فرصت بازی کلاغ پر با کودکان را از دست ندهید
بازی یکی از بهترین فعالیتهایی است که میتوان برای یک کودک در نظر گرفت. بازی بیش از یک فرصت برای سرگرمی، به علت تاثیری که بر سلامت و رشد کودکان دارد، یک کار جدی است.
باید بدانیم بازیها چه پرتحرک باشند چه بدون تحرک و فکری، در فرآیند رشد بچهها موثر هستند. همچنین انواع بازیها میتوانند به برقراری ارتباط با بچهها و رسیدن به زبان مشترک برای انتقال مفاهیم موردنظر به آنها، کمک کننده باشند.
اهمیت بالای این موضع در این است که حین بازی، کودک به طور طبیعی «خود» را ابراز میکند و به این کار تمایل دارد. کودکان با بازی کردن، موقعیتی برای بروز احساسات و مشکلات خود مییابند و در دایره ارتباطی ایجاد شده با همبازیها، احساس امنیت میکنند.
انواع بازیهای سنتی در اقصی نقاط جهان، از دیرباز وظیفه سرگرمی و آموزش کودکان را برعهده گرفتهاند و در شرایط سخت، بدون نیاز به امکاناتی خاص، به کمک والدین آمدهاند.
بازی کلاغ پر گنجشک پر، یکی از انواع بازیهای فکری است که با بالا بردن دقت و تمرکز کودک، باعث تقویت حافظه کوتاهمدت او میشود.
بازی کلاغ پر چیست؟
اگر دهه شصتی یا از متولدین سالهای قبل از آن هستید، حتما بازی کلاغ پر گنجشک پر را به خاطر دارید. همان بازی دوستداشتنی که در مهمانیهای شلوغ، برای سرگرم کردن همزمان تمام بچهها، توسط یک بزرگتر به عنوان اوستا انجام میشد.
هیجانی که برای درست حدس زدن «پرنده بودن» یا «پرنده نبودن» حیوانات و اشیا در حین بازی به وجود میآمد، دوستیها، قهرها، خندهها و حسرتها، همگی در رشد اجتماعی ما موثر بودهاند و از خاطرات روشن روزهای کودکی آن دوران به شمار میروند.
بازی کلاغ پر که به تمرکز و سرعت عمل بالا نیاز دارد، برای معرفی پرندگان، حیوانات، اشیا و مفاهیم مختلف به کودکان، همزمان با سرگمی، مناسب است.
اینکه امروزه بیشتر این بازیها فراموش شدهاند و ابزارهای دیجیتال، جایگزین تمامی انواع بازیها هستند، میتواند زنگ خطری برای والدین باشد. ارتباط موثر با جهان بیرون، لازمه رشد شناختی کودکان است که در تعامل با دیگران رخ میدهد. بازیهای دستهجمعی مانند کلاغ پر میتوانند با ساخت فضایی تعاملی به رشد مشاهدهگری و الگوبرداری کودکان کمک کند.
اینگونه بازیها حتی اگر فقط با یکی از والدین اتفاق بیفتند، به دلیل ارتباط دو طرفه در حین بازی، تاثیرات اثباتشدهای در سلامت روان کودکان و بهبود مهارتهای اجتماعی آنها خواهند داشت.
بیشتر بخوانید: نگاهی عمیقتر به بازی قایم موشک
نحوه بازی کلاغ پر گنجشک پر به چه صورت است؟
برای انجام بازی کلاغ پر، فقط به تعدادی بازیکن احتیاج دارید و هیچ ابزار دیگری لازم نیست. یک بزرگتر در نقش مربی یا اوستا، بچهها را دور خود جمع میکند، انگشت نشانه خود را روی زمین میگذارد و از بچهها میخواهد که آنها هم همین کار را بکنند.
