آموزش ساعت به کودکان با 9 بازی سرگرم‌کننده و راحت

آموزش ساعت به کودکان همراه با یادگیری اعداد و حروف الفبا، از موارد اساسی است که والدین برای شروع آموزش به کودکان خردسال از سنین پایین با آن روبه‌رو هستند. یاد گرفتن و تشخیص ساعت، مستلزم درک مفاهیم مختلف ریاضی و توانایی‌ترکیب این مفاهیم با یکدیگر، یک فرآیند زمان‌بر است. درک ‌گذر زمان به خودی خود در آموزش ساعت به کودکان یک روند مهم به شمار می‌آید.

خوشبختانه، آموزش ساعت به کودکان آسان است و ابزارهای یادگیری زیادی برای کمک به آموزش دادن زمان به بچه‌ها وجود دارد. برای شروع آموزش، ابتدا از بازی‌ها استفاده کنید تا کودکان را در تشخیص اعداد به‌ عنوان گام اول یادگیری، قبل از رفتن به بخش‌های سخت‌تر مانند دقیقه و ثانیه کمک کنید.

آموزش ساعت به کودکان یک فرآیند گام به گام است که با ایجاد درک از زمان واقعی شروع می‌شود. آموزش ساعت به کودکان در واقع طی چند سال اتفاق می‌افتد و معمولا توسط معلمان در مدارس و حتی در مهد کودک انجام می‌پذیرد.

در این مطلب از مجله پزشکی سیوطب به معرفی راه هایی برای آموزش ساعت به کودکان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

از چه زمانی آموزش ساعت به کودکان باید شروع شود؟

با رشد مغز بچه‌ها، گیرنده‌های عصبی آن‌ها نیز در فهم مسائلی که قبل‌تر برایشان دشوار بود، مجهزتر می‌شود. به عنوان مثال، درک خطرات و پیامدها، رشدهای فکری هستند که با افزایش سن به دست می‌آید. همین امر برای آموزش ساعت به کودکان نیز صادق است.

زمانی که کودک حدودا 6 یا 7 سال دارد، می‌توان با او آموزش خواندن ساعت عقربه‌ای را شروع کرد. این سنی است که آن‌ها شروع به درک گذر زمان و مفاهیم گذشته، حال و آینده می‌کنند. همچنین سنی است که بچه‌ها مهارت‌های ریاضی لازم برای خواندن ساعت را دارند.

چند سن کلیدی برای آموزش ساعت به کودکان وجود دارد که در این مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت. به یاد داشته باشید که آموزش ساعت به کودکان یک روند افزایشی است. دوره‌های سنی عبارتند از:

بیشتر بخوانید: ۱۵ ایده بازی برای کودکان؛ چگونه کودکانمان را در خانه سرگرم کنیم؟

آموزش ساعت به کودکان پیش دبستانی (5-6 سال)

آموزش ساعت به کودکان پیش دبستانی به صورت کلی‌تر انجام می‌پذیرد. یادگیری نشانگرهای یک و نیم ساعت و همچنین ‌ترسیم زمان‌های مربوطه بر روی کاغذ در این دوره سنی باید تکمیل شود.

آموزش ساعت به کودکان کلاس اول (6 تا 7 سال)

• در این سن بچه‌ها باید تعداد دقیقه‌ها در یک ساعت و تعداد ساعت‌های یک روز را بدانند
• کودکان باید بتوانند زمان را در پنج دقیقه بگویند و ترسیم کنند
• در این مرحله از آموزش ساعت به کودکان مفاهیم ربع به ربع و یک ربع گذشته باید برای آن‌ها قابل درک باشد

بیشتر بخوانید: ۹ آموزش اعداد با بازی | از چه سنی آموزش اعداد به کودک را شروع کنیم؟

آموزش ساعت به کودکان کلاس دوم (7 تا 8 سال)

• کودکان در این بازه سنی باید توان تقسیم روز به 24 ساعت را داشته باشند.
• کودکان باید بتوانند زمان را (بر اساس ساعت، دقیقه و حتی ثانیه) مقایسه کنند
• هنگام آموزش ساعت به کودکان، آن‌ها باید در استفاده از واژگان خاص زمان (ساعت، صبح، بعد از ظهر، ظهر و نیمه شب) راحت باشند

بیشتر بخوانید: سنگ کاغذ قیچی، بازی ساده اما پر از تکنیک

چگونگی آماده سازی کودک برای گفتن زمان

قبل از آموزش ساعت به کودکان، آن‌ها باید درک اساسی از گذر زمان داشته باشند. آن‌ها باید بدانند که زمان به واحدهایی مانند روز، ساعت و دقیقه تقسیم می‌شود. استفاده از واژگان زمانی مانند صبح، بعدازظهر، ظهر، شب، قبل و بعد از آن و گنجاندن آن در فعالیت‌های روزمره عملی شده باشد. با تنظیم ساعت خود برای پنج دقیقه و پایان دادن به یک فعالیت، کودکان را در درک معنای پنج دقیقه عادت دهید.

