درمان گرفتگی کمر؛ بهترین‌های 2023، از پلاتینر تا داروهای شل‌کننده

درمان گرفتگی کمر در صورتی که ریشه عصبی یا اسکلتی نداشته باشد به روش خانگی امکان‌پذیر است. گرفتگی کمر نوعی انقباضات غیر ارادی است که به صورت ناگهانی و برخلاف میل فرد منتهی به سفتی و گره‌خوردگی بافت‌های ماهیچه‌ای خواهد شد. عواملی مانند عدم سلامت روان، استفاده بیش از حد، رژیم غذایی نامناسب و ضربه از جمله عاملی است که موجب گرفتگی کمر می‌شود.

روش‌های خانگی مانند کمپرس سرد و گرم می‌تواند به درمان گرفتگی کمر کمک زیادی کند، اما این تسکین موقت، و برای درمان کامل باید روش‌های ترکیبی را پیش گرفت. شل‌کننده‌های عضلانی، ماساژ، تمرینات کششی و ورزش مداوم از دیگر مواردی هستند که در درمان گرفتگی کمر نقش موثری دارند. گاهی اوقات اسپاسم و گرفتگی کمر می‌تواند نشانه‌ای از یک اختلال جدی باشد و برای کنترل آن نیاز به مراجعه به پزشک حس می‌شود.

در این مقاله از مجله سلامت سیوطب به درمان گرفتگی کمر می‌پردازیم تا راه‌های مقابله با این عارضه ناخوشایند برای بیماران روشن باشد.

علت گرفتگی کمر چیست؟

دلایل مختلفی برای اسپاسم و گرفتگی کمر وجود دارد که شدت درد را به گونه‌ای متفاوت در نقاط مختلف بدن ایجاد می‌کند. از جمله عواملی که موجب گرفتگی کمر می‌شود باید به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده بیش از حد از کمر: اگر بیش از حد می‌نشینید، وضعیت بدنی نامناسبی دارید، ورزش نمی‌کنید یا به ندرت از عضلات کمر یا شکم خود استفاده می‌کنید، این عضلات ممکن است ضعیف و اسپاسم شوند. استفاده بیش از حد از عضلات در ورزشکاران و کسانی که کارهای سنگین انجام می‌دهند، گرفتگی کمر دور از ذهن نیست. چنین فعالیت‌هایی باعث کشیدگی عضله، پارگی یا التهاب خواهد شد. این وضعیت درمان گرفتگی کمر را ضروری می‌سازد.
• رژیم غذایی: گرفتگی کمر می‌تواند ناشی از کمبود آب، پتاسیم و یا کلسیم در رژیم غذایی باشد.
• سلامت روان و مسائل عاطفی: اضطراب و استرس عضلات را منقبض و منتهی به گرفتگی کمر خواهد شد.
• ضربه: امکان دارد در اثر سقوط یا تصادف به کمر آسیب برسد و کمر در دوره‌های مختلف دچار گرفتگی گردد.

گاهی اوقات، اسپاسم پشت امکان دارد به ‌این معنی باشد که فرد یک بیماری جدی دارد، از جمله این بیماری‌ها باید به موارد زیر اشاره کرد:

• آبسه اپیدورال
• سنگ کیسه صفرا
• سندرم شخص سفت
• اسپوندیلیت آنکیلوزان
• سنگ کلیه
• عفونت کلیه
• تومور

اگر هر یک از اختلالات زیر را داشته باشید، احتمال بیشتری وجود دارد که دردی را تجربه کنید که شبیه اسپاسم یا گرفتگی کمر است. اما در واقع این نشانه‌ها از علائم اسپاسم کمر نیستند بلکه نشانه‌ای از بیماری‌های دیگر هستند که عبارتند از:

• آرتریت ستون فقرات
• فتق دیسک
• تنگی کانال نخاعی
• انحنای ستون فقرات: اسکولیوز یا لوردوز
• اسپوندیلولیز یا اسپوندیلولیستزیس

آیا اسپاسم کمر باعث درد قفسه سینه می‌شود؟

اگر گرفتگی کمر در فردی به درد قفسه سینه منجر گردد، باید حتما به اورژانس مراجعه کند. درد در ناحیه کمر گاهی اوقات می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند، اما معمولا به باسن یا پاها می‌رسد.

