نفخ شکم نوزاد؛ 12 راهکار عملی و ساده برای رفع نفخ
نفخ شکم نوزاد را شاید برای اولین بار با منظره‌ای شبیه به خرخر کردن یا ناله دیده باشید. همچنین اگر کودک شما نفخ زیادی را تجربه می‌کند، احتمالا بعد از دفع آن شاهد احساس راحتی بیشتر او خواهید بود. اما این مشکل معمولا بلافاصله بعد از تولد یا زمانی که نوزادان تنها چند هفته دارند، آغاز می‌شود.
اکثر نوزادان در سنین 4 تا 6 ماهگی به آن دچار می‌شوند و با گذر زمان و بزرگ‌تر شدن کودک از میزان این نفخ شکم کاسته می‌شود. اما برای درمان یبوست و نفخ شکم نوزاد چه باید کرد یا چگونه می‌توان جلوی ایجاد آن را گرفت؟ این‌ها سوالاتی هستند که در این بخش از مجله پزشکی سیوطب به آنها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
چرا نوزادان دچار نفخ شکم شدید می‌شوند؟
به طور معمول، یک نوزاد حدود 13 تا 21 بار در روز نفخ خود را دفع می‌کند. بنابراین، به یاد داشته باشید، داشتن نفخ شکم در نوزادان طبیعی و دور از انتظار نیست.
اما نوزادان معمولا نفخ شکم بیشتری را نسبت به بزگسالان تجربه می‌کنند چرا که در هنگام شیر خوردن، مکیدن پستانک و گریه کردن هوای بیشتری را می‌بلعند. علاوه بر این زمانی که نوزاد بیش از حد غذا می‌خورد یا یبوست داشته و در پوزیشن نامناسبی شیر می‌خورد، احتمال بلعیدن هوای بیشتری دارد.
البته در این میان ممکن است برخی از نوزادان حساسیت خاصی به نوع شیر خشک مصرفی یا حتی رژیم غذایی مادر خود نشان دهند. علاوه بر این، سیستم گوارشی نوزاد در حال رشد بوده و در حال آموختن نحوه پردازش غذا و گاز تولیدی ناشی از آن است.
12 راهکار درمانی برای خلاصی از شر نفخ نوزاد
آیا سوال برای نفخ شکم نوزاد چی خوبه؟ ذهن شما را درگیر کرده و مشکلات شکم کودک‌تان مشکل ساز شده است؟ در ادامه شما را با چند نمونه از راهکارهای درمان آن بیشتر آشنا می‌کنیم.
1) کودک خود را دو بار آروغ بگیرید
بسیاری از ناراحتی‌های نوزاد به دلیل بلع هوا در هنگام تغذیه ایجاد می‌شود. یکی از مواردی که نشان می‌دهد کودک شما نیاز به آروغ زدن در اواسط غذا خوردن دارد این است که پس از چند دقیقه شیر خوردن بصورت بی‌قرار از سینه یا شیشه شیر دور می‌شود.
2) کنترل هوا را به دست بگیرید
صرف نظر از اینکه وعده‌های غذایی او از سینه مادر یا شیشه شیر است، سعی کنید به کودک خود در وضعیت عمودی‌تری شیر دهید. این حالت شیر دادن باعث کاهش میزان هوای بلعیده شده توسط کودک می‌شود. اگر نوزاد را با شیر مادر تغذیه می‌کنید، مطمئن شوید که دهان کودک به درستی به سینه چسبیده است.
اطمینان حاصل کنید که نوک پستان همیشه کاملاً با شیر پر است، بنابراین کودک نیازی به مکیدن سینه بدون شیر نخواهد داشت. در هنگام استفاده از بطری برای شیر دادن، سعی کنید از تکان دادن بیش از حد بطری خودداری کنید. این کار می‌تواند حباب‌های هوای بیشتری را به درون شیر وارد کند.
3) قبل از گریه کردن به نوزاد خود غذا بدهید
گریه کردن یک فرآیند غیرقابل پیش بینی در نوزادان کوچک است. اما هر چه کودک شما بیشتر گریه کند، هوای بیشتری را بلعیده و باعث افزایش نفخ شکم نوزاد خواهد شد. بنابراین تا حد امکان، علائم اولیه گرسنگی را در نوزادان تشخیص داده تا گرسنگی را در همان مراحل اولیه برطرف کنید.
4) برای از بین بردن قولنج نوزاد تلاش کنید
کودک را به سمت پایین شکم روی زانوهای‌تان قرار دهید. البته می‌توانید از ساعد خود برای نگه داشتن او کمک گرفته، به این ترتیب که ساعد را زیر شکم قرار داده و به آرامی پشت او را ماساژ دهید. به علاوه، لمس می‌تواند ابزاری قدرتمند در آرام کردن بی قراری کودک باشد.
