درمان فشار خون پایین به عامل ایجاد کننده آن بستگی دارد. اکثر افراد مبتلا به فشار خون پایین به درمان نیازی ندارند. اگر دلایل افت فشار خون به طور ناگهانی خود را نشان دهد یا ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد، پزشک گزینه‌های درمانی را با توجه به علت آن توصیه خواهد کرد. در ادامه همراه مجله پزشکی سیوطب باشید تا 0 تا 100 درمان فشار خون پایین در خانه را بررسی کنیم.
فشار خون پایین (هیپوتانسیون) چیست؟ 2 مرحله اصلی
خون با هر ضربان قلب به شریان‌ها فشار می‌آورد. به نیرویی که خون به دیواره شریان‌ها وارد می‌کند، فشار خون می‌گویند. فشار خون در پاسخ به فعالیت‌های منظم مانند خوابیدن و حرکت در اطراف، بالا و پایین می‌شود. اصطلاح پزشکی فشار خون پایین، افت فشار خون است.
فشار خون از دو اندازه‌گیری تشکیل شده است: زمانی که قلب می‌تپد و در دوره‌های استراحت بین ضربان قلب.
- فشار سیستولیک (یا سیستول): اندازه‌گیری پمپاژ خون از طریق شریان‌ها، هنگام فشرده شدن بطن‌های قلب است. سیستول خون بدن را تامین می‌کند.
- فشار دیاستولیک (یا دیاستول): اندازه‌گیری دوره‌های استراحت است. دیاستول با پر کردن عروق کرونر، قلب را با خون تامین خواهد کرد.
اندازه‌گیری فشار خون از دو عدد تشکیل شده است: ابتدا اندازه‌گیری سیستولیک و سپس اندازه‌گیری دیاستولیک. داشتن فشار خون پایین در بیشتر موارد خوب است (کمتر از 120/80).
اما فشار خون پایین گاهی احساس خستگی یا سرگیجه به دنبال دارد. در این موارد، افت فشار خون ممکن است نشانه بیماری زمینه‌ای باشد که درمان فشار خون پایین را ضروری می‌سازد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ درمان خانگی فشار خون پایین؛ علائم، علل، تشخیص و داروهای درمانی هیپوتانسیون
انواع افت فشار خون؛ 3 فشار خون پایین شایع
فشار خون پایین بر اساس زمان وقوع و علت آن دسته بندی خواهد شد که انواع آن عبارتند از:
1.فشار خون پایین ارتواستاتیک
به عنوان افت فشار خون وضعیتی شناخته می‌شود. این نوع افت فشار خون هنگام حرکت از حالت نشسته یا دراز کشیدن به حالت ایستاده رخ می‌دهد و شخص ممکن است احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
افت فشار خون ارتواستاتیک شایع‌ترین شکل فشار خون پایین است که افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما در بزرگسالان مسن شایع‌تر است. افزایش سن و بارداری به صورت کلی باعث کاهش کلی فشار خون خواهد شد.
شرایطی که بر سیستم عصبی خودمختار تاثیر می‌گذارد، مانند بیماری پارکینسون و دیابت، اغلب به افت فشار خون ارتواستاتیک منجر می‌شود. باید درمان فشار خون پایین در این افراد را حتما جدی گرفت؛ زیرا بر 30 تا 50درصد مبتلایان به بیماری پارکینسون و حدود 30درصد از افراد مبتلا به دیابت تاثیر می‌گذارد.
بیشتر بخوانید: علائم فشار خون بالا؛ از سردردهای شدید و خونریزی بینی تا خستگی و عدم تمرکز
2. فشار خون پایین پس از مصرف غذا
این نوع افت فشار خون بعد از خوردن غذا رخ می‌دهد و افراد مسن و افراد مبتلا به اختلال عملکرد اتونوم بیشتر به چشم می‌آید.
3. فشار خون پایین به واسطه عصبی
فشار خون، یک عمل متعادل کننده بین سیستم عصبی و سایر سیستم‌های بدن (مانند هورمون‌ها و اندام‌های بدن) است. افت فشار خون با واسطه عصبی زمانی اتفاق می‌افتد که یک تعامل بازتابی غیر طبیعی بین قلب و مغز وجود داشته باشد.
