انواع زانو درد؛ 10 نوع زانودردی که در ایران شایع‌تر است!

زانو درد، دردیست که نمی‌شود بدون رهایی از آن به زندگی روزمره ادامه داد. طبق آخرین آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) از هر 4 بزرگسال 1 نفر به آرتروز زانو دچار است. آرتروز زانو شایع‌ترین شاخص درد زانو در افراد مختلف به شمار می‌رود. طبق آمارها و بررسی‌های انجام شده در CDC از سال 2005 تا 2020 میلادی روند توسعه زانو درد در حال افزایش بوده است. روند صعودی زانو درد در جهان تا سال 2040 نیز ادامه خواهد داشت.

علل مختلفی باعث بروز درد زانو می‌شوند و به همین دلیل روش‌های متفاوتی برای بهبود آن وجود دارد. در این مقاله از مجله سلامت سیوطب به بررسی انواع زانو دردی می‌پردازیم که در طول زندگی ممکن است هر انسانی را برای مدت‌ها درگیر کند.

پادکست انواع زانو درد مجله سلامت سیوطب را همینجا بشنوید

ما مقاله انواع زانو درد را به صورت پادکست و ویدیو نیز در این صفحه قرار داده‌ایم تا شما کاربران عزیز، دسترسی آسان‌تری به آخرین اطلاعات علمی داشته باشید. شما را به شنیدن پادکست زانو درد که آخرین اطلاعات علمی درباره علائم و انواع راهکارهای درمانی می‌پردازد، دعوت می‌کنیم:

تعریف درد چیست؟ چرا زانو درد ایجاد می‌شود؟

درد یک تجربه حسی و احساسی ناخوشایند بوده که با آسیب واقعی بافت یا شبیه آن همراه است. به دلیل اینکه آستانه تحمل درد در هر انسانی متفاوت است، احتمالاً توصیف های متفاوت و زیادی را در خصوص زانو درد شنیده باشید.  آستانه درد به تحمل افراد در میزان درد می‌گویند که تحت تاثیر عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی قرار دارد.

اگر بخواهیم روند درد را توضیح دهیم باید بگوییم که نوعی رمزگذاری در سیستم عصبی است که در اثر آسیب در بافت‌ها ایجاد می‌شود. درد فقط نوعی فعالیت در نورون‌های حسی نیست بلکه احتمال دارد ذهنی نیز باشد. با این اوصاف زمانی که درد در قسمتی از زانو آسیبی ایجاد شود، نورون‌های عصبی پیام آسیب را به صورت درد برای سیستم مرکزی ارسال می‌کنند. در این حالت فرد درد را در قسمت زانو حس می‌کند.

زانو درد اسکات؛ ورزش حرفه ای بدون مربی همیشه توصیه نمی شود!

زانو درد اسکات در افرادی که ورزش حرفه‌ای را بدون مربی شروع می‌کنند شایع‌تر است. ورزش اسکات یکی از تمرین‌های محبوب برای فیتنس کاران است. اسکات اگر به درستی انجام نشود در کوتاه مدت باعث زانو درد می‌شود. برای پیشگیری از زانو درد اسکات باید کمر در وضعیت ثابتی قرار بگیرد و دست‌ها را به‌صورت موازی در امتداد هم قرار دهید. در هنگام اسکات سعی کنید زانوهایتان به جلو حرکت نکنند. اگر در هنگام اسکات به زانوهایتان فشار مضاعفی وارد می‌شود، بهتر است از ادامه کار اجتناب کنید.

زانو درد بعد از پیاده روی؛ دردی که باید درباره آن با پزشک مشورت کنید!

