درمان خانگی قارچ ناخن به عنوان اولین اقدام افراد برای بهبودی این عارضه به شمار میآید؛ اگرچه برخی از این روشها موثر هستند، اما همیشه درمانکننده نخواهند بود. عفونت قارچی ناخن توسط قارچی ایجاد میشود که بر ساختار کراتین ناخن تاثیر میگذارد. این عارضه به قسمت خاصی از ناخن محدود نمیشود، بلکه میتواند تمام قسمتهای ناخن مانند صفحه ناخن، بستر ناخن و ریشه ناخن را درگیر کند و در نهایت ناخنها دچار تغییر رنگ، ضخامت و شکل(خالدار) میشوند.
قارچ ناخن پا بیشتر از قارچ ناخن دست رخ میدهد. محیط مرطوب، آسیب به ناخن، وضعیت نامناسب سلامت کلی، بیماریهای قبلی مانند دیابت یا پسوریازیس و پوشیدن کفشهای ناراحت کننده حساسیت شما را نسبت به ابتلا به قارچ ناخن پا یا ناخن دست افزایش میدهد. در ادامه این نوشتار از مجله پزشکی سیوطب به طور کامل به تشریح این عارضه و درمان خانگی قارچ ناخن پرداختهایم:
چه چیزی باعث قارچ ناخن میشود؟
قارچ ناخن (قارچ ناخن پا و ناخن دست) یکی از شایعترین بیماریهایی است که توسط عفونتهای قارچی درماتوفیت ایجاد میشود و زیبایی ناخنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
بیشتر بخوانید: تغییر رنگ ناخن که هر رنگ نشانه یک بیماریست
درمان خانگی قارچ ناخن
درمان خانگی قارچ ناخن میتواند بهترین راه برای خلاص شدن از عفونت قارچی ناخن به طور طبیعی باشد. استفاده روزانه از روغن درخت چای، سرکه، Vicks VapoRub یا روغن پونه کوهی همگی در کاهش علائم و نشانههای قارچ ناخن موثر هستند. بسیاری از گیاهان و عصارهها، جوشاندهها یا خمیرها از گذشته به عنوان درمان خانگی قارچ ناخن توسط پزشکان سنتی و در طب سنتی هند استفاده میشده است.
بیشتر بخوانید: فرنچ ناخن را چگونه در خانه انجام دهیم؟
گیاهانی که شفا میدهند
تعداد زیادی از داروهای ضد قارچ طبیعی و مکملها وجود دارد که بخش مهمی از درمان خانگی قارچ ناخن را تشکیل میدهند. برخی از این موارد عبارتند از:
- عصاره اسنکروت از گیاه اسنکروت که از خانواده آفتابگردان است به دست میآید. مشخص شده که این عصاره به صورت موضعی در درمان قارچ ناخن موثر است
- پونه کوهی یک گیاه طبیعی است که به عنوان داروی گیاهی موثر برای درمان عفونتهای قارچی شناخته شده میشود. روغن پونه کوهی نه تنها دارای خواص ضد قارچی بوده، بلکه دارای اثرات ضدویروسی و ضدباکتریایی قوی نیز است
- از گیاه علف لیمو نیز به دلیل خواص ضد قارچی موثر استفاده میشود
- هوروپیتو گیاهی با برخی مواد شیمیایی فعال مانند پلی گودیال است که آن را به درمان موثری برای قارچ ناخن تبدیل میکند
- دانههای آنیس از گیاه Pimpinella asisum به دست میآیند و دارای خواص دارویی مختلفی هستند. ترکیبات شیمیایی موجود در دانههای بادیان به شدت در برابر قارچ موثر هستند و از این رو درمان خوبی برای قارچ ناخن به شمار میآیند
سایر عصارههای گیاهی که اثر ضد قارچی مفیدی در درمان خانگی قارچ ناخن نشان دادهاند، اسانس اکالیپتوس، عصاره الکلی برگ چریش و عصاره برگ کاترانتوس رزئوس است. فاکتور مهمی که در درمان خانگی قارچ ناخن باید در نظر گرفته شود این است که هر درمان خانگی تنها زمانی میتواند موفقیتآمیز باشد که به طور منظم و بدون شکست برای مدت طولانی دنبال شود.
