4 عوارض قوز کمر و آشنایی کامل با این انحنای طبیعی در بدن

عوارض قوز کمر را می‌دانید؟ آیا ستون فقرات باید کاملا صاف و بدون هیچ انحنایی باشد؟ برای اینکه بدانیم عوارض قوز کمر چیست و چه مشکلاتی ایجاد می‌کند، باید علل ایجادکننده آن را بدانیم.

از علل ایجادکننده قوز کمر می‌توان به پوکی استخوان، اسپوندیلولیستزیس و چاقی اشاره کنیم. به دلیل متفاوت بودن علت‌های ایجادکننده قوز در کمر، روش‌های درمانی مختلفی نیز وجود دارد. از روش‌های درمان قطعی قوز کمر می‌توان به لیزردرمانی، کمربند پلاتینر و حرکات اصلاحی اشاره کرد.

در این مطلب از مجله پزشکی سیوطب به بررسی عوارض قوز کمر و علل و علائم ایجادکننده آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

انحنای ستون فقرات، لوردوز یا قوز کمر چیست؟

ستون فقرات از استخوان‌های کوچکی به نام مهره تشکیل شده‌است که به همراه دیسک‌ها روی هم قرار می‌گیرند. وقتی از کنار به ستون فقرات سالم نگاه کنیم، یک انحنای ملایمی در آن وجود دارد. این منحنی به ستون فقرات کمک می‌کنند تا استرس ناشی از حرکت بدن و گرانش را جذب کنند.

همچنین وقتی از پشت به ستون فقرات نگاه می‌کنیم، باید در وسط کمر قرار گرفته باشد. هنگامی که ناهنجاری‎‌های ستون فقرات رخ می‌دهند، انحنای طبیعی ستون فقرات در نواحی خاصی ناهماهنگ یا بزرگ می‌شود. این عارضه به دنبال لوردوز، کیفوز و اسکولیوز رخ خواهد داد.

توجه داشته باشید که انحنای طبیعی یا قوز در ستون فقرات با نام‌های زیر شناخته می‌شوند:

• لوردوتیک (lordotic) در گردن و کمر
• کیفوتیک (kyphotic) بالای کمر (قسمت گردن)

انحنای ستنو فقرات به بدن کمک می‌کنند تا موارد زیر را تحمل یا انجام دهد:

• جذب شوک
• تحمل وزن سر
• قرارگیری سر و لگن در یک راستا
• حفظ و تثبیت ساختار بدن
• حرکت دادن و خم کردن سر و کمر

توجه داشته باشید که به طور کلی هم به انحنای طبیعی بدن و هم به انحنای بیش از حد در ستون فقرات لوردوز می‌گویند.

بیشتر بخوانید: کمر درد؛ ۵ درمان قطعی با شناسایی ۹ علت مهم درد کمر در زنان و مردان
 

علت قوز کمر چیست؟

امکان دارد هر شخصی در هر سنی به قوز کمر دچار شود. در این بین بعضی شرایط و عوامل خطر ابتلا به لوردوز یا عوارض قوز کمر را افزایش می‌دهند. این عوامل عبارتند از:

• اسپوندیلولیستزیس (Spondylolisthesis) اسپوندیلولیستزیس نوعی بیماری در ستون فقرات است.
• آکندروپلازی (achondroplasia) یکی از شایع‌ترین انواع کوتولگی است.
• استئوسارکوم (Osteosarcoma) نوعی سرطان استخوان است.
• لوردوز پاسچرال (Postural lordosis) که به دلیل وضعیت ناهموار بدن ایجاد می‌شود.
• لوردوز عصبی عضلانی که در اثر چندین بیماری دیگر مانند دیستروفی عضلانی و فلج مغزی ایجاد می‌شود.
• قوز کمر ثانویه یکی از علائم ناشی از بیماری دیگری است مانند کیفوز یا اسکولیوز است.
• شکستگی در مهره‌ها که منجر به انحنا در ستون فقرات می‌شود.
• تخریب دیسک‌ها باعث تغییر در شکل و انحنای ستون فقرا خواهد شد.
• بیماری شوئرمن (Scheuermann)
• پوکی استخوان
• چاقی
• لوردوز پس از جراحی

این موارد از جمله علل ایجادکننده عوارض قوز کمر هستند.

