رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها؛ آیا گیاهخواری در کنترل دیابت موثر است؟

رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها مزایایی نسبت به رژیم غیر گیاهخواری برای آن‌ها دارد. به عنوان مثال، به کنترل بهتر وزن، کاهش خطر ابتلا به برخی از عوارض مرتبط با دیابت و به پاسخگویی بیشتر بدن به انسولین کمک می‌کند.

هیچ برنامه غذایی گیاهی واحدی به عنوان رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها وجود ندارد. به عنوان مثال، برخی محصولات لبنی یا تخم‌ مرغ را مجاز می‌دانند، در حالی که برخی دیگر هیچ محصول حیوانی را قبول ندارند. فواید رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها به نوع رژیم غذایی و انتخاب غذایی که هنگام پیروی از رژیم گرفته می‌شود، بستگی دارد.

رژیم‌های وگان معمولا دارای چربی‌های اشباع ‌شده کمتر، فیبر، میوه‌ها، سبزیجات و سایر مواد محافظتی مانند فیتوکمیکال‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. در نتیجه، آن‌ها به خوبی با دستورالعمل‌های غذایی فعلی برای افراد مبتلا به دیابت مطابقت دارند. غذا نقش مهمی ‌در مدیریت دیابت دارد، هم دارای اثرات مثبت مانند تامین مواد مغذی و انرژی حیاتی برای بدن و هم دارای اثرات منفی مانند افزایش قند خون است.

بیشتر بخوانید: ۱۲ پروتئین گیاهی برای گیاهخواران؛ از میوه و سبزیجات تا عدس و لوبیا

انتخاب یک رژیم گیاهخواری (حذف انواع گوشت) امکان دارد در مدیریت قند خون فواید سلامتی طبیعی داشته باشد. مطالعه‌ای که توسط انجمن دیابت آمریکا (ADA) در مورد دیابت و رژیم‌های گیاه‌خواری برای دیابتی‌ها منتشر شد، نشان داد که حفظ رژیم گیاه‌خواری با کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و BMI پایین‌تر در مقایسه با رژیم‌های غیر گیاه‌خواری رابطه مستقیم دارد.

اگرچه رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها فواید بالقوه زیادی از نظر سلامتی دارد، عوامل خطرآفرینی هم در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها وجود دارد که باید از آن‌ها آگاه بود. از جمله این عوامل خطر آفرین دریافت نکردن مقدار کافی مواد مغذی خاص مانند پروتئین یا مصرف بیش از حد کربوهیدرات است. تیم مراقبت‌های بهداشتی با تحت نظر گرفتن فرد از اینکه او وعده‌های غذایی متعادل می‌خورد می‌تواند یک برنامه مدیریتی و همچنین یک رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها تعریف کند.

این مقاله از مجله سلامت سیوطب اطلاعاتی جامع به افراد مبتلا به دیابت ارائه می‌کند و به صورت کلی رژیم‌ گیاهخواری برای دیابتی‌ها را پوشش می‌دهد، این اطلاعات عبارتند از:

• فواید رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها
• نگرانی در مورد رژیم گیاهخواری
• نکات رژیم گیاهخواری
• چگونه یک رژیم گیاهخواری برای هر نوع دیابت متفاوت است

بیشتر بخوانید : فواید گیاه‌خواری برای بدن انسان و تاثیر آن بر سلامت جسم

فواید رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها

پیروی از یک رژیم گیاهخواری دارای مزایای سلامت قلب از جمله کاهش کلسترول تام و LDL، کاهش فشار خون و کمک به کاهش خطر حمله قلبی و سکته است. همچنین، طبق گفته ADA، داشتن یک رژیم غذایی سالم که سرشار از مواد مغذی ضروری و قندهای افزوده شده، چربی‌های ناسالم و سدیم کم باشد و البته همراه با ورزش روزانه، می‌تواند منجر به مدیریت بهتر قند خون شود.

