میلیا برآمدگیهای کوچک و سفید رنگی هستند که معمولا روی بینی و گونهها ظاهر میشود. آنها زمانی تشکیل میشوند که کراتین (پروتئین قوی که به طور معمول در بافتهای پوست، مو و سلولهای ناخن یافت میشود) در زیر لایه بیرونی پوست به دام افتاده و یک کیست کوچک را تشکیل میدهد. یک میلیای منفرد در پایه فولیکول مو یا غده عرق شکل خواهد گرفت.
میلیا به دو دسته اولیه یا ثانویه طبقهبندی خواهد شد. نوع اولیه مستقیما از کراتین به دام افتاده تشکیل و معمولا در صورت نوزادان و بزرگسالان یافت میشوند. نوع ثانویه نیز کیستهای کوچک شبیه به هم هستند، که پس از انسداد مجاری منتهی به سطح پوست، مانند پس از آسیب، سوختگی یا تاول روی پوست، ایجاد میشوند.
به خواندن این مقاله از مجله سلامت سیوطب ادامه دهید تا درباره میلیا، علل آنها و راههای درمان آن بیشتر بدانید.
علائم میلیا چیست؟
اندازه آنها معمولا یک تا دو میلیمتر و اغلب به صورت گروهی دیده خواهند شد. در افراد با هر قومیت یا سنی رخ میدهد و در نوزادان شایع هستند.
معمولا روی صورت، لبها، پلکها و گونهها بیشتر از بقیه نقاط بدن بروز مییابد. ولی در سایر قسمتهای بدن مانند تنه یا اندام تناسلی نیز یافت میشوند.
آنها اغلب با وضعیتی به نام مروارید اپشتین اشتباه گرفته میشوند. این وضعیت شامل ظهور کیستهای سفید و زرد بیضرر روی لثه و دهان نوزاد است. همچنین اغلب به اشتباه از این عارضه به عنوان آکنه نوزاد نام میبرند.
بیشتر بخوانید: کیست چیست؟ انواع کیست + علائم و راه های درمان کیست
چه افرادی در معرض خطر ابتلا به میلیا هستند؟
این عارضه در هر سنی، از هر قومیت و از هر جنسی رخ میدهد. در نوزادان تازه متولد شده به قدری شایع است (تا 50 درصد از آنها رخ میدهد) که ابتلای آن طبیعی به نظر میرسد.
میلیای ثانویه در افرادی ظاهر خواهد شد که دچار آسیبهای پوستی زیر شده باشند:
- بیماریهای پوستی تاولدار، مانند پمفیگوئید تاولی، اپیدرمولیز بولوزا و پورفیری پوستی تاردا
- پوستی که دچار سوختگی شده باشد
- آسیب تاول به پوست، مانند پیچک سمی
- به دنبال روشهای بازسازی پوست مانند درم ابریژن یا لایهبرداری با لیزر
- استفاده طولانی مدت از کرمهای استروئیدی
- آسیب مزمن نور خورشید
بیشتر بخوانید: کهیر حاد و مزمن چیست؟ ۵ درمان خانگی و کلیدی خارش پوست ناشی از کهیر
رایجترین مکانها برای بروز نوع ثانویه
- در هر نقطه از بدن که بیماری پوستی دیگری وجود دارد، به ویژه در پشت دستها
- روی چهره افرادی که آسیب زیادی از تابش نور خورشید دیدهاند
چه چیزی باعث ایجاد میلیا میشود؟
علل بروز در نوزادان با علت ایجاد آن در کودکان بزرگتر و بزرگسالان متفاوت خواهد بود.
علت بروز میلیا در نوزادان
علت در نوزادان ناشناخته و اغلب با آکنه نوزاد اشتباه گرفته میشود که توسط هورمونهای مادر به وجود میآید. برخلاف آکنه نوزاد، میلیا باعث التهاب یا تورم نخواهد شد. نوزادانی که میلیا دارند معمولا با آن متولد میشوند، در حالی که آکنه نوزاد قبل از دو تا چهار هفته پس از تولد نمایان نخواهد شد.
بیشتر بخوانید: درمان سریع جوش چرکی
علت بروز میلیا در کودکان بزرگتر و بزرگسالان
در کودکان بزرگتر و بزرگسالان، معمولا با نوعی آسیب به پوست همراه است که با نام میلیای تروماتیک شناخته میشود. (رجوع شود به بخش نوع تروماتیک)
اگر پوست توانایی طبیعی خود را برای لایه برداری از دست بدهد، در نتیجه افزایش سن رخ بیشتر امکان رخ دادن دارد.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی میخچه با ۹ روش ساده؛ از سنگ پا تا جوش شیرین
انواع میلیا را بشناسیم؟
بر اساس سنی که برجستگیها در آن ایجاد میشوند یا آنچه باعث ایجاد کیست میشود طبقهبندی خواهند شد. این انواع نیز در دستههای اولیه یا ثانویه قرار میگیرند.