بیشتر بخوانید: عمل قلب باز | این عمل پیچیده و حساس چگونه انجام می‌گیرد؟
علل پایین بودن فشار خون با واسطه عصبی
- ایستادن در یک وضعیت برای مدت طولانی: کودکان این شکل از افت فشار خون را بیشتر از بزرگسالان تجربه می‌کنند.
- داشتن یک واکنش عاطفی قوی: مانند احساس شوک یا ترس. برخی از افراد به همین دلیل فشار خون پایین را در طی اقدامات پزشکی یا دندانپزشکی تجربه می‌کنند.
- شوک شدید: افت شدید فشار خون ممکن است در هنگام شوک رخ دهد. در صورت تجربه یک آسیب جدی یا عفونت، شوک رخ می‌دهد. در طول شوک، اندام‌ها خون و اکسیژن مورد نیاز برای عملکرد صحیح را دریافت نمی‌کنند. عدم درمان فشار خون پایین ناشی از شوک شدید در کمترین زمان ممکن، تهدید کننده زندگی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: ۷علائم فشار خون پایین و بهترین روش‌های درمان و پیشگیری افت فشار
علت فشار خون پایین به صورت ناگهانی چیست؟
کاهش ناگهانی فشار خون اغلب پس از رویدادهای خاصی رخ خواهد داد که نیاز به درمان فشار خون پایین را محرز می‌سازد. این عوامل عبارتند از:
- سریع ایستادن
- خوردن یک وعده غذایی
- احساس ترس ناگهانی یا تجربه یک رویداد تکان‌دهنده
- بارداری، به دلیل افزایش تقاضای خون از سوی فرد باردار و جنین در حال رشد
- اختلال در گردش خون ناشی از حمله قلبی یا بیماری قلبی
- کم آبی بدن به دلیل استفراغ و اسهال شدید
- اختلالات غدد درون ریز، مانند دیابت، نارسایی آدرنال و بیماری تیروئید
- استراحت طولانی مدت در رختخواب
- شوک، یک وضعیت جدی که در آن اندام‌های حیاتی اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند
- شوک آنافیلاکتیک، شکل شدید واکنش آلرژیک
- مقدار زیادی از دست دادن خون از طریق آسیب
- عفونت‌های خونی
- داروهایی که باعث کاهش فشار خون می‌شوند
بیشتر بخوانید: آریتمی قلبی آسیبی به ریتم زندگی با تند و کند شدن ضربان قلب
داروهایی که باعث کاهش فشار خون خواهند شد
- بتا بلوکرها و نیتروگلیسیرین که برای درمان بیماری قلبی مصرف می‌شوند
- دیورتیک‌ها، داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای و داروهای اختلال نعوظ نیز باعث افت فشار خون می‌شوند.
مهم‌ترین علائم فشار خون پایین که باید بدانید
- خستگی یا کمبود انرژی
- سبکی سر
- سرگیجه
- حالت تهوع
- پوست لطیف
- افسردگی
- از دست دادن هوشیاری، که به عنوان غش یا سنکوپ شناخته می‌شود
- تاری دید
بیشتر بخوانید: درمان فشار خون سالمندان؛ مبارزه با یک بیماری شایع اما قابل کنترل
درمان فشار خون پایین به روش‌های خانگی، 5 روش اصلی
برنامه درمان فشار خون پایین بستگی به عامل افت آن دارد. انواع روش‌های درمانی عبارتند از:
1.تغییر سبک زندگی و نقش آن در درمان فشار خون پایین
گاهی تغییر برخی عادات، فشار خون پایین را بهبود می‌بخشد. علل افت فشار خون برای افراد مختلف متفاوت است؛ بنابراین برنامه مراقبتی شما احتمالاً شامل همه‌این تغییرات نخواهد شد.
2. هیدراته ماندن و تاثیر آن در درمان فشار خون پایین
برای جلوگیری از افت فشار خون به دلیل کم آبی، باید آب زیاد نوشیده شود. به خصوص اگر فرد مبتلا به استفراغ یا اسهال باشد. در طول ورزش و زمانی که شخص در یک مکان گرم قرار دارد باید به خوبی هیدراته ماند.
بیشتر بخوانید: سکته قلبی را تشخیص دهید و بعد با ۱۱۵ تماس بگیرید
3. کنترل محرک‌های عاطفی یا استرس
یادداشت موقعیت‌هایی که درست قبل از افت فشار خون احساس ترس یا احساسی شک به وجود آمده است. ممکن است بتوان برای جلوگیری از این موقعیت‌ها از قبل برنامه‌ریزی کرد و در صورت سرگیجه یا احساس ناخوشی برای حمایت برنامه‌ریزی داشت.
