آیا زانو درد بعد از ورزش خطرناک است؟
تجربه زانو درد بعد از ورزش یک تجربه شناخته شده برای بسیاری از افراد است. خبر خوب اینکه این درد در اغلب موارد نگران کننده نبوده و با استراحت رفع می شود. اما در برخی موارد علت زانو درد بعد از ورزش می تواند ناشی از یک بیماری جدی و یا مشکل ساختاری در زانو باشد؛ پارگی مینیسک، پارگی رباط های زانو، آرتروز از جمله مهم ترین این علل است. به طور کلی می توان علل ایجاد کننده زانو درد پس از ورزش را به آسیب های ساختاری، بیماری های زمینه ای، حوادث و انواع کشیدگی و در رفتگی در زانو نسبت داد. در ادامه از این مطلب از سیوطب به بررسی دقیق تر این موارد خواهیم پرداخت.
آسیب درونی زانو (آسیب ساختاری)
زانو یک عضو پیچیده است که شامل استخوان، لیگمان، مینیسک، ماهیچه و تاندونها است که از مفصل حمایت می کنند. زانو درد وقتی ایجاد می شود که هر یک از اجزای زانو دچار مشکل شود. بسیاری از حرکات مثل تغیر جهت ناگهانی، پرش، دویدن و بلند کردن اجسام سنگین می تواند به اجزای زانو آسیب وارد کند.
به طور کلی علت آسیب درونی زانو و پارگی بافتهای زانو مانند رباطها، کپسول مفصلی، چربی سینوویال و غضروف ممکن است از ورزشهای با شدت بالا یا حرکات تکراری ناشی شود.
1. بورسیت زانو؛ علت درد جلوی زانو بعد از ورزش
یکی از مشکلات ساختاری زانو که به زانو درد بعد از ورزش می انجامد بورسیت زانو است. اگر پس از ورزش به درد جلوی زانو مبتلا شدید این احتمال وجود دارد که به بورسیت زانو مبتلا شده باشید. بورسا کیسه های پر از مایع در اطراف مفصل زانو هستند که از طریق دریافت شدت ضربه منجر به محافظت از زانو می شوند. بورس زانو در اثر فشار زیاد و یا عفونت ناشی از ضربه به زانو و یا برخی از انواع آرتریت ملتهب و دچار عفونت می شود. بورسیت با درد، حساسیت به لمس، درد در موقع استراحت و حرکت و خشکی زانو همراه است.
2. سندروم باند ایلوتیبیال؛ علت درد کنار زانو بعد از ورزش
درد زانو پس از ورزش می تواند ناشی از سندروم باند ایلوتیبیال باشد. این سندروم ناشی از استفاده بیش از حد از زانو است. باند ایلوتیبیال یک تاندون در قسمت خارجی پا است. احساس درد در قسمت بیرونی زانو از علائم این سندروم است. گرم کردن پیش از ورزش و پس از آن از بروز این عارضه جلوگیری می کند. فعالیت هایی که با خم شدن همراه هستند باعث بدتر شدن آن می شود.
3. زانوی جامپر؛ درد زیر کشکک بعد از ورزش
زانوی جامپر، تاندونیت کشکک یا نرمی کشکک زانو یک صدمه کشکک زانو است که در ورزش فوتبال، بسکتیبال، دو و ورزش های باشدت بالا ایجاد می شود. علائم این سندروم درد در زیر کشکک است. استراحت و درمان خانگی زانو درد بهترین درمان زانوی جامپر است.
4. پارگی رباط؛ یکی از علت های درد و تورم زانو پس از ورزش
یکی دیگر از علت های درد زانو پس از ورزش به پارگی رباط زانو مربوط می شود. رباط ها استخوانها را به هم وصل می کنند. 4 رباط اصلی در زانو وجود دارد؛ MCL، ACL ،PCL ،LCL. نشانه پارگی رباط در زانو شامل شنیده شدن صدا هنگام آسیب دیدگی و احساس بی ثباتی در زانو، درد و تورم است. پارگی رباط در ورزش فوتبال، بسکتبال، اسکی و سایر ورزش ها که با تغییر جهت ناگهانی همراه است ایجاد می شود.
5. پارگی مینیسک یکی از دلایل زانو درد بعد از ورزش است
مینیسک یک غضروف شبیه حرف انگلیسی C است که درست بین استخوان ران و ساق پا قرار دارد. پارگی مینیسک در هنگام چرخیدن یا تغییر وضعیت ناگهانی ایجاد می شود. قفل شدن زانو، عدم توانایی در راه رفتن و تورم از علائم پارگی مینیسک است. برخی از موارد پارگی مینیسک بدون نیاز به درمان و برخی موارد با جراحی درمان می شود.
6. زانوی دونده؛ علت زانو درد در ورزشکاران
ممک است درد زانو پس از ورزش ناشی از عارضه زانوی دونده باشد. زانوی دونده ناشی از استفاده بیش از حد از زانو است. از نشانه این عارضه می توان به حساسیت به لمس، عدم توانایی در بالا رفتن از پله، یا بلند شدن از روی صندلی و اسکات زدن اشاره کرد. زانوی دونده 13 تا 30 درصد دونده ها را درگیر می کند. کمپرس سرد، استراحت، ایجاد تغییر در تمرین، استفاده از زانوبند ورزشی و استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی همگی در کاهش درد موثر هستند.
