دیکلوفناک سدیم داروی ضد درد استخوان و مفاصل کمر و زانو
دیکلوفناک سدیم نمونهای از داروهای مسکن فاقد کورتون (کورتیکواستروئید) است. این دارو با کاهش التهاب و تسکین درد به بهبود وضعیت بیمار کمک میکند. دیکلوفناک سدیم در تسکین دردهایی نظیر آرتریت التهاب مفاصل، رگ به رگ شدن عضلات، دیسک کمر و کمردردهای مزمن کاربرد دارد. همچنین به عنوان تسکیندهنده دردهای نقرس، میگرن، درد دندان و دردهای پس از عمل جراحی نیز مصرف میشود.
با توجه به اینکه از این دارو در تسکین دردهای مختلفی استفاده میشود، آشنایی با نحوه اثرگذاری و اثرات آن مهم است. در این مقاله مجله سلامت سیوطب به بررسی ابعاد کلی داروی دیکلوفناک سدیم خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
دیکلوفناک سدیم 100 برای چیست؟ آیا دیکلوفناک پتاسیم با سدیم متفاوت است؟
دیکلوفناک سدیم یک نمونه از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی معروف و پرکاربرد است. این دارو با کاهش موادی که باعث التهاب و درد در اندامها به ویژه مفاصل میشوند، درد و سایر علائم را تسکین میدهد.
نکته مهم در مورد این داروی ضد التهابی این است که دو نمونه از آن در بازار موجود است که عبارتند از:
- قرص دیکلوفناک سدیم
- قرص دیکلوفناک پتاسیم
تفاوت این دو دارو در این است که جذب دیکلوفناک پتاسیم در بدن سریعتر انجام میشود. به همین دلیل برای دردهای حاد و ناگهانی و تسکین سریع درد بیمار از دیکلوفناک پتاسیم استفاده میشود.
اشکال مختلف دارویی؛ آمپول دیکلوفناک برای چیست؟
به صورت کلی دیکلوفناک سدیم به صورتهای مختلفی در دسترس است که عبارتند از:
- قرص خوراکی
- ژل موضعی
- چسب پوستی
- قطره چشمی
- آمپول تزریقی
- شیاف
تعیین نوع دارو به آسیب و شدت آن و همچنین شرایط بیمار بستگی دارد. در ادامه با دوزهای مختلف دیکلوفناک سدیم آشنا خواهیم شد.
شیاف دیکلوفناک چه اثراتی دارد؟ آیا به اندازه آمپول قوی است؟
شیاف دیکلوفناک 100 میلیگرم به اندازه آمپول آن برای بزرگسالان موثر است. به طور کلی شیاف دیکلوفناک از قویترین مسکنهای غیر مخدر در حال حاضر به شمار میرود. شیاف دیکلوفناک 50 و 100 در کودکان و بزرگسالان اثر تب بر نیز دارد. به یاد داشته باشید، مصرف زیاد آن باعث کاهش اثر ضددرد در فرد میشود.
همچنین در مواردی که کمردرد و زانودرد بیمار شدید باشد، استفاده از شیاف دیکلوفناک بسیا عالی و موثر است.
ژل یا کرم موضعی دیکلوفناک برای چه مشکلاتی مناسب است؟
هنگامی که پماد دیکلوفناک را روی پوست خود استفاده میکنید، به جای تاثیر گذاشتن روی تمام بدن، به صورت موضعی روی آن قسمت مدنظر اثر میگذارد. این ژل به پوست جذب میشود و به سمت مناطق عمیقتر و ملتهب بدن، به عنوان مثال عضله، حرکت میکند. زمانی که برای تسکین درد از پماد دیکلوفناک موضعی استفاده میکنید، دوز کمتری از دارو را دریافت میکنید و عوارض جانبی این دارو در بدن شما کمتر است.
پماد یا ژل دیکلوفناک هم به صورت بدون نسخه یا با نسخه در داروخانهها در دسترس است. ژل دیکلوفناک برای استفاده توسط بزرگسالان و کودکان بالای ۱۴ سال مناسب است. در اغلب موارد از ژل دیکلوفناک برای تسکین کمردرد و زانو درد استفاده میشود.
قرص دیکلوفناک برای چیست؟ آیا نحوه عملکرد این دارو را مخیدانید؟
به طور کلی از انواع اشکل دارویی دیکلوفناک برای تسکین دردهای ضعلانی، مفصلی و بافتی استفاده میشود. در مورد نحوه عملکرد دیکلوفناک باید بگوییم که با مسدود کردن اثر آنزیم سیکلوکسیژناز، منجر به کاهش تولید مادهای شیمیایی به نام پروستاگلاندين در بدن میشود که مسئول ایجاد درد و التهاب در ناحیه آسیبدیده است. در نتیجه با مهار آنزیمهای سیکلوکسیژناز و کاهش تولید پروستاگلاندين، درد و التهاب کاهش مییابد.
diclofenac مسکن خیلی خوب محسوب میشود و با کاهش التهاب و تسکین درد به بهبود وضعیت بیمار کمک میکند.
