درماتیت سبوره بیماری پوستی شایع، غیرواگیر و قابل کنترل است. درماتیت سبوره باعث بروز لکه‌های قرمز خارشی و چرب روی پوست شده و پوسته پوسته‌ای سفید یا زرد یا پودری روی پوست سر ایجاد می‌کند. در واقع شوره زدن سر به دلیل بروز همین درماتیت است که معمولا در نوجوانان و بزرگسالان و نوزادان شایع است.
درماتیت سبوره یا سبورئیک می‌تواند در سایر نواحی بدن نظیر قسمت بالای کمر، قفسه سینه، پیشانی، بینی، پشت گوش، ناف، ابروها، زیرسینه و نواحی چین بازو، پا و کشاله ران که فعالیت غدد چربی بیشتری دارند؛ بروز کند. در این مقاله از سیوطب قصد داریم تا علائم، علل و درمان درماتیت سبوره را بررسی کنیم.
علت درماتیت سبورئیک؛ درماتیت سبوره با چه علائمی شناخته می‌شود؟
خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر در زمان خارش از نشانه‌های مشخص درماتیت سبوره است. به این وضعیت پوستی اگزمای سبورئیک نیز گفته می‌شود. اما این بیماری علائم دیگری هم دارد که عبارتند از:
- لکه‌های قرمز پوستی
- قرمزی در چین اندام تناسلی، زیربغل و زیر سینه‌ها
- التهاب فولیکول‌های مو روی گونه و نیمه بالایی تنه
- علل بلفاریت (قرمزی و پوسته پوسته شدن لبه‌های پلک)
- پلاک‌های صورتی (پوست ضخیم) از فلس‌ها در دو طرف صورت
- تکه‌های پوسته پوسته روی سینه و خط موی به شکل گلبرگ گل یا حلقه
دلیل ابتلا به درماتیت سبورئیک؛ ابهام در تعیین دلیل
در حال حاضر علت دقیقی برای بروز بیماری سبوره مشخص نشده است. اما براساس آنچه در معاینات پزشکی استخراج شده برخی از عوامل ایجاد درماتیت سبورئیک شامل موارد زیر است:
- ترشح بیش از مالاسزیا روی پوست
- افزایش چربی پوست
- افزایش آندروژن
- واکنش التهابی
- سابقه خانوادگی
در این میان عواملی هم هستند که درماتیت سبوره را تحریک یا بدتر می‌کنند. این عوامل عبارتند از:
- پوست چرب
- آب و هوای سرد و خشک
- استفاده از لوسیون‌های قلابی
- داشتن سابقه اختلال پوستی نظیر روزاسه، پسوریازیس و آکنه
درمان درماتیت سبوره؛ داروهای ضدقارچ و شامپوهای ضدشوره
نوع درمان بستگی به شدت و ناحیه‌ای از بدن که گرفتار بیماری شده بستگی دارد. کاهش علائم قابل مشاهده، خارش و قرمزی بیشترین خواسته شاکیان از این عارضه است. متخصصان پوست برای درمان موارد خفیف کرم ضد قارچ موضعی یا شامپوی دارویی مانند شامپوهای ضد قارچ تجویز یا مصرف محصولات ضد شوره سر را توصیه می‌کنند.
برخی از درمان‌های موضعی رایج شامل کرم‌هایی با سیکلوپیروکس 1 درصد یا کتوکونازول 2 درصد است. از آنجایی که هم سیکلوپیروکس و هم کتوکونازول می‌توانند پوست را خشک کنند، استفاده از مرطوب‌کننده ملایم بعد از استفاده از کرم با هر یک از مواد ضروری است.