نوع اولیه مستقیما از کراتین به دام افتاده تشکیل و معمولا در صورت نوزادان یا بزرگسالان دیده میشوند.
نوع ثانویه شبیه به هم، اما پس از مسدود شدن مجاری منتهی به سطح پوست، مانند پس از آسیب، سوختگی یا تاول، ایجاد میشوند.
بیشتر بخوانید: عفونت پوست؛ شایعترین نوع بیماریهای پوستی با ۵ روش درمانی
１. میلیا ایجاد شده در نوزاد
میلیا تا 50 درصد از همه نوزادان را تحت تاثیر قرار میدهد و معمولا در عرض چند هفته خود به خود ناپدید خواهند شد.
میلیا نوزادان اغلب در بینی دیده میشود، اما امکان دارد در پوست سر، صورت، قسمت بالایی تنه و داخل دهان هم خود را نشان دهد.
این برجستگیها را میتوان با آکنه نوزادی اشتباه گرفت. برجستگیهای سفید آکنه نوزادی از نظر اندازه متفاوت و اغلب با قرمزی احاطه میشوند، در حالی که میلیاها عموما از نظر اندازه یکنواخت و قرمزی ندارند. این عارضه گاهی از بدو تولد همراه با نوزاد خواهد بود، در حالی که آکنه نوزادی معمولا تا 2 هفته پس از تولد نمایان نخواهد شد.
بیشتر بخوانید: ۷ ماده غذایی موثر در ایجاد آکنه
２. میلیا اولیه در کودکان بزرگتر و بزرگسالان
کیستها در اطراف پلکها، پیشانی و روی اندام تناسلی به وجود میآیند. نوع اولیه در عرض چند هفته ناپدید و گاهی تا چند ماه طول میکشد.
３. میلیای ایجاد شده در نوجوان
اختلالات ژنتیکی نادری که بر روی پوست تاثیر میگذارند ممکن است منجر به میلیا جوان شوند. این اختلالات شامل موارد زیر هستند:
- سندرم کارسینوم سلول بازال نووید میتواند منجر به کارسینوم سلول بازال شود
- پاکیونیشای مادرزادی (Pachyonychia congenita) این وضعیت باعث ضخیم شدن یا شکل غیر طبیعی ناخن خواهد شد
- سندرم گاردنر: این اختلال ژنتیکی نادر امکان دارد در طول زمان منجر به سرطان روده بزرگ شود
- سندرم Bazex-Dupre-Christol این سندرم روی رشد مو و توانایی عرق کردن تاثیر میگذارد
بیشتر بخوانید: سرطان روده بزرگ؛ هر علائم و نشانهای را جدی بگیرید
４. میلیا ان پلاک
این بیماری معمولا با اختلالات پوستی ژنتیکی یا خودایمنی مانند لوپوس دیسکوئید یا لیکن پلان همراه است. پلاک Milia en بر پلکها، گوشها، گونهها یا فک تاثیر میگذارد.
این کیستها چندین سانتیمتر قطر دارند و عمدتا در زنان میانسال دیده میشوند، اما دیدن آنها در بزرگسالان یا کودکان در هر سنی یا هر جنسی دور از ذهن نیست.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی قارچ سر با ۱۱ راهکار موثر؛ از سیر تا آلوئه ورا
５. چندین میلیا فوران
این نوع میلیا شامل نواحی خارشدار است که روی صورت، بازوها و بالاتنه ظاهر میشود. کیستها اغلب در یک بازه زمانی آشکار که از چند هفته تا چند ماه متغیر خواهد بود.
６. میلیای تروماتیک
این بیماری که به عنوان میلیای ثانویه نیز شناخته میشود، به دنبال صدمه به پوست رخ میدهد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تاول ناشی از یک بیماری پوستی یا واکنش آلرژیک
- تاول ناشی از یک بیماری پوستی، مانند اپیدرمولیز بولوزا (EB)، پمفیگوئید سیکاتریسیال، یا پورفیری پوستی تاردا (PCT)
- آسیبهای تاول مانند پیچک سمی
- سوختگی پوست
- آسیب طولانی مدت آفتاب
- استفاده طولانی مدت از کرمهای استروئیدی
- روشهای بازسازی پوست، مانند درم ابریژن یا لیزر
بیشتر بخوانید: مونونوکلئوز عفونتی مسری و ۳ مورد از عوارض بیماری بوسه
７. ارتباط ایجاد میلیا با داروها
استفاده بیش از حد از کرمهای استروئیدی به ندرت منجر به ایجاد این عارضه پوستی خواهد شد. برخی از مواد تشکیلدهنده در محصولات مراقبت از پوست و آرایش باعث ایجاد آن در برخی افراد خواهد شد. اگر فرد پوست مستعد ابتلا به این بیماری دارد، باید از پارافین مایع و نفت به شدت اجتناب کند.
