آرتروز کمر 7 نوع مختلف دارد؛ آشنایی کامل با آرتروز ستون فقرات

آرتروز کمر این روزها در بین افراد مختلف، حتی جوانان نیز دیده می‌شود. این بیماری دردناک و پیشرونده جزو شایع‌ترین نمونه‌های آرتریت است. آرتروز ستون فقرات به دلیل درد، سفتی دیسک‌ها و کاهش توان حرکتی بیمار، تاثیر بالایی در زندگی روزمره و فعالیت‌های شخصی و کار افراد می‌گذارد. از این رو درمان و تسکین علائم آن در اولویت قرار دارد.

با توجه به شدت آسیب و میزان ساییدگی دیسک‌ بین مهره‌ها و مفاصل، نوع درمان آرتروز کمر مشخص خواهد شد. زیرا روش‌های درمانی مختلفی برای رفع علائم و جلوگیری از پیشرفت آرتروز کمر وجود دارد. در این مقاله از مجله سلامت سیوطب به بررسی آرتروز کمر، علائم، علت و نحوه درمان آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

آرتروز کمر چیست و چگونه درمان میشود؟ آیا علت افزایش سن است؟

می‌توان اینگونه گفت که کمردرد یکی از شایع‌ترین علل مراجعه افراد به پزشک است. تقریبا 80درصد بزرگسالان در مقطعی از زندگی خود کمردرد را تجربه کرده‌اند. به همین دلیل درمان این درد مشترک بین بزرگسالان یک چالش است.

به طور کلی در مورد اینکه آرتروز کمر چیست باید بگوییم که ساییدگی یا پارگی مفاصل در ستون فقرات است. آرتروز کمر معمولا در اثر شرایط مختلفی ایجاد می‌شود که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• افزایش سن
• ضربه شدید
• حرکات تکراری
• فعالیت‌های کاری سنگین
• ورزش‌های سنگین و پر خطر
• تصادف، تروما و آسیب به کمر
• جراحی روی کمر (به ویژه جراحی فیوژن ستون فقرات)
• بارداری‌های متعدد
• کشیدگی عضلات کمر
• سیاتیک
• اسکولیوز
• فیبرومیالژیا
• فتق دیسک
• بیماری دژنراتیو دیسک
• تنگی کانال نخاعی کمری
• شکستگی های مرتبط با پوکی استخوان

مایکل تیسو (Michael Tiso)، پزشک متخصص در مرکز پزشکی وکسنر دانشگاه ایالتی اوهایو در کلمبوس نظر خاصی در مورد آرتروز ستون فقرات دارد. این پزشک معتقد است که با افزایش سن، احتمال ابتلا به آرتروز ستون فقرات بیشتر می‌شود.

همچنین اغلب اوقات افراد بدون داشتن هیچ علامتی به آرتروز کمر مبتلا می‌شوند. این در حالی است که حدود 10 درصد از افراد در 30 سالگی به آرتریت کمری مبتلا هستند و این موضوع را در تصویربرداری اشعه ایکس متوجه می‌شوند. همچنین باید گفت که بیش از 80 درصد از افراد بالای 80 سال دچار تغییرات آرتریت می‌شوند که در تصویربرداری‌های تخصصی قابل مشاهده است.

آیا همه افراد با افزایش سن دچار آرتروز کمر می‌شوند؟ علت این بیماری دردناک چیست؟

به طور کلی سلول‌های مفصلی، عضلانی و بافتی در بدن تا سن 20 الی 25 سالگی تولید، بازسازی و ترمیم خواهند شد. در این حالت هر گونه آسیب و بیماری خیلی سریع درمان خواهد شد. اما بعد از 30 سالگی سلول‌های بدن توانایی تولید مجدد سلول‌های بافتی را از دست می‌دهند. در این حالت روند ترمیم آسیب‌ها کندتر خواهد شد. به همین دلیل زخم و آسیب در افراد پیر خیلی کندتر از افراد جوان درمان می‌شود.

در مورد اینکه همه افراد به آرتروز کمر یا زانو مبتلا می‌شوند باید بگوییم که خیر، اما شیوع این عارضه زیاد است. زیرا تعداد افرادی که از جوانی تا میانسالی به صورت مداوم ورزش می‌کنند و به سلامت استخوان‌ها و مفاصل خود اهمیت می‌دهند کم است. همچنین هر چه افراد بیشتر به بدن خود برسند، امکان ابتلا به بیماری‌های مفصلی و عضلانی در پیری کمتر خواهد شد.

