انگشت ماشه ای عارضه‌ای شایع بین زنان و هنرمندان صنایع دستی

انگشت ماشه ای عارضه‌ای شایع در بین افرادی است که فعالیت‌های دستی طولانی‌مدت یا تکراری انجام می‌دهند. در این عارضه تاندونی که انگشت را کنترل می‌کند، به راحتی روی غلاف اطراف خود سر نمی‌خورد. در این حالت در حین انجام فعالیت، انگشت خمیده می‌شود یا بسته می‌ماند.

این نوع عارضه‌ها که محدودیت حرکتی ایجاد می‌کنند و فعالیت‌های روزمره یا شغلی افراد را سخت می‌کنند به درمان سریع و فوری نیاز دارند. ما در این مطلب از مجله سلامت سیوطب به بررسی علل، علائم و روش‌های درمان انگشت ماشه ای خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

انگشت ماشه ای چه نوع عارضه‌ای است؟

انگشت ماشه‌ای (Trigger finger) عارضه‌ای است که در آن انگشت در حالت خمیده گیر می‌کند. احتمال دارد که این حالت ناگهان یا در اثر یک ضربه ایجاد شود. باید بدانید که انگشتانی که بیشتر تحت تاثیر این عارضه قرار می‌گیرند انگشت حلقه و شست هستند. اما این عارضه انگشتان دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهند.

انگشت ماشه ای زمانی اتفاق می‌افتد که تاندونی که آن انگشت را کنترل می‌کند، به آرامی در غلاف اطراف آن سر نمی‌خورد. همچنین در مواردی تریگر فینگر در اثر تورم غلاف تاندون یا یک توده کوچک روی تاندون‌ها ایجاد می‌شود.

علت انگشت ماشه ای چیست؟

تاندون‌ها طناب‌های محکمی هستند که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند. هر تاندون توسط یک غلاف محافظ احاطه شده‌است. انگشت ماشه ای زمانی اتفاق می‌افتد که غلاف تاندون انگشت آسیب‌دیده تحریک و متورم شود و در این حالت تاندون از طریق غلاف سخت‌تر سر می‌خورد.

پزشکان در اغلب موارد هیچ توضیحی برای اینکه چرا تاندون‌ها تحریک یا متورم می‌شوند ندارند. تحریک مداوم به سمت عقب و جلو باعث ایجاد توده کوچکی از بافت روی تاندون می‌شود که به آن توده ندول (nodule) می‌گویند. ندول‌ها لغزش صاف تاندون را سخت‌تر می‌کنند.

عوامل خطر در ابتلا به انگشت ماشه ای چیست؟

عواملی که افراد را در معرض خطر ابتلا به تریگر فینگر قرار می‌دهند عبارتند از:

• انجام کارهایی که در آن فرد باید به صورت مکرر یک کار تکراری را برای مدت طولانی انجام دهد. مانند افرادی که تایپ می‌کنند یا هنرمندان صنایع دستی مانند قالی بافی یا بافتنی‌های دیگر.
• ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا آرتریت روماتوئید افراد را بیشتر در معرض خطر قرار می‌دهد.
• زنان بیشتر از مردان دچار انگشت ماشه‌ای می‌شوند.
• گاهی افرادی که جراحی سندروم تونل کارپال را انجام می‌دهند، در 6 ماه اول پس از عمل دچار این عارضه خواهند شد.

پس می‌توان گفت که شغل، سرگرمی و حتی جنسیت افراد در ابتلا به عارضه‌هایی مانند انگشت ماشه‌ای موثر هستند.

علائم Trigger finger چیست؟

علائم ناشی از این عارضه از خفیف تا شدید پیشرفت می‌کند. این علائم عبارتند از:

• سفتی انگشت، به ویژه در هنگام صبح
• احساس ترکیدن یا کلیک هنگام حرکت انگشت
• حساسیت یا برآمدگی در کف دست در پایه انگشت آسیب‌دیده
• گرفتن یا قفل شدن انگشت در حالت خمیده
• قفل شدن انگشت در حالت خمیده

توجه داشته باشید که انگشت ماشه‌ای ممکن است در هر انگشتی از جمله شست ایجاد شود. گاهی این عارضه بیش از یک انگشت را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا هر دو دست را درگیر می‌کند.

