تنگی کانال مچ دست؛ راه‌هایی برای درمان و رهایی از درد

تنگی کانال مچ دست در اثر فشار بر عصب مدیان (عصب اصلی دست) ایجاد می‌شود. عصب مدیان که توانایی مشت کردن دست را بر عهده دارند، از کانال کوچکی که در مچ دست قرار دارند، می‌گذرند. سپس به دست و انگشتان می‌رسند.

آناتومی مچ دست، مشکلات سلامتی و احتمالا حرکات مکرر دست منج به تنگی کانال دست می‌شود. درمان مناسب معمولا سوزن سوزن شدن و بی حسی را از بین می‌برد. همچنین استفاده از بهترین مچ بند برای تنگی کانال دست، عملکرد مچ دست را بهبود می‌بخشد. در این مطلب از مجله پزشکی سیوطب به بررسی تنگی کانال مچ دست و راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

علائم تنگی کانال مچ دست چیست؟

کانال کارپال یک گذرگاه باریک است که توسط استخوان‌ها و رباط‌هایی در سمت کف دست احاطه شـده است. هنگامی که عصب میانی فشـرده می‌شود، این عارضه به وجود می‌آید. علائم می‌تواند شامل بی حسی، گزگز و ضعف در دست و بازو باشد. تنگی کانال مچ دست معمولا به تدریج شروع می‌شود و شامل موارد زیر است:

• سوزن سوزن شدن یا بی حسی: ممکن است متوجه گزگز و بی حسی در انگشتان یا دست شوید. معمولا انگشت شست و اشاره، وسط یا حلقه درگیر می‌شود، اما انگشت کوچک تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد. این احساس ممکن است از مچ دست به سمت بازو حرکت کند. این علائم اغلب هنگام در دست گرفتـن فرمان، تلفن یا روزنامه رخ می‌دهد یا ممکن است فرد را از خواب بیدار کند. احساس بی حسی ممکن است در طول زمان ایجاد شود.
• ضعف: ممکن است دچار ضعف در دست شوید و اجسام را رها کنید. این ممکن است به دلیل بی حسی دست یا ضعف ماهیچه‌های انگشت شست باشد که توسط عصب مدیان نیز کنترل می‌شود.

بیشتر بخوانید: کمر درد؛ ۵ درمان قطعی با شناسایی ۹ علت مهم درد کمر در زنان و مردان

چه عواملی باعث تنگی کانال مچ دست می‌شود؟

هر چیزی که عصب میانی را در فضای کانال دست فشار دهد یا تحریک کند ممکن است منجر به تنگی کانال مچ دست شود. شکستگی مچ دست می‌تواند کانال کارپال را باریک کند و عصب را تحریک کند. همچنین تورم و التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید نیز در ایجاد این عارضه نقش دارند.

گاهی هیچ دلیلی برای تنگی کانال مچ دست وجود ندارد. ممکن است ترکیبی از عوامل خطر در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. تعدادی از عوامل با تنگی کانال مچ دست مرتبط است. اگرچه ممکن است مستقیما باعث سندرم تونل کارپال نشوند، اما خطر تحریک یا آسیب به عصب میانی را افزایش دهند. این موارد شامل:

• عوامل فیزیکی: شکستگی، دررفتگی مچ دست یا آرتریت که استخوان‌های کوچک مچ دست را تغییر شکل می‌دهد، می‌تواند بر عصب میانی فشار وارد کند. افرادی که کانال‌های کارپال کوچکتری دارند ممکن است بیشتر به این عارضه مبتلا شوند.
• جنسیت: تنگی کانال دست در زنان شایع‌تر است. این ممکن است به این دلیل باشد که ناحیه کانال کارپال در زنان نسبتا کوچکتر از مردان است.
• شرایط آسیب‌رسان به اعصاب: برخی از بیماری‌های مزمن مانند دیابت، خطر آسیب عصبی از جمله آسیب به عصب مدیان را افزایش می‌دهند.
• شرایط التهابی: آرتریت روماتوئید و سایر بیماری‌هایی که التهاب ایجاد می‌کنند، می‌توانند پوشش اطراف تاندون‌های مچ دست را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین به عصب مدیان فشار وارد می‌کنند.
• داروها: برخی از مطالعات ارتباط بین تنگی کانال مچ دست و استفاده از آناستروزول (دارویی که برای درمان سرطان سینه استفاده می‌شود) را نشان داده‌اند.
• چاقی: چاقی یک عامل خطر برای این عارضه است.
• تغییر مایعات بدن: احتباس مایع ممکن است فشار داخل کانال را افزایش می‌دهد و عصب مدیان را تحریک کند. این در دوران بارداری و یائسگی رایج است. تنگی کانال مرتبط با بارداری معمولا بعد از بارداری به خودی خود بهبود می‌یابد.
• وضعیت سلامت: برخی شرایط مانند یائسگی، اختلالات تیروئید، نارسایی کلیه و لنف ممکن است شانس ابتلا به تنگی کانال دست را افزایش دهند.
• عوامل محل کار: کار با ابزارهایی که نیاز به خم کردن طولانی یا مکرر مچ دست دارد، فشار مضری بر عصب میانی ایجاد می‌کند. همچنین آسیب عصبی موجود را بدتر کـرده، به خصوص اگر کار در محیط سرد انجام شود.

