درمان زخم داخل پلک یک مشکل رایج برای کودکان و بزرگسالان است. علل مختلفی برای بروز آسیب و بیماری در پلک‌ها و چشم‌ها وجود دارد که از بین آن‌ها می‌توانیم به گل مژه، سلولیت دور چشم، تبخال چشمی، آلرژی و خراشیدگی قرنیه اشاره کنیم.
امکان دارد که به دلیل این عارضه‌ها هر دو پلک بالا و پایین به طور هم‌زمان یا فقط یکی از آن‌ها تحت تاثیر قرار بگیرند. این عارضه‌ها در پلک‌ها علائمی همچون درد، تورم، التهاب، سوزش یا موارد دیگری را ایجاد می‌کنند.
هر کدام از بیماری‌ها و عارضه‌های ایجاد شده در چشم و پلک روش درمانی خاص خود را دارند. به عنوان مثال برای درمان زخم داخل پلک به دلیل آلرژی استفاده از آنتی‌هیستامین و اجتناب از ماده آلرژن توصیه می‌شود. در صورتی که برای درمان خراشیدگی قرنیه داروهای آنتی‌بیوتیک و پمادهای چشمی استفاده خواهند شد.
باید اشاره کنیم که بعضی از مشکلات ایجاد شده در چشم جدی و بعضی دیگر ساده و زودگذر هستند. به همین دلیل برای درمان زخم داخل پلک در بعضی موارد و بیماری‌ها می‌توان از روش‌های خانگی مانند کمپرس گرم استفاده کرد.
در این مقاله به بررسی درمان زخم داخل پلک با روش‌های پزشکی و خانگی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: تاری دید صبحگاهی؛ بررسی۱۰ علت عدم وجود دید واضح در هنگام صبح
چرا پلک من زخم است؟
زخم شدن پلک دلایل زیادی دارد که از خفیف تا جدی متغیر هستند. اکثر آن‌ها قابل درمان بوده و امکان دارد به سرعت از بین بروند؛ اما گاهی اوقات درمان زخم داخل پلک برای بعضی از بیماری‌های جدی مدت زمان بیشتری طول می‌کشد.
علل و مواردی که باعث ایجاد زخم و ناراحتی در پلک می‌شوند به شرح زیر هستند. همچنین در کنار علل، علائم و نحوه درمان زخم داخل پلک به صورت اختصاصی برای هرکدام از این بیماری‌ها و مشکلات گفته شده است. خواننده این مقاله از مجله پزشکی سیوطب باشید.
عفونت‌های باکتریایی، علائم و نحوه درمان آن‌ها
عفونت‌های باکتریایی می‌توانند منجر به زخم شدن پلک‌ها شوند. هموفیلوس آنفولانزا، استافیلوکوکوس اورئوس، سودوموناس آئروژینوزا و استرپتوکوک پنومونیه از جمله رایج‌ترین انواع باکتری‌ها به شمار می‌روند که مسئول عفونت‌های ایجاد شده در چشم‌ها هستند. علائم این نوع عفونت‌ها شامل پلک‌های دردناک، متورم، قرمز و حساس است.
درمان زخم داخل پلک به دلیل عفونت‌های باکتریایی با روش زیر انجام می‌شود:
درمان این نوع عفونت چشمی با مصرف قطره‌های چشمی حاوی آنتی‌بیوتیک و داروهای خوراکی صورت می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: ۶ درمان انحراف چشم؛ معرفی همه راه‌های رفع استرابیسم
عفونت‌های ویروسی، علائم و درمان اختصاصی آن‌ها
عفونت‌های ویروسی می‌توانند توسط آدنوویروس‌ها، تبخال‌ها و ویروس‌های دیگر ایجاد شوند. علائم این نوع بیماری‌ها شامل موارد زیر هستند:
- درد پلک
- ترشح آبکی از چشم
- درد چشم و اطراف آن
- سرخی چشم
- التهاب
درمان این نوع بیماری شامل:
- قطره‌های چشمی استروئیدی
- اشک مصنوعی (Visine Tears، TheraTears، Refresh)
- آنتی‌هیستامین‌ها
- ضداحتقان‌ها
- قطره‌های چشمی
بیشتر بخوانید: درمان تاری دید و شناخت روش درمان سریع تار شدن ناگهانی چشم
آلرژی و علائمی که ایجاد می‌کند به همراه درمان زخم داخل پلک
آلرژی می‌تواند چشم‌ها را تحریک کند و باعث درد پلک شود. به طور معمول آلرژی به دلیل تحریک سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود که در اغلب موارد در اثر برخورد با گرده، گرد و غبار، موی حیوانات و سایر عوامل محیطی به وجود می‌آید. در این حالت بدن با این مواد به عنوان بیماری برخورد کرده و هیستامین آزاد می‌کند.
