سوزش قفسه سینه ؛ 10 علتی که قفسه سینه را نشانه می‌رود

سوزش قفسه سینه برخاسته از دلایل متعددی است که اصلی‌ترین آن را باید سوزش سر دل دانست که تا گلو ادامه پیدا می‌کند. درد قفسه سینه امکان دارد رد پایی از بیماری ریفلاکس معده (GERD) یا یک عارضه جانبی ناشی از تغذیه روزانه باشد.

سایر دلایل احساس سوزش قفسه سینه عبارتند از اضطراب و التهاب در بدن و برخی بیماری‌های خاص که قلب، ریه‌ها و روده‌ها را درگیر می‌کند. بیشتر اوقات، علائم سوزش در قفسه سینه به دلیل یک بیماری مرتبط با قلب نیست. اما اگر علائم دیگری مانند فشار، سفتی یا احساس فشردن در قفسه سینه به وجود آید، فورا باید به دنبال مراقبت‌های اورژانسی بود.

این مقاله از مجله سلامت سیوطب به علل شایع سوزش قفسه سینه، علل بالقوه تهدیدکننده زندگی و زمان مراجعه فوری به پزشک می‌پردازد.

علائم سوزش قفسه سینه و گلو که یک اورژانس پزشکی است

احساس سوزش ناخوشایند در قفسه سینه جزو مشکلات شایع است که امکان دارد هر شخصی ان را تجربه کند. معمولا نشانه اورژانس پزشکی نیست، اما اگر علائم اضافی زیر را به همراه داشته باشد، بهتر است به دنبال مراقبت پزشکی بود:

• احساس فشار در قفسه سینه، به ویژه دردی که بدتر می‌شود یا به سمت چپ بدن تمایل پیدا می‌کند
• دردی که به فک، گردن، شانه‌ها، بازوها یا پشت می‌رسد
• تنگی نفس
• حالت تهوع یا استفراغ
• سبکی سر
• از دست دادن هوشیاری
• تعریق (به خصوص تعریق زیاد در یک منطقه خنک)
• ضربان قلب تند

اگر فردی با این علائم روبرو شد بدون درنگ باید باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی بود.  تعلل در درمان این عارضه گاهی صدمات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. پس ضروری است که آن را جدی گرفت.

بیشتر بخوانید: درد وسط قفسه سینه نشانه بروز بیماری است؛ ۱۲ علت علت درد جناغ

سوزش قفسه سینه؛ علت‌هایی که ریشه این مشکل در آن‌ها نهفـته است

برخلاف باور عموم سوزش قفسه سینه اغلب مرتبط با مسائل قلبی نیست. درد و سوزش گاه به گاه در قفسه سینه معمولا تهدیدی برای زندگی به حساب نمی‌آید. اما باید به آن به عنوان یک هشدار نگاه کرد که ارزش بررسی و معاینه دارد.

1.سوزش سردل؛ اولین عاملی که ذهن را به سمت درد در قفسه سینه می‌برد

محققان تخمین می‌زنند حدود 50 تا 60 درصد موارد، درد قفسه سینه غیر قلبی، ناشی از سوزش سر دل است. سوزش سر دل به عنوان رفلاکس اسید و ریفلاکس معده به مری (GER) نیز شناخته می‌شود. زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به مری برگردد. هنگامی‌که اسفنکتر تحتانی مری (دریچه بین مری و معده) به درستی بسـته نمی‌شود، اسید راه خود را به گلو باز می‌کند.

تحریک بافت‌های مری منجر به احساس سوزش ناخوشایند در قفسه سینه، معمولا در پشت استخوان سینه می‌شود. کافئین همراه با غذاهای تند یا پرچرب منجر به سوزش سر دل خواهد شد. علل دیگر عبارتند از مصرف سیگار ، چاقی و بارداری که در نهایت سوزش قفسه سینه را به وجود می‌آورند.

بیشتر بخوانید: درد قفسه سینه سمت راست نشانه چیست؟

2. ریفلاکس معده؛ شایع‌ترین علت سوزش قفسه سینه در مردان و زنان

بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) یک اختلال گوارشی است. زمانی رخ می‌دهد که محرک‌هایی مانند غذاهای تند، مصرف زیاد کافئین، چاقی و سیگار باعث حملات مکرر ریفلاکس گوارشی شوند. هنگامی‌که شیره معده به مری باز گردد به پوشش مری آسیب می‌رساند. این وضعیت در نهایت به وجود آورنده احساس سوزش قفسه سینه خواهد شد. سایر علائم رایج GERD عبارتند از:

• سرفه کردن
• بوی بد دهان
• سوزش سردل
• مشکل در بلع (دیسفاژی)
• گلو درد
• استفراغ
• احساس گیرکردن غذا در گلو
• درد قفسه سینه

بیشتر بخوانید: ذات الریه یا پنومونی؛ از علائم خطرناک تا درمان‌های خانگی سینه پهلو