علائم آرتروز کمر چیست؟ آیا آرتروز کمر به پا یا گردن می‌زند؟

علائم رایج آرتریت کمر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کمردرد به ویژه در ناحیه کمر
• کاهش دامنه حرکتی
• سفتی و از دست دادن انعطاف‌پذیری در ستون فقرات
• محدودیت در عملکرد و بلند کردن اجسام سبک تا کمی سنگین
• حساسیت در مهره‌های آسیب‌دیده
• احساس ساییدگی هنگام حرکت دادن ستون فقرات
• سوزن سوزن شدن، بی حسی، ضعف یا درد شدید تیراندازی در بازوها یا پاها در صورت آسیب دیدن اعصاب ستون فقرات
• دردی که از کمر به پاها می‌زند (آسیب سیاتیک)
• خستگی

شدت این علائم با توجه به میزان آسیب در کمر متغیر خواهد بود.

انواع آرتریت که بر کمر تاثیر می‌گذارند؛ چند نمونه آرتروز کمر وجود دارد؟

آرتریت نمونه‌های مختلفی دارد که درمان هر کدام از آن‌ها به صورت خاصی انجام می‌شود. برخی از انواع رایج آرتروز کمر عبارتند از:

1. استئوآرتریت؛ شایع‌ترین نمونه آرتروز کمر

استئوآرتریت (Osteoarthritis) تا حد زیادی شایع‌ترین نمونه آرتریت کمر است. خطر ابتلا به این عارضه با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد. استئوآرتریت بیماری دژنراتیو مفصلی است که در آن غضروفی که انتهای مفصل را تحت فشار قرار می‌دهد به تدریج از بین می‌رود. استئوآرتریت معمولا مفاصل فاست را که در قسمت پشتی مهره‌ها در ستون فقرات قرار دارند، تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وقتی که غضروف بین مفاصل فاست فرسوده می‌شود، درد و سفتی در کمر ایجاد می‌شود. برت اسمیت (Brett Smith)، متخصص روماتولوژی می‌گوید: بیماران مبتلا به استئوآرتریت معمولا درد مکانیکی دارند. این نوع علائم مکانیکی شامل درد کمر در صبح و بدتر شدن درد با فعالیت بدنی است.

2. اسپوندیلوآرتریت؛ تلفیقی از چند آرتریت که ممکن است کمر را درگیر کنند

اسپوندیلوآرتریت (Spondyloarthritis) یک اصطلاح کلی برای چندین نوع مختلف آرتریت است که دارای ویژگی‌ها و علائم مشترک هستند. از انواع آرتریت در اسپوندیلوآرتریت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اسپوندیلوآرتریت محوری
• آرتریت پسوریاتیک
• آرتریت واکنشی
• آرتریت انتروپاتیک
• اسپوندیلوآرتریت تمایزنیافته

اما به طور کلی دو نوع اسپوندیلوآرتریت وجود دارد:

1. محوری: در این نمونه علائم عمدتا روی کمر تاثیر می‌گذارند. اگرچه سایر مفاصل نیز ممکن است درگیر شوند.
2. محیطی: در این نمونه مفاصل دیگر بدن مانند دست‌ها، پاها یا زانوها عمدتا تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

در اسپوندیلوآرتریت محیطی امکان درگیر شدن کمر نیز وجود دارد.

3. اسپوندیلوآرتریت محوری؛ آرتروز التهابی با محدودیت در انعطاف‌پذیری کمر

اسپوندیلوآرتریت محوری (Axial Spondyloarthritis) شناخته‌شده‌ترین نوع آرتریت التهابی برای ایجاد کمردرد است. به طور کلی این نمونه آرتریت به دو نوع تقسیم می‌شود:

• اسپوندیلوآرتریت محوری غیر رادیوگرافی (nr-axSpA): التهاب در ستون فقرات و مفاصل ساکروایلیاک (ستون فقرات را به لگن متصل می‌کند) رخ می‌دهد. اما آسیب به مفاصل در عکس برداری با اشعه ایکس قابل مشاهده نیست.
• اسپوندیلیت آنکیلوزان :(AS)در AS آسیب به مفاصل را می‌توان در تصویربرداری با اشعه ایکس مشاهده کرد.

ابتلا به این نوع از آرتریت باعث محدودیت در انعطاف‌پذیری و تحرک کمر خواهد شد.