بعد از آن اوستا همزمان با برداشتن انگشت نشانه خود از روی زمین، میگوید: «کلاغ پر». بچهها هم به تبعیت از اوستا، انگشتان خود را بلند میکنند و کلاغ پر را تکرار میکنند. این اعلام شروع بازی است و مشخص میکند که همزمان با بلند کردن انگشت اشاره برای پرندگان از کلمه «پر» استفاده خواهد شد.
در ادامه، اوستا یک حیوان یا شی غیرپرنده مانند گربه را نام میبرد و دوباره با بلند کردن انگشت خود میگوید پر! در این لحظه اگر حواس بچهها نباشد و او را در این اشتباه همراهی کنند، شعر گربه که پر نداره، خودش خبر نداره خوانده میشود و به این ترتیب بچهها یاد میگیرند که باید با ثابت نگه داشتن انگشت خود بر روی زمین، آن را «نپر» خطاب کنند.
حالا بازی شروع شده و همین طور ادامه مییابد و بچهها باید دقت کنند تا علاوه بر اشتباه نکردن در پر یا نپر بودن حیوان، انگشت اشاره خود را هم هماهنگ با پاسخ خود تکان دهند. هر بازیکن با اشتباه بیان کردن پر یا نپر بودن سوال اوستا، و همچنین اشتباه در بلند کردن انگشت اشاره از روی زمین، از بازی حذف میشود.
بازی توسط اوستا و به شکلی خلاقانه، آنقدر ادامه مییابد تا فقط یک نفر به عنوان برنده بازی باقی بماند.
نکته: بازیهای جمعی در عین حال که میتوانند بسیار مفید و لذتبخش باشند، ممکن است در مواردی باعث ایجاد استرس و ناراحتی در کودکان شوند و در ادامه به کاهش اعتماد به نفس آنها منتهی شوند. توجه کنید در بازیهای جمعی مانند کلاغپر، روش بازی را در ابتدا و به طور واضح برای همه مرور کنید. در بازی کلاغ پر، یک شروع آهسته، میتواند هیجان را برای ادامه بازی بالاتر ببرد. همچنین بالا بردن سرعت بازی در حالی که از تسلط همه بازیکنان مطمئن شدهاید، میتواند در تقویت سرعت عمل مغز، نقش داشته باشد.
اشعار مختلفی ممکن است طی بازی کلاغ پر توسط مربی خوانده شود ولی به طور کلی، ریتم «…» که پر نداره، خودش خبر نداره، اصلیترین بخش شادیآفرین این بازی است که با خنده و شوخی بازیکنان همراه است.
شعر زیر از خانم افسانه شعباننژاد، یکی از انواع شعرهای بازی کلاغ پر است:
گنجشک پر، کلاغ پر
گربه می گه: «منم پر»
گربه که پر نداره
خودش خبر نداره
خواست بپره که افتاد
پرندهها شدن شاد
دور و برش جست زدن
خندیدن و دست زدن
همچنین با وارد کردن اسامی بچهها یا اطرافیان در بازی توسط اوستا، میتوان در کنار تلاش برای جلب کردن توجه آنها به بازی، لحظاتی شاد و مفرح برای جلوگیری از تکراری شدن بازی ساخت.
کلاغ پر
گنجشک پر
کبوتر پر
«بهزاد» پر!!!
بهزاد که پر نداره
خودش خبر نداره
بهزاد که پر نداره
باباش خبر نداره
بهزاد که پر نداره
مامانش خبر نداره
همچنین در صورتی که بچهها تمایل به انجام بازی پرتحرک داشته باشند، میتوان به جای نشستن و بالا بردن انگشت اشاره از روی زمین، آنها را تشویق کرد تا همراه با عبارت «پر» خودشان نیز بپرند. به این ترتیب، کلاغپر به یک بازی فکری-حرکتی چند جانبه تبدیل میشود که توانایی کنترل و عملکرد سریع را در کودکان تقویت میکند.