زانو درد بعد از پیاده روی معمولاً به دلیل اضافه وزن، آسیب دیدگی زانو، کفش نامناسب یا فرم غلط راه رفتن است. اگر انحراف ستون فقرات داشته باشید ممکن است در راه رفتن اصولی با چالش مواجه شوید؛ به همین دلیل بهتر است که برای اصلاح پاسچر خود به فیزیوتراپ مراجعه کنید. پیاده روی اگر چه برای کسانی که به زانو درد به ویژه آرتروز دچار هستند توصیه می شود؛ اما در برخی افراد به دلیل پارگی رباط صلیبی، آسیب دیدگی کشکک و سایر عواملی که در بالا ذکر شد ممکن است درد خفیف تا شدیدی را به دنبال داشته باشد.

زانو درد بعد از کوهنوردی؛ شایع اما قابل پیشگیری

زانو درد بعد از کوهنوردی معمولاً به دلیل کوتاهی عضلات خم کننده لگن، گرفتگی عضلات، پیاده روی طولانی در سراشیبی تند، کفش نامناسب، حمل کوله سنگین یا آسیب دیدگی باند ایلیوتیبیال است. در برخی از افراد نیز ممکن است زانو درد به دلیل دفع سدیم بدن باشد. اگر میزان پتاسیم خیلی بیشتر از میزان سدیم در بدن باشد، بعد از کوهنوردی ممکن است پا درد و زانودرد به سراغ‌تان بیاید. در مسیر برگشت از کوهنوردی با تغذیه مناسب و آب رسانی به بدن خود از زانو درد و گرفتگی عضلات تا حدی می‌توان پیشگیری کرد.

زانو درد چاقی؛ 36.7 درصد مردم ایران اضافه وزن دارند!

زانو درد در افراد چاق عجیب نیست. چراکه طبق بررسی های CDC آمریکا، هر کیلو افزایش وزن، 3.5 تا 5 کیلو فشار به زانو وارد می‌کند. معاون وزیر بهداشت ایران در گزارشی اعلام کرده است که 24.2 درصد از ایرانیان چاق بوده و 36.7 درصد افراد اضافه وزن دارند. اگر اضافه وزن دارید برای پیشگیری از زانودرد چاقی، در اولین فرصت ممکن به متخصص تغذیه مراجعه کنید.

زانو درد حاملگی؛ از اضافه وزن تا تغییرات هورمونی!

زانو درد حاملگی به دلیل افزایش وزن طبیعی به نظر می‌رسد. اما در برخی از افراد زانودرد در دوران بارداری ممکن است به دلیل کمبود کلسیم، پیاده روی یا ایستادن طولانی مدت، ضربه، تغییرات هورمونی یا حتی انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین باشد. در هر صورت برای تشخیص دقیق‌‍تر زانودرد در در دوران بارداری به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.

زانو درد رانندگی؛ دردی که بدون ورزش و استراحت منظم قابل پیشگیری نیست!

زانو درد رانندگی از دیگر انواع زانو دردیست که به آن دچار می‌شویم. طبیعی است که وقتی برای مدت طولانی روی صندلی می‌نشینیم و تحرکی نداریم، خونرسانی به درستی انجام نشود. وقتی برای طولانی مدت رانندگی می‌کنید یا بهتر بگوییم چون شغل شما رانندگی است و روزانه بیش از 8 ساعت رانندگی می‌کنید، تاندون‌های شما در وضعیت نامناسبی قرار می‌گیرند. به همین دلیل وقتی پاهایتان مدام روی پدال قرار می‌گیرد نیروی وارد شده به شما به تمامی بدن تقسیم نمی‌شود و بیشتر مفاصل، زانو و کمر را درگیر می‌کند. به همین دلیل است که بدون ورزش و استراحت منظم ممکن است زانو درد به سراغتان بیاید.

زانو درد صبحگاهی؛ از بی خوابی تا خشکی و سفتی زانو!

زانو درد صبحگاهی می‌تواند علت‌های زیاد و مختلفی داشته باشد. اما اگر کم خوابی، آرتروز، نقرس، عفونت، آسیب دیدگی مینیسک، خشکی و سفتی زانو دارید ممکن است بعد از بیدار شدن از خواب زانو درد را تجربه کنید. انجام ورزش‌های صحیح که باتوجه به شرایط بدنی و وزنی شما همراه با تغذیه و خواب کافی در بسیاری از موارد از زانودرد صبحگاهی جلوگیری می‌کند. با این حال بهتر است برای درد زانو هنگام صبح به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.