بیشتر بخوانید: پلاتینر درمان کمردرد با تکنولوژی UIC در خانه
 

4 درمان خانگی موثر در درمان تنگی کانال مچ دست

اگرچه این یک فرآیند تدریجی است، اما برای اکثر افراد این عارضه در طول زمان بدون نوعی درمان بدتر می‌شود. به همین دلیل، ارزیابی و تشخیص زودهنگام توسط پزشک مهم است. در مراحل اولیه ممکن است بتوان با پیشرفت بیماری را کند یا متوقف کرد.

اگر پزشک تنگی کانال دست را به موقع تشخیص دهد و درمان شود، اغلب بدون جراحی قابل تسکین است. درواقع هنگامی که علائم خفیف باشد، پزشک ابتدا درمان خانگی تنگی کانال دست و غیر جراحی را توصیه می‌کند. درمان‌های غیر جراحی شامل موارد زیر است:

بیشتر بخوانید: درمان کمردرد چیست؟ روش های معالجه درد کمر
 

بریس یا آتل‌بندی، جلوگیری از خم شدن مچ دست

استفاده از بریس یا آتل در شب از خم شدن مچ دست در هنگام خواب جلوگیری می‌کند. صاف یا خنثی نگه داشتن مچ دست فشار روی عصب تونل کارپال را کاهش می‌دهد. همچنین هنگام انجام فعالیت‌هایی علائم را تشدید می‌کنند، استفاده از آتل در طول روز کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: کمربند طبی، پیشنهادی برای کاهش کمردرد
 

داروهای ضد التهابی، موثر در تسکین درد و التهاب

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند.

تغییر فعالیت در دست، کمک به درمان تنگی کانال مچ دست

علائم اغلب زمانی رخ می‌دهد که دست و مچ شما برای مدت طولانی در یک موقعیت قرار داشته باشند. به ویژه زمانی که مچ دست خم یا کشیـده شود. بنابراین با تغییر حالت دست می‌توانید به تسکین درد کمک کنید.

اگر شغل یا فعالیت‌های تفریحی علائم را تشدید می‌کند، تغییر یا اصلاح این فعالیت‌ها می‌تواند به کند کردن یا توقف پیشرفت بیماری کمک کند. در برخی موارد، این ممکن است شامل ایجاد تغییراتی در محل کار باشد. همچنین ممکن است ورزش برای تنگی کانال مچ دست توسط فیزیوتراپ ارائه شود.

بیشتر بخوانید: درمان دیسک کمر با ۵ درمان گیاهی،۸ درمان غیرجراحی،۳روش تکمیلی 

تزریق استروئید، یک ضد التهاب قوی

کورتیکواستروئید یا کورتیزون یک عامل ضد التهابی قوی است که به داخل کانال کارپال تزریق می‌شود. این تزریق‌ها اغلب علائم درد را تسکین می‌دهند یا به آرام کردن تشدید علائم کمک می‌کنند.

در بیماران مبتلا به بیماری خفیف و اولیه، تزریق علائم را در دراز مدت کاهش می‌دهد. در افراد مبتلا به بیماری متوسط ​​تا شدید، اثرات مثبت تزریق ممکن است موقتی باشد.

آیا برای درمان تنگی کانال مچ دست جراحی توصیه می‌شود؟

اگر درمان غیرجراحی علائم را کاهش ندهد یا فقط به طور موقت تسکین دهد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. تصمیم در مورد توصیه به جراحی بر اساس موارد زیر است:

• شدت علائم
• یافته‌های معاینه فیزیکی
• عدم پاسخ به درمان‌های غیر جراحی
• نتایج آزمایش
• در موارد طولانی مدت و بی حسی مداوم
• تحلیل رفتن عضلات شست

تنگی کانال مچ دست به شرایطی گفتـه می‌شود که عصب مچ تحت فشار باشد. این فشردگی عصب عموما باعث ایجاد درد، سوزش یا بی حسی در دست و انگشتان می‌شود. زنان بیشتر به این عارضه دچار می‌شوند. علائم آن سوزن سوزن شدن، بی حسی و ضعف انگشتان است.

برای درمان این عارضه می‌توان داروهای ضد التهابی، بریس، تغییر فعالیت در دست و تزریق استروئید استفاده کرد که شدت علائم کاهش پیدا کند. اگر این درد تسکین پیدا نکرد ممکن است با توصیه پزشک به جراحی نیاز باشد.

سوالات متداول درباره تنگی کانال مچ دست