یک رژیم گیاهخواری عمدتا از غلات، آجیل، میوه‌ها، سبزیجات، دانه‌ها و گاهی اوقات تخم مرغ یا محصولات لبنی تشکیل شده است. این رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها پتانسیل دارد که به طور طبیعی مصرف مواد مغذی مهم را افزایش و مصرف موادی که با بیماری‌های مزمن مرتبط هستند را کاهش دهد. در زیر جزئیاتی در مورد تغذیه مورد استفاده در رژیم گیاهخواری آمده است:

بیشتر بخوانید: 12 مضرات گیاه خواری؛ از کمبود ویتامین D و زینک تا کم‌خونی و اضطراب

غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات بیشتری مصرف کنید

مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی بیان می‌کند که افرادی که به رژیم گیاهخواری پایبند هستند، مصرف بیشتری از غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات دارند. این غذاها حاوی فیبر و آنتی اکسیدان‌هایی هستند که برای کاهش سرعت جذب قند در جریان خون و بهبود مدیریت دیابت مفید واقع خواهند شد.

کنترل وزن بهتر

یک رژیم گیاهخواری شامل مقادیر بالایی از غذاهای گیاهی است که کالری کمتر و فیبر بیشتری دارند. وقتی بخش‌های مناسبی از غذاهای گیاهی جایگزین غذاهایی پرکالری ‌شوند دریافت کلی کالری در روز کاهش می‌یابد که به کنترل وزن کمک خواهد کرد.

به گفته محققین دانشگاه جان‌هاپکینز، ارتباط واضحی بین چاقی و دیابت نوع 2 وجود دارد. برای کسانی که پیش دیابت یا دیابت نوع 2 دارند، کاهش وزن به بهبود سطح قند خون و کاهش خطر عوارض جدی سلامت مرتبط با دیابت کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: رژیم گیاه خواری ۴۰ روزه مهارتی بدون عوارض برای پاکسازی بدن

مصرف کمتر چربی اشباع شده

غذایی که از منابع حیوانی تهیه می‌شود به طور طبیعی حاوی چربی اشباع شده است. این شامل گوشت گاو، گوشت خوک، مرغ با پوست، کره، پنیر و سایر محصولات لبنی است. در حالی که برخی از رژیم‌های گیاهخواری ممکن است از محصولات لبنی مانند پنیر یا تخم مرغ استفاده کنند، جایگزینی گوشت با منابع پروتئینی گیاهی به مدیریت دیابت و سلامت قلب کمک خواهد کرد. برخی از منابع جایگزین پروتئین حیوانی که در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها گنجانده شده عبارتند از:

• لوبیا
• آجیل و خشکبار
• حبوبات
• پنیر بادام هندی

بیشتر بخوانید: خام گیاه خواری، پدیده‌ای جنجالی و بحث برانگیز

نگرانی در مورد رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها

برای مبتلایان به دیابت، تغییر به رژیم گیاهخواری به سادگی حذف گوشت از وعده‌های غذایی نیست. غذاهای جایگزین گوشت در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها ممکن است اثرات منفی بر مدیریت قند خون داشته باشد. تغییر در رژیم غذایی نیاز به تغییراتی در کل برنامه مدیریت دیابت دارد به ویژه برای کسانی که دارو یا انسولین مصرف می‌کنند. ملاحظات ضروری هنگام تغییر رژیم گیاهخواری عبارتند از:

• مصرف بیش از حد کربوهیدرات از جمله نشاسته و قند
• کمبود مواد مغذی به ویژه پروتئین، آهن، کلسیم و ویتامین B12
• خوردن غذاهای فرآوری شده بیشتر
• افزایش شانس کاهش قند خون برای کسانی که دارو یا انسولین مصرف می‌کنند

بیشتر بخوانید : آیا وگان‌ها سالم‌تر از افراد معمولی هستند؟

غذاهایی مانند ماکارونی، نان و سیب زمینی حاوی کربوهیدرات فراوان هستند. از آنجایی که بدن کربوهیدرات‌ها را به قند در خون شما تبدیل می‌کند، سطح قند خون افزایش می‌یابد. این غذاها باید طبق برنامه درمان دیابت به عنوان غذاهای کربوهیدراتی در نظر گرفته شوند.

