراری در زنان؛ معرفی ۷ عامل موثر در ایجاد این بیماری
-
فشار رحم به مثانه
رحم در حال رشد به مثانه فشار میآورد. این موضوع باعث میشود که خروج تمام ادرار در مثانه برای زن باردار مشکل شود. ادرار باقیمانده منبعی برای عفونت خواهد بود.
علائم عفونت ادراری در بارداری چیست؟
علائم شایع عفونت ادراری در دوران بارداری مشابه علائمی است که امکان دارد در هر زمان دیگری تجربه شود و شامل موارد زیر است:
- احساس سوزش هنگام دفع ادرار
- احساس میل به دفع ادرار بیشتر از حد معمول
- ادرار کردن قبل از رسیدن به توالت (نشت یا بیاختیاری)
- احساس پری مثانه، حتی بعد از ادرار کردن
- ادرار کدر، خونآلود یا بسیار بدبو
- درد بالای استخوان شرمگاهی
- تب
گاهی اوقات اولین علامت عفونت، یک احساس خفیف هنگام دفع ادرار است. اگر عفونت پیشرفتهتر باشد و به سمت کلیهها رفته باشد، ممکن است تب با درجه حرارت بالا، کمردرد و استفراغ نیز ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: درمان ترشحات پنیری واژن با ۵ نمونه از سادهترین روشهای خانگی
آیا عفونت ادراری در بارداری خطرناک است؟
در دوران بارداری، تغییرات زیادی در بدن رخ میدهد که خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش میدهند؛ از جمله این تغییرات در ساختار ادرار و سیستم ایمنی بدن است. همانطور که کودک در رحم رشد میکند، فشار روی مثانه نیز افزایش مییابد که باعث کاهش جریان ادرار شده و منجر به عفونت میشود.
این عفونت در دوران بارداری باعث افزایش فشارخون میشود که برای مادر و جنین کمی خطرناک است. باید گفت که عفونت ادراری در بارداری نسبت به دوران دیگر بیشتر ایجاد میشود. طبق آمار از هر 10 زن باردار، یک نفر به این عفونت مبتلا میشود، اما هیچ علامتی ندارد.
بیشتر بخوانید: ۵ درمان خانگی ترشحات واژن برای رهایی از خارش و بوی بد واژن
عفونت ادراری در بارداری برای جنین خطر دارد؟
عفونت ادراری در زنان باردار خطر ابتلا به فشارخون بالا را افزایش میدهد و امکان دارد کودک زودتر و کموزنتر از حد معمول به دنیا بیاید. به همین دلیل توصیه میشود که زنان باردار در صورت احساس کوچکترین علائم به دنبال درمان طبیعی عفونت ادراری در بارداری باشند یا به پزشک مراجعه کنند.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی افتادگی رحم و افتادگی واژن؛ مشکل شایع در زنان بالای ۴۵ سال را بهتر بشناسیم!
عوارض و خطرات عفونت ادراری در بارداری
پیلونفریت یک عفونت ادراری است که کلیهها را تحت تاثیر قرار میدهد. امکان دارد که این عفونت در زمان بارداری باعث بروز موارد زیر شود:
- زایمان زودرس
- عفونت شدید
- سندروم دیسترس تنفسی بزرگسالان
- کمخونی
- عفونت طولانی مدت
توجه داشته باشید که زایمان زودرس باعث کموزنی نوزاد میشود.
تشخیص UTI در بارداری به چه صورتی است؟
تشخیص این بیماری با گرفتن نمونه ادرار و بررسی وجود باکتری در آن در آزمایشگاه انجام میشود. در مواردی نیز پزشک زنان و زایمان معاینات فیزیکی را نیز انجام میدهد.
بیشتر بخوانید: گرگرفتگی و معرفی ۷ داروی غیرهورمونی برای درمان این گرمای ناگهانی
آیا میتوان از ابتلا به عفونت ادراری در بارداری جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از این عفونت در دوران بارداری و برای افراد دیگر کافی است که موارد زیر را رعایت کنید:
- نوشیدن مایعات زیاد، به ویژه آب
- درمان سریع هرگونه عفونت در واژن
- جلوگیری از یبوست
- ادرار کردن بعد از رابطه جنسی (ویژه زنان)
- عدم تاخیر در دفع ادرار
- شستشوی ناحیه تناسلی از جلو به عقب
- پوشیدن لباس زیر نخی
رعایت این موارد باعث جلوگیری از ابتلا به عفونت دستگاه ادراری میشود.
بیشتر بخوانید: ۷ درمان خشکی واژن و عوارض بیتوجهی و عدم درمان آتروفی واژن
درمان طبیعی عفونت ادراری در بارداری
به افرادی که به این عفونت مبتلا میشوند، چه زنان باردار و چه افراد دیگر، توصیه میشود که مصرف نوشیدنیهای سالم مانند آب و آبمیوه را افزایش دهند. این کار باعث شستشوی دستگاه ادراری میشود.
برای عفونت ادراری در بارداری چه قرصی بخوریم ؟
در صورت تشدید علائم یا برای بررسی دقیقتر به پزشک مراجعه کنید. در این موارد داروهای آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری در بارداری تجویز میشود. مصرف این داروها در بارداری بیخطر است و از آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سفیکسیم و عفونت ادراری در بارداری دشمن هم هستند که با مصرف آن، عفونت خیلی سریع رفع میشود.
- آنتیبیوتیکهای دیگری مانند آموکسی سلین، آزیترومایسین و پنی سلین نیز برای زنان باردار تجویز میشوند.
اما پزشکان داروهایی مانند سیپروفلوکساسین، سولفامتوکسازول، تتراسایکلین یا تری متوپریم (پریمسول، پرولوپریم، تریمپکس) را که بر رشد کودک تاثیر میگذارند را تجویز نمیکنند.
بیشتر بخوانید: ۱۱درمان خانگی کیست تخمدان؛ خودتان میتوانید کیستها را نابود کنید؟
درمان عفونت ادراری در بارداری در طب اسلامی
برای درمان این عفونت در طب سنتی یا اسلامی روشهای مختلفی وجود دارد. یکی از این راهکارها مصرف دمنوش برای عفونت ادراری در بارداری است. از این دمنوشها میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- دمنوش ریشه گل ختمی
- دمنوش توس
- بابونه
- جعفری
- چهل گیاه مخلوط
- دمنوش ابریشم ذرت
- دمنوش تمشک و قاصدک
و چندین نمونه دیگر که مصرف آنها باعث رفع و درمان عفونت ادراری در بارداری میشود.
بیشتر بخوانید: اولین علامت یائسگی، نشانهها، فواید و مدت زمان
سوالات متداول در مورد عفونت ادراری در بارداری:
1. برای درمان عفونت ادراری در بارداری چه بخوریم؟
در صورت بروز کوچکترین علائم عفونت، مصرف مایعاتی مانند آب، آبمیوه، چای کمرنگ و سوپ مرغ را افزایش دهید.
2. برای عفونت ادراری در بارداری چه قرصی بخوریم؟
مصرف هر گونه دارویی در دوران بارداری باید با تجویز پزشک صورت گیرد؛ زیرا مصرف بعضی داروها به جنین آسیب وارد میکند. برای درمان طبیعی عفونت ادراری در بارداری این مطلب را بخوانید.
3. سفکسیم و عفونت ادراری در بارداری برای زنان باردار بیخطر است؟
این آنتی بیوتیک برای زنان باردار بیخطر است اما باید حتما توسط پزشک تجویز شود.