اینها روغنهای معدنی هستند که امکان دارد فرد را به این عارضه مبتلا سازند. لانولین همچنین امکان دارد تشکیل میلیا را افزایش دهد.
میلیا چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک پوست را معاینه و بر اساس ظاهر کیستها تشخیص میدهد که آیا مبتلا هستید یا خیر. بیوپسی ضایعات پوستی تنها در موارد نادر مورد نیاز خواهد بود.
بیشتر بخوانید: پوست مرغی و ۳ روش درمان قطعی کراتوز پیلاریس با کرم و لیزر
درمان پزشکی میلیا
هیچ درمانی برای میلیای نوزادان لازم نیست و کیستها در عرض چند هفته از بین خواهند رفت. در کودکان بزرگتر و بزرگسالان ظرف چند ماه از بین میروند. اگر این کیستها باعث ناراحتی شوند، درمانهایی برای از بین بردن آنها وجود دارد که عبارتند از:
- سرما درمانی: نیتروژن مایع میلیا را منجمد و این متداولترین روش حذف آن به شمار میرود
- سقف زدایی: یک سوزن استریل محتویات کیست را مشخص میکند.
- رتینوئیدهای موضعی: این کرمهای حاوی ویتامین A به لایه برداری پوست کمک میکنند.
- لایه برداری شیمیایی: در این روش اولین لایه پوست کنده و پوست جدید را تحریک به بازسازی خواهد کرد.
- ابلیشن با لیزر: یک لیزر کوچک روی نواحی آسیب دیده متمرکز میشود تا کیستها را از بین ببرد.
- دیاترمی: گرمای شدید کیستها را از بین خواهد برد.
- کورتاژ تخریب: کیستها با جراحی خراشیده و سوزانده میشوند.
درمان خانگی میلیا
چند کار برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی و جلوگیری از تشکیل میلیاهای بیشتر وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
1. پرهیز از تلاش برای حذف دستی آنها
تلاش برای حذف میلیا باعث خونریزی، دلمه و اسکار پوستی خواهد شد. خراش دادن پوست راه نفوذ میکروبها را به پوست باز میکند. در مورد نوزادان زیر 6 ماه، بهترین کار برای رفع کیستها رها کردن آن به حال خود است.
2. تمیز کردن میلیا و اطراف آن
هر روز صورت خود را با یک صابون ملایم و بدون پارابن بشویید. هر صابونی که ملایم نباشد، روغنهایی حفظ تعادل و سلامتی پوست را از بین میبرد.
پس از شستشو، به جای اینکه اجازه دهید در هوا خشک شود، پوست خود را خشک کنید. این کار به جلوگیری از خشکی پوست کمک میکند.
بیشتر بخوانید: ۵ علت تیرگی پوست دور دهان و معرفی راههای درمان لکهها
3. استفاده از بخار آب برای باز کردن منافذ پوست
پس از پاکسازی پوست، بخاردهی منافذ برای از بین بردن بیشتر مواد محرک تاثیر قابل توجهی در رفع کیستهای پوستی دارد. یکی از راههای انجام این کار به شرح زیر است:
دوش داغ را باز کرده و محیط حمام را با بخار پر کنید. پنج تا هشت دقیقه در بخار بنشینید تا بخار به آرامی منافذ را باز کند و پوستههای اضافی روی پوست یا سایر محرکهایی را که ممکن است در زیر آن گیر کرده باشد آزاد کند.
پس از نشستن در بخار، دوش را ببندید و چند دقیقه صبر کنید. قبل از اینکه از اتاق بخار خارج شوید، صورت خود را خشک و با آب ولرم بشویید تا محرکها از پوست زدوده شوند.
4. به آرامی محل میلیا را لایه برداری کنید
لایه برداری ملایم پوست به حفظ پوست از محرکهایی که باعث این کیستها میشوند کمک خواهد کرد. برخی از عوامل لایه بردار از تولید بیش از حد کراتین در پوست جلوگیری میکنند. بهتر است از پاککنندههای لایه بردار حاوی اسید سالیسیلیک، اسید سیتریک یا اسید گلیکولیک استفاده کرد.
