علائم پارگی رباط زانو؛ 10 نشانه زانو درد که باید از آنها ترسید
علائم پارگی رباط زانو با کوچکترین آسیب به رباطهای زانو، بروز مییابد. نکته مهم اینکه چگونه به عمق آسیب وارد شـده به رباط آگاه شویم و میزان صدمه چه مقدار است. گاهی آسیب، بسیار سنگین و نیاز به درمان با جراحی دارد. ولی در اکثر مواقع علت درد رگبهرگ شدگی زانو است که با درمان خانگی کشیدگی رباط زانو حل میشود.
رباطها نوارهای بافت سختی هستند که استخوانهای بدن را به هم متصل میکنند. چهار رباط در زانو وجود دارد که مستعد آسیب هستند:
- رباط صلیبی قدامی(ACL): شایعترین رباط زانو که در معرض آسیب خواهد بود. این رباط استخوان ران را به ساق متصل میکند.
- رباط صلیبی خلفی (PCL): این بافت سخت نیز استخوان ران را به ساق پا در زانو پیوند میدهد. به جز در تصادفات رانندگی به ندرت آسیب میبیند.
- رباط جانبی بیرونی (LCL): استخوان ران را به فیبولا، استخوان کوچکتر ساق پا در سمت خارجی زانو متصل میکند.
- رباط جانبی داخلی (MCL): استخوان ران را به ساق پا در داخل زانو پیوند میدهد.
در این مقاله از مجله سلامت سیوطب علائم پارگی رباط زانو را مورد بررسی قرار میدهیم و به علل آن نیز خواهیم پرداخت.
علت آسیب و پارگی رباط زانو چیست؟
رباط صلیبی قدامی (ACL) اغلب در طی یک حرکت چرخشی ناگهانی کـشیده یا پاره میشود. در این حالت پاها به یک طرف روی زمین محکم شدهاند، اما زانوها به سمت دیگر میچرخند. کاهش سرعت هنگام دویدن یا فرود نادرست از پرش نیز میتواند باعث آسیب ACL شود. اسکی، بسکتبال و فوتبال ورزشهایی هستند که خطر بیشتری برای آسیب دیدگی ACL دارند.
PCL یا رباط جانبی نیز رباطی رایج برای آسیب دیدگی در زانو به شمار میآید. اما آسیب PCL معمولا با ضربه مستقیم و ناگهانی مانند تصادف رانندگی یا در حین تکل فوتبال رخ میدهد.
بیشتر بخوانید: زانو درد را بهتر بشناسیم؛ ۱۱ علت و ۷ راه خلاص شدن از زانودرد
10 علائم پارگی رباط زانو که در امتداد آن باید حتما به پزشک مراجعه کرد
هنگام آسیب به رباطهای زانو فرد معمولا با دردهای کوچک دست و پنجه نرم میکند، بخصوص اگر زندگی فعالی داشته باشد. درد خفیف معمولا مراجعه به پزشک را در مورد این ناراحتی به تعویق میاندازد تا این احساس فروکش کند.
گاهی اوقات، این نظریه درست است، اما مواردی که اینطور نیست چطور؟ در این مقاله 10 علامت هشداردهنده را فهرست میکنیم که مراجعه به پزشک یا جراح ارتوپد را برای صحبت در مورد زانو درد توجیه میکند.
بیشتر بخوانید: مراقبت بعد از عمل رباط صلیبی زانو | جدول زمانی هفته اول تا ماه ۶ مراقبت بعد از عمل رباط صلیبی زانو
1. درد یا ناراحتی طولانی مدت اولین نشانه و علائم پارگی رباط زانو
ورزشکاران برای دردی که بیش از 48 ساعت طول میکشد باید به یک پزشک مراجعه کنند. اگر به نظر میرسد تغییری برای سه هفته وجود نداشته باشد، روشهای نیمه تهاجمی و تهاجمیتری برای درمان را باید پیش بگیرند.
2. مشکل در راه رفتن و حرکت؛ ناخوشایند و مایوس کننده
هنگامیکه درد زانو به اندازهای پیشرفت کرد که فرد را لنگ یا از راه رفتن باز دارد باید به پزشک مراجعه کرد. درد با این شدت میتواند نشاندهنده پارگی رباط، آسیب استخوان یا یک وضعیت دژنراتیو باشد.
3. علائم پارگی رباط زانو که بر فعالیتهای روزانه تاثیر گذارد
گاهی زانو درد رفتوآمد را خستهکننده، آهسته دویدن و فعالیت روزانه را سختتر میسازد. برای دستیابی به روش مناسب درمان، باید ارزیابی آسیب را در اختیار متخصص قرار دهید.