زانو درد قاعدگی؛ مصرف قرص آهن و ویتامین دی را فراموش نکنید!

زانودرد قاعدگی زمانی ایجاد می‌شود که پروژسترون کاهش می‌یابد. از طرفی پروستاگلاندین که در زمان تخمک گذاری آزاد می‌شود ممکن است باعث التهاب و دردهای مفصلی از جمله زانو درد شود. برای پیشگیری از زانو درد قاعدگی مصرف قرص آهن، ویتامین دی، منیزیم، مسکن هایی مانند ایبوپروفن نیز توضیه می‌شود. اگر پد گرم کننده یا کیسه آب گرم دارید می‌توانید با استفاده از آن‌ها از درد زانو در دوران قادعدگی رهایی یابید.

زانو درد مزمن؛ دردی که نمی توان پشت گوش انداخت!

زانو درد مزمن ممکن است در هر سنی ظهور پیدا کنید. در برخی موارد زانو درد مزمن خطرناک و مشکل حادی به نظر نمی‌رسد و سریعاً رفع شدنی است. اما همه این توضیحات زمانی صحیح است که به هنگام به متخصص مراجعه کنید. در حالت کلی زانو درد مزمن می‌تواند به دلیل آرتروز، بورسیت، کندرومالاسی، تاندونیت، کیست بیکر، تومورهای استخوانی یا حتی پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو باشد. به همین دلیل قبل از اینکه پیش بینی و اکتشاف کنید که منشا زانو درد مزمن شما از کجا نشات می‌گیرد به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.

زانو درد سرما؛ دردی اجتناب ناپذیر اما کنترل شدنی!

به طور کلی تغییرات فصلی به سمت پاییز و زمستان که با کاهش دما و افزایش رطوبت همراه است، ممکن است منجر به زانو درد شود. سرما ممکن است مایع داخل مفاصل را به سمت انبساط و انقباض ببرد که در نتیجه آن زانودرد ایجاد می شود. انجام تمرینات کششی، گرم نگه داشتن بدن و استفاده از زانوبند زاپیامکس که از تکنولوژی UIC بهره می‌گیرد می‌تواند انواع زانو درد شما را از بین ببرد.

ساختار زانو چگونه است؟ و چه چیزی بیشتر باعث زانودرد می‌شود؟

مفصل زانو در جایی تشکیل می‌شود که سه استخوان به هم می‌رسند. این سه استخوان شامل:

• استخوان ران
• ساق پا
• کاسه زانو که به کشکک نیز معروف است

زانو درد به دلیل آسیب در رباط‌ها شایع‌تر است

به طور کلی چهار رباط اصلی در زانو وجود دارد که استخوان‌ها را به هم پیوند می‌زنند. رباط‌ها مانند طناب‌های قوی عمل می‌کنند تا استخوان‌ها را در کنار هم نگه دارند تا زانو در جای خود قرار بگیرد.

رباط‌های موجود در زانو عبارتند از:

رباط‌های جانبی که در کناره‌های زانو قرار دارند، یکی در داخل و دیگری در خارج است. این رباط‌ها حرکت زانو به طرفین را کنترل می‌کنند. رباط‌های صلیبی که در داخل مفصل زانو یافت می‌شوند. این رباط‌ها از یکدیگر عبور می‌کنند تا شکل X را تشکیل دهند. وظیفه رباط صلیبی کنترل نحوه حرکت زانو به عقب و جلو است. آسیب در رباط صلیبی یکی از شایع‌ترین مشکلات زانو درد در بین ورزشکاران است.

برای جلوگیری از زانودرد مراقب غصروف‌هایتان باشید!