7. جابه جایی کشکک زانو؛ علت کمتر شایع زانو درد پس از ورزش
اگر در هنگام راه رفتن و یا دویدن دچار پیچ خوردگی زانو شوید ممکن است صدایی را در هنگام آسیب دیدگی بشنوید و پس از آن درد شدیدی را احساس کنید. جا به جایی کشکک از روی پوست نیز مشخص است. افرادیکه دچار جا به جایی کشکک شده اند احتمال آن زیاد است که مجدد به جا به جایی کشکک مبتلا شوند. این عارضه منجر به درد شدید زانو پس از راه رفتن می شود.
8. رگ به رگ شدن زانو؛ زانو درد بعد از ورزش که نباید نگرانش باشید
کشیدگی و یا پارگی عضلات یکی از علت های درد زانو پس از ورزش است. گرم نکردن قبل از ورزش، انعطاف پذیری کم عضلات و انجام اشتباه تمرینات ورزشی می تواند منجر به کشیدگی و یا رگ به رگ شدن عضلات و تاندونها شود. کبودی یا تغییر رنگ پوست، مشکل در حرکت، سفتی مفاصل، درد و تورم صدمات جدی به زانو وارد می کند. گرم کردن پیش از ورزش از ایجاد این عارضه بشدت جلوگیری می کند.
کمبود انعطافپذیری عضلات، تاندونها و رباطها میتواند زانو درد را تشدید کند .انجام تمرینات افزایش انعطافپذیری میتواند کمک کننده باشد. فعالیتهایی مانند یوگا یا پیلاتس در بهبود بخشی بر انعطافپذیری زانو موثر هستند.
استفاده از روشهای RICE (استراحت، یخگذاری، فشار، ارتفاع) به همراه آرامسازی عضلات و فیزیوتراپی معمولاً برای زانو درد پس از ورزش ناشی از رگ به رگ شدن و کشیدگی کافی است. در موارد شدیدتر، استفاده از داروهای ضد التهاب توصیه می شود.
آرتروز زانو؛ بیماری تحلیل غضروف که منجر به زانو درد پس از فعالیت می شود
آرتروز زانو بیماری است که طی آن مفصل زانو دچار فرسایش می شود. این بیماری مهم ترین بیماری است که سبب آسیب به زانو می شود. عدم فعالیت، انجام حرکات تکراری، خم و راست شدن های مکرر و استفاده بیش از حد از پله می تواند سبب ایجاد آرتروز شود. البته عامل وراثت نیز در ایجاد و پیشرفت بیماری آرتروز نقش چشمگیری دارد. آرتروز با درد، خشکی، تورم و صدا دادن زانو و خالی کردن زانو همراه است.
اشتباه انجام دادن برخی حرکات ورزشی عامل زانو درد پس از ورزش
اشتباهات در تکنیک اجرای ورزشها میتوانند به زانو درد منجر شوند. مثلاً حرکات نادرست در اسکات یا حرکاتی که با تغییر جهت زانو همراه است ممکن است به زانو آسیب بزند. به همین دلیل برای انجام تمرینات ورزشی حتما از یک مربی باتجربه کمک بگیرید. وگرنه ورزش کردن فقط باعث آسیب به زانو و اصلی ترین علت درد پا از زانو به پایین است.
مهمترین نکته این است که برای تشخیص دقیق علت زانو درد و تعیین درمان مناسب، بهتر است با یک پزشک یا متخصص ورزشی مشورت کنید. زیرا درمان نادرست ممکن است مشکلات را تشدید کند یا به تاخیر اندازد. همچنین، توجه به استراحت و عدم ادامه ورزش تا زمان بهبود کامل نیز بسیار مهم است.
آیا زانو درد بعد از ورزش خطرناک است؟
به طور کلی زانو درد بعد از ورزش یک عارضه شایع در میان ورزشکاران است که در برخی موارد ناشی از استفاده بیش از حد و کشیدگی عضلات است که با استراحت و درمان خانگی زانو درد درمان می شود؛ در برخی مواقع اما درد زانو پس از ورزش مربوط به مشکلات ساختاری جدی تر مثل پارگی مینیسک، پارگی رباط آسیب به رباط های زانو و موارد دیگر است. در برخی دیگر از مواقع نیز درد زانو پس از ورزش به بیماری های زانو مثل آرتریت و آرتروز زانو که اصلی ترین علت تق تق زانو است مربوط می شود که باید سریعا پیگیری شده و روند درمانی آنها طی شود.
سوالات متداول در مورد زانو درد بعد از ورزش
1. اگر بعد از ورزش دچار زانو درد شدیم چکار کنیم؟
زانو درد خفیف پس از ورزش با تکنیک RICE و یا داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی درمان می شود.
2. چرا پس از ورزش دچار زانو درد می شوم؟
این عارضه می تواند ناشی از بورسیت زانو، سندروم باند ایلوتیبیال، زانوی جامپر، پارگی رباط، پارگی مینیسک، زانوی دونده جابه جایی کشکک زانو رگ به رگ شدن زانو، آرتروز زانو و اشتباه انجام دادن برخی حرکات ورزشی است.
3. آیا اسکات باعث زانو درد می شود؟
اسکات عمیق فشار زیادی بر مینیسک زانو وارد می کند. در طولانی مدت اسکات ممکن است باعث فرسایش مینیسک و آسیب به آن شود.