اگر فیبروم رحمی شما را نگران کرده است، این مطلب را بخوانید
فیبروم رحمی گونه‌ای سندرم مربوط به تخمدان است که میلیون‌ها زن را درگیر می‌کند و در خیلی از اشخاص ممکن است بدون علائم باشد. فیبروم رحمی، رشد گره‌های کوچکی در رحم است که سرطانی نیستند، اما می‌توانند بزرگ‌تر و در نتیجه سبب خونریزی شوند. در ادامه بیشتر در مورد این عارضه می‌خوانیم.
آشنایی با رحم
رحم 3 لایه دارد؛ لایه داخلی (آندومتر)، لایه میانی و لایه بیرونی؛ فیبروم نام توده‌هایی است که درون قسمت‌های گوناگون رحم رشد کرده و بر اساس محلی که ایجاد می‌شود و اندازه آن، نشانه‌های گوناگونی را ایجاد می‌کند.
فیبروم رحمی
این عارضه با سونوگرافی یا غربالگری مضاعف قابل تشخیص است. راه درمانی یکسانی برای فیبروئید رحم وجود ندارد؛ حتی بعضی از بانوان ممکن است بتوانند با آن کنار بیایند. حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد زنان از این مشکل رنج می‌برند. فیبروم‌های رحمی، نشأت گرفته از رشد سریع سلول‌های عضلانی رحم هستند. این سلول‌ها به عللی که هنوز مشخص نیست، رشد می‌کنند و در زمره تومورهای خوش‌خیم دسته‌بندی می‌شوند.
فیبروم‌های رحمی در بخش‌های گوناگونی از رحم همچون درون حفره رحم، عضله رحم یا خارج از آن به وجود می‌آیند و تقریباً زیر یک درصد امکان دارد بدخیم شوند. فیبروم‌های رحمی معمولاً باعث نازایی نمی‌شوند. این تومورهای خوش‌خیم ممکن است با ایجاد اختلال در قاعدگی، سبب کم خونی شوند یا دردهای مزمن لگنی و لکه بینی طولانی مدت را همراه داشته باشند. برای درمان دارویی این عارضه از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، پروژسترون، داروهای ضدبارداری و داروهای کنترل کننده ترشح استروژن و پروژسترون استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: سرطان سینه چیست؟ درمان و پیشگیری و علائم سرطان پستان
درمان فیبروم رحمی
طیف گسترده‌ای از درمان‌های دارویی و جراحی‌ها برای این بیماری وجود دارد. ژنتیک و هورمون‌ها نیز در رشد سلول‌های عضلانی رحم یا همان فیبروم‌های رحمی تا حدودی نقش دارند. معمولاً بانوانی که مادر یا خواهر آنها مبتلا با فیبروم‌های رحمی هستند، بیشتر از سایرین امکان دارد با معضلات این عارضه درگیر شوند. فیبروم رحمی معمولاً در خانم‌های میانسال بیشتر بروز می‌کند و در دختران نوجوان و جوان کمتر دیده می‌شود.
در سن یائسگی نیز به علت نداشتن تغییرات هورمونی اکثر این تومورها خود به خود کوچک می‌شوند. زنان سیاه پوست و زنانی که رژیم غذایی گوشتخواری دارند، بیشتر به فیبروم‌های رحمی یا میوم مبتلا می‌شوند. رایج‌ترین سن ابتلا به فیبروم رحم، سی سالگی است. اگر فیبروم در بخش درونی رحم باشد فقط خونریزی داشته و نشانه‌های بیشتری نشان نمی‌دهد. اگر فیبروم در سطح بیرونی رحم باشد، امکان دارد هیچ نشانه‌ای نداشته باشد.
بیشتر بخوانید: ژل شستشوی بانوان چیست ؟
علائم ابتلا به فیبروم رحمی
قاعدگیهای شدید و دردناک، خونریزی‌های بین دوره‌ای، احساس پری در پایین شکم، حجم زیاد ادرار و فشار به مثانه از نشانه‌های ابتلا به فیبروم رحم است. زمانی‌که نشانه‌های عارضه خیلی زیاد باشند و سبب آزار شخص شوند، پزشک تصمیم به جراحی می‌گیرد. در صورتی‌که فیبروم بیش از اندازه بزرگ شود و بیمار تمایلی به فرزندآوری نداشته باشد، اقدام به خارج کردن رحم می‌شود. یک فیبروم بزرگ در بخش خارجی رحم امکان دارد معضلی جهت باروری یک زن به وجود نیاورد اما یک فیبروم کوچک درون حفره رحم، می‌تواند سبب نازایی یا سقط شود. داروها فیبروم را از بین نمی‌برند و فقط اندازه آنها را کوچک می‌کنند.