در زانو دو غضروف وجود دارد که عبارتند از:

غضروف مفصلی که قسمت انتهای استخوان ران، ساق پا و پشت کاسه زانو را می‌پوشاند. غضروف یک ماده لغزنده است که به استخوان‌های زانو کمک می‌کند تا زمانی که پا خم یا صاف می‌شود به آرامی روی هم سر بخورند.

غضروف مینیسک دو قطعه گوی شکل است که به عنوان ضربه‌گیر بین استخوان ساق پا و ران عمل می‌کند. مینیسک داخلی در قسمت داخلی مفصل زانو و منیسک جانبی در سمت بیرونی زانو قرار دارد. مینیسک به ضربه‌گیر بودن و تثبیت مفصل کمک می‌کند؛ به همین دلیل است که منیسک‌ها سخت و لاستیکی هستند. وقتی مردم می‌گویند که غضروف زانوی آن‌ها پاره شده، معمولا در مورد پارگی مینیسک صحبت می‌کنند.

دلایل رایج زانو درد؛ شایع‌ترین عامل برای درد زانو چیست؟

درد در قسمت زانو به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که بر طرف شدن هر کدام از آن‌ها روش خاصی دارند. برای تعیین بهترین روش، در ابتدا باید علت درد مشخص شود. در این قسمت به بعضی از مهم‌ترین علل زانودرد اشاره خواهیم کرد:

• آسیب‌های بیرونی در زانو در اثر تصادف، افتادن و ورزش
• تاندونیت یا التهاب و درد در تاندون‌ها
• بیماری ازگود-شلاتر، بیماری خاص کودکان و جوانان
• سندروم درد پاتلوفمورال یک مشکل رایج
• ساییدگی زانو در اثر افزایش سن، آسیب‌های مکرر و حرکات تکراری
• ناپایداری و شلی مفصل زانو
• دررفتگی کاسه زانو
• بورسیت زانو آسیبی دردناک در پاها
• سفتی مفصل زانو در اثر دلایل مختلف
• نرمی استخوان زانو در اثر کمبود ویتامین D
• واریس پشت زانو عارضه‌ای کم خطر در پاها

هر کدام از این علت‌ها به روش مناسب مداوا نیاز دارند. به عنوان مثال یکی از سریع‌ترین راهکارها بهبود زانو درد زانوبند زاپیامکس است که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.

عوامل خطر در ایجاد زانو درد چیست؟

عوامل مختلفی خطر ابتلا به مشکلات زانو را افزایش می­‌دهند. این عوامل عبارتند از:

• افزایش سن باعث کاهش قدرت بازسازی و ترمیم بافت‌های مفصلی و سلولی می‌شود.
• اضافه وزن فشار را روی مفاصل زانو افزایش خواهد داد.
• عدم انعطاف‌پذیری یا قدرت عضلانی به دلیل ورزش نکردن خطر آسیب‌دیدگی را افزایش خواهد داد.
• بعضی از ورزش‌ها نسبت به سایر فعالیت‌ها فشار بیشتری روی زانوها وارد می‌کنند.
• بعضی مشاغل باعث فشار مکرر روی زانوها می‌شوند مانند کشاورزی و بنایی.
• این موارد ذکرشده خطر آسیب و درد زانو را افزایش خواهد داد.

علائم زانو درد به چه صورتی است؟

درد از جمله علائم شایع وجود مشکل و آسیب در زانو و قسمت‌های دیگر بدن است. علائم شایع زانو درد در اینفوگرافی بالا مشخص شده است. در ادامه برخی دیگر از علائم زانودرد را بیان می‌کنیم.

• افزایش درد با فعالیت و قرارگیری وزن بدن روی زانو
• قرمزی و ایجاد حساسیت به لمس
• ضعف یا بی‌ثباتی
• ناتوانی در صاف کردن کامل زانو
• افزایش درد در پایان روز و زمانی که شخص فعالیت دارد
• سفتی در مفصل، به‌ویژه در صبح‌ها یا زمان‌های که بیمار برای مدتی زانو حرکتی ندارد
• احساس گرما با لمس محل درد
• شدت علائم ذکرشده به میزان آسیب در زانو بستگی دارد.