برای کمک به بچه‌ها در درک این مفاهیم، با آن‌ها در مورد روال روزانه‌شان صحبت کنید. یکی از فعالیت‌های مورد علاقه کودکان تهیه کارت‌هایی است که بیان‌گر فعالیت‌های روزانه باشد. با تهیه این کارت‌ها از بچه‌ها بخواهید که کارت‌ها را مرتب کرده و نشان دهند ابتدا، بعد و بعدتر چه اتفاقی خواهد افتاد.

قبل از آموزش ساعت به کودکان در ساعت‌ عقربه‌دار، بچه‌ها باید برخی از مهارت‌های ریاضی اولیه را نیز یاد گرفته باشند. آن‌ها باید بتوانند تا 60 بشمارند و اعداد 1 تا 60 را تشخیص داده و بخوانند. شمارش اعداد را در زندگی روزمره با کارهایی مانند بالا رفتن از پله‌ها به کودک آموزش دهید.

بیشتر بخوانید: یک قل دو قل؛ سخت و سنگی اما دوست‌داشتنی

مراحل آموزش ساعت به کودکان

یادگیری زمان یک فرآیند مرحله‌ای است، بنابراین باید از تعداد زیادی فاکتور و علائم عینی و عملی برای آموزش ساعت به کودکان خردسال استفاده شود.

1. وسایل مورد نیاز برای آموزش ساعت به کودکان

ابزارهای مفید در آموزش خواندن ساعت به بچه‌ها عبارتند از:

• یک ساعت آنالوگ (عقربه‌دار) فعال با دقیقه‌های علامت گذاری شده با یک یا پنج
• یک اسباب‌بازی ساعت که امکان جابجایی عقربه دقیقه را برای نمایش هر زمان داشته باشد
• تصویر چاپ شده ساعت روی کاغذ و تقسیم آن به برش‌های کوچک مانند برش‌های پیتزا نیز کمک کننده خواهد بود

بیشتر بخوانید: فرصت بازی کلاغ پر با کودکان را از دست ندهید

2. صرف زمان کافی برای آموزش ساعت به کودکان

قبل از اینکه کودک بتواند زمان را روی ساعت بگوید، باید مفهوم زمان و ارتباط آن با تجربیات خود را درک کند. مهم است که زمان را از طریق عبارات ساده‌ای مانند ساعت هشت زمان شام است، به برنامه‌های روزمره متصل کرد تا مفهوم زمان برای کودک به مرور روشن شود.

به همین ترتیب، برای کودک در مورد کارهای منظمی مانند ساعت خوابیدن و بیدار شدن، ساعت خوردن صبحانه، ناهار و شام، ساعت از سر کار برگشتن پدر یا مادر در زمان‌های مختلف روز صحبت شود. شمارش روزهای هفته و مشخص کردن اول و آخر هفته و همچنین به کار بردن واژگان زمانی مانند امروز، اکنون، دیروز، در آموزش ساعت به کودکان اثرگذار خواهد بود.

بیشتر بخوانید: نگاهی عمیق‌تر به بازی قایم موشک

3. شناسایی قسمت‌های مختلف ساعت

اولین گام در آموزش ساعت به کودکان، شناسایی اجزای ساعت برای کودک خواهد بود که شامل اعداد، عقربه ساعت، دقیقه و ثانیه شمار است. قسمت‌های مختلف ساعت را برای کودک توضیح داده و با تمرین کردن به او در یادگیری این قسمت‌ها کمک کنید.

بیشتر بخوانید: ۱۰ درمان خانگی دل درد کودکان که باید آن‌ها را بدانید

4. آموزش گفتن زمان به ساعت

بعد از اینکه فرزندتان با اجزای یک ساعت آشنا شد، می‌توانید شروع به نشان دادن زمان با ساعت کنید. هنگام آموزش ساعت به کودکان باید ابتدا ساعت را با استفاده از عقربه ساعت شمار تشخیص دهند، و سپس نگاه کنند که آیا عقربه دقیقه شمار روی 12 است یا خیر.