علائم این نوع آلرژی‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
- سرخی
- سوزش
- ورم
- خارش
- ترشح آبکی
درمان آلرژی چشمی:
- درمان‌های پزشکی: قطره‌های چشمی، آنتی‌هیستامین‌ها و ضداحتقان‌ها
- درمان‌های خانگی: استفاده از عینک آفتابی خارج از منزل و استفاده از یک پارچه خنک و مرطوب روی چشم‌ها
بیشتر بخوانید: علت خشکی چشم چیست؟ دلایل بروز و روش‌های پیشگیری
خراشیدگی چشم یا خراش قرنیه
خراش یا ساییدگی قرنیه یکی از رایج‌ترین زخم‌های چشم به شمار می‌رود. امکان دارد که این عارضه در اثر ورود گرد و خاک، چوب یا تراشه‌های فلزی ایجاد شود. همچنین در بعضی موارد این آسیب به دلیل برخورد ناخن یا استفاده از لنز به وجود می‌آید.
از علائم این عارضه می‌توانیم به تاری دید، حساسیت به نور و سردرد اشاره کنیم. در چنین مواردی مراجعه به پزشک و محافظت از چشم آسیب‌دیده الزامی است.
درمان خراش قرنیه
به طور معمول خراش قرنیه با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و پمادها درمان می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان سوزش چشم؛ دست از خاراندن چشم‌ها بردارید!
قرار گرفتن در معرض عناصر خاص به همراه علائم و نحوه درمان
قرار گرفتن در معرض بعضی عناصر مانند نور مستقیم خورشید، باد، مواد شیمیایی، مه یا دود می‌تواند باعث درد و خارش پلک شود. این عناصر می‌توانند چشم‌ها و پلک‌ها را تحریک کنند یا منجر به واکنش سیستم ایمنی بدن شوند. در اثر این تحریکات و واکنش‌ها درد، قرمزی، تحریک، تورم یا خارش ایجاد می‌شود.
درمان این عارضه‌های چشمی
درمان به طور کلی شامل اجتناب از محرک‌ها و استفاده از قطره‌های چشمی است. استفاده از عینک آفتابی در بیرون از منزل می‌تواند به محافظت از چشمان در برابر آفتاب، گرد و غبار و باد کمک کند.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی ورم پلک؛ به دنبال درمان‌های پزشکی بلفاریت نباشید!
بلفاریت یکی از دلایل ایجاد زخم داخل پلک
بلفاریت یک التهاب در پلک‌ها است که در اثر گرفتگی غدد چربی نزدیک مژه ایجاد می‌شود. علائم این بیماری عبارتند از:
- پلک‌های متورم و دردناک
- از دست دادن مژه‌ها
- پوسته پوسته شدن پلک‌ها
- سرخی
- ترشح آبکی
- حساسیت به نور
درمان زخم داخل پلک به دلیل بلفاریت:
بلفاریت بیماری مزمن است که همیشه به درمان پاسخ نمی دهد، اگرچه استفاده از کمپرس گرم در خانه ممکن است التهاب را کاهش دهد. در مواردی پزشکان آنتی‌بیوتیک‌ها، قطره‌های چشمی استروئیدی یا پماد برای بیماران خود تجویز می‌کنند.
بیشتر بخوانید: درمان خشکی چشم؛ مقابله با شرایطی که اشک، کم و بی‌کیفیت است!
ورم ملتحمه، علائم و نحوه درمان
ورم ملتحمه که معمولا به آن چشم صورتی می‌گویند، می‌تواند یک بیماری ویروسی، باکتریایی یا آلرژیک باشد. علائم آن عبارتند از:
- سرخی
- خارش
- ترشحی که باعث ایجاد پوسته می‌شود
- چشمان خیس
- ناراحتی در چشم
درمان ورم ملتحمه
درمان‌های رایج شامل قطره چشم، اشک مصنوعی، آنتی‌هیستامین‌ها، ضداحتقان‌ها و استروئیدها می‌شود. تمیز نگه داشتن چشم آسیب‌دیده و استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به حل مشکل کمک کند. در موارد نادر پزشک امکان دارد آنتی بیوتیک نیز تجویز کند.