عوارض درمان نکردن انگشت ماشه ای چقدر خطرناک است؟

افرادی که به عارضه انگشت یا انگشتان ماشه ای مبتلا هستند نمی‌توانند کارهای روزمره یا تخصصی خود را انجام دهند. به عنوان مثال بیمار نمی‌تواند تایپ کند، دکمه پیراهن خود را باز و بسته کند یا حتی کلید را در قفل قرار دهد. در مواردی این آسیب به قدری شدید است که بیمار توانایی گرفتن فرمان ماشین یا ابزارآلات را از دست خواهد داد.

درمان انگشت ماشه ای با راهکارهای درمانی مختلفی از ساده تا تخصصی

بسته به شدت آسیب و مدت زمان درگیری بیمار با آن درمان‌ها متفاوت خواهند بود. در ادامه با تعدادی از روش‌های درمانی رایج برای انگشتان ماشه‌ای آشنا خواهیم شد.

1. درمان خانگی انگشت ماشه ای برای کاهش درد و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر

در مواردی که این عارضه خیلی سریع تشخیص‌‎داده شود، پزشک از بیمار می‌خواهد که یکسری از فعالیت‌های خاص را انجام دهد و از برخی از فعالیت‌ها اجتناب کند. از این فعالیت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استراحت دادن به انگشت آسیب‌دیده: بیمار باید فعالیت‌های تکراری یا طولانی‌‎مدت خود را با دست آسیب‌دیده به حداقل برساند.
• بستن دست و انگشت با بانداژ یا آتل مخصوص: استفاده از آتل یا بانداژ به استراحت دادن به تاندون کمک می‌کند.
• انجام تمرینات کششی: ورزش‌های ملایم کششی و تقویتی باعث حفظ تحرک انگشت و بهبود وضعیت عضلات اطراف تاندون آسیب‌دیده می‌شوند.

با این اقدامات ساده درد بیمار به میزان قابل توجهی کاهش یافته و از پیشرفت بیماری جلوگیری خواهد شد.

2. مصرف داروهای مسکن و ضد التهابی برای رفع درد و التهابات

مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم برای رفع التهابات ناشی از آسیب مناسب است. این نوع داروها به صورت قرص، پماد و چسب موجود هستند و بیمار می‌تواند از آن‌ها برای تسکین درد و التهابات خود استفاده کند. این روش درمانی در مواردی که آسیب خفیف باشد موثر هستند.

3. تزریق استروئید به محل آسیب برای تسکین درد

احتمال دارد که تزریق یک استروئید در نزدیکی یا داخل غلاف تاندون التهاب را کاهش دهد و به تاندون اجازه دهد تا دوباره آزادانه سر بخورد. این نوع تزریق‌ها در این ناحیه برای بیش از یک سال موثر است اما در مواردی افراد به بیش از یک تزریق در سال نیاز دارند.

4. توانبخشی انگشت ماشه ای با فیزیوتراپی

توانبخشی و فیزیوتراپی یک درمان موثر برای عارضه‌های ایجادشده در مفاصل، تاندون‌ها و اعصاب است. باید گفت که تنوع روش‌های فیزیوتراپی بالاست و برای هر عارضه‌ای چندین راهکار درمانی وجود دارند. به عنوان مثال برای تریگر فینگر از تمرینات اصلاحی، تقویتی و درمان از طریق جریان الکتریکی استفاده می‌شود.

5. انجام تمرینات ورزشی برای تریگر فینگر

علائم و درد ناشی از تریر فینگر به مرور زمان بدتر می‌شود. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند که بیماران در طول درمان خود از تمرینات ورزشی برای تسریع روند بهبودی خود استفاده کنند. در ادامه چند نمونه از ورزش‌های مناسب برای انگشت ماشه ای را معرفی خواهیم کرد.

• ایجاد کشش انگشت

برای انجام این تمرین کف دست آسیب‌دیده خود را روی سطح صافی قرار دهید. سپس انگشت آسیب‌دیده را به سمت خود یا بالا به آرامی بلند کنید. برای کشش در انگشت از دست دیگر استفاده کنید و آن را بلند کنید. این کشش را تا جایی که راحت هستید و درد ندارید ادامه دهید و برای 2 تا 3 ثانیه نگه دارید. این تمرین را در 3 ست 8 یا 10 تایی تکرار کنید.