بسیاری از غذاهای متناسب با رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها به شدت فرآوری می‌شوند. بهتر است از غذاهای فرآوری شده خودداری شود زیرا ارزش غذایی کم و معمولا کربوهیدرات بالا دارند. آن‌ها عموما به سرعت هضم می‌شوند، که امکان دارد برای حفظ سطح قند خون سالم چالش‌هایی ایجاد کند. چند نمونه از غذاهای فرآوری شده عبارتند از:

• نان سفید، برنج و پاستا
• کلوچه و کراکر
• وعده‌های غذایی جعبه‌ای

از آنجایی که غذاهای گیاهی فاقد برخی مواد مغذی موجود در گوشت هستند، برنامه ریزی دقیق رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها جهت جلوگیری از کمبود مواد مغذی بسیار مهم است. به عنوان مثال، افرادی که از داروی متفورمین برای تنظیم دیابت استفاده می‌کنند سطح ویتامین B12 کمتری داشته و چون این ویتامین هیچ منبع گیاهی ندارد، برای رفع آن به مکمل نیاز خواهند داشت.

صحبت با یک متخصص تغذیه (RDN) قبل از شروع رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها بسیار حائز اهمیت است. یک RDN مطمئن می‌شود که انتخاب‌های غذایی جدید در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها می‌تواند مواد مغذی لازم را بدون اثرات نامطلوب ناخواسته بر قند خون و سلامت کلی شخص فراهم کند. آن‌ها همچنین مقادیر آزمایشگاهی سطح قند خون و مصرف کربوهیدرات را کنترل می‌کنند، زیرا تغییر ناگهانی در رژیم غذایی امکان دارد منجر به نیاز ناگهانی دارو و انسولین شود.

بیشتر بخوانید: ۱۰ خواص سیر و اثرات باور نکردنی آن را در کنترل بیماری‌ها

نکات مهم رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها

افراد در هر سنی که دیابتی تشخیص داده شوند، از جمله زنان باردار، می‌توانند با همکاری تیم مراقبت‌های بهداشتی خود و RDN با خیال راحت از رژیم گیاهخواری پیروی کنند. بسیار مهم است که قبل از ایجاد تغییراتی در عادات غذایی با یک متخصص تغذیه ملاقات شود تا از اینکه فرد رژیم غذایی متعادلی خواهد داشت اطمینان حاصل شود. در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها هر دارو یا انسولینی که مصرف می‌کنند در صورت لزوم تنظیم خواهد شد تا به جلوگیری از یک رویداد هیپوگلیسمی ‌کمک کند. به طور کلی افرادی که رژیم گیاهخواری را شروع می‌کنند باید به موارد زیر توجه داشته باشند:

• مقدار کربوهیدرات مصرفی در هر وعده غذایی و میان وعده را دنبال کرده و آن‌ها را به طور مساوی در طول روز توزیع کنند
• مقدار ثابتی کربوهیدرات به اضافه یک وعده پروتئین بدون چربی و چربی سالم در هر وعده غذایی مصرف کنند
• برای کمک به رفع نیازهای غذایی، غذاهای متنوعی مصرف شود
• هنگام شروع رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها، قند خون باید به دقت کنترل شود تا بتوان داروها و انسولین را متناسب با آن تنظیم کرد.
• میزان مصرف کربوهیدرات و قند خون در یک برنامه موبایل یا دفترچه، یادداشت شود
• توصیه‌های خاصی که توسط متخصص تغذیه ارائه خواهد شد، سن، نوع دیابت، کالری مورد نیاز، سبک زندگی و موارد دیگر در رژیم گیاهخواری دیابتی‌ها در نظر گرفته می‌شود

مهم نیست که کدام نوع رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها تجویز خواهد شد، اکثر برنامه‌های غذایی شامل سه جنبه کلی بوده که عبارتند از:

بیشتر بخوانید:  ۱۱ خواص شلغم از تسکین علائم سرماخوردگی تا پیشگیری از سرطان

1. متعادل ساختن مصرف کربوهیدرات

گاهی اوقات وقتی افراد مبتلا به دیابت رژیم گیاهخواری را شروع می‌کنند، غذاهای پرکربوهیدرات را جایگزین گوشت خواهند کرد. در نتیجه مصرف کربوهیدارت در وعده غذایی بیشتر شده و این منجر به افزایش قند خون بعد از غذا و افزایش وزن خواهد شد. متعادل کردن انتخاب‌های کربوهیدرات برای گزینه‌های فیبر بالا در کاهش تاثیر بر سطح قند خون مفید خواهد بود. فیبر نه تنها به حفظ قند خون پایدار کمک کرده بلکه شخص مدت طولانی‌تری احساس سیری داشته و به هضم غذا نیز کمک می‌کند.