4. ناتوانی در نگهداشتن وزن؛ وضعیتی اورژانسی برای مفصل زانو
در حالت ایستاده آیا نیاز دارید که وزن را از زانوی صدمهدیده دور کنید؟ اگر زانوی آسیبدیده نمیتواند وزن را تحمل کند فورا به پزشک مراجعه کنید. این علامت نشاندهنده طیف وسیعی از شرایط زانو است که رسیدگی به همه آنها نیاز به مراقبتهای پزشکی دارد. در این مرحله اصلا به درمان گیاهی پارگی رباط زانو اکتفا نکنید و باید دنبال درمانهای جدیتر بود تا وضعیت زانو وخیمتر نشود.
بیشتر بخوانید: رباط زانو نقشی اساسی در کارکرد مفصل دارد، پس مراقب آن باشید
5. احساس کمتر در زانو، ابهامی که خبر از اتفاقی ناگوار در زانو یا جای دیگری از بدن میدهد
بسیاری از مشکلات زانو باعث درد و نشاندهنده علائم پارگی رباط هستند، عدم درد همراه با صدمه نیز میتواند بیانگر نگرانی جدی سلامتی باشد. اگر درد ساق یا زانو دارید که با فشاردادن زانو افزایش نمییابد، ناراحتی امکان دارد ناشی از سیاتیک یا سایر بیماریهای غیر زانو باشد. برای تشخیص اینکه مشکل از کجاست باید عکس ام ار ای پارگی رباط زانو گرفت.
6. تغییر شکل مفصل از بارزترین علائم پارگی رباط زانو که با چشم قابل مشاهده است
با قراردادن زانوهای خود در کنار یکدیگر تفاوت آنها را بسنجید. اگر زانوی آسیبدیده در مقایسه با زانوی سالم بد شکل به نظر برسد، امکان شکستگی، دررفتگی کلاهک زانو یا آسیب کشکک دور از ذهن نیست.
7. بی ثباتی زانو از علائم پارگی رباط صلیبی و مینیسک که فرد را زمینگیر میکند
اگر متوجه شدید که زانویتان میلرزد یا احساس میکنید که در حال بی ثباتی است باید حتما به دنبال کمک پزشکی بود. به طور کلی، بی ثباتی مفصل نشاندهنده یک مشکل اساسی رباط است، که با استفاده مکرر زانو امکان وخیمتر شدن دارد.
بیشتر بخوانید: درمان زانو درد، معالجه درد زانو با روشهای موثر خانگی و دارویی
8. دردی که بر خواب تاثیر میگذارد یکی از علائم پارگی رباط زانو
بسیاری از بیماران مبتلا به مشکلات رباط زانو در خوابیدن به دلیل آن مشکل دارند. اگر درد زانو فرد را بیدار نگه میدارد، میتواند راهکارهای خانگی درمان پارگی رباط صلیبی بدون جراحی را دنبال کند.
9. قرمزی یا تورم در اطراف مفصل؛ نشانهای از مشکلات جدی زانو
مانند تغییر شکل مفصل زانو، تغییر در شکل و رنگ زانو خبر از مشکلات جدی دارد. اگر متوجه قرمزی یا تورم شدید، آن ناحیه را لمس کنید تا ببینید آیا حساسیت یا گرما احساس میکنید. این اتفاق در قدم اول میتواند نشانه عفونت مفصل زانو باشد و در قدم دوم نیز امکان دارد علائم پارگی رباط زانو باشد. برای تشخیص علت باید عکس پارگی رباط صلیبی بگیرید.
10. کاهش دامنه حرکت؛ علائم شایع آسیبهای رباط زانو
هنگامیکه زانو آسیب میبیند، ممکن است از داخل متورم شود. این تورم دامنه حرکتی را کاهش و خم و راست شـدن کامل پا را دشوار میسازد. اگر متوجه کاهش دامنه حرکتی شدید که بیش از 24 ساعت به درازا انجامید، باید به پزشک مراجعه کرد.
منتظر شدت در درد زانو نباشید. اگر ترکیبی از علائم پارگی رباط زانو را تجربه کردید، در جریان گذاشـتن پزشک را باید در اولویت قرار داد. تغییر ناگهانی علائم پارگی رباط زانو یا تجربه علائمی با شدت بالا، اولویت را به سمت کمک گرفـتن از ارتوپد میبرد، بخصوص اگر ورزشکار هستید. اگر علائم پارگی رباط زانو شدید و همراه با تب بود، بدون شک با یک وضعیت اورژانسی روبرو هستید. پس درنگ نکنید و راه رفتن با رباط صلیبی پاره را کنار بگذارید و سریعتر به متخصص مراجعه کنید.
درمانهای اولیه و ثانویه که به رفع علائم پارگی رباط زانو میانجامد
آسیب خفیف تا متوسط رباط زانو به خودی خود و به مرور زمان بهبود مییابد. برای تسریع بهبودی و رفع علائم پارگی رباط زانو راهکارهای زیر را در پیش بگیرید.