بیشتر بخوانید: علائم آب مروارید به طور ناگهانی ایجاد نمی‌شوند
گل مژه به همراه علائم و روش‌های درمان
گل مژه‌ها برآمدگی‌های قرمز و متورمی هستند که در بالای پلک ظاهر می‌شوند و معمولا داخل آن‌ها چرک وجود دارند. علائم گل مژه عبارتند از:
- سرخی
- خارش
- چشمان خیس
- درد
- ورم
برای درمان زخم داخل پلک ناشی از گل مژه می‌توان در خانه از یک دستمال گرم استفاده کرد. سایر درمان‌ها شامل قطره یا کرم‌های آنتی‌بیوتیک چشم و آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی است. در موارد نادر امکان دارد که بیمار برای تخلیه چرک از گل مژه به جراحی نیاز داشته باشد.
بیشتر بخوانید: ۸ عفونت چشم؛ علل ابتلا، علائم و اقدامات درمانی که حتما باید بدانید!
بیماری شالازیا یک بیماری خاص
شالازیا (Chalazia) برجستگی‌های کوچکی هستند که روی پلک‌ها ظاهر می‌شوند. آن‌ها می‌توانند در پلک‌های بالا یا پایین ظاهر شده، اما اغلب داخل پلک (قسمت داخلی چشم) هستند. بیماری شالازیا معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که غدد چربی در پلک مسدود شده باشند.
باید اشاره کنیم که شالازیا دردناک نیست، اما امکان دارد قرمزی و تورم ایجاد کند. در حالی که در بیشتر اوقات این بیماری بدون درمان پزشکی یا با استفاده روزانه از کمپرس گرم از بین می‌رود؛ اما در مواردی دیگر نیاز به مداخله پزشکی دارد.
بیشتر بخوانید: درمان تنبلی چشم؛ تنبلی چشم شما را عینکی نمی‌کند!
استفاده از لنزهای تماسی در چشم و راهکارهای جلوگیری از بروز آسیب
استفاده از لنزهای تماسی در چشم می‌تواند چشم را تحریک کند و باعث درد پلک شوند. لنزهای کثیف منجر به عفونت، قارچ و سایر مشکلات چشمی خواهند شد. یک لنز تماسی پاره یا آسیب‌دیده نیز باعث درد، سوزش و حتی خراشیدگی قرنیه می‌شود.
علائم ناشی از آسیب لنزهای تماسی شامل قرمزی، تورم، سوزن و درد چشم است. برای جلوگیری از این عارضه توصیه می‌شود که:
- از لنزهای مرغوب استفاده شود
- لنزها به صورت مرتب تمیز شده (شستشوی لنز در شهرهایی که هوای آلوده دارند بسیار مهم است)
- عدم استفاده از لنز آسیب‌دیده و خراب
بیشتر بخوانید: تنبلی چشم، شناخت دلایل و بهترین زمان درمان
سلولیت اربیتال، علائم و راه درمان آن
سلولیت اربیتال (Orbital cellulitis) یک عفونت باکتریایی است که بافت‌های اطراف چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عفونت منجر به بروز علائم زیر خواهد شد:
- تورم پلک دردناک
- چشم‌های برآمده (تورم)
- مشکلات بینایی
- چشمان قرمز
- تب
- مشکل در حرکت دادن چشم
توجه داشته باشید که سلولیت اربیتال یک عفونت جدی است که در بعضی موارد بیمار نیاز به بستری شدن در بیمارستان و تجویز آنتی‌بیوتیک داخل وریدی دارد.
سلولیت دور چشم و نحوه درمان زخم داخل پلک
سلولیت دور چشم (Periorbital cellulitis) عفونتی است که پلک‌ها و پوست اطراف چشم را درگیر می‌کند. این بیماری می‌تواند توسط ویروس‌ها یا باکتری‌ها ایجاد شود و اغلب پس از بریدگی یا آسیب‌های دیگر در نزدیکی چشم اتفاق می‌افتد. علائم آن شامل تورم پلک، درد و قرمزی است.