بیشتر بخوانید: قوز گردن چیست و روش‌های مراقبی و درمانی گردن رو به جلو
 

علائم قوز کمر یا لوردوز در افراد مختلف چیست؟

مشخصه بارز لوردوز، انحنای بیش از حد ستون فقرات به سمت داخل است. بسته به محل، قوز کمر باعث بیرون آمدن باسن و ناحیه معده می‌شود. به دلیل انحنای کمر، فرد مبتلا به لوردوز به سختی روی زمین دراز می‌کشد.

همچنین باید اشاره کنیم که شایع‌ترین علامت لوردوز درد عضلانی است. هنگامی که ستون فقرات به طور غیر طبیعی منحرف می‌شود، عضلات در جهت‌های مختلفی کشیده خواهند شد. این موضوع باعث سفت شدن یا اسپاسم در عضلات می‌شود.

از دیگر علائم قوز کمر می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• بی حسی در پاها، کمر و دست‌ها
• مور مور شدن در این نواحی
• دردهایی مانند شوک الکتریکی
• کنترل ضعیف مثانه
• ضعف در بدن و عضلات
• مشکل در حفظ کنترل عضلات بدن
• درد کمر یا گردن
• درد سیاتیک
• سوزن سوزن شدن پاها

توجه داشته باشید که این علائم امکان دارد نشانه‌های یک بیماری جدی‌تر مانند عصب به دام افتاده باشد.

بیشتر بخوانید: خرید زانوبند زاپیامکس معجزه‌ای غیر قابل انکار برای دردهای زانو
 

برای درمان قوز کمر باید به چه دکتری مراجعه کرد؟

برای بررسی علت، علائم و نحوه درمان عوارض قوز کمر باید به پزشک ارتوپد مراجعه کنیم. باید بدانید که در اکثر مواقع قوز کمر نیاز به درمان ندارد. اما عدم انعطاف‌پذیری در انحنای ایجادشده به درمان نیاز دارد.

همچنین اگر بیمار دردی را تجربه کند که در کارهای روزمره آن اختلال ایجاد می‌کند، باید به دنبال درمان باشد. بسیاری از انعطاف‌پذیری‌های بدن، تحرک و فعالیت‌های روزانه به سلامت ستون فقرات بستگی دارند. درمان قوز کمر در حال حاضر به پیشگیری از عوارض بعدی مانند آرتریت و کمردرد مزمن کمک می‌کند. 

عوارض قوز کمر در نوجوانان و جوانان چیست؟

قوز کمر شدید علاوه بر ایجاد کمردرد باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود که از آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• مشکلات تنفسی: قوز کمر شدید باعث انحنای کمر و خم شدن قفسه سینه می‌شود. در این حالت به ریه‌ها برای تنفس فشار وارد می‌شود.
• محدود شدن عملکردهای فیزیکی: قوز کمر با ضعیف شدن عضلات کمر و دشواری در انجام کارهایی مانند راه رفتن و بلند شدن از صندلی همراه است. احتمال دارد انحنای ستون فقرات، نگاه کردن به سمت بالا یا رانندگی را دشوار کند و در هنگام دراز کشیدن باعث درد شود.
• مشکلات گوارشی: ممکن است قوز کمر شدید دستگاه گوارشی را تحت فشار قرار دهد و مشکلاتی مانند رفلاکس اسید معده و مشکلاتی در بلع را ایجاد کند.
• مشکلات ظاهری: ظاهر بدن بیمار مبتلا به لوردوز شدید با گردی در کمر و استفاده از بریس‌ها متفاوت از سایر افراد سالم می‌شود. این موضوع باعث مشکلات روحی مانند افسردگی در این بیماران خواهد شد. همچنین قوز کمر برای افراد مسن، باعث ضعیف شدید بدنی و منجر به انزوای اجتماعی می‌شود.
• آسیب عصبی: در مواردی که انحنای ستون فقرات باعث کج شدن مهره‌ها شود، این وضعیت به اعصاب و بافت‌های اطراف محل آسیب، فشار می‌آورد. این مشکل باعث بی‌حسی، ضعیف شدن یا احساس سوزن سوزن شدن پاها و از دست دادن کنترل مثانه می‌شود.