بیشتر بخوانید: قارچ ناخن عامل ۵۰درصد از ناهنجاریهای ناخن
روغن درخت چای
روغن درخت چای از درختچهای مانند Melaleuca alternifolia که بومی استرالیا است، گرفته میشود و خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد. استفاده از این گیاه محبوب است چراکه با موفقیت در درمان خانگی قارچ ناخن استفاده میشود. روغن درخت چای که به راحتی در فروشگاههای مواد غذایی سالم در دسترس وجود دارد، نتایج قابل مقایسه با کلوتریمازول را در درمان عفونت قارچی ناخن نشان داده است. گزارش شده که وقتی روغن درخت چای دو بار در روز استفاده شود، در درمان خانگی قارچ ناخن بسیار تاثیر میگذارد.
بیشتر بخوانید: ژلیش ناخن، عوارض، هزینه و دوام
برگ زیتون
برگ زیتون اثرات مفیدی در برابر عفونت قارچی دارد و همچنین گردش خون را بهبود میبخشد. علاوه بر این بهترین عملکرد را در برابر درمان عفونتهای قارچی دارد. عصاره برگ زیتون یکی از بهترین درمانهای قارچ ناخن است، چراکه یک راه ایمن و طبیعی برای درمان خانگی قارچ ناخن به شمار میرود. این دارو به شکل تنتور، کپسول یا مرهم وجود دارد. عصاره برگ زیتون را نیز میتوان به صورت خوراکی در دوز یک تا سه کپسول دو بار در روز همراه با غذا مصرف کرد. مهم است که این درمان را تا زمانی که قسمت عفونی ناخن به طور کامل رشد کند و عفونت به طور کامل ریشه کن شود، ادامه یابد.
تاثیر سیر
از دیرباز سیر به عنوان یک درمان خانگی در طب سنتی رایج بوده. این ماده یک درمان خانگی عالی برای قارچ ناخن به شمار میآید، زیرا دارای خواص ضد میکروبی و یکی از سادهترین و بدون دردترین درمانهای خانگی برای قارچ ناخن است. چند حبه سیر خرد شده را میتوان شبها در جورابهای خود قرار داد تا مراحل اولیه عفونت را کاهش دهد. به عنوان یک درمان جایگزین، مقداری میخک تازه باید له شود و حدود 30 دقیقه روی ناحیه آسیب دیده گذاشته و پس از آن با آب شسته شود.
پودر سیر نیز به راحتی در دسترس است و میتوان از گرد سبک آن در درمان قارچ ناخن استفاده کرد. از پماد روغن سیر میتوان به عنوان یک درمان بسیار موثر و ارزان و همچنین درمان مداوم قارچ ناخن بهره برد. روغن سیر را میتوان در خانه با مخلوط کردن یک قاشق غذاخوری سیر تازه خرد شده، سه قاشق غذاخوری روغن نارگیل و یک قاشق غذاخوری روغن زیتون تهیه کرد.
بیشتر بخوانید: ضخیم شدن ناخن و بیماریهای ایجاد کننده این مشکل
میکونازول
یک مکمل طبیعی به نام میکونازول بهترین درمان خانگی قارچ ناخن است. میکونازول دارای ترکیبات ضد قارچی طبیعی مختلفی بوده که طبیعتا بسیار کارآمد است.
Vicks VapoRub
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد استفاده از Vicks VapoRub میتواند منجر به بهبود علائم و نشانههای قارچ ناخن شود. مقدار کمی از Vicks VapoRub با کمک یک سواب پنبهای روی ناحیه آسیب دیده برای درمان خانگی قارچ ناخن پا مفید است.