قویترین دارو برای درمان درماتیت سبورئیک
درمان قطعی درماتیت سبوره به عنوان یک بیماری پوستی یک ضرورت است. هر چند همانطور که گفته شد در مواقعی که بیماری در وضعیت وخیمی‌قرار ندارد می‌تواند با درمان‌های ساده‌ای برطرف شود. برخی همیشه به دنبال قویترین دارو برای درمان درماتیت سبورئیک هستند. معمولا پزشکان برای درمان درماتیت سبوره پوست سر یا سایر نواحی بدن که دچار آسیب شده‌اند، کورتیکواستروئید قوی تجویز می‌کنند. کورتیکواستروئیدهای قوی عبارتند از:
- هیدروکورتیزون
- فلووسینولون (Capex، Synalar)
- کلوبتازول (Clobex، Temovate)
- دسوناید (Desowen، Desonate)
درمان به نوع و شدت بیماری بستگی دارد و صرفا دریاف داروهای قوی برای همه گروه‌های بیماری مناسب نیست چرامه می‌تواند آسیب‌زا باشد.
درمان گیاهی درماتیت سبورئیک؛ ماده‌های درمانی طبیعی
یکی از روش‌های درمانی که در بین بیماران محبوب شده استفاده از گیاهان دارویی برای رفع بیماری است. گیاهان و مواد غذایی طبیعی و دارویی زیادی هستند که می‌توانند به کاهش شدت درماتیت سبوره کمک کند که بخشی از آنها عبارتند از:
- سرکه سیب
- عسل و آب
- روغن نارگیل
- جوش شیرین
- روغن درخت چای
- شاه بلوط هندی
- کمپرس سرد
- آلوئه ورا
- زردچوبه
- بابونه
- سیر
کرم درمان درماتیت سبورئیک؛ موثر در کاهش علائم
شرکت‌های زیبای و دارویی فعال در زمینه پوست؛ کرم‌های مختلفی را برای درمان التهاب درماتیت سبوره تولید کرده‌اند.استفاده از بهترین کرم برای درماتیت برای بیمارانی که با آن درگیر هستند مهم است. بدین دلیل که این افراد در معرض اگزمای پوستی، التهاب و پوسته ریزی قرار دارند. این پوسته ریزی و ادامه بیماری می‌تواند به سر و صورت و قسمت‌های مختلف بدن تسری پیدا کند.
یکی از تاکیدات پزشکان متخصص پوست و مو افراید که درپیر این بیماری بویژه اگزما هستند بهتر است از کرم‌های مخصوص درمان درماتیت استفاده کنند تا از شدت گرفتن بیماری پیشگری کرده باشند.
یادداشت پایانی
درماتیت سبورئیک بیماری نگران‌کننده‌ای نیست. این عارضه علائم زیادی دارد و گاه می‌تواند تحریک‌کننده باشد، اما گزینه‌های درمانی زیادی هم دارد. با دیدن هر یک از نشانه‌های بیماری می‌توانید درمان را آغاز کنید. از درمان خانگی و گیاهی استفاده و اگر درمان‌های خانگی جواب نداد حتما به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه و درمان را تا پایان دنبال کنید.
شاید نکته مهم درباره این بیماری شیوع بیشتر آن در بین مردان است. این بیماری به شکل بثورات قرمز روی پوست ظاهر می شود و می تواند با شدت گرفتن آزادهنده شود. هرچند عوامل مشخصی برای بروزای بیماری وجود ندارد اما مشکلات پوستی زمینه‌ای یا عوامل محیطی نظیر ژنتیک و استرس هم در بروز درماتیت سبوره موثر است.
سوالات متداول
آیا درماتیت سبورئیک باعث ریزش مو می‌شود؟
خیر، درماتیت سبورئیک باعث ریزش مو نمی‌شود.
آیا غذاها باعث تحریک یا کاهش درماتیت سبوره می‌شوند؟
اگرچه تئوری‌هایی وجود دارد، اما کارشناسان هنوز متوجه نشده‌اند که غذا باعث ایجاد یا کاهش درماتیت سبورئیک می‌شود یا نه.
آیا آب و هوا در وضعیت درماتیت سبورئیک تاثیر دارد؟
هوای خشک در ماه‌های زمستان باعث بدتر شدن درماتیت سبورئیک می‌شود.
آیا درماتیت سبورئیک واگیردار است؟
خیر. هیچ موردی از واگیردار بودن این بیماری گزارش نشده است.