3. ازوفاژیت بیماری برخاسته از پوشش سلولی لوله مری

زمانی اتفاق می‌افتد که آسیب یا تحریک باعث التهاب سلول‌هایی شود که لوله مری را پوشانده‌اند. علائم اضافی این بیماری، دشواری و درد هنگام بلع همراه با درد و سوزش قفسه سینه است. ریفلاکس معده به مری شایع‌ترین مقصر مری فرسایشی است. علل دیگر ابتلا به ازوفاژیت عبارتند از:

• فرآیندهای التهابی با واسطه ‌ایمنی که منجر به ازوفاژیت ائوزینوفیلیک (EoE) می‌شود
• ازوفاژیت به عنوان بخشی از شرایط سیستمیک مانند بیماری کرون (CD)
• هضم مواد خورنده
• شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی

بیشتر بخوانید: ایست قلبی چیست و چه کسانی در معرض ایست قلبی قرار دارند؟

4. سوزش قفسه سینه و معده

زخم‌های گوارشی در پوشش معده یا دوازدهه، اولین قسمت روده کوچک ایجاد می‌شوند. این عارضه دردسرساز منجر به درد شکم و احساس سوزش قفسه سینه خواهد شد. زخم معده اغلب علائمی پدید می‌آورد که تشخیص آن از آنژین صدری، ضربه یا حمله قلبی دشوار است.

5. اضطراب؛ عارضه‌ای که ریشه بسیاری از بیماری‌ها است

حملات اضطرابی یا حملات پانیک، دوره‌هایی از‌ ترس شدید و پریشانی عاطفی هستند که می‌توانند به‌طور ناگهانی و بدون هشدار رخ دهند. عارضه اضطراب از چندین دقیقه یا تا یک ساعت طول می‌کشد و اغلب توسط طیف گسترده‌ای از عوامل تحریکی به وجود می‌آید. استرس شایع‌ترین علت ایجاد آن است اما موارد دیگر عبارتند از:

• مصرف مواد
• کافئین
• شرایط بهداشتی
• رویدادهای اجتماعی
• یادآوری حوادث آسیب زا

اضطراب شدید گاهی به درد قفسه سینه منتهی می‌شود، به‌این دلیل که استرس بدن را تحریک می‌کند تا هورمون‌های جنگ یا گریز (کورتیزول) تولید کند. کورتیزول تغییرات فیزیولوژیکی مانند ضربان قلب تند و سفتی عضلات در قفسه سینه را به دنبال خواهد داشت.

علائم دیگری که ممکن است با حمله پانیک همراه باشد عبارتند از:

• افزایش احساس‌ ترس یا خطر
• حس جدا شدن
• حس از دست دادن کنترل
• ترس از مرگ
• تنگی نفس
• حالت تهوع یا استفراغ
• سردرد
• تعریق
• بی حسی و گزگز در دست یا پا

بیشتر بخوانید: ۱۵ درمان خانگی آسم؛ از حمام بخار تا تمرینات تنفسی

6. آسم؛ سوزش قفسه سینه و کرونا

آسم یک بیماری مزمن ریوی است و زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های ریه باریک می‌شوند. تنگی رگ‌های ریه باعث می‌شود هوا به داخل و خارج از ریه‌ها حرکت کند. ناراحتی قفسه سینه یکی از علائم آسم و معمولا به عنوان احساس فشار، سفتی، درد یا احساس سوزش قفسه سینه توصیف می‌گردد. شایع‌ترین علائم آسم عبارتند از:

• سرفه کردن
• خس خس (صدای سوت هنگام تنفس)
• تنگی نفس

7. حمله قلبی؛ علت سوزش قفسه سینه سمت چپ

درد قفسه سینه‌ای که همراه با سوزش است. درد آن از یک یا هر دو بازو به سمت پایین حرکت می‌کند و با تنفس، حرکت یا مصرف غذا تغییر نمی‌کند. این علائم نگرانی در خصوص حمله قلبی را افزایش می‌دهد. عوامل خطر ناشی از حمله قلبی عبارتند از:

• سن بالاتر
• چاقی
• فشار خون بالا
• سطح کلسترول بالا
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی

8. ضربه؛ علت سوزش قفسه سینه سمت راست

هرگونه آسیب‌ تروماتیک به قفسه سینه که بر دیواره قفسه سینه، دیافراگم و دنده‌ها تاثیر بگذارد به ریه‌ها، قلب و سایر اندام‌های حیاتی آسیب می‌رساند. دور از ذهن نیست که این نوع ضربات منجر به احساس سوزش قفسه سینه شود، حتی خطری برای زندگی فرد نیز محسوب می‌شود.

9. عفونت؛ علت سوزش قفسه سینه بعد از کرونا

بیماری‌های عفونی مانند فعال‌شدن مجدد ویروس زونا (هرپس زوستر) نیز به عضلات قفسه سینه آسیب می‌رساند. عفونت به طور بالقوه باعث احساس سوزش در قفسه سینه خواهد شد و در صورت عدم درمان می‌تواند خطرناک باشد.