بیشتر بخوانید : بازی خاطره انگیز لی لی حوضک
بازی کلاغ پر را در چه گروه سنی و با چه تعداد بازیکن میتوان انجام داد؟
بازی کلاغ پر گنجشک پر که یک بازی نوستالژیک است را میتوانید با هر تعداد بازیکن در هر شرایط سنی انجام دهید. این بازی مفرح سن و سال نمیشناسد و حتی برای دور هم جمع کردن بزرگسالان یک خانواده و ساختن لحظاتی خوش بسیار کاربردی است.
همچنین اگر با فرزندتان در خانه تنها هستید یا روزهای قرنطینه کرونا را پشت سر میگذارید، این بازی باز هم یکی از پیشنهادهای موثر برای سرگرم کردن کودکان و دور کردن چند دقیقهای آنها از تلویزیون و ابزارهای دیجیتال است. حتی در این شرایط هم میتوانید بازی کلاغ پر را برای بالا بردن توجه و تمرکز فرزندتان انجام دهید و طی آن به دادن اطلاعات تکمیلی در مورد انواع حیوانات و تفاوت جانداران و اشیاء بیجان بپردازید.
کودکان از سنین بسیار کم، بزرگسالان و حتی سالمندان در خطر فراموشی و آلزایمر، مخاطبین مناسبی برای این بازی هستند؛ چرا که تقویت عملکرد ذهن، در تمامی دوران زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر حضور ذهن و تمرکز، قدرت تصمیمگیری سریع و هماهنگی بین زبان و دستها، طی این بازی تقویت میشوند.
امکان بازی کردن کلاغپر به صورت دستهجمعی و با افراد در سنین مختلف، این بازی را به یکی از گزینههای همیشه در دسترس برای جمعهای خانوادگی تبدیل کرده است.
بازی کلاغ پر و تقویت حافظه کوتاه مدت
حافظه، یک فعالیت ذهنی است که طی آن اطلاعاتی که آموختهایم یا تجربه کردهایم، در زمان مورد نیاز فراخوانی میشوند. این تعریف ساده پروسه پیچیدهای را پوشش میدهد که بخشهای مختلفی از مغز در آن دخیل هستند و از راههای مختلف به ما خدمت میکنند.
در حافظه کوتاه مدت، ذهن ما اطلاعات را برای چند ثانیه یا چند دقیقه ذخیره میکند. امروزه متخصصان علاوه بر ثبت اطلاعات، برای حافظه کوتاه مدت نقشی فعال در پردازش لحظهای آنها نیز قائل هستند.
نام بردن از موارد مختلف در بازی کلاغ پر گنجشک پر و یادآوری مشخصات آنها از جمله پرنده بودن یا نبودن، همچنین هماهنگی حرکتی دست با ذهن، باعث تمرین و تسهیل در روند دسترسی به ابعاد گسترده حافظه میشود.
بیشتر بخوانید: کم خوابی کودکان، مشکلی غمانگیز که کودکان را آزار میدهد
بازی فکری چیست؟
اثر بازیهای فکری بر هوش، تمرکز، اعتماد به نفس و حافظه افراد و به خصوص کودکان، غیر قابل انکار است. از این رو شناخت انواع بازیها و نحوه اثرگذاری آنها بر رشد کودکان، میتواند به والدین کمک کند تا هر لحظه از کارهای روزمره را به زمانی برای آموزش و تقویت ذهن فرزندشان تبدیل کنند.
بازی فکری نیازمند داشتن دانش و تجربه است. یعنی کودکان زمانی میتوانند یک بازی فکری را به سرانجام برسانند که از دقت، دانش و تمرکز لازم بهرهمند باشند و بتوانند این تواناییها را جهت رسیدن به یک هدف مشخص، به کار بگیرند.
بازیهای فکری اصولا ذهن کودکان را به چالش میکشند و همچنین میتوانند آنها را به مدت طولانی سرگرم کنند.
