خواص تخم گشنیز و تاثیر آن بر دیابت، مغز، قلب و دستگاه گوارش
گشنیز از دیرباز گیاه محبوب و پرفایدهای بوده و خواص تخم گشنیز طیف گستردهای فواید از سلامتی پوست و مو تا کمک به هضم بهتر غذا و درمان دیابت را شامل میشود. دانه این گیاه در ابتدا تقریبا بد بو است اما بعد از خشک شدن بوی خوشی پیدا میکند. در این مقاله میخواهیم برای شما از خواص تخم گشنیز بگوییم.
ترکیبات | مقدار در صد گرم |
کالری | 23 |
کربوهیدرات | 3.67 گرم |
پروتئین | 2.13 گرم |
چربی | 0.52 گرم |
آب | 92.21 میلی گرم |
فیبر | 2.80 میلی گرم |
قند | 0.87 |
آشنایی با خواص تخم گشنیز
گشنیز گیاهی با مزاج گرم و خشک است که علاوه بر کاربردهای فراوان در غذاها به دلیل طعم و بوی خوشش، ارزش غذایی بالایی نیز دارد و به همین دلیل از دیرباز در قارههای مختلف جهان محبوب بوده است. تخم گشنیز غنی از کالری، فیبر، پروتئین و کلسترول است. همانطور که گفتیم خواص تخم گشنیز گسترده است و از کمک به سلامت پوست و مو تا یاری رساندن به درمان دیابت و تقویت سیستم عصبی را شامل میشود.
دقت کنید که اشخاصی که به دیابت و فشار خون بالا مبتلا هستند، نباید در استفاده از این محصول افراط کنند، زیرا امکان دارد سبب کاهش قند و فشار خون شود. گشنیز تازه به دلیل بوی مطبوعش در غذاها استفاده میشود اما تخم آن را نیز میتوان تفت داد و پس از پودرکردن، در غذاها استفاده کرد. هرچند گشنیز از دیرباز به دلیل خاصیتهای درمانی، بوی مطبوع و طعم خوب در غذا، در همه قارهها محبوب بوده، اما آسیاییها از جمله ایرانیها، وابستگی بیشتری به آن دارند.
بیشتر بخوانید: خواص زعفران، طلایی که از زمین میروید
ترکیبات گشنیز
هیچ چیز نمیتواند مانند یک ادویه مناسب یک غذای دلپذیر را خوشمزه کند و فرهنگهای سراسر جهان اتفاق نظر دارند که یکی از این مواد، گشنیز است. خواص تخم گشنیز باعث میشود که در همه چیز از شیرینی گرفته تا ادویه کاری استفاده شود و برگهای آن نیز به همان اندازه محبوب هستند. در جدول زیر ترکیبات این گیاه را میخوانید:
ترکیبات | مقدار در صد گرم |
کالری | 23 |
کربوهیدرات | 3.67 گرم |
پروتئین | 2.13 گرم |
چربی | 0.52 گرم |
آب | 92.21 میلی گرم |
فیبر | 2.80 میلی گرم |
قند | 0.87 |
10- خواص تخم گشنیز
گشنیز گیاهی است که معمولاً برای طعم دادن به غذاها در سراسر جهان استفاده میشود. گشنیز با نام علمی Coriandrum sativum شناخته میشود و جزو دسته گیاهانی نظیر جعفری، هویج و کرفس است. در ایالات متحده، دانههای گشنیز را با نام Coriandrum sativum میشناسند و برگهای آن را گشنیز مینامند. در سایر نقاط جهان تخم این گیاه را با همان نام تخم گشنیز میشناسند. این گیاه به جعفری چینی نیز معروف است.
در آسیا به ویژه در هند و خاورمیانه بیشتر از گشنیز استفاده میکنند. برگ گشنیز اغلب به صورت کامل استفاده میشود در حالی که دانهها به صورت خشک یا آسیاب شده استفاده میشوند. ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانهای موجود در گشنیز مزایای قابل توجهی برای سلامتی بدن به همراه دارند. برگ و دانههای گشنیز مملو از ویتامین K است که نقش مهمی در لخته شدن خون برای اشخاصی که مشکل انعقاد خون دارند ایفا میکند.