بیشتر بخوانید: شکنندگی ناخن، روشهایی برای کنترل و بهبود شرایط
جوش شیرین
طرفداران جوش شیرین ممکن است آن را به عنوان یک درمان پیشنهاد کنند، زیرا میتواند به جذب رطوبت که باعث قارچ ناخن پا میشود کمک کند. علاوه بر این، امکان دارد دارای خواص قارچکش باشد، نه به این معنی که قارچها را از بین میبرد، اما میتواند از رشد آنها جلوگیری کند. یک مطالعه قدیمی کوچکتر این موضوع را تایید میکند و نشان میدهد که جوش شیرین میتواند از رشد قارچ جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: مراقبت از ناخن به بهترین شکل ممکن
محصولات منتول
برخی از افراد ممکن است استفاده از محصولات حاوی منتول را برای کمک به درمان قارچ ناخن توصیه کنند. با این حال بعید است که آنها مزایای زیادی را ارائه دهند.
یک مطالعه کوچک در سال 2011 با استفاده از پماد منتول نشان میدهد که ممکن است به درمان قارچ ناخن پا کمک کند، اما بعید است که عفونت را درمان کند. تحقیقات بیشتری برای اثبات اینکه محصولات منتول برای درمان خانگی قارچ ناخن پا موثر هستند، ضروری است.
سرکه
سرکه یک محصول معمولی خانگی و سرکه سیب (ACV) یک عنصر رایج در بسیاری از داروهای خانگی مختلف است. یک مطالعه در سال 2017 اشاره میکند که ACV ممکن است دارای برخی از خواص ضد قارچی باشد.
دهانشویه
همانند سرکه، هیچ مدرک علمی مستقیمی برای حمایت از استفاده از دهانشویه برای درمان قارچ ناخن پا وجود ندارد. با این حال، برخی تحقیقات نشان میدهد که دهانشویه حاوی کلرهگزیدین ممکن است خواص ضد قارچی داشته باشد.
بیشتر بخوانید: عوارض و فواید کاشت ناخن
درمانهای موضعی قارچ ناخن
آکادمی پوست آمریکا اشاره میکند که طب موضعی ممکن است به درمان عفونت خفیف کمک کند، اما در مواقعی میتوانند عوارض جانبی خفیفی مانند تورم یا سوزش ایجاد کنند. درمانهای موضعی امکان دارد شامل موارد زیر باشد:
- آمورولفین
- سیکلوپیروکس
- افیناکونازول
- توابورول
درمانهای خوراکی قارچ ناخن
برای موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای خوراکی تجویز کند. این داروها اغلب موثرتر و سریعتر از درمانهای موضعی عمل میکنند. با این حال، این قرصها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند.
پزشک ممکن است به افراد توصیه کند که هنگام مصرف این ضد قارچها از قرار گرفتن در معرض الکل و آفتاب خودداری کنند. همچنین برای بررسی هرگونه مشکلی نیاز به آزمایش خون وجود دارد. درمانهای خوراکی شامل موارد زیر است:
- فلوکونازول
- گریزئوفولوین
- ایتراکونازول
- تربینافین
بیشتر بخوانید: ناخن | بیماری های ناخن
پیشگیری بهتر از درمان است
بهترین درمان قارچ ناخن جلوگیری از تشدید عفونت است. اقدامات مختلف نظافت باید به طور منظم دنبال شود. بیشتر اوقات در طول روز پاها را تمیز و خشک نگه دارید. پوست بین انگشتان پا باید خشک باشد و هرگونه پوسته روی پوست زیر انگشتان پا باید با کمک یک دستمال کاغذی خشک پاک شود. همیشه از جورابهای سبک استفاده کنید که میتواند رطوبت را جذب کرده و جریان هوا را بهبود بخشد. از مواد مصنوعی کاملا خودداری شود و سعی کنید از صندلهای باز یا کفشهایی با کفی متخلخل استفاده شود.