علائم گرفتگی کمر چیست؟

گرفتگی پشت و کمر امکان دارد خفیف مانند یک درد یا انقباض مبهم باشد، یا می‌تواند آنقدر تیز و دردناک شود که ناتوان کننده باشد. به همین دلیل اگر فردی در این وضعیت قرار گیرد باید سراغ درمان گرفتگی کمر رود.

اگر غیر از گرفتگی کمر، هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، باید فورا به دنبال پزشک بود:

• از دست دادن کنترل مثانه یا روده
• ضعف عضلانی در بازوها یا پاها
• احساس‌های عجیب، بی حسی یا ضعف در یک طرف بدن
• از دست دادن تعادل و هماهنگی
• از دست دادن حس در اندام

گرفتگی کمر چند روز طول میکشد؟

اگر میزان استفاده از عضلات کمتر بیش از حد باشد ممکن است فرد برای چند روز دچار گرفتگی و اسپاسم شود. اگر فشار عضلانی وجود داشته باشد چندین هفته درگیری با گرفتگی کمر قطعی است.

راه‌های درمان گرفتگی کمر؛ بهترین درمان رگ به رگ شدن کمر

ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی برای کسانی که با گرفتگی کمر سروکار دارند، در قدم اول استراحت در بستر را تجویز می‌کردند. اما در روش‌های جدید درمانی چنین عدم فعالیتی دیگر توصیه نمی‌شود. دستورالعمل‌های جدید ارائه شده در زیر گزینه‌های بهتری برای درمان گرفتگی کمر محسوب می‌شوند:  

• کمربند پلاتینر: این کمربند برقی که مجهز به تکنولوژی UIC است با ایجاد گرما در عمق بافت‌های دچار اسپاسم به درمان گرفتگی کمر کمک‌های زیادی می‌کند. UIC نام اختصاری سه فناوری پیشرفته در حوزه درمان به نام‌های اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس است. افزایش گردش خون، ایجاد گرما، خون‌رسانی بیشتر و انتقال مواد مغذی به عضلات گرفته شده از مزایای کمربند پلاتینر است. به صورت کلی باید گفت که پلاتینر کارایی همچون فیزیوتراپی دارد ولی هزینه آن بسیار پایین‌تر از روش‌های دیگر درمان گرفتگی کمر است.
• کمپرس یخ و گرما: یکی از راه‌های درمان گرفتگی عضلات کمر در خانه استفاده از یخ یا گرما روی محل اسپاسم کمر است. کیسه یخ یا پد حرارتی را در یک حوله یا روبالشی بپیچید و به مدت 20 تا 30 دقیقه روی پوست خود قرار دهید. سپس بعد از 20 تا 30 دقیقه دوباره استفاده کنید.

برای گرفتگی کمر چه بخوریم؟

• داروهای مسکن بدون نسخه: داروهای مسکن بدون نسخه، از جمله استامینوفن، ناپروکسن یا ایبوپروفن.
• شل کننده‌های عضلانی: گاهی پزشک شل‌کننده عضلانی مانند سیکلوبنزاپرین، متاکسالون یا متوکاربامول را توصیه می‌کند. این داروها را در شب (یا زمانی که با ماشین یا ماشین آلات سنگین کار نمی‌کنید) و زمان استراحت مصرف کنید. همچنین این نکته را مد نظر داشته باشید که فقط برای 72 ساعت یا کمتر باید از این دارو استفاده کرد.
• فیزیوتراپی: اگر وضعیت اسپاسم عضلات شدید و دردناک باشد امکان دارد پزشک برای درمان گرفتگی کمر فیزیوتراپی را تجویز کند. جایی که می‌توان تکنیک‌های آرام سازی و کشش عضلات پشت و کمر را یاد بگیرید.