ویتامین K همچنین به ترمیم استخوانها کمک کرده و از بروز مشکلاتی مانند پوکی استخوان جلوگیری میکند. علاوه بر این، شواهد نشان میدهد که ویتامین K به کاهش خطر بیماریهای قلبی نیز کمک میکند، پس یکی از خواص تخم گشنیز کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی است. در اینجا 8 فایده چشمگیر گشنیز برای سلامتی آورده شده است:
بیشتر بخوانید: خواص گل گاوزبان + نکاتی مهم در مورد مصرف این گیاه بینظیر
1- خواص تخم گشنیز برای دیابت
قند خون بالا یک عامل خطر برای دیابت نوع 2 است. دانه گشنیز، عصاره و روغنهای آن ممکن است به کاهش قند خون کمک کنند. در حقیقت، افرادی که قند خون پایینی دارند یا داروهای دیابت مصرف میکنند باید در مصرف گشنیز احتیاط کنند، زیرا در کاهش قند خون بسیار موثر است. مطالعات روی حیوانات نشان میدهد که دانههای گشنیز با افزایش فعالیت آنزیمی که به حذف قند از خون کمک میکند، قند خون را کاهش میدهند.
یک مطالعه روی موشهای مبتلا به چاقی و قند خون بالا نشان داد که یک واحد (9.1 میلی گرم در هر پوند وزن بدن یا 20 میلی گرم در کیلوگرم) عصاره تخم گشنیز، قند خون را در چند ساعت کاهش میدهد. این اثر مشابه اثرات داروی قند خون گلی بن کلامید است.
یک مطالعه مشابه نشان داد که دوز یکسان عصاره تخم گشنیز در حیوانات، قند خون را کاهش داده و ترشح انسولین را در موشهای مبتلا به دیابت کاهش میدهد.
2- سرشار از آنتیاکسیدانهای تقویتکننده سیستم ایمنی بدن
گشنیز چندین آنتیاکسیدان دارد که از آسیب سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد جلوگیری میکنند. ثابت شده است که آنتیاکسیدانهای تخم گشنیز با التهاب در بدن انسان مبارزه میکنند. ترکیبات تخم گشنیز شامل ترپینن، کوئرستین و توکوفرولها هستند که بر اساس مطالعات ممکن است دارای اثرات ضد سرطانی، تقویتکننده سیستم ایمنی و محافظتکننده عصبی باشند.
یک مطالعه نشان داد که آنتیاکسیدانهای موجود در عصاره تخم گشنیز التهاب را کاهش داده و رشد سلولهای سرطانی ریه، پروستات، سینه و روده را کند میکنند.
بیشتر بخوانید: 18 مواد غذایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن + معرفی دارو و ویتامین
3- ممکن است برای سلامت قلب مفید باشد
برخی از مطالعات روی حیوانات نشان میدهد که گشنیز ممکن است عوامل خطرساز بیماریهای قلبی مانند فشار خون بالا و سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد. به نظر می رسد عصاره گشنیز به عنوان یک ادرارآور عمل میکند و به بدن شما کمک میکند تا سدیم و آب اضافی را شستشو دهد. این امر ممکن است فشار خون شما را کاهش دهد.
برخی تحقیقات نشان میدهد که گشنیز نیز ممکن است به کاهش کلسترول کمک کند. یک مطالعه نشان داد که موشهایی که دانه های گشنیز به آنها داده شد، کاهش قابل توجهی در کلسترول LDL (بد) و افزایش کلسترول HDL (خوب) را تجربه کردند.
علاوه بر این، بسیاری از مردم متوجه میشوند که خوردن گیاهان و ادویهجات مانند گشنیز به آنها در کاهش مصرف سدیم کمک میکند که ممکن است سلامت قلب را بهبود بخشد. در جوامعی که مقدار زیادی گشنیز مصرف میکنند، در میان ادویه جات، میزان بیماریهای قلبی کمتر است. به ویژه در مقایسه با افرادی که رژیم غذایی غربی دارند، زیرا این رژیم نمک و شکر بیشتری در خود دارد.