این موارد از جمله مهمترین عوارض قوز کمر به شمار می‌روند.

بیشتر بخوانید: درمان کمردرد چیست؟ روش های معالجه درد کمر
 

نحوه درمان قطعی قوز کمر با روش‌های مختلف

اکثر افراد مبتلا به قوز کمر به درمان پزشکی نیاز ندارند. مگر این که انحنای ایجادشده شدید باشد. درمان قوز کمر به شدت انحنا و وجود علائم دیگر بستگی دارد. در ادامه با تعدادی از روش‌های درمان قوز کمر آشنا می‌شویم.

1. درمان قوز کمر با داروهای مسکن و ضد التهابی

اگر قوز کمر باعث درد شود، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به کاهش درد بیمار کمک می‌کنند. از این داروها می‌توانیم به ایبوپروفن، ادویل و ناپروکسن اشاره کنیم. همچنین پزشکان برای تسریع در روند بهبودی بیماری از مکمل‌های کلسیم و ویتامین D برای بیمار استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: درمان دیسک کمر با ۵ درمان گیاهی،۸ درمان غیرجراحی،۳روش تکمیلی
 

2. درمان قوز کمر با ورزش و حرکات اصلاحی

ورزش‌ها و تمرین‌های مختلفی برای جلوگیری، اصلاح و درمان انحنای ستون فقرات وجود دارد. این تمرین‌ها علاوه بر جلوگیری و اصلاح قوز کمر باعث تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکتی مفاصل می‌شوند. تمرین‌های زیر از نمونه ورزش‌های پرکاربرد و موثر برای درمان قوز کمر هستند.

حرکت کشش فلکسور هیپ برای درمان عوارض قوز کمر

برای انجام کشش فلکسور لگن به صورت زیر عمل کنید:

• بایستید و سپس با پای راست خود را یک گام رو به جلو بردارید.
• پای راست خود را خم کرده و جلوی بدن خود قرار دهید (زاویه زانو باید 90 درجه باشد).
• پای چپ خود را به عقب دراز کنید و تاجایی که می‌توانید آن را بکشید.
• شانه‌ها را بدون قوس دادن به کمر و لگن به سمت پایین و عقب بکشید (سعی کنید ستون فقرات را ثابت و خنثی نگه دارید).
• در حالی که زانوی چپ را روی زمین و لگن را رو به جلو نگه داشته‌‌اید، به سمت باسن راست خم شوید.
• کشش را هر مرتبه 30 تا 45 ثانیه نگه دارید و 2 تا 5 مرتبه این حرکت را برای هر طرف لگن تکرار کنید.

اگر احساس راحتی کردید، بیشتر به سمت لگن خم شوید تا کشش را عمیق‌تر کنید.

بیشتر بخوانید: کمربند طبی، پیشنهادی برای کاهش کمردرد
 

ژست گربه – گاو از جمله موثرترین حرکات اصلاحی قوز کمر

برای انجام ژست یوگای گربه-گاو به صورت زیر عمل کنید:

• روی سطح زمین به صورت چهار دست و پا بشینید.
• زانوها را به اندازه عرض لگن از هم باز کنید و مستقیما زیر باسن قرار دهید.
• دست‌ها را مستقیما زیر شانه‌ها، رو به جلو و به اندازه عرض شانه‌ها باز کنید.
• از عضلات شکم برای حرکت دادن ستون فقرات به حالت خنثی استفاده کنید.
• نفس خود را بیرون دهید و به آرامی ستون فقرات خود را به سمت سقف خم کنید. اجازه دهید سر پایین بیاید و به مدت 10 تا 15 ثانیه در این حالت بمانید.
• تنفس دم را انجام دهید و ستون فقرات را شل کنید.