4. آرتریت پسوریاتیک؛ شاید کمردرد ناشی از التهاب در مفاصل دیگر بدن باشد

آرتریت پسوریاتیک (Psoriatic Arthritis) نوع دیگری از اسپوندیلوآرتریت است. این بیماری باعث کمردرد می‌شود، اما بیشتر مفاصل محیطی مانند مفاصل انگشتان دست و پا وحتی زانو را درگیر کند. با این حال تحقیقات نشان می‌دهد که نیمی از بیماران مبتلا به Psoriatic Arthritis نیز دارای التهاب در ستون فقرات هستند که باعث علائم التهابی شبیه کمردرد می‌شود.

5. آرتریت واکنشی؛ نوعی آرتروز در نتیجه واکشن بدن به عفونت

آرتریت واکنشی نوعی اسپوندیلوآرتریت محیطی در نظر گرفته می‌شود که در واکنش به عفونت در بدن اتفاق می‌افتد. علل شایع شامل بیماری‌های گوارشی مانند شیگلا ای کولای (Shigella, E. coli) یا کمپیلوباکتر (campylobacter) است. علل اضافی شامل عفونت‌های مقاربتی مانند سوزاک یا کلامیدیا یا عفونت‌های دستگاه ادراری است.

6. آرتریت انتروپاتیک؛ بیماران التهابی روده مراقب باشند

آرتریت انتروپاتیک (Enteropathic Arthritis) به عنوان آرتریت مرتبط با بیماری التهابی روده (IBD-Asociated) شناخته می‌شود. این بیماری یک اسپوندیلوآرتریت محیطی است که در حدود 10 درصد از افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون) را درگیر می‌کند. آرتریت انتروپاتیک معمولا مفاصل ساکروایلیاک را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث درد التهابی در ناحیه کمر می‌شود.

7. روماتیسم مفصلی؛ بیماری التهابی در مفاصل کوچک بدن و حتی کمر

آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis) بیماری التهابی مزمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به خود حمله می‌کند. این حمله باعث التهاب و درد در مفاصل مختلف می‌شود. آرتریت روماتوئید اغلب مفاصل اندام‌های کوچک مانند دست‌ها و پاها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. البته باید اشاره کنیم که وقتی روماتیسم مفصلی روی کمر تاثیر بگذارد، گردن نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

چگونه آرتروز کمر تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص آرتروز کمر با اقدامات زیر انجام می‌شود:

• گرفتن سابقه پزشکی
• انجام معاینه فیزیکی از کمر و پاها برای ارزیابی تحرک، انعطاف‌پذیری و اطمینان از عملکرد صحیح اعصاب
• بررسی علائم و میزان درد بیمار
• تجویز عکس‌برداری با اشعه ایکس یا MRI

همچنین در مواردی CT اسکن، اسکن تراکم استخوان یا سایر آزمایش‌ها تجویز خواهند شد.

درمان قطعی آرتروز کمر؛ معرفی رایج‌ترین راهکارهای درمان برای افراد مبتلا به آرتروز ستون فقرات

درمان آرتریت کمر به عوامل زیادی از جمله سن، سطح درد، نوع و شدت آرتریت، سایر شرایط پزشکی و داروها و اهداف سلامت شخصی بستگی دارد. از آنجایی که آسیب مفصلی ناشی از آرتریت غیرقابل برگشت است، درمان معمولا بر مدیریت درد و جلوگیری از آسیب بیشتر متمرکز است. در ادامه با انواع روش‌های درمانی آرتروز کمر آشنا خواهیم شد.

انواع داروهای خوراکی و تزرقی برای تسکین درد آرتروز کمر؛ معرفی قرص برای آرتروز کمر

برای تسکین درد و التهاب موجود در کمر ناشی از آرتروز داروهای مختلفی استفاده می‌شود. از این داروها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

1. مسکن‌ها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

استفاده از داروهای مسکن برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط مناسب است. اما برای دردهای متوسط و شدید از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم استفاده می‌شود. این داروها باعث رفع التهابات در ناحیه آسیب‌دیده و کاهش درد خواهند شد.

2. کورتیکواستروئیدها برای افراد خاص و دردهای شدید

استروئیدها داروهای ضد التهابی هستند که ممکن است در صورت وجود التهاب در کمر استفاده شوند. معمولا این نوع داروها به صورت تزریق اپیدورال مصرف می‌شوند و درد بیمار را برای مدت کوتاهی تسکین خواهند داد.

3. داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری

داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری شامل داروهای معمولی اصلاح کننده سیستم ایمنی مانند متوترکسات و همچنین داروهای بیولوژیکی هستند. این داروها بیشتر مسیرهای خاص سیستم ایمنی هدف قرار می‌دهند. مصرف داروهای ضد روماتیسمی فعالیت سیستم ایمنی را کاهش خواهد داد تا التهاب متوقف شود. این نوع از داروها فقط برای درمان انواع خاصی از آرتروز التهابی مانند آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریاتیک و اسپوندیلوآرتریت محوری استفاده می‌شوند.

درمان آرتروز کمر با روش فرسایش بسامد رادیویی

در درمان با فرسایش بسامد رادیویی (Radiofrequency Ablation) اعصاب مفصل فاست با سوزن سوزانده می‌شوند. این درمان تسکین درد طولانی‌مدت (1 تا 2 سال) را برای برخی بیماران فراهم می‌کند. اما امکان دارد که این روش برای همه بیماران موثر نباشد.

اصلاح سبک زندگی در درمان خانگی آرتروز کمر؛ روشی عالی برای تسکین درد کمر

از جمله اقداماتی که بر روند درمان درد کمر اثر دارد، تغییر در سبک زندگی است. با این تغییرات افراد می‌توانند هم تاثیر روش‌های درمانی خود را بالا ببرند و هم زندگی سالمی داشته باشند. از این تغییرات می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• کاهش وزن و داشتن تناسب اندام
• رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی و ویتامین‌ها
• انجام ورزش به صورت روزانه
• استفاده از بالش و تشک مناسب برای خواب
• پوشیدن کفش‌های طبی

با این اقدامات ساده روند درمان‌های تخصصی تسریع پیدا می‌کند.

فیزیوتراپی بهترین درمان برای آرتروز کمر؛ درمانی رایج برای انواع مشکلات مفصلی و استخوانی

با توجه به تحقیقات بسیار زیادی که انجام شده‌است، محققین و پزشکان به این نتیجه رسیده‌اند که فیزیوتراپی برای انواع کمردردها مناسب است. البته باید اشاره کنیم که فیزیوتراپی انواع مختلفی دارد که پزشک براساس نوع کمردرد، علت و میزان درد بیمار آن را مشخص خواهد کرد. اما به طور کلی انواع روش‌های فیزیوتراپی باعث بهبود دامنه حرکتی، تقویت عضلات و کاهش درد بیمار می‌شوند.

جراحی برای آرتریت کمر؛ آخرین راه‌حل برای درمان و بهبود کیفیت زندگی بیمار

در مورد آرتروز کمر، جراحی آخرین راه حل است. طبق تحقیقات پزشکان حدود 95 درصد از افراد مبتلا به کمردرد نیازی به جراحی نخواهند داشت. همچنین 75 درصد افراد مبتلا به کمردرد در عرض سه ماه به طور کامل بهبود می‌یابند. اما بهبودی در شرایطی رخ می‌دهد که بیمار داروها، دوره‌های فیزیوتراپی، کاهش وزن و مراقبت‌های لازم را انجام دهد.

اما در مواردی که درد بیمار زیاد و میزان فعالیت بدنی او کاهش یافته باشد، پزشکان جراحی را توصیه می‌کنند. نوع جراحی بستگی به نوع آرتریت و ناحیه درگیر دارد. بسته به روش انجام‌شده، هدف جراحی برداشتن فشار از روی اعصاب تحت فشار و آزاد کردن ریشه‌های عصبی از خارهای استخوانی و سایر بافت‌هایی است که احتمال دارد به آن‌ها فشار وارد کنند. از جراحی‌های رایج برای آرتروز کمر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• همجوشی ستون فقرات
• تعویض دیسک کمر

و چندین جراحی دیگر که برای بهبود کیفیت زندگی بیمار و کاهش درد او انجام می‌شوند.

جمع‌بندی انتهایی در مورد آرتروز کمر

آرتروز کمر یکی از رایج‌ترین مشکلات کمر است که درد و ناراحتی حرکتی برای بیمار ایجاد می‌کند. معمولا آرتروز کمر در اثر ضربه، فشار زیاد و آسیب و حتی استفاده زیاد یا فعالیت تکراری در کمر ایجاد می‌شود. به همین دلیل به افرادی که کارهای سخت و سنگین انجام می‌دهند توصیه می‌شود که برای تقویت کمر و بهبود شرایط بدنی خود پیوسته ورزش کنند. در این مطلب از مجله سلامت سیوطب نگاهی کلی به آرتروز کمر داشتیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید باشد.

پرتکرارترین سوالات در مورد آرتروز کمر