تشخیص دلیل زانو درد چگونه است؟

برای تشخیص منبع زانو درد پزشک مراحل زیر را انجام خواهد داد:

• بررسی سوابق پزشکی بیمار
• معاینه فیزیکی زانو و دیگر مفاصل بدن (برای بررسی امکان ابتلا به آرتریت روماتوئید)
• آزمایش خون (این آزمایش برای بررسی وجود عفونت در خون، اثراتی از بیماری‌های دیگر و رد کردن آن‌ها، بررسی میزان کلسیم، ویتامین D و سایر مواد مهم بدن انجام می‌شود).
• تصویربرداری با اشعه ایکس برای بررسی آسیب در استخوان‌ها و ساییدگی زانو
• تصویربرداری با MRI یا CT اسکن برای تشخیص درد و آسیب در بافت‌های نرم
• نمونه‌برداری از مایع مفصلی برای بررسی وجود باکتری یا عفونت در مفصل که به آن آسپیراسیون می‌گویند.

استفاده از هر کدام از این روش‌ها یا ترکیبی از آن‌ها در تشخیص نوع آسیب و انتخاب راه درمان بسیار مهم است.

برای زانو درد چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

معمولا زانو درد با انجام اقدامات خودمراقبتی و استراحت بهبود می‌یابد. درصورتی‌که با این اقدامات درد کاهش نیافت یا بیشتر شد، بهتر است که برای بررسی‌های بیشتر زانوی خود را به پزشک نشان دهید.

با کمک موارد ذکرشده در اینفوگرافی زیر زمانی که باید به پزشک مراجعه کنید مشخص شده‌است.

آیا بی توجهی به انواع زانو درد عوارضی به دنبال دارد؟

همه دردهای زانو جدی نیستند، اما بعضی از آسیب‌ها و شرایط پزشکی، مانند آرتروز بسیار مهم هستند. در صورت برطرف نشدن مشکل، آرتروز منجر به افزایش درد، آسیب مفاصل و ناتوانی بیمار می‌‎­شود. توجه داشته باشید که حتی آسیب جزئی زانو، احتمال آسیب‌های مشابه و همچنین آرتروز را در آینده افزایش می­دهد.

عوارض ناشی از بی‌توجهی به زانو درد عبارتند از:

• دردهای زیاد
• زمین­ گیر شدن به دلیل درد شدید
• ناتوانی در راه رفتن
• بی­حرکتی زانو و لنگیدن موقع راه رفتن
• آسیب‌های گسترده به مفاصل و استخوان‌های زانو
• دررفتگی‌های مکرر زانو به دلیل بی­ثباتی مفصل
• نیاز به تعویض مفصل زانو در نتیجه آسیب‌های شدید

به همین دلیل بایستی هر گونه آسیب به زانو به موقع معالجه و دوران نقاهت پس از عمل نیز کامل شود.

سخن پایانی؛ زانو درد خود را جدی بگیرید!

زانودرد دردی شایع بین افراد با سنین مختلف و به‌ویژه سالمندان است. امکان دارد که زانو درد در نتیجه نوعی آسیب مانند پارگی رباط، پارگی غضروف یا در اثر آرتروز، نرمی استخوان، تاندونیت و بورسیت ایجاد شود. بسیاری از انواع دردهای جزئی زانو با خودمراقبتی بهبود می‌یابند. فیزیوتراپی و زانوبند زاپیامکس نیز به تسکین درد کمک می‌­کنند. با این حال در بعضی موارد آسیب‌های ایجادشده در زانو به جراحی نیاز دارند. در این مطلب از سیوطب به بررسی همه جانبه زانو درد و معرفی راهکارهای معالجه مانند زانوبند زاپیامکس پرداختیم. در صورتی که سوال یا پیشنهادی داشتید با ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول در مورد زانو درد