تمیز نگه داشتن ناخنها
این مهمترین روش در بین تمام درمانهای خانگی قارچ ناخن بوده، زیرا در کاهش درد و همچنین در حفظ بهداشت ناخن موثر است. این کار با کاهش فشار روی ناخنها عمل میکند. ناخنهای خود را کوتاه کرده و با سوهان کردن آنها را نازک کنید. قبل از کوتاه کردن ناخن، یک کرم نرم کننده ناخن بزنید. کرم را میتوان پس از اصلاح و نازک شدن استفاده کرد و سپس با بانداژ پوشانید. این کار را باید با آب و صابون بشویید و تا زمانی که ناخنهایتان نرم شوند تکرار کنید. از وازلین روی پوست اطراف ناخنهای آسیب دیده استفاده کنید.
بهترین درمان خانگی قارچ ناخن که میتوانید برای ناخنهای خود انجام دهید این است که در مورد حفظ بهداشت پای خود برای جلوگیری از عفونت مجدد دقت کنید. پزشکان عود قارچ ناخن را یک مشکل اساسی در درمان آن عنوان کردهاند. برای دور نگه داشتن قارچ ناخن همیشه اطمینان حاصل کنید که هنگام کوتاه کردن ناخنها، آنها را کوتاه کنید تا با خطوط انگشتان پا و انگشتان دست مطابقت داشته باشد. همیشه ناخن را مستقیما از عرض کوتاه کنید.
اگر مجبورید در یک مکان مشترک دوش بگیرید، همیشه کفش لاستیکی، دمپایی یا پاپوش بپوشید. اگر جورابهایتان مستعد تعریق هستند، مرتبا عوض کنید. از پودرهای خشک کننده ضد قارچ بدون نسخه استفاده کنید تا پاهای خود را همیشه خشک نگه دارید.
بیشتر بخوانید: چگونگی مراقبت از پا و ناخن های پا
تغذیه مناسب برای سلامت ناخنها
ترکیب پروتئین، اسید فولیک و ویتامینهای ضروری در رژیم غذایی روزانه برای داشتن ناخنهای سالم بسیار مهم است. اسیدهای چرب ضروری نیز برای سلامت ناخنها اهمیت دارند. افرادی که سعی میکنند ناخنهای براق و سالمی داشته باشند باید غذاهایی مانند ماهی، بذر کتان، روغن کانولا، دانهها، سبزیجات برگدار و آجیل را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
دیگر مراقبتها عبارتند از:
- ناخن ها را کوتاه، خشک و تمیز نگه دارید
- از یک ناخنگیر برای ناخنهای آلوده و دیگری برای ناخنهای دیگر پا استفاده کنید
- کفش مناسب و قابل تنفس بپوشید
- پاها را خشک نگه دارید، جورابهای نخی بپوشید و هر روز آنها را عوض کنید
- بهداشت پا را رعایت کنید
- هنگام استفاده از دوش عمومی کفش دوش تمیز بپوشید
- اگر ناخنهای ضخیم پا باعث ناراحتی در هنگام راه رفتن میشود، به دنبال درمان از یک متخصص باشید
یادداشت پایانی
قارچ ناخن پا معمولا برای اکثر افراد مشکل مهمی نیست. با این حال اگر در نتیجه درمان خانگی قارچ ناخن هیچ بهبودی حاصل نشد یا عارضهای رخ داد، افراد باید با پزشک مشورت کرده و در اسرع وقت استفاده از درمان خانگی را متوقف کنند. همچنین در صورتی که فردی متوجه تغییر رنگ، ضخیم شدن یا ناهنجاری ناخنهای پا شد، توصیه میشود با متخصص تماس بگیرید.
علاوه بر این، افرادی که در معرض خطر بالاتری برای عوارض هستند باید به دنبال درمان پزشکی برای قارچ ناخن پای خود باشند و از درمانهای خانگی به طور کامل اجتناب کنند. این توصیه شامل مبتلایان به دیابت یا با سیستم ایمنی ضعیف میشود که درمان خانگی قارچ ناخن برای این افراد مجاز نیست.