درمان سلولیت دور چشم
درمان آن با مصرف آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا آنتی‌بیوتیک‌های IV (داخل وریدی) صورت می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: آستیگماتیسم؛ معضلی شایع در شکل قرنیه اما قابل درمان
تبخال چشمی، علائم ایجاد کننده و راه‌های درمان آن
ویروس‌های تبخال می‌توانند چشم‌ها و پلک‌ها را تحت تاثیر قرار دهند. علائم این عارضه عبارتند از:
- چشمان خیس
- ورم
- تحریک
- سرخی
- حساسیت به نور
- احساس این که چیزی در چشم گیر کرده است
درمان زخم داخل پلک ناشی از تبخال
- قطره‌های چشمی استروئیدی
- قطره‌های چشمی ضدویروسی
- قرص‌ها و پمادهای مختلف
امکان دارد در موارد نادری که تبخال در چشم منجر به ایجاد بافت اسکار قرنیه شده باشد، جراحی انجام شود
گریه کردن نیز عاملی برای زخم و تورم پلک است
گریه می‌تواند چشم‌ها و پلک‌ها را قرمز یا متورم کند. در چنین مواقعی درمان‌های خانگی شامل عدم مالیدن چشم‌ها، شستن صورت با آب سرد و استفاده از کمپرس سرد است.
بیشتر بخوانید: آب مروارید و اثرات آن روی نعمت بینایی
کم‌خوابی و آسیب‌های دیگر چشم به همراه علائم و درمان آن‌ها
کم‌خوابی می‌تواند روی پلک‌ها و چشم‌ها تاثیر بگذارد و منجر به اسپاسم چشم و خشکی آن شود؛ زیرا بافت‌های چشم به دلیل کم‌خوابی استراحت کافی نمی‌کنند. استراحت کافی و خوابیدن باعث جبران و گردش مایعات در چشم می‌شود.
آسیب‌های دیگر می‌تواند شامل جراحات، سوختگی، خراش و بریدگی باشند. احتمال دارد که این آسیب‌ها درد، قرمزی، تورم، سوزش و علائم دیگر را ایجاد کنند. توجه داشته باشید که سوختگی با مواد شیمیایی و زخم‌های عمیق نیاز به مراقبت‌های فوری پزشکی دارند.
در مورد آسیب‌های دیگر درمان زخم داخل پلک به نوع تروما (آسیب و صدمه) ایجاد شده بستگی دارد.
خشکی چشم چه علائم و راه‌های درمانی دارد
خشکی چشم به معنی کاهش تولید اشک کمتر از حد معمول است. کاهش تولید اشک دلایل مختلفی دارد که از بین آن‌ها می‌توانیم به آلرژی، عوامل محیطی یا خارجی و شرایط پزشکی اشاره کنیم. در چنین مواردی بیماران علائم زیر را خواهند داشت:
- درد
- خارش
- سوزش
- سرخی
- ورم
درمان زخم داخل پلک به دلیل خشکی چشم
درمان شامل اشک مصنوعی، قطره چشم، از بین بردن محرک‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و پلاگ‌های نقطه‌ای است. همچنین از روش‌های درمان‌های خانگی می‌توانیم به استفاده از دستمال‌های گرم روی پلک‌ها اشاره کنیم.
استفاده بسیار از کامپیوتر یا وسایل الکترونیکی
استفاده زیادی از کامپیوتر می‌تواند باعث خشکی چشم، قرمزی، خستگی، درد و سوزش آن شود. از علائم این مشکل می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- خشکی
- تحریک
- درد
- تاری دید
- سرخی
- دو بینی
درمان زخم داخل پلک به دلیل استفاده زیاد از کامپیوتر شامل مصرف قطره‌های چشمی، استراحت دادن به چشم و رعایت قانون 20-20-20 می‌شود. این قانون به معنی این است که افرادی که از کامپیوتر استفاده می‌کنند باید هر 20 دقیقه برای 20 ثانیه به اجسام و اشیاء در فاصله 20 فوتی (حدود 6 متر) خود نگاه کنند.