• تمرین باز کردن انگشتان دست

برای انجام این تمرین به یک نوار پلاستیکی نیاز دارید. برای شروع نوک انگشتان دست خود را روی یکدیگر قرار دهید و یک نوار پلاستیکی را دور انگشتان قرار دهید. سپس انگشتان خود را از یکدیگر دور کنید تا زمانی که نوار پلاستیکی کشیده شود. این حرکت را ادامه دهید تا احساس آرامشی در انگشت آسیب‌دیده شما ایجاد شود. سپس به حالت اولیه برگردید و این تمرین را در 3 ست 8 تا 10 تایی تکرار کنید.

6. درمان انگشتان ماشه ای با جراحی

درصورتی‌که علائم بیمار شدید، محدودیت حرکت انگشت زیاد و درمان‌های محافظه‌کارانه کمکی نکنند، جراحی توصیه می‌شود. جراحی برای درمان انگشت ماشه ای به دو صورت انجام می‌شود که عبارتند از:

• انتشار از راه پوست: در این روش پزشک کف دست بیمار را بی حس می‌کند و یک سوزن را در ناحیه اطراف تاندون آسیب‌دیده وارد می‌کند. سپس سوزن و انگشت بیمار را حرکت می‌دهد تا تاندون شل شود و به نرمی کار کند. این روش معمولا در مطلب پزشک انجام می‌شود و حین انجام آن پزشک از سونوگرافی برای فرستادن دقیق سوزن به تاندون استفاده می‌کند.
• تنولیز (Tenolysis) یا جراحی رها کردن انگشت ماشه‌ای: در این روش پزشک یک برش کوچک در پایه انگشت آسیب‌دیده ایجاد و غلاف اطراف تاندون را باز می‌کنند. این نوع جراحی در اتاق عمل صورت می‌گیرد و حین جراحی بیمار بیهوش است.

زمان نقاهت بعد از جراحی تنولیز چند هفته است. با این حال این مدت زمان به سن بیمار، سلامت عمومی و مدت زمان وجود علائم آسیب بستگی دارد.

بهبودی بعد از جراحی روی انگشت ماشه ای

دوره بهبودی بعد از جراحی به شرایط بیمار و میزان رعایت اقدامات لازم بعد از عمل بستگی دارد. به عنوان مثال اگر لازم باشد که بیمار برای 6 هفته آتل استفاده کند، باید این اقدام را انجام دهد. در صورت استفاده کمتر از مدت مشخص‌شده فشار، ضربه یا حرکت ناگهانی در انگشت باعث آسیب به تاندون، باز شدن بخیه‌ها یا افزایش تورم در این ناحیه می‌شود.

همچنین تسریع روند بهبودی بعد از جراحی به مصرف منظم داروها و انجام تمرینات توانبخشی یا فیزیوتراپی بستگی خواهد داشت.

عوارض جراحی انگشت ماشه ای چقدر خطرناک است؟

همه می‌دانیم که هر عمل جراحی خطراتی به همراه دارد که این عوارض را برای کاهش درد و رفع علائم قبول می‌کنیم. از عوارض ناشی از جرای برای درمان انگشت یا انگشتان ماشه‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت در محل جراحی
• سفتی یا درد انگشت
• زخم و حساسیت
• آسیب عصبی
• قرار گرفتن تاندون در موقعیت نامناسب
• درد و تورم در دست (این عارضه طی چند ماه از بین می‌رود)

از این عوارض با انتخاب پزشک و جراح متخصص، انجام درمان‌های غیرتهاجمی برای بهبود وضعیت تاندون و رعایت مراقبت‌های بعد از جراحی پیشگیری کنید.

جمع‌بندی انتهایی

در این مطلب از مجله سلامت سیوطب به بررسی عارضه‌ای به نام انگشت ماشه ای پرداختیم. این عارضه یکی از شایع‌ترین مشکلات بافتی در بین زنان بالای 50 سال و افرادی است که در شغل یا فعالیت‌های روزمره خود از انگشت‌های خود زیاد استفاده می‌کنند. ما در این مقاله علت، عوامل خطر، علائم و روش‌های رایج درمان انگشت ماشه ای را معرفی کردیم. در صورتی که شما هم در مورد این عارضه اطلاعاتی دارید با ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول در مورد انگشت ماشه ای