4- ممکن است از سلامت مغز محافظت کند
بسیاری از بیماریهای مغزی از جمله پارکینسون، آلزایمر و مالتیپل اسکلروزیس با التهاب همراه هستند. ویژگیهای خوراکی و خواص درمانی ضدالتهابی گشنیز ممکن است از بدن شما مقابل این بیماریها محافظت کند. یک مطالعه روی موشها نشان داد که عصاره گشنیز مقابل صدمات سلولهای عصبی به دنبال تشنج ناشی از دارو -احتمالا به دلیل خواص آنتیاکسیدانی- محافظت میکند.
یک مطالعه روی موشها نشان داد که برگ گشنیز باعث بهبود حافظه میشود و این گیاه ممکن است برای بیماری آلزایمر کاربرد داشته باشد. گشنیز همچنین می تواند به کنترل اضطراب کمک کند. مطالعات روی حیوانات نشان میدهد که عصاره گشنیز تقریباً به اندازه دیازپام که داروی رایج کاهش اضطراب است، در کاهش علائم استرس موثر است. به خاطر داشته باشید که هنوز تحقیقات انسانی مورد نیاز است.
بیشتر بخوانید: خواص سرکه سیب و راههای بهره بردن از این خواص
5- ممکن است هضم و سلامت روده را تقویت کند
روغن استخراج شده از دانههای گشنیز ممکن است هضم سالم را تسریع کرده و ترویج دهد. یک مطالعه 8 هفتهای روی 32 فرد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نشان داد که 30 قطره داروی گیاهی حاوی گشنیز که سه بار در روز مصرف میشود، در مقایسه با گروه دارونما، درد شکم، نفخ و ناراحتی را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
عصاره گشنیز به عنوان محرک اشتها در طب سنتی ایران استفاده میشود. یک مطالعه روی موشها نشان داد که تخم گشنیز، اشتها را در مقایسه با موشهای گروه کنترل افزایش میدهد.
6- ممکن است با عفونتها مبارزه کند
گشنیز حاوی ترکیبات ضدمیکروبی است که ممکن است به مبارزه با برخی عفونتها و بیماریهای ناشی از غذا کمک کند.
ترکیبات گشنیز ممکن است با باکتریهایی مانند سالمونلا مبارزه کند که میتواند باعث مسمومیت غذایی خطرناک شود و سالانه 1.2 میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تأثیر قرار میدهد.
علاوه بر این، یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که دانههای گشنیز از جمله ادویهجات هندی هستند که میتوانند با باکتریهای عفونت های مجاری ادراری (UTIs) مبارزه کنند.
مطالعات دیگر نشان میدهد که روغن گشنیز به دلیل توانایی آن در مبارزه با بیماریهای ناشی از غذا و عفونتهای بیمارستانی باید در فرمولاسیونهای ضدباکتری استفاده شود.
7- خواص تخم گشنیز برای پوست
گشنیز یک منبع غنی از آهن است که سطح هموگلوبین را افزایش میدهد و از کمخونی که باعث تیرگی پوست میشود، جلوگیری میکند. جویدن برگ تازه گشنیز با معده خالی نیز به درمان پوست چرب و خشک و همچنین آکنه و مشکلات مربوط به رنگدانه کمک میکند. با توجه به عناصر ضد قارچی و ضد میکروبی گشنیز، این گیاه به عنوان ضد عفونی کننده و سم زدا عمل میکند و برای درمان اگزما نیز شناخته شده است. فواید گشنیز برای پوست در ادامه ذکر شده است:
سم زدایی پوست از خواص تخم گشنیز
گشنیز سرشار از آنتیاکسیدانهای قوی مانند ویتامین C است و با رادیکالهای آزاد که به پوست آسیب میرسانند، مبارزه میکنند. گشنیز به دلیل قابلیت جذب روغن اضافی برای صورتهای چرب موثر است. گشنیز یک ضدعفونیکننده طبیعی، یک عامل ضد میکروبی و ضد قارچی، پوست را آسوده و خنک میکند. همچنین به درمان مشکلات پوستی مانند درماتیت، اگزما و آبله نیز کمک میرساند.
لایهبرداری پوست
گشنیز یک لایهبردار عالی پوست است. ریزدانههای گشنیز به عنوان یک اسکراب عمل کرده و پوست را تمیز میکنند. اسکراب در از بین بردن سلولهای مرده پوست و جوشهای سرسیاه و جوانسازی پوست شما موثر است. وجود ویتامینها و مواد معدنی حیاتی در گشنیز در بازگرداندن خاصیت ارتجاعی پوست نیز موثر است.