10. آمبولی ریه؛ علت سوزش قفسه سینه بعد از عمل قلب باز

علائم اصلی آمبولی ریه شامل درد قفسه سینه تیز، کوبنده یا سوزش است. درد ناشی از آمبولی ریه اغلب در زیر استخوان سینه یا در یک طرف بدن قرار می‌گیرد و با تنفس عمیق بدتر می‌شود.

درمان سوزش وسط  قفسه سینه

بهترین درمان را برای این عارضه باید بر اساس علت ایجاد آن به کار گرفت. اگر علت علائم سوزش سر دل باشد، مصرف آنتی اسیدها و مسدودکننده‌های اسید می‌تواند تولید اسید معده را کاهش و به رفع علائم کمک کند.

اگر علت آسم باشد، استفاده از یک استنشاقی و کاهش زمان قرارگیری در معرض عوامل محیطی ممکن است بهترین کار باشد. در موقعیت‌های استرس‌زا، استفاده از تکنیک تنفس عمیق مفید خواهد بود یا اگر احساس اضطراب شدید دارید، ترک موقعیت بهترین گزینه درمانی به حساب می‌آید. صرف نظر از این موارد، درمان علت زمینه‌ای، معمولا مؤثرترین وسیله برای رفع سوزش قفسه سینه به شمار می‌رود.

چگونه با درمان سوزش سینه و گلو از ابتلای دوباره جلوگیری کنیم

اقدامات عمده‌ای که می‌توان برای کاهش احتمال ابتلا به سوزش قفسه سینه انجام داد شامل پیشگیری از GERD، محدودکردن استرس و عدم استعمال دخانیات است. رژیم غذایی سالم برای قلب که سدیم، کلسترول و قند پایینی دارد، از تغییرات سبک زندگی و ابتلا به درد قفسه سینه را کاهش می‌دهد.

GERD شایع‌ترین علت ایجاد سوزش قفسه سینه به شمار می‌رود. بنابراین باید بدانید چه اقداماتی برای جلوگیری از ابتلای به آن انجام دهید. اگر بیمار مایل به ‌ایجاد چند تغییر در شیوه زندگی خود باشد، GERD بدون نیاز به دارو بسیار قابل پیشگیری است. مراحل زیر می‌تواند از GERD جلوگیری کند:

• کاهش وزن: چربی اضافی شکم به معده فشار وارد می‌آورد و شیره معده را به سمت مری بالا می‌برد.
• پرهیز از غذاهای محرک: غذاهای تند، پیاز، شکلات، کافئین و غذاهای ناسالم، شیوع GERD را افزایش می‌دهند.
• پرهیز از درازکشیدن بعد از غذا: جاذبه عامل اصلی هضم غذا است. وقتی دراز می‌کشید، احتمال برگشت اسید معده از طریق دریچه اسفنکتر به مری بیشتر است.
• خوردن غذا را به آرامی‌ و با جویدن کامل: غذای بیشتر در معده یعنی تجمع اسید بیشتر در معده. خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر رفلاکس اسید را کاهش می‌دهد.
• خودداری از مصرف سیگار: نیکوتین اسفنکتر مری را شل و به اسید اجازه ورود می‌دهد.
• کاهش مصرف الکل: مانند سیگار، الکل نیز موجب شل‌شدگی اسفنکتر مری خواهد شد که در نهایت به ایجاد ریفلاکس معده و سوزش قفسه سینه می‌انجامد.
• پرهیز از نوشیدنی‌های گازدار: آن‌ها باعث آروغ‌زدن می‌شوند. باعث می‌شود همراه با گاز اسید نیز به مری بیاید.

برداشتی کلی درباره سوزش قفسه سینه

شرایطی که باعث ایجاد سوزش قفسه سینه ‌شود، معمولا قابل درمان است. رسیدگی به علت، احتمالا منجر به افزایش کیفیت زندگی بیمار خواهد شد.

احساس سوزش قفسه سینه معمولا به دلیل یک وضعیت پزشکی غیر تهدیدکننده زندگی ایجاد می‌شود. اغلب به دلیل سوزش سر دل یا GERD است. تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی نقش کلیدی در کاهش علائم سوزش قفسه سینه دارد. سوزش سر دل تهدیدی برای زندگی نیست، اما می‌تواند نشانه‌های از وجود مشکلات سلامتی بزرگ‌تری باشد که نباید نادیده گرفـته شوند.

اگر احساس سوزش قفسه سینه با علائم نگران‌کننده همراه باشد و بیش از چند ساعت ادامه داشت باید فورا به پزشک مراجعه کرد. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی کمک می‌کند تا احتمال حمله قلبی، آمبولی ریه یا سکته را از خود دور کنید.

سوالات متداول