تیغه‌های شانه را به سمت پایین بکشید و به مدت 10 تا 15 ثانیه در این وضعیت بمانید. این تمرین آرامش خاصی در ستون فقرات ایجاد می‌کند.

بیشتر بخوانید: ۶ورزش قوز کمر یا هایپرکیفوز؛ آیا انحنای کمر درمان شدنی است؟
 

حرکت پر کردن گودی کمر مناسب برای رفع عوارض قوز کمر

برای انجام حفره به پشت، فرد باید مراحل زیر را دنبال کند:

• به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید و کف پاها را صاف روی زمین قرار دهید.
• کف پا را با حدود 3 سانتی‌متر فاصله از باسن قرار دهید.
• بازوها را به طرفین در سطح شانه دراز کنید.
• عمیق نفس بکشید و اجازه دهید شانه‌ها آرام شوند.
• شانه‌ها را به سمت پایین و عقب بکشید. این کار را بدون قوز دادن به کمر حفظ کنید.
• سپس تمرین ملایم کِگِل (Kegel) را انجام دهید (عضلات لگن را منقبض کنید، انگار می‌خواهید ادرار را متوقف کنید).
• ناف را به سمت پایین کمر بکشید، بدون این که باسن یا قفسه سینه باز شوند.

در حالی که شکم را به سمت داخل می‌کشید، کگل را انجام دهید. این کار را در حالی که به طور عادی نفس می‌کشید تکرار کنید.

 

3. کمربند پلاتینر، درمان قوز کمر با فیزیوتراپی آسان در خانه

استفاده از کمربند پلاتینر با سه تکنولوژی خاصی که دارد باعث تسکین درد و التهابات کمر می‌شود. این سه تکنولوژی شامل اولتراسوند، انفرارد و کلاک پالس هستند که اثرات فوق‌العاده‌‍ای روی کمر می‌گذارند.

از این اثرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد بلاک عصبی
• افزایش گردش خون
• تسریع اکسیژن‌رسانی و تغذیه بافت‌ها با مواد مغذی
• تحریک عضلات به بازسازی خود
• جلوگیری از تحلیل عضلات
• رفع اسپاسم‌های عضلانی

و اثرات مفید دیگر که با استفاده از آن ایجاد می‌شوند.

بیشتر بخوانید: پلاتینر درمان کمردرد با تکنولوژی UIC در خانه

4. درمان قوز کمر با لیزر و جراحی

در موارد شدید که عوارض قوز کمر باعث فشارهای عضلانی و عصبی شدید می‌شود، پزشک جراحی را پیشنهاد خواهد داد. به طور معمول قوز کمر شدید یا کیفوز باعث فشار روی نخاع یا ریشه‌های عصبی می‌شود. در این حالت پزشک جراحی با لیزر یا فیوژن ستون فقرات را برای کاهش درجه انحنا و فشار روی اعصاب انجام خواهد داد.

در این جراحی فیوژن، تکه‌هایی از استخوان را بین مهره‌ها قرار می‌دهند و سپس مهره‌ها را با میله‌های فلزی و پیچ‌های مخصوصی به هم محکم می‌کنند. این میله‌ها و پیچ‌ها تا زمانی که ستون فقرات در یک موقعیت اصلاح‌شده قرار بگیرند و انحنای بهبود یابند در ستون فقرات باقی می‌مانند. با این روش درمانی به راحتی می‌توان از عوارض قوز کمر شدید جلوگیری کرد.

 

پرتکرارترین سوالات در مورد عوارض قوز کمر