نمونه‌هایی از جایگزینی کربوهیدرات با فیبر بالا در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها عبارتند از:

• نان سبوس‌دار (3 گرم یا بیشتر در هر برش) به جای نان سفید
• برنج قهوه‌ای به جای برنج سفید
• ماکارونی نخود به جای ماکارونی تصفیه شده
• غلات سبوس‌دار
• بلغور جو دوسر به جای بلغور
• پاپ کورن (کم چرب) به جای چوب شور
• لوبیا پخته به جای چیپس

بیشتر بخوانید: غذاهای کم چرب و کم نمک مفید برای سلامتی +رژیم فاقد چربی و نمک

2. گنجاندن غذاهای گیاهی پروتئین‌دار در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها

پروتئین مورد نیاز افراد مبتلا به دیابت را می‌توان از طریق برنامه‌های غذایی گیاهی و وگان تامین کرد. خوردن حداقل 170 گرم غذای پروتئینی در روز ضروری است. اگرچه غذاهای پروتئینی معمولا در دسته کربوهیدراتی به حساب نمی‌آیند، ولی برخی از پروتئین‌های گیاهی نیز حاوی کربوهیدرات هستند. به عنوان مثال، هنگام خوردن لوبیا برای پروتئین، در یک وعده نصف فنجانی آن  15 گرم کربوهیدارت نیز است. غذاهای حاوی پروتئین‌های گیاهی در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها عبارتند از:

• حبوبات

حبوباتی مانند لوبیا سیاه، لوبیا چیتی، نخود، عدس، لوبیا چشم بلبلی و نخود فرنگی منابع عالی و مقرون به صرفه پروتئین گیاهی هستند. آن‌ها همچنین منبع عالی از فیبر محلول‌اند که فواید زیادی برای سلامتی در خود جای داده‌اند. رژیم غذایی سرشار از حبوبات می‌تواند کنترل قند خون را بهبود و چربی خون را کاهش دهد. همچنین مصرف حبوبات در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها به جلوگیری از حمله قلبی و سکته نیز کمک می‌کند.

• سویا

محصولات سویا بسیار مناسب برای سلامت قلب هستند و به اشکال مختلف از جمله شیر سویا، جایگزین‌های گوشت، لوبیا سویا و برگر سویا، ماست و پنیر بر پایه سویا، توفو، کره‌های آجیل سویا و غیره در دسترس هستند.

• جایگزین‌های گوشت

جایگزین‌های گوشت تنوع غذایی در رژیم گیاه‌خواری برای دیابتی‌ها ایجاد خواهند کرد، اما برای یک رژیم متعادل ضروری نیستند. گزینه‌هایی مانند همبرگرهای گیاهی، نان مرغ، سوسیس و غیره در بخش تازه و منجمد سوپر مارکت و در برخی رستوران‌ها موجود است. برخی از جایگزین‌های گوشت حاوی کربوهیدرات هستند، بنابراین مهم است که برچسب را بخوانید تا آن‌ها را در برنامه غذایی خود به حساب آورید.

• آجیل و کره آجیل

محصولات مبتنی بر آجیل مانند پنیر بادام هندی معمولی می‌توانند انتخاب‌های غذایی غنی از پروتئین را در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها فراهم کنند.

بیشتر بخوانید: رژیم لاغری ۵ کیلو در ماه و بهترین روش تغذیه برای لاغری

3. اضافه کردن چربی‌های سالم به وعده‌های غذایی

هنگام پیروی از یک رژیم گیاهخواری برای دیابت، چربی‌های اشباع موجود در محصولات حیوانی با چربی‌های سالم موجود در غذاهای گیاهی جابه‌جا می‌شود. افزودن چربی‌های سالم در رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها بسیار مهم است؛ زیرا بدن نمی‌تواند دو اسید چرب ضروری را به تنهایی تولید کند: امگا 3 و امگا 6 . این دو اسید چرب سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها را برای بدن فراهم می‌کنند. افزودن چربی‌های سالم به وعده‌های غذایی – مانند آووکادو، زیتون یا روغن زیتون، روغن کانولا، آجیل و مارگارین‌های گیاهی و مایونز – فواید بسیاری دارد که عبارتند از:

• شخص احساس سیری طولانی‌تری داشته باشد که به مدیریت وزن کمک می‌کند
• خطر بیماری قلبی را کاهش می‎دهد
• حفظ غشاهای سلولی سالم و کمک به رشد سلولی
• فشار خون سالم
• مو، پوست و ناخن‌های سالم