انواع دوز قرص دیکلوفناک برای چیست؟ آیا قرص دیکلوفناک سدیم پیوسته رهش 100 با 50 تفاوت دارد؟
قرص دیکلوفناک از دسته داروهای مسکن غیر مخدری با نام تجاری Veltaren در بازار عرضه میگردد. در اغلب موارد از این دارو به صورت تک دوز روزانه (یک عدد قرص در روز) استفاده میکنند. اثر ضد درد دیکلوفناک سدیم مثل استامینوفن است. به همین دلیل میتوان از آن بریا دردهای خفیف از سردرد تا درمان دیسک کمر استفاده کرد.
انواع دوز قرص دیکلوفناک سدیم 25 تا 100موجود در بازار
قرص دیکلوفناک سدیم در 4 دوز تولید میشود که عبارتند از:
- 50 میلیگرمی
- 100 میلیگرمی
- 75 میلیگرمی
- 25 میلیگرمی
توجه داشته باشید که قرص دیکلوفنات پتاسیم در معده باز میشود. به همین دلیل اثربخشی سریعتری دارد ولی مدل سدیم آن در دئودنوم روده باز میشود که در این حالت اثربخشی طولانیتر و نیمه عمر بیشتری دارد. همچنین باید اشاره کنیم که دوزهای بالاتر اثربخشی سریعتری دارند و پیک و طول اثر آنها نیز بیشتر است.
در کل برای دردهای مزمن، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی سدیمی مانند قرص دیکلوفناک آهسته رهش، ناپروکسن و سلوکسیب بهترین انتخاب به شمار میروند.
دلیل استفاده از آمپول دیکلوفناک برای چیست؟ آیا برای دردهای شدید استفاده میشود؟
آمپول دیکلوفناک برای دردهای شدید مانند درد ناشی از سنگ کلیه، درد استخوانی، روماتیسم، دردهای مفصلی و کمردرد مفید است. همچنین از آمپول دیکلوفناک سدیم برای نقرس و درد ناشی از شکستگی استخوان در افراد بالای 12 سال استفاده میشود.
توجه داشته باشید که تزریق آمپول دیکلوفناک بیش از 2 بار در روز توصیه نمیشود.
عوارض قرص دیکلوفناک سدیم 100 و دیگر دوزهای این دارو چیست؟
عوارض ناشی از آمپول دیکلوفناک و دوزهای طولانی مدت این دارو عبارتند از:
- تیرگی یا کاهش حجم ادرار
- زردی پوست
- گلودرد
- مشکلات تنفسی
- مشاهده دفع خون یا مدفون تیره استفراغ حاوی خون
- شکم درد شدید
- تهوع
- حساسیتهای پوستی مانند لکههای قرمز
- درد و قرمزی محل تزریق
در صورت بروز هریک از علائم بالا، سریعا با پزشک خود تماس بگیرید.
مقدار و روش مصرف دیکلوفناک سدیم 50 و دیگر دوزها چگونه است؟
دوز و مقدار مصرف داروی دیکلوفناک سدیم، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. زیرا دوز و دوره مصرف دیکلوفناک سدیم با توجه به شرایط بیمار، نوع آسیب، محل و شدت تعیین میشود. اما توصیه میشود که دیکلوفناک را با معده خالی یا حداقل دو ساعت قبل از یا بعد از غذا مصرف کنید.
مصرف دیکلوفناک در دوران بارداری به چه صورتی است؟
مصرف این دارو در دوران بارداری باید طبق تجویز پزشک باشد. به ویژه در سه ماهه آخر بارداری امکان دارد که مصرف دیکلوفناک به جنین آسیب برساند. در صورتی که باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، قبل از تجویز این دارو، به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف دیکلوفناک در دوران شیردهی مانعی ندارد؟
مشخص نیست که دیکلوفناک از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل میشود یا خیر. در صورتی که در دوران شیردهی هستید، قبل از مصرف دیکلوفناک با پزشک مشورت کنید.
هشدارها قبل از مصرف قرص دیکلوفناک سدیم پیوسته رهش 100 برای چیست؟
بعضی از افراد به دلیل محدودیت پزشکی نمیتوانند داروهای خاصی را مصرف کنند. در صورت نیاز به مصرف آن داروها باید نکات خاصی را رعایت کنند. به همین خاطر قبل از مصرف دیکلوفناک اگر مشکلات زیر را دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
- آسم یا هر آلرژی دیگر
- سابقه حساسیت به داروهای ضد التهاب
- زخم معده یا دوازدهه
- بیماری التهابی روده مانند کولیت اولسرو یا بیماری کرون
- سه ماهه اول و سه سوم بارداری
- دوران شیردهی
- سن بالای 65 سال
- بیماریهای کلیه و کبد
- مشکلات قلب و عروقی یا فشار خون
- مشکلات انعقاد خون
- وجود پورفیری Porphyria (نوعی بیماری خونی نادر)
- بیماری لوپوس سیستمیک
- مصرف داروهای دیگر حتی داروهای گیاهی
با وجود این شرایط حتما قبل از مصرف یا حتی تجویز دیکلوفناک با پزشک خود مشورت کنید.