4. درمان فشار خون پایین با حرکت آرام به اطراف
اگر هنگام ایستادن طولانی مدت فشار خون پایینی دارید، عضلات پای خود را خم و در جای خود حرکت کنید. موقعیت‌ها را به آرامی و به تدریج تغییر دهید. به جای سریع ایستادن، با حرکات کوچک به حالت نشسته یا ایستاده تغییر حالت دهید. تنفس آهسته و عمیق نیز امکان دارد به درمان فشار خون پایین کمک کند.
بیشتر بخوانید: درد قفسه سینه سمت راست نشانه چیست؟
5. تغییر عادات غذایی در راستای درمان فشار خون پایین
اگر بعد از غذا خوردن، فشار خون پایینی را تجربه می‌کنید، خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر و شور را بیشتر در طول روز یا خوردن غذاهای مختلف را در برنامه غذایی خود بگنجانید. پس از صرف غذا از ایستادن ناگهانی بپرهیزید.
راه‌های زیادی برای مدیریت و درمان فشار خون پایین در زندگی روزمره شما وجود دارد. پزشک بر اساس نیازهای فرد پیشنهادات دیگری برای سبک زندگی ارائه می‌دهد.
درمان فشار خون پایین با راه‌کارهای پزشکی
- دارو برای یک بیماری زمینه‌ای: هنگامی‌که یک بیماری زمینه‌ای باعث فشار خون پایین می‌شود، درمان شامل دارو برای آن بیماری خواهد بود. پزشک برای شرایطی مانند بیماری قلبی، دیابت یا عفونت دارو تجویز می‌کند.
- دارو برای افزایش فشار خون: گاهی این سوال در ذهن به وجود می‌آید که برای فشار پایین چی خوبه؟ پزشک معمولا داروهای روزانه را برای افزایش شدید فشار خون پایین تجویز می‌کند.
درمان فشار خون پایین ناشی از شوک، جدی‌ترین شکل افت فشار خون به شمار می‌آید. این نوع فشار پایین خطرناک و باید فورا درمان شود. پرسنل اورژانس اغلب برای افزایش فشار خون و تثبیت علائم حیاتی مایعات و سایر درمان‌ها را در دستور کار قرار می‌دهند.
یادداشت پایانی درباره درمان فشار خون پایین
بسیاری از افراد با درک فشار خون پایین و علائم آن می‌توانند مدیریت و درمان فشار خون پایین را به دست گیرند. اگر فشار خون پایین باعث ایجاد احساس ناخوشایندی می‌شود، دور از ذهن نیست که پزشک تغییر شیوه زندگی یا درمان فشار خون پایین با دارو را توصیه کند. اگر دارو تجویز شده باشد باید آن را طبق دستور مصرف کرد تا فشار خون افزایش یابد و از عوارض بالقوه مضر جلوگیری به عمل آید.
سوالات متداول درباره درمان فشار خون پایین در خانه
1. دلایل فشار خون پایین در خانم‌ها چیست؟
احساس ترس ناگهانی یا تجربه یک رویداد تکان‌دهنده
بارداری، به دلیل افزایش تقاضای خون از سوی فرد باردار و جنین در حال رشد
ایستادن در یک وضعیت برای مدت طولانی
داشتن یک واکنش عاطفی قوی
2. برای بالا بردن فشار خون چه بخوریم؟
نوشیدن مایعات به مقدار زیاد
خوردن غذاهای شور
مصرف قهوه و نوشیدنی‌های کافئین‌دار
افزایش مصرف ویتامین B12 مانند تخم مرغ، مرغ، ماهی مانند سالمون و ماهی تن و لبنیات کم چرب
مصرف روی فولات یا ویتامین B9 مانند مارچوبه، کلم بروکلی، جگر و حبوبات مانند عدس و نخود
3. آیا فشار خون 8 خطرناک است؟
فشار خون پایین در بیشتر مواقع مضر نیست. در صورتی که ضربان قلب تحت فشار پایین بالاتر از حد معمول باشد یا خستگی و بی حالی مداوم در روز به دنبال داشته باشید، بهتر است به پزشک برای درمان فشار خون پایین مراجعه کنید.