لایه برداری بیش از حد امکان دارد پوست را تحریک کند، بنابراین لزومی به انجام هر روزه آن نیست. با استفاده از یک پاککننده لایه بردار هفتهای یک بار شروع کنید و ببینید که آیا میلیا را بهبود میبخشد یا خیر.
بیشتر بخوانید: لایه برداری پوست در خانه با روش های نوین
5. استفاده از کرم رتینوئید
برخی از محققان کرمهای رتینوئید موضعی را برای از بین بردن میلیا توصیه میکنند. این کرمها حاوی ویتامین A و برای سلامت پوست ضروری به نظر میرسند.
فقط یک بار در روز باید از هر محصول حاوی رتینوئید استفاده کرد. قبل از استفاده صورت تمیز و خشک باشد.
هنگام استفاده از کرم رتینوئید یا رتینول، استفاده از ضد آفتاب هر روز ضروری خواهد بود. آنها پوست را در برابر آسیبهای پوستی ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید مستعدتر میکنند.
6. استفاده از ضد آفتاب سبک برای صورت
برای محافظت از پوست صورت در برابر اشعه ماوراء بنفش باید هر روز از ضد آفتاب استفاده کرد. یک مزیت اضافی ضد آفتاب مناسب، کاهش تحریک پوستی است که باعث میلیا میشود.
به دنبال ضد آفتابی باشید که به طور خاص برای استفاده روی صورت طراحی شده باشد. SPF 30 یا بالاتر و اگر پوست به نور خورشید بسیار حساس باشد باید از محصولی با SPF 100 استفاده کرد.
مناسبترین ضدآفتابها بر خلاف سایر روغنهایی که پوست را مسدود میکنند، روغن معدنی را به عنوان پایه خود دارند. مواد تشکیل دهنده کرم ضدآفتاب را به دقت بخوانید تا از نبود مواد آلرژیزا در آن مطمئن شوید.
یادداشت پایانی درباره میلیا
برجستگیهای کوچک سفید رنگی که روی پوست ظاهر و معمولا روی بینی، گونهها و چانه با هم جمع میشوند، اگرچه امکان دارد در جای دیگری نیز ظاهر شوند.
زمانی که پوستههای پوست زیر سطح پوست به دام میافتند، یا زمانی که کراتین جمع شده و به دام میافتد، میلیا به وجود میآید.
این کیستها اغلب در نوزادان تازه متولد شده رخ میدهد. در واقع، بر اساس یک بررسی در سال 2008، 40 تا 50 درصد از نوزادان تازه متولد شده در عرض یک ماه پس از تولد میلیا روی پوست خود دارند. اما این عارضه علاوه بر نوزادان، کودکان، نوجوانان و بزرگسالان را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.
در نوزادان تقریبا همیشه خود به خود و بدون درمان برطرف میشوند اما در بزرگسالان این مورد بسیار کمتر است و معمولا آنها را استخراج میکنند یا به شکل دیگری حذف خواهند کرد.
چند راهکار وجود دارد که در سرعت بخشیدن به روند بهبودی و جلوگیری از تشکیل میلیاهای بیشتر اثرگذارند. برای کسب اطلاعات بیشتر به خواندن متن مقاله بپردازید.
سوالات متداول درباره میلیا:
آیا میلیا همان جوش است؟
خیر. جوشها با هسته نرمی از سلولهای مرده پوست، سبوم (روغن پوست) و باکتریها پر شدهاند. وقتی یکی را بیرون میآورید، مایع از منافذ جاری میشود. میلیا با یک پلاگین از سلولهای مرده پوست کراتینه شده (سخت شده) پر شده است و نمیتوان آنها را مانند جوش تخلیه کرد و با فشار دادن آنها احتمال آسیبهای پوستی وجود دارد.
چه درمانهایی پزشک برای از بین بردن میلیا تجویز میکند؟
اگر تشخیص پزشک، میلیا اولیه در یک نوزاد باشد، نیازی به درمان نیست، زیرا برجستگیها در عرض چند هفته خود به خود از بین میروند.
میلیا اولیه یا ثانویه در یک بزرگسال امکان دارد خود به خود ناپدید شود، اما در صورت عدم رفع خود به خود راههای درمانی زیر استفاده میشود:
سوراخ کردن هر میلیوم با لانست یا چاقوی جراحی استریل و سپس برداشتن مواد کیست با ابزاری به نام کومدون استخراج
کرم رتینوئیدی موضعی مانند ترتینوئین، تازاروتن یا آداپالن
روشهای لایه برداری اسیدی یا میکرودرم ابریژن در مطب متخصص پوست