10 نکته درباره فیبروم رحمی
- آیا فیبروم رحم همیشه نیاز به درمان دارد؟
در برخی موارد، شما ممکن است هیچ گونه علائمی نداشته باشید یا علائم شما آنقدر خفیف باشند که بتوانید بدون درمان آنها را تحمل کنید. در حقیقت، فقط حدود 20 درصد موارد این عارضه نیاز به درمان دارند.
- چگونه درمان مناسب را انتخاب می کنید؟
نحوه درمان فیبروم شما تقریباً بستگی به علائم و ترجیحاتتان دارد. نکته اصلی این است که بیمار چه علائمی دارد. پس از آن می‌توان درمان مناسب را تعیین کرد تا بهترین نتیجه حاصل شود. محل و اندازه فیبروم، تمایل به بچه دار شدن و سایر ترجیحات بیمار عوامل مهمی هستند که باید هنگام تهیه برنامه درمانی در نظر گرفته شوند.
- درمان ناراحتی خفیف با فیبروم
اگر آمادگی لازم را برای روش‌های فشرده‌تر برای درمان فیبروم ندارید گزینه‌هایی وجود دارد که به شما در مدیریت علائم کمک می‌کند. به عنوان مثال، اگر در طول قاعدگی ناراحتی یا درد خفیفی دارید، یک مسکن مانند ایبوپروفن ممکن است برای کمک به شما کافی باشد.
- درمان دوره های سنگین یا طولانی مدت با فیبروم
در برخی موارد، کنترل بارداری هورمونی با قرص یا IUD ممکن است مفید باشد. این موارد واقعاً فیبروم را درمان نمی‌کنند، اما ممکن است کمی به کاهش خونریزی کمک کنند. یکی دیگر از گزینه‌های درمان خونریزی شدید، دارویی به نام ترانکسامیک اسید (Lysteda) است. این دارو با تغییر شرایط لخته شدن خون، جریان خون را کاهش می‌دهد. درمان دیگر Oriahnn نام دارد که یک داروی خوراکی است و می‌تواند خونریزی شدید ناشی از فیبروم را کاهش دهد. اگر آهن شما به دلیل خونریزی پایین است، ممکن است به مکمل آهن نیاز داشته باشید.
- آمبولیزاسیون شریان رحم برای مسدود کردن خونریزی
برای مشکلات شدیدتر خونریزی، روشی به نام آمبولیزاسیون شریان رحمی وجود دارد. در این روش، رادیولوژیست شریان رحم را مسدود می‌کند. فیبروئیدها به مقدار زیادی خون نیاز دارند اگر خون‌رسانی به آن‌هاآن را مسدود کنید، رحم همچنان از خون‌رسانی توسط تخمدان‌ها زنده می‌ماند، در حالی که فیبروم‌ها از بین می‌روند.
- برداشتن آندومتر روی فیبروم‌های کوچکتر
برای توقف یا کاهش قابل ملاحظه قاعدگیهای شدید، می توان فرسایش آندومتر را روی فیبروم‌هایی که زیاد بزرگ نیستند انجام داد. اگرچه این روش با برداشتن یک لایه نازک از بافت که روی رحم قرار دارد عمل می‌کند اما عمل جراحی محسوب نمی‌شود و برشی در این روش در بدن انجام نمی‌شود. در عوض، پزشک ابزارهای کوچکی را از طریق واژن وارد حفره رحم می‌کند که برای از بین بردن پوشش داخلی، فرکانس رادیویی ساطع می‌کند. این روش فقط برای زنانی که در آینده قصد بچه‌دار شدن ندارند قابل انجام است.
مطالب مفید: اطلاعات کامل در مورد مسائل مربوط به زنان و زایمان
- برداشتن فیبروم به طور کامل با جراحی
گزینه دیگر حذف فیبروم‌ها از طریق جراحی است. اغلب می‌توان فیبروم را بیرون آورد ولی رحم را حفظ کرد. البته تمام جراحی‌ها خطراتی دارند، اما تکنیک‌های جراحی دائما در حال پیشرفت هستند. به عنوان مثال جراحی لاپاراسکوپی با کمک روبات آسیب کمتری به بدن می‌رساند و مدت زمان ریکاوری را می‌کاهد. گزینه‌های جراحی شما بستگی به اندازه، موقعیت و تعداد فیبروم دارد.