بیشتر بخوانید: ۱۵ غذای کم چرب برای سرماخوردگی و تاثیر مصرف آن‌ها در بهبودی و تقویت بدن بیمار

چگونه رژیم گیاهخواری برای هر نوع دیابت متفاوت است؟

رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها متفاوت بوده و بر اساس نوع دیابت آن‌ها تغییر خواهد کرد. متخصص تغذیه نوع دیابتی را که برای فرد تشخیص داده شده در نظر می‌گیرد. سپس او را راهنمایی کرده که چگونه از رژیم گیاهخواری پیروی کند و در عین حال قند خون خود را کنترل کند. برخی از ملاحظات برای هر نوع دیابت عبارتند از:

دیابت نوع 1

افراد مبتلا به دیابت نوع 1 از انسولین استفاده می‌کنند و امکان دارد پس از شروع رژیم، نیاز به انسولین به طور ناگهانی کاهش یابد. بنابراین، هنگام تغییر رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها، مهم است که قند خون آن‌ها به دقت کنترل شود. کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت که از رژیم گیاهخواری پیروی می‌کنند باید با مشاهده منحنی رشدشان تحت نظر قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که کالری کافی برای حمایت از رشد و تکامل دریافت می‌کنند. در صورت نیاز، می‌توان چربی‌ها و پروتئین‌های اضافه شده را افزایش داد تا کالری بیشتری دریافت شود.

دیابت نوع 2

هدف برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش وزن است و رژیم گیاهخواری می‌تواند به این امر کمک کند. همانطور که افراد رژیم غذایی خود را تغییر داده و وزن خود را کاهش می‌دهند، احتمال دارد نیاز به کاهش دوز دارو نیز داشته باشند. بسیار مهم است که سطح قند خون را به دقت زیر نظر داشت تا بتوان داروها را تنظیم کرد.

بیشتر بخوانید: درمان دیابت نوع دو یا مدیریت و کنترل علائم ؟

دیابت بارداری

برای زنان باردار مبتلا به دیابت بسیار مهم است که هنگام پیروی از رژیم گیاهخواری با متخصص تغذیه خود در تماس باشند. این کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که پروتئین، کالری و سایر مواد مغذی کافی برای رشد و تکامل کافی کودک و سلامت کلی مادر مصرف می‌شود. برخی از زنان مبتلا به دیابت بارداری که به دلایل مذهبی یا دلایل دیگر رژیم گیاهخواری را انتخاب می‌کنند، باید در طول بارداری انسولین مصرف کنند. این به این دلیل است که بسیاری از پروتئین‌های گیاهی حاوی کربوهیدرات هستند و هورمون‌های بارداری، مدیریت قند خون را دشوارتر از حد معمول می‌کنند.

پیش دیابت

افراد مبتلا به پیش دیابت که تصمیم به پیروی از یک رژیم گیاهخواری دارند مزایای کاهش وزن و بهبود کنترل قند خون را تجربه خواهند کرد. رژیم گیاهخواری به جلوگیری از پیشرفت پیش دیابت افراد به دیابت نوع 2 کمک می‌کند. مهم است که با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا یک میزان معین کربوهیدرات برای هر وعده غذایی و میان وعده دریافت کنید و از مصرف کربوهیدرات اضافی خودداری شود.

بیشتر بخوانید : رژیم اتکینز؛ هر چقدر می‌خواهید پروتئین بخورید و لاغر شوید

یادداشت پایانی

رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها می‌تواند فواید زیادی به همراه داشته باشد، از جمله کنترل بهتر قند خون و کاهش خطر عوارض جدی برای سلامتی. دریافت مواد مغذی حیاتی مورد نیاز بدن و انتخاب غذاهایی مناسب کلید یک رژیم گیاهخواری برای دیابتی‌ها است. بنابراین، مهم است که قبل از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی، با یک متخصص تغذیه مشورت شود. با کمی ‌تعهد و آگاهی از تغذیه از سوی متخصص مراقبت‌های بهداشتی و انتخاب غذای سالم، یک رژیم گیاهخواری احتمال دارد به فرد در دستیابی به کنترل بهتر قند خون کمک کند. سپاس از اینکه تا انتهای این مطلب با ما همراه بودید. سوالات خود را با ما در میان بگذارید.