بیشتر بخوانید: گل مژه مسری است؟ درمان خانگی و دارویی گل مژه
علائم عمومی زخم و بیماری داخل پلک
شایع‌ترین علائم زخم پلک عبارتند از:
- درد
- ورم
- سرخی
- تحریک
- التهاب
- تخلیه مایع (عفونت یا اشک) از چشم
- خارش
علائمی که نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری هستند عبارتند از:
- درد شدید
- تاری دید
- از دست دادن بینایی
- دیدن هاله
- تهوع و استفراغ
- تب
- ترشح خون یا چرک از چشم
- عدم توانایی حرکت دادن چشم
- ناتوانی در باز نگه داشتن چشم
- احساس این که چیزی در چشم یا پلک گیر کرده است
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که بیمار برای بیش از 24 ساعت درد و تورم داشته باشد و علائم همچنان وخیم‌تر شوند، بهتر است که به پزشک مراجعه کند. همچنین در صورت بروز علائم زیر مراجعه سریع به پزشک یا بیمارستان ضروری است:
- تاری دید
- تب
- حالت تهوع
- ضربه یا جراحت در چشم
بیشتر بخوانید: خارش چشم | درمان، پیشگیری و علت خارش چشم
نکات عمومی در پیشگیری از آسیب و زخم در چشم و پلک
اقدامات زیادی وجود دارد که افراد می‌توانند برای جلوگیری از آسیب به پلک و چشم‌ها و همچنین حفظ سلامت چشم‌ها انجام دهند. از جمله این کارها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- اجتناب از آلرژن‌های چشمی و سایر محرک‌ها
- انجام معاینات منظم چشم
- پلک زدن منظم
- پیروی از قانون 20-20-20 برای استفاده از صفحه نمایش (گوشی یا کامپیوتر)
- اجتناب از لمس یا مالیدن چشم‌ها، به ویژه در خارج از خانه و هوای آلوده
- عدم آرایش کردن چشم در زمانی که آسیب یا عارضه چشمی ایجاد شده
- استفاده از لنزهای مناسب و تمیز
درمان زخم داخل پلک به دلیل گل مژه با روش‌های خانگی
برای درمان گل مژه استفاده از کمپرس گرم برای نرم کردن گل مژه و کمک به تخلیه چرک داخل آن مفید است. این کار باید هر روز، چهار مرتبه به مدت 15 دقیقه انجام شود. علاوه بر این بعضی درمان‌های خانگی دیگر می‌توانند به تسریع بهبودی، تسکین ناراحتی فرد و جلوگیری از گسترش عفونت کمک کنند. این درمان‌ها عبارتند از:
- شستن پلک با صابون ملایم
توصیه می‌شود که از پاک‌کننده‌های مخصوص پلک استفاده شود؛ زیرا باعث اختلال کمتری در لایه اشکی چشم خواهند شد.
- ماساژ دادن آرام پلک‌ها
- استفاده از اسکراب پلک که حاوی سالین یا شامپو بچه برای افزایش زهکشی و حذف باکتری‌ها
- مراقبت از چشم‌ها در هنگام استفاده از کمپرس گرم و ماساژ پلک‌ها
فشار زیاد می‌تواند باعث تحریک یا آسیب به قرنیه شود
برای افرادی که گل مژه داخلی مداوم یا بزرگ دارند، پمادهای آنتی‌بیوتیک موضعی تجویز خواهد شد. اگر گل مژه جدی باشد و به درمان‌های خانگی پاسخ ندهد یا اگر باعث تورم شدید شده باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
خلاصه
درمان زخم داخل پلک به نوع آسیب و عارضه ایجاد شده بستگی دارد. عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد زخم و آسیب در پلک‌ها شوند که می‌توانیم به خراش قرنیه، بیماری شالازیا، سلولیت دور چشم، خشکی چشم، عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی اشاره کنیم. هر کدام از این بیماری‌ها می‌توانند علائم مختلفی ایجاد کنند؛ اما از علائم رایج زخم پلاک شامل قرمزی، تورم، سوزش و التهاب چشم می‌شوند.
با توجه به اینکه آسیب به چشم و پلک‌ها در اثر عوامل مختلفی به وجود می‌آیند، پس روش درمان زخم داخل پلک نیز با این اوصاف متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال برای بیماری‌های عفونی چشم از آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی، خوراکی یا موضعی و برای درمان آلرژی‌ها از آنتی‌هیستامین‌ها استفاده می‌کنند. درصورتی که بعضی نمونه‌های آسیب چشمی به درمان خاصی نیاز ندارند و با استراحت، استفاده از کمپرس سرد یا گرم در خانه رفع می‌شوند.
سپاس که تا انتهای مقاله درمان زخم داخل پلک با ما همراه بودید. در صورتی که سؤال، انتقاد یا پیشنهادی داشتید با ما در ارتباط باشید.