چه داروهایی با دیکلوفناک تداخل دارند؟
در زمان تجویز دیکلوفناک تمام داروهایی که هم اکنون در حال استفاده از آنها هستید را به پزشک اطلاع دهید. برخی از داروهایی که با دیکلوفناک تداخل دارند عبارتند از:
- داروهای ضدافسردگی مانند سیتالوپرام، اسکلیتوپام، فلوکستین، فلووکسامین، پاروکستین، سرترالین ترازودون یا ویولازودون
- داروهایی رقیق کننده خون و جلوگیری کننده از لخته شدن خون مانند وارفارین، کومادین
- داروهای ضد قارچ
مصرف این داروها با دیکلوفناک امکان بروز خطرهای جانی، بی اثر کردن دارو یا ایجاد عوارض جانبی را به دنبال دارد.
تداخل دیکلوفناک با سایر داروهای ضد درد در چیست؟
در حین مصرف دیکلوفناک از سایر داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا سلکوکسیب استفاده نکنید. مصرف دیکلوفناک همراه با پاراستامول بی خطراست، زیرا این دو دارو عملکرد متفاوتی دارند.
مصرف دیکلوفناک با داروهای فشار خون خطری به همراه دارد؟
دیکلوفناک با برخی از داروها، به ویژه آنهایی که برای فشار خون بالا استفاده میشوند، تداخل دارد. بنابراین قبل از شروع مصرف دیکلوفناک با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض قرص دیکلوفناک سدیم 100 و دیگر دوزهای این دارو چیست؟
مصرف داروهای ضد التهابی در کنار مزایایی که دارند، عوارضی نیز ایجاد میکنند. به همین دلیل توصیه میشود که در مصرف این دارو مراعات شود. از جمله عوارض دیکلوفناک میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
عوارض جانبی دیکلوفناک؛ مشکلات رایج هنگام مصرف دیکلوفناک سدیم
احساس خواب آلودگی یکی از عوارض جانبی مصرف دیکلوفناک است. هنگام استفاده از این دارو رانندگی نکنید و با ابزارآلاتی که نیاز به هوشیاری دارند نیز کار نکنید. دیکلوفناک همچنین عوارض جانبی دیگری نیز ایجاد میکند.
عوارض جانبی رایج دیگری که با مصرف قرص دیکلوفناک رخ میدهند عبارتند از:
- خارش یا بثورات در محل اعمال شده
- معده درد
- یبوست
- اسهال
- نفخ
- سوزش سردل
- حالت تهوع
- استفراغ
- خواب آلودگی
در صورت بروز این موارد با پزشک خود مشورت کنید. توجه داشته باشید که این نوع عوارض در دیگر داروهای ضد التهابی نیز رخ میدهند.
عوارض جانبی جدی ناشی از مصرف قرص دیکلوفناک سدیم
در صورت بروز عوارض جانبی جدی، فورا با پزشک خود مشورت کنید. اما در صورتی که علائم شدید و خطرناک هستند با فوریتهای پزشکی تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آن شامل موارد زیر میشود.
علائم جدی دیکلوفناک سدیم | ||
واکنش آلرژیک | تورم در اندامها | زخم معده یا خونریزی معده |
خارش و کهیر | تورم در پاها و مچ پاها | مدفوع بسیار تیره |
راش پوستی | فشار خون بالا | وجود خون در مدفوع |
مشکلات تنفسی | افزایش وزن | کبود شدن به راحتی |
در صورت بروز این علائم آرامش خود را حفظ کنید و با فوریتها پزشکی تماس بگیرید.
یادداشت پایانی در مورد یکی از پرمصرفترین داروی ضد التهابی
دیکلوفناک داروی مسکن غیر استروئیدی است که در این مقاله به آشنایی با جوانب مختلف آن پرداختیم. معمولا دیکلوفناک سدیم برای مصرف کوتاه مدت تجویز میشود. اما اگر پزشک بخواهد که از آن برای مدت طولانی استفاده کنید، قطعا باید عملکرد کبد، کلیه و فشار خون بیمار را به صورت دورهای بررسی کند. سپاس که تا انتهای این مقاله از مجله سلامت سیوطب با ما همراه بودید.
پرتکرارترین سوالات در مورد دیکلوفناک سدیم
1. آیا قرص دیکلوفناک ۱۰۰ را میتوان به صورت نصف استفاده کرد؟
خیر، چون اساس آن بر پایه آهسته رهش بودن است. پس حتما قرص را به طور کامل استفاده کنید.
2. دیکلوفناک سدیم و پتاسیم چه تفاوتی باهم دارند؟
تفاوت اصلی بین این دو نوع، این است که دیکلوفناک پتاسیم شروع اثر سریعتر ولی طول اثر آن کمتر است. در حالی که دیکلوفناک سدیم شروع اثر آهسته ولی طول اثر بیشتری دارد.
3. مصرف دیکلوفناک با مسکن خطر دارد؟
مصرف دیکلوفناک با پاراستامول یا کدئین بیخطر است. از مصرف دیکلوفناک با مسکنهای مشابه مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن بپرهیزید.