5) از قطره نفخ شکم نوزاد استفاده کنید
اگرچه این قطرهها برای هر نوزادی به خوبی عمل نمی‌کنند، اما به طور کلی این قطرهها برای نوزادان بی خطر در نظر گرفته می‌شوند.
6) برای کودک، دوچرخه رانی انجام دهید
یک ورزش برای نفخ شکم نوزاد، ورزش دوچرخه رانی است. بدین منظور کودک خود را به پشت بخوابانید و به آرامی پاهایش را همانند پدال دوچرخه به سمت شکم او بچرخانید. این عمل که به صورت دستی انجام می‌شود به بیرون راندن هوای محبوس شده در شکم نوزاد کمک می‌کند. البته می‌توانید به آرامی زانوهای کودک را به سمت شکم فشار داده و ۱۰ ثانیه نگه دارید، سپس پاهای او را رها کرده و صاف کنید. این عمل را چندین بار تکرار کنید.
7) نوزاد را روی شکم بخوابانید
یک حرکت عالی برای تقویت ماهیچه‌های کودک، خواباندن بر روی شکم است. این کار باعث می‌شود که کودک برای بلند کردن سر و در نهایت برای خزیدن و راه رفتن تلاش مفید بیشتری انجام دهد.
از آنجایی که در برخی از نوزادان بلافاصله بعد از غذا خوردن، آب دهان بیشتری تولید می‌شود، حداقل بعد از گذشت 20 تا 30 دقیقه آنها را بر روی شکم بخوابانید. همیشه در طول مدت زمانی که کودک بر روی شکم قرار گرفته، او را تحت نظارت دقیق‌تری قرار دهید. هرگز کودک روی شکم خوابیده را بر روی رختخواب قرار ندهید.
8) کودک خود را ماساژ بدهید
گاهی اوقات ماساژ می‌تواند به دفع نفخ شکم کودک کمک کند. از شکم کودک خود شروع کنید، سپس به آرامی تمامی قسمت‌های شانه‌ها، پشت، پاهای کودک را بمالید.
9) رژیم غذایی کودک را بررسی کنید
برخی از مواردی که ممکن است باعث ایجاد نفخ کودک شوند عبارت‌اند از محصولات لبنی، کافئین، پیاز، سیر، غذاهای تند و کلم. اما این احتمال وجود دارد که برخی از نوزادان با مصرف هیچ یک از این موارد متحمل ناراحتی نشوند.
10) فرمول‌های جدید را تست کنید
به تازگی برخی از انواع شیر خشک به منظور کاهش ایجاد گاز در نوزادان به بازار عرضه شده است. با پزشک اطفال در مورد مصرف انواع شیر خشک با ویژگی‌های جدید مشورت کنید.
11) پروبیوتیک‌ها را در نظر بگیرید
پروبیوتیک‌ها باکتری‌هایی هستند که از سیستم گوارش حمایت کرده و به طور طبیعی در غذاهای تخمیر شده یافت می‌شوند. برخی از پروبیوتیک‌ها شامل ماست و همچنین مکمل و شیر خشک ها برای حل مشکلات شکمی در نوزادان روانه بازار شده است.
12) از داروی گیاهی برای نفخ نوزاد استفاده کنید
برخی از پزشکان طب سنتی گاهی اوقات توصیه می‌کنند که از چند قطره چای بابونه خنک شده برای کاهش درد ناشی از نفخ و تسکین علائم قولنج استفاده کنید. اما بهتر است قبل از استفاده، این موارد را با پزشک اطفال کودک در میان بگذارید.
کلام آخر درمان نفخ نوزاد زیر یک ماه
بهتر است قبل از ارائه خودسرانه هر گونه درمان خانگی مانند روغن زیتون برای نفخ شکم نوزاد، این موارد را با پزشک در میان بگذارید. گاهی اوقات نفخ می‌تواند نشانه‌ای برای مشکلات جدی‌تر باشد و حتی مانع رشد و وزن گیری نوزاد شود.
آیا استفاده از قطره نفخ شکم نوزاد بی‌خطر است؟
برخی از انواع قطره‌های نفخ شکم مانند سایمتیکون بی خطر بوده و حتی والدین نیز مصرف آنها را موثر دانسته‌اند.
آیا نفخ نوزاد خطرناک است؟
با این که نفخ نوزاد یک شرایط کاملا طبیعی است اما در صورت وجود علائم غیرطبیعی دیگر می‌تواند حاکی از مشکلات جدی‌تری باشد.
نشانه نفخ شکم نوزاد چیست؟
کودک بد اخلاق شده و واقعا ناراحت است و حتی ممکن است پاهای خود را به سمت بالا بکشد.