با ‌ترکیبی از پرسیدن ساعت چند است و تنظیم عقربه روی ساعت گفته شده تمرین را شروع کنید. به عنوان مثال، می‌توانید بگویید: «آیا می‌توانی به من نشان بدهی ساعت 5 چگونه است؟

بیشتر بخوانید: بازی خاطره انگیز لی لی حوضک

5. آموزش زمان با فواصل نیم ساعت

وقتی کودک درک کاملی از گفتن زمان به ساعت دارد، زمان به صورت نیم ساعت هم به او معرفی شود. آن‌ها باید یاد بگیرند که زمان‌هایی مانند 3:30، 6:30 یا 11:30 را با نگاه کردن تشخیص دهند.

هنگامی ‌که این مرحله از آموزش ساعت به کودکان شروع می‌شود، اشاره به این نکته که عقربه ساعت همیشه مستقیما به عدد بزرگ اشاره نمی‌کند مهم به نظر می‌رسد. برای درک درست ساعت هنگام آموزش ساعت به کودکان باید او را از این نکته که عدد قبل از عقربه کوچک نشانگر ساعت است، آگاه کرد.

6. آموزش زمان با فواصل پنج دقیقه‌ای

هنگامی‌که بچه‌ها توانایی شمارش خودکار و روان پنج‌تایی را دارند زمان آن رسیده که زمان را تا فاصله پنج دقیقه‌ای یاد گرفته و تشخیص دهند. در این مرحله، باید توضیح دهید که آن‌ها می‌توانند در شبانه روز پنج عدد بشمارند تا بفهمند از ساعت چند دقیقه گذشته است. فقط تا 30 دقیقه بعد از ساعت را توضیح دهید، مانند 5:15، 5:20 یا 5:05، اما نه 5:45 یا 5:50.

بهتر است تا زمانی که کودک از نظر شناختی آماده می‌شود، یعنی نزدیک به 7 سالگی، از زمان‌های گذر کرده از 30 دقیقه اجتناب شود.

بیشتر بخوانید : اتل متل توتوله، گاو حسن و چند موضوع دیگر!

7. آموزش ساعت به کودکان با شعر

داشتن لحن شعر گونه و دارای ریتم، علاقه به یادگیری را در کودکان افزایش می‌دهد. در این تکنیک کودک بیشتر به قافیه شعر فکر می‌کند ولی در واقع با خواندن شعر یادگیری ساعت را نیز انجام خواهد داد.

عقربه‌های ساعت دو یار هم زبونن                   که وقت خواب و کارو خیلی دقیق می دونن

ساعت خونه ما گرد و بزرگ و زرده                  عقربه‌هاش همیشه دایره‌ای ‌می‌گرده

قد یکی بزرگ‌تر، اون یکی ریزه میزه                  یکی کلفت و پهنه، اون یکی تیز تیزه

همیشه پشت ساعت یه باطری و یه پیچه             صدای تیک و تاکش توی خونه‌ می‌پیچه

8. آموزش ساعت به کودکان با بازی‌های سرگرم‌کننده

سرگرمی کودکان راه آموزش هر چیزی به آن‌ها است. تعداد زیادی بازی و اسباب‌بازی‌های آموزشی برای آموزش ساعت به کودکان وجود دارد. وقتی کودک به اعداد و ارقام اطمینان پیدا کرد، می‌توان با فعالیت‌ها و بازی‌های ساده‌ای مانند «آقای گرگ ساعت چند است؟» آگاهی او از زمان را افزایش داد.

9 روش آموزش ساعت با بازی به کودکان

یکی از رفتارهایی که بچه‌ها با افتخار از مهارت خود در آن می‌گویند؛ این است که «من می‌دانم چگونه زمان را بگویم.» البته، این روزها ساعت‌های دیجیتال بیشتر باب هستند اما کودکان همچنان باید خواندن نسخه‌های آنالوگ را نیز یاد بگیرند. با انجام بازی‌های تعاملی سرگرم‌کننده، کودکان در کمترین زمان ممکن، ساعت را بیان خواهند کرد.

1. ساخت یک ساعت کاغذی

یکی از جنبه‌های پیچیده‌ آموزش ساعت به کودکان، درک عدد یک به معنای 5 دقیقه، 2 به معنای 10 دقیقه و غیره است. ساعت کاغذی به دانش آموزان کلاس دوم کمک می‌کند تا این ارتباط را برقرار کنند. (از بشقاب‌های کاغذی برای آسان‌تر کردن این کاردستی استفاده کنید.)

2. رنگ‌آمیزی فضاها برای آموزش ساعت به کودکان

مفهوم مهم دیگری که هنگام آموزش ساعت به کودکان باید درک شود چگونگی کار کردن فاصله بین اعداد در یک ساعت آنالوگ است. این مفهوم با رنگ‌آمیزی قابل درک‌تر خواهد بود.