8- اضافه کردن آن به رژیم غذایی آسان است
تمام قسمت های گیاه گشنیز خوراکی است، اما طعم دانهها و برگهای آن بسیار متفاوت است. در حالی که دانههای گشنیز دارای طعم خاصی هستند، برگهای آن تند و شبیه مرکبات هستند؛ اگرچه برخی از افراد با خوردن آنها مزه صابون حس میکنند.
دانههای گشنیز را میتوان به غذاهای پخته شده، ترشی، سبزیجات و غذاهای پخته اضافه کرد. گرم کردن آنها عطرشان را آزاد میکند و پس از آن میتوان آنها را برای استفاده در خمیرها آسیاب کرد.
از برگ گشنیز نیز میتوان برای تزئین سوپ یا استفاده در سالادها استفاده کرد.
9- رشد مو
خواص تخم گشنیز به گونهای است که رشد مو را تسهیل میکند. ریزش مو میتواند به دلیل ضعیف شدن فولیکولهای مو، عدمتعادل هورمونی و استرس، علاوه بر رژیم غذایی نامناسب ایجاد شود. دانههای گشنیز برای جلوگیری از ریزش مو و تقویت ریشهها برای رشد موهای جدید شناخته شده هستند. آنها فولیکولهای مو را تقویت کرده و رشد بیشتری را آغاز میکنند؛ به این ترتیب مشکلات ریزش مو رفع میشود.
بیشتر بخوانید: خواص پوست سیب زمینی برای رشد مو و رفع سفیدی مو
10- خواص تخم گشنیز برای رحم
خواص تخم گشنیز به گونهای است که از بینظمیهای قاعدگی جلوگیری میکند. زنانی که از قاعدگی شدید رنج میبرند باید دانههای گشنیز را در رژیم غذایی منظم خود قرار دهند.
تخم گشنیز همچنین از بینظمی قاعدگی جلوگیری میکند.
حالا که مزایای این محصول را میدانید، مادر یا مادربزرگ خود را از ریختن دانه گشنیز در غذای خود منع نکنید!
خلاصه خواص تخم گشنیز
گشنیز ممکن است با فعال کردن آنزیمهای خاص، قند خون را کاهش دهد. در واقع، این گیاه آنقدر قدرتمند است که افراد با قند خون پایین باید با احتیاط از آن استفاده کنند. گشنیز مملو از آنتیاکسیدان است که اثرات تقویتکننده سیستم ایمنی، ضدسرطان، ضدالتهاب و محافظتکننده عصبی را نشان میدهد.
گشنیز ممکن است با کاهش فشار خون و کلسترول LDL (بد) و افزایش کلسترول HDL (خوب) از قلب شما محافظت کند. به نظر میرسد رژیم غذایی غنی از ادویهجات با کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی مرتبط است. دقت کنید که تغذیه سالم نباید مزاحم یا به گونهای باشد که به آن علاقه نداشته باشید.
آنتیاکسیدانهای موجود در گشنیز ممکن است التهاب مغز را کاهش داده، حافظه را بهبود بخشد و علائم اضطراب را کاهش دهد، اگرچه تحقیقات بیشتری برای ثابت کردن این دسته از خواص تخم گشنیز مورد نیاز است. گشنیز ممکن است علائم گوارشی ناخوشایند مانند نفخ و ناراحتی را که اغلب افراد مبتلا به IBS تجربه میکنند، کاهش دهد. همچنین ممکن است اشتها را در برخی افراد افزایش دهد.
گشنیز دارای اثرات ضد میکروبی است که ممکن است به مبارزه با بیماریهای ناشی از غذا و عوامل بیماریزا مانند سالمونلا کمک کند. گشنیز حاوی آنتیاکسیدانهایی است که ممکن است از پوست شما مقابل پیری و آسیب ناشی از آفتاب محافظت کند. همچنین ممکن است به درمان التهابات خفیف پوستی نیز کمک کند.
خواص تخم گشنیز به گونهای هستند که برای پخت و پز روزمره مفید است اما طعمهای بسیار متفاوتی را ارائه میدهند که بهترین کاربرد آنها را تعیین میکنند.