آیا داروهای تجویز شده برای درمان گرفتگی کمر سمت چپ عوارض جانبی دارد؟

مانند همه داروهایی که عوارض دارند این داروها نیز تبعاتی به همراه دارند. عوارض جانبی شل کننده‌های عضلانی عبارتند از:

• گیجی
• خواب آلودگی

اگر درمان گرفتگی کمر انجام نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

اسپاسم و گرفتگی کمر اغلب خود به خود از بین می‌رود و خطراتی به دنبال ندارد. البته باید به علت گرفتگی کمر نیز دقت کرد چون امکان دارد گرفتگی ناشی از آسیب‌دیدگی باشد. در این شرایط بهتر است که با پزشک در مورد درمان گرفتگی کمر مشورت کنید تا بهترین برنامه درمانی را برای وضعیت پیش آمده پیشنهاد دهد.

چگونه از اسپاسم کمر جلوگیری کنم؟

اسپاسم و گرفتگی کمر به صورت قطعی قابل پیشگیری نیست. اما می‌توان با انجام یکسری خودمراقبتی مداوم از ابتلا به آن خودداری کرد. از جمله این موارد:

• ورزش کردن
• نشستن با حالت خوب
• مدیریت استرس.
• پس از 30 دقیقه نشستن از جای خود بلند شوید و حرکات کششی انجام دهید.

چه زمانی می‌توان به فعالیت‌های عادی بازگشت؟

معمولا بعد از چند روز بهبود پیدا می‌کنید، اما گاهی امکان دارد که هفته‌ها طول بکشد. با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد برنامه بهبودی صحبت کنید.

آیا گرفتگی کمر عوارضی به همراه دارد؟

اگرچه اسپاسم و گرفتگی کمر باعث علائم زیر نمی‌شود، اما گاهی اوقات به طور همزمان اتفاق می‌افتد.

• كمر درد و درد در ستون فقرات
• درد شانه و بازو
• سردرد
• درد لگن و باسن
• سیاتیک
• سفتی، سختی گردن
• ضعف پا
• بی حسی و مور مور

چه زمانی برای اسپاسم عضلانی کمر باید به اورژانس مراجعه کرد؟

گرفتگی کمر گاهی اوقات نشانه یک بیماری جدی است. در صورت بروز علائم زیر همراه با گرفتگی و اسپاسم کمر حتما به پزشک مراجعه کنید:

• از دست دادن کنترل مثانه یا روده
• ضعف عضلانی در بازوها یا پاها
• احساس‌های عجیب و غریب یا بی حسی یا ضعف در یک طرف بدن
• از دست دادن تعادل و هماهنگی
• از دست دادن حس در اندام

نگاهی کلی به درمان گرفتگی کمر

گرفتگی کمر زمانی است که عضلات به طور ناگهانی و برخلاف میل انجام می‌شود. ماهیچه‌های قسمت فوقانی، میانی و پایین کمر به سه نوع تقسیم می‌شوند: ماهیچه‌های عمیق، عضلات سطحی و عضلات میانی. گرفتگی کمر شایع‌تر از سایر عضات بدن است، اما هر عضله‌ای امکان انقباض و گرفتگی دارد.

به یاد داشته باشید که فعال ماندن حتی زمانی که درد دارید بسیار مهم است (تا زمانی که‌ درد ناشی از استفاده بیش از حد از عضلات نباشد). هر 30 دقیقه یک‌بار بلند شوید و حرکات کششی انجام دهید. هفته‌ای سه بار ورزش کنید تا احتمال ابتلا به گرفتگی کمر را به حداقل برسانید. برای تسکین درد و درمان گرفتگی کمر از داروهای بدون نسخه و شل‌کننده‌های عضلانی استفاده کنید.

به خاطر داشته باشید که اسپاسم کمر گاهی اوقات می‌تواند نشانه یک اختلال جدی باشد. به علائم دیگری که ممکن است همزمان با گرفتگی کمر رخ دهد توجه کنید. اگر در یک طرف بدن گزگز، بی‌حسی، ضعف داشتید یا توانایی کنترل روده یا مثانه را از دست دادید سریعا به بخش اورژانس مراجعه کنید.

سوالات متداول