3. ساخت یک ساعت مچی کاغذی

یک ساعت مچی را با کاغذ بسازید و روی مچ کودک ببندید. عقربه‌های ساعت هر کدام از بچه‌ها روی یک ساعت متفاوت باشد. جدولی روی کاغذ کشیده و اسم دانش‌آموزان را در آن بنویسید و سپس به هر کدام از بچه‌ها بگویید مقابل اسم دوستش ساعت او را بنویسد. او با این کار به سراغ دوست خود رفته و از او می‌پرسد ساعت چند است؟ این بازی هنگام آموزش ساعت به کودکان به آن‌ها اعتماد به نفس نیز می‌دهد و موجب یادگیری زودتر آن‌ها خواهد شد.

4. ساخت ساعت با پیوند دادن مکعب‌های ریاضی

این نوع آموزش ساعت به کودکان به آن‌ها کمک می‌کند زمان را هم به عنوان یک ساعت آنالوگ دایره‌ای و هم به عنوان خط زمانی در حال حرکت به جلو درک کنند.

5. آموزش ساعت به کودکان با بازی ساخت ساعت با شانه تخم‌مرغ

ابتدا صفحه‌های ساعت آنالوگ که زمان‌های مختلف را نشان می‌دهند در ته یک شانه خالی تخم‌مرغ بچسبانید و یک سنگ مرمر یا اسباب‌بازی کوچک دیگر اضافه کنید. بچه‌ها کارتن را تکان داده و نگاه می‌کنند تا ببینند سنگ در چه ساعتی فرود آمده است و نتایج آن‌ها را روی نمودار نشان دهند.

6. تطبیق تخم‌مرغ‌های پلاستیکی

تخم‌مرغ‌های پلاستیکی کاربردهای زیادی در کلاس دارند. برای تمرین زمان‌گویی، ساعت‌های آنالوگ را در یک نیمه قرار دهید و زمان‌ها را (به صورت کلمات یا دیجیتال) در سمت دیگر بنویسید، سپس از بچه‌ها بخواهید آن‌ها را مطابقت دهند.

7. آموزش ساعت به کودکان با ساخت ساعت‌های یخ زده

تبدیل چهره آدم برفی به ساعت آنالوگ! از نسخه‌های قابل چاپ رایگان برای انواع فعالیت‌های زمان‌گویی زمستانی استفاده کنید.

8. ثبت و محاسبه فعالیت‌های مورد علاقه خود

برای مقابله با زمان سپری شده آماده‌اید؟ از دانش‌آموزان بخواهید از این کاربرگ قابل چاپ رایگان برای ثبت زمانی که صرف سه فعالیت مختلف در خانه یا مدرسه می‌کنند استفاده کنند. تمرین بسکتبال، کلاس رقص، تماشای برنامه تلویزیونی مورد علاقه آن‌ها، خوردن موز یا انجام تکالیف خود.

9. هدبندهای ساعت

پوشیدن این هدبندهای ساعت، سرگرم کننده است و برای بازی «ساعت چند هستم؟» عالی است. بچه‌ها از یکدیگر سؤال می‌پرسند تا حدس بزنند ساعت پیشانی آن‌ها چه ساعتی را نشان می‌دهد.

یادداشت پایانی

گفتن زمان، یک مهارت مفهومی ‌و انتزاعی است که می‌توان آموزش ساعت به کودکان را از حدود سن 6 سالگی شروع کرد. تسلط کامل بر مراحل یادگیری ساعت زمان‌بر و به صورت گام به گام خواهد بود. چند سال طول کشیدن آموزش ساعت به کودکان دور از ذهن نیست، پس باید صبور بود.

ابتدا باید به کودک یاد داد که چگونه ساعت را تشخیص دهد، سپس نحوه تشخیص نیم ساعت را یاد بگیرد و بعد به فاصله پنج دقیقه و در نهایت به یادگیری دقیقه برسد. به زمان‌های سی دقیقه اول ساعت بیشتر توجه‌ داشته باشید تا زمانی که کودک از نظر شناختی آماده درک جمله‌هایی مانند یک ربع مانده به 6 یا هفت ربع کم برسد.

هنگام آموزش ساعت به کودکان، آن‌ها یاد‌ می‌گیرند که عقربه ساعت زمانی به عدد بعدی نزدیک‌تر می‌شود که عقربه دقیقه شمار به عدد 60 نزدیک ‌شود.

زمان‌گویی یک مهارت واقعی است، بنابراین باید از هر فرصتی برای آموزش ساعت به کودکان در طول روز بهره برد. برای راحتی کار در آموزش ساعت به کودکان استفاده از تکنیک‌های آموزش با شعر و بازی را فراموش نکنید. سپاس از اینکه تا انتهای این مطلب با ما همراه بودید. سوالات خود را با ما در میان بگذارید.