- زانوبند زاپیامکس: خطا نیست که بگوییم بهترین گزینه برای تسکین درد و کاهش التهاب زانو استفاده از زانوبند زاپیامکس است. این زانوبند که در زمره جدیدترین روشهای درمان زانودرد قرار دارد مجهز به سه مورد از پیشرفتهترین تکنولوژیهای درمانی به نامهای اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس است. این فناوریها با نام اختصاری UIC شناخته میشود. زاپیامکس با ایجاد گرما در عمق بافتهای زانو و اکسیژنرسانی زیاد هرگونه درد و تورم زانو را از بین خواد برد. در موارد شکستگی زانو، تکنولوژی منحصربهفرد آن از طریق بلاک عصبی، درد بشدت کاهش و از بین میبرد. باید پذیرفت که در دنیای مدرن نقش تکنولوژی در همه ابعاد زندگی انکار نشدنی است. چون با یک زانوبند به ظاهر ساده انواع دردها و بسیاری از علائم پارگی رباط زانو را برطرف میسازد.
- استراحت دادن به زانو: اگر درد زانو آزار دهنده است از وارد کردن وزن زیاد روی زانو خودداری کنید. ممکن است لازم باشد برای مدتی از عصا استفاده کنید.
- کمپرس یخ: هر سه تا چهار ساعت 20 تا 30 دقیقه روی زانو یخ بگذارید تا درد و تورم کاهش یابد. این کار را برای دو تا سه روز یا تا زمانی که تورم از بین برود ادامه دهید.
- استفاده از جوراب یا باندهای فشردهساز: برای کنترل تورم، زانو را با باند کشی یا جورابهای فشرده ساز بپوشانید.
- قرارگیری پا بالاتر از سطح قلب: زمانی که دراز کشیدهاید زانوی آسیبدیده را روی بالش و در ارتفاع بالاتری نسبت به بدن قرار دهید.
- مصرف مسکنهای ضد التهابی: داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسین به کاهش درد و تورم کمک میکنند.
- تمرینات ورزشی: هدف از انجام حرکات تقویتی بازگرداندن دامنه حرکتی کامل زانو و تقویت عضلات است. فراموش نکنید که باید ورزشهایی انجام داد که فشار کمتری به زانو وارد میکند.
بیشتر بخوانید: خرید زانوبند زاپیامکس معجزهای غیر قابل انکار برای دردهای زانو
نکات مورد نیاز برای دانستن علائم پارگی رباط زانو
برنامههای درمانی برای اکثر آسیبهای زانو متکی به تشخیص دقیق با تمرکز بر مدیریت درد و توانبخشی برای بازیابی عملکرد است. گاهی برای دستیابی به بهبودی کامل و عملکرد حرکتی مناسب، جراحی لازم است.
هدف از بکارگیری راهکارهای توانبخشی مانند زانوبند زاپیامکس کاهش درد و تورم، بازگرداندن دامنه حرکتی کامل زانو و تقویت عضلات است. زاپیامکس علائم پارگی رباط زانو را در افرادی که کم تحرک هستند به حداقل میرساند.
بسیاری از مردم وقتی صدای پاپ در زانو را میشنوند یا احساس میکنند زمانی است که آسیبدیدگی ACL شکل گرفـته است. به همین دلیل با علائم پارگی رباط زانو از قبیل تورم، احساس ناپایداری و تحمل وزن بیش از حد دردناک روبرو هستند. با توجه به شدت آسیب رباط صلیبی، درمان شامل استراحت، توانبخشی برای بازیابی قدرت و جراحی میشود. یک برنامه تمرینی مناسب نیز امکان دارد به کاهش علائم پارگی رباط زانو کمک کند.
سوالات متداول
1.آیا برای درمان و رفع علائم پارگی رباط زانو به جراحی نیاز است؟
فقط پزشک میتواند با اطمینان استفاده از جراحی سخن بگوید. اگرچه ممکن است استثناهایی وجود داشته باشد، اما اکثر پارگیهای رباط جانبی (LCL و MCL) نیازی به جراحی ندارند.
زمانی که یک رباط صلیبی (ACL یا PCL) به طور کامل پاره یا بیش از حد کـشیده شود، جراحی تنها گزینه درمان به حساب میآید.
2. علائم پارگی رباط زانو که دانستن آن مهم است؟
درد ناگهانی و شدید
صدای بلند یا ضربه ناگهانی در هنگام آسیبدیدگی
تورم در 24 ساعت اول پس از آسیب
احساس شلی در مفصل
ناتوانی در تحمل وزن بر روی مفصل بدون درد
3. راههای تشخیص آسیب رباط زانو به چه صورت است؟
اشعهایکس
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
آرتروسکوپی