- هیسترکتومی برای خونریزی شدید و درد
در شدیدترین موارد، فیبروئید شما ممکن است باعث نیاز به برداشتن رحم از طریق جراحی شود. این عمل هیسترکتومی نامیده می‌شود. در صورت داشتن تعداد زیادی فیبروئید، احتمال این امر ممکن است بیشتر شود، به ویژه اگر فیبروئیدها بزرگ باشند. رحم مانند بستر گل و فیبروم‌ها مانند علف‌های هرز هستند. شما می‌توانید علف‌های هرز را حذف کنید اما آنها می‌توانند مرتباً برگردند. تنها چیزی که می‌تواند به طور کامل از به وجود آمدن آنها جلوگیری کند این است که از باغ خارج شوند. با این حال خوشبختانه گزینه‌های درمانی بیشتر از هر زمان دیگری وجود دارند و می‌توانند از این گزینه جلوگیری کنند
. بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی را جدی بگیرید
- رژیم غذایی خود را اصلاح کنید
چربی زیاد بدن می‌تواند سطح استروژن را افزایش دهد که باعث می‌شود فیبروم‌ها راحت‌تر رشد کنند. رژیم غذایی گیاهی می‌تواند مفید باشد، همچنین نوشیدن مقدار زیادی آب و ورزش هم بسیار مفید خواهد بود.
- رابطه جنسی باکیفیت
چند ابزار ساده می‌تواند به زنان مبتلا به فیبروم رحم کمک کند تا از رابطه جنسی لذت ببرند. برای شروع، از روان کننده استفاده کنید. پزشکان می‌گویند اگر شما از رابطه جنسی مضطرب هستید یا درد را پیش بینی می‌کنید، بدن شما احتمالاً ترشحات عادی خود را انجام نمی‌دهد. در این حالت می‌توانید از ژل‌های روان‌کننده استفاده کنید.
بیماری‌های مشابه فیبروم رحمی
بیماری‌های دیگری هم هستند که ممکن است علائمی شبیه فیبروم رحمی داشته باشند که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.
سرطان دهانه رحم
دقت داشته باشید که سرطان دهانه رحم که علائمی مشابه فیبروم دارد، معمولاً در مراحل ابتدایی، نشانه خاصی ندارد. اغلب، خونریزی غیرنرمال از واژن اولین نشانه‌ای است که امکان دارد در بین بازه‌های عادت ماهانه یا پس از یائسگی به وقوع بپیوندد. خونریزی غیرنرمال لزوماً نشان‌دهنده سرطان دهانه رحم نیست ولی بایستی حتماً در صورت مشاهده چنین پدیده‌‌ای به پزشک مراجعه نمایید.
آندومتریوز چیست؟
آندومتریوز بیشتر همراه با قاعدگی دردناک در خانم‌ها ایجاد می‌شود و سبب می‌گردد بافتی مشابه لایه رحم در سایر بخش‌ها بوجود بیاید. در صورت مشاهده نشانه‌هایی نظیر درد در پایین شکم یا پشت که اغلب در زمان قاعدگی بیشتر است، درد دوره‌ای که شما را در انجام فعالیت‌های روزانه دچار مشکل می‌کند، درد موقع ادرار در زمان قاعدگی، یبوست، اسهال یا وجود خون در زیر پوست حتماً به پزشک مراجعه کنید.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک که بانوان زیادی را درگیر می‌کند می‌تواند در خیلی از اشخاص فاقد نشانه باشد. علائم این عارضه شامل قاعدگیهای نامنظم یا توقف قاعدگی، تخمک‌گذاری نامنظم یا عدم تخمک‌گذاری، رشد بیش از حد مو در صورت، سینه، کمر یا باسن، افزایش وزن، نازک شدن و ریزش مو، پوست چرب یا آکنه است.
بیشتر بخوانید : کیست تخمدان چیست و در چه صورت خطرناک می شود؟
افتادگی لگن
افتادگی لگن معضلی است که می‌تواند عامل بیماری‌هایی باشد که در بالا ذکر شد. این معضل هنگامی بوجود می‌آید که عضلات و بافت‌های حمایت‌کننده از اندام‌های لگن، ضعیف شوند یا از بین بروند. مثانه، میزراه، راست روده، رحم و واژن اندام‌هایی هستند که در این بیماری دچار مشکل می‌شوند. این عارضه بیشتر در بانوانی که زایمان داشته‌اند یا در سنین یائسگی به سر می‌برند رخ می‌دهد و با درمان برطرف می‌شود.
سرطان تخمدان
ششمین سرطان رایج در خانم‌ها، سرطان تخمدان است که می‌تواند در هر سنی اتفاق بیفتد. نشانه‌های این عارضه همچون افزایش اندازه شکم و نفخ مستمر، درد دائم لگن و شکم، تغییر در عادات روده، مشکل در غذا خوردن، احساس سیری سریع و حالت تهوع ممکن است با سندروم روده تحریک‌پذیر مشابه باشند.