فرآیند رشد که بخشهای متنوعی از یادگیری را شامل میشود، میتواند توسط انواع بازیهای فکری کامل شود. هر بازی برای هدف مشخصی طراحی شده و به همین دلیل استفاده از بازیهای متعدد میتواند به تقویت جنبههای مختلف هوش کودک کمک کند.
بازیهای فکری چگونه بر رشد کودکان اثر میگذارند؟
کودکان و نوجوانان برای طی کردن فرآیند رشد خود، به بازی احتیاج دارند. امروزه این باور عمومی غلط، مبنی بر اینکه بازی فقط برای سرگرم کردن بچهها است، منسوخ شده است.
بازیهای فکری، چه همراه با فعالیتهای بدنی باشند، چه به طور ثابت و بیتحرک انجام شوند، از جنبه آموزشی بالایی برخوردارند. مبنای طراحی بازیهای فکری، آموزش مفاهیم به شیوههای جذاب، در کنار سرگرم کردن کودکان است.
همچنین افزایش قدرت تحلیل و فکر کردن به مسائل مختلف و یافتن ارتباط بین آنها، از دیگر مزایای بازیهای فکری است که در آینده کودک بسیار موثر است.
بیشتر بخوانید :علت بی خوابی کودکان چیست؟
مزیتهای بازی فکری کدامند؟
بازیها به طور کلی جنبه سرگرمی دارند و برای تخلیه انرژی کودکان در جهت مثبت، بسیار مفیدند. بازیهای پرتحرک، توان فیزیکی بچهها را تقویت میکنند و به شناخت و ساخت ارتباط موثر با دنیای پیرامونشان کمک میکنند.
اما باید بدانیم که بازیهای فکری علاوه بر سرگرمی، مزایای قابل توجه دیگری دارند که از اهمیت بالایی در فرآیند رشد کودکان برخوردارند. این موارد عبارتاند از:
- افزایش خلاقیت و ابتکار عمل
- افزایش اعتماد به نفس
- کمک به تقویت هوش هیجانی کودک
- افزایش قدرت تحلیل و آنالیز
- ایجاد حس همکاری و تبادل نظر
- افزایش توانمندی در پاسخگویی سریع به مسائل
- تقویت قدرت تخیل و تصویرسازی
- کمک به پذیرش شکست و ادامه مسیر
بیشتر بخوانید: اتل متل توتوله، گاو حسن و چند موضوع دیگر!
فرصت دادن به کودکان برای بازی، یکی از بهترین راههای کمک به آنها در تبدیل شدن به بزرگسالانی کنجکاو، خلاق، سالم و شاد با مهارتهای مورد نیاز امروز است.
دفعه بعد که کودکتان از شما میخواهد با شما بازی کند، این فرصت را از دست ندهید. بلکه تلاش کنید تا هنگام برقراری ارتباط با یکدیگر و جهان اطراف، لذت کشف را با او به اشتراک بگذارید.
خوب است بدانید که تقویت حافظه بسیار سادهتر و در دسترستر از آن چیزی است که فکر میکنید. کودکان همان طور که میتوانند مسائل جدید، زبان جدید و هر مهارت جدیدی را یاد بگیرند، با چند تمرین ساده نیز میتوانند حافظه خود را تقویت کنند.
تمرینات فیزیکی، ورزشها و فعالیتهای بدنی و انجام بازیهای فکری، از مثالهایی هستند که تاثیر آنها بر حافظه اثبات شده است. بازی کلاغ پر گنجشک پر نیز با درگیر کردن چند جانبه ذهن، اثرات مثبتی بر روند رشد و یادگیری کودکان خواهد داشت.
بنابراین اگر احساس میکنید حافظه کودک شما ضعیف است یا تمرکز کافی برای انجام کارها را ندارد، نگران نباشید. تلاش کنید تا با انجام فعالیتهای موثر در یادگیری و بازیهای فکری مختلف، مانند بازی کلاغ پر، کشف کلمهها، بازیهای تختهای و… تواناییهای ذهنی او را تقویت کنید.