ارتودنسی نامرئی و 5 مزیت بارز آن نسبت به بریس‌های سنتی

ارتودنسی نامرئی (بریس نامرئی) یکی از انواع پرطرفدار و پرداوطلب، درمان‌ مشکلات دندان از طریق ارتودنسی است. ارتودنسی نامرئی برخلاف نوع سنتی و فلزی آن اساسا به بریس‌هایی با حداقل دیده شدن اطلاق می‌شود. ارتودنسی سنتی و ثابت، متشکل از سیم‌ها و براکت‌هایی است که به جلوی هر دندان متصل خواهد شد.

شکی نیست که نوع طراحی ارتودنسی‌های نامرئی، دیده شدن‌ آن‌ها را در دهان به حداقل می‌رساند و همین امر آن‌ها را به انتخابی محبوب برای ارتودنسی در بزرگسالان تبدیل می‌کند.

اصطلاح بریس‌های نامرئی اکنون به یک اصطلاح کلی‌تر برای چندین گزینه درمانی ارتودنسی نامرئی تبدیل شده است. در این مقاله از مجله سلامت سیوطب سعی شده با جزئیات و رویکرد علمی دقیق‌تری به معرفی انواع، معایب و مزایای ارتودنسی‌های نامرئی پرداخته شود.

ارتودنسی نامرئی چیست؟

بریس‌های نامرئی که به عنوان ‌ترازکننده‌های شفاف شناخته می‌شوند، نوعی از درمان ارتودنسی هستند که به صاف شدن و زیبایی دندان‌ها کمک می‌کنند. برای رفع کجی دندان‌ها، دندان پزشک احتمال دارد به عنوان جایگزینی برای ارتودنسی‌های فلزی و سنتی، ‌ترازهای شفاف را به کار گیرد. ‌ترازهای شفاف به دلیل نبود سیم و براکت‌های فلزی، اعتماد به نفس فرد را در لبخند زدن بالا می‌برند.

این روش درمان شامل استفاده از ‌ترازهای پلاستیکی سفارشی روی دندان‌ها خواهد بود تا دندان‌ها را در یک موقعیت طبیعی، صاف و ایده‌آل‌ قرار دهد.

بیشتر بخوانید: جراحی لیفت لثه؛ تغییر محل خط لثه با جِنجیوُ پِلاستی برای لبخندی زیباتر

انواع ارتودنسی نامرئی

بریس‌های نامرئی به‌ ترازهای شفاف یا Invisalign، بریس‌های شفاف، سرامیکی و بریس‌های لینگوال اشاره دارند. در حال حاضر اگرچه همه آن‌ها تحت یک اصطلاح کلی ارتودنسی نامرئی قرار دارند اما تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد.

1. ارتودنسی نامرئی سرامیکی

عملکرد بریس‌های سرامیکی همانند بریس‌های فلزی است با این تفاوت که از ماده‌ای نزدیک به رنگ مینای دندان تولید می‌شوند و تقریبا از بیرون نامرئی هستند. آن‌ها از یک ماده سرامیکی پیشرفته با مقاومت بیشتر و چسبندگی بهتر به دندان تولید می‌شوند که خطر شکستگی بریس را کاهش می‌دهند.

در ارتودنسی نامرئی سرامیکی معمولا براکت‌ها با سیم‌های شفاف‌تری به یکدیگر متصل می‌شوند. در بیشتر موارد، ارتودنتیست به دلیل نبود سیم‌های شفاف برای اتصال براکت‌ها از سیم فلزی استفاده می‌کند. در مورد نوارهای لاستیکی که در اطراف براکت‌ها قرار می‌گیرند، توجه به این نکته ضروری است که به مرور زمان و بسته به نوع غذای مصرف شده، به سمت زردی گرایش پیدا خواهند کرد.

به غیر از رنگ بریس‌های سرامیکی، هیچ تفاوت قابل توجه دیگری بین نوع فلزی و سرامیکی وجود ندارد؛ مانند بریس‌های سنتی، نوع سرامیکی هم نیاز به مراجعه مکرر به متخصص ارتودنسی برای تنظیم دارد.

بیشتر بخوانید: تیرگی لثه؛ معرفی ۴ علت اصلی پیگمانتاسیون

2. ارتودنسی شفاف

بریس شفاف از رزین ساخته شده‌ و کاملا با رنگ دندان، هر رنگ مینای دندان، سازگاری دارد. این نوع ارتودنسی نامرئی، به دست آوردن نتیجه تقریبا نامرئی را ممکن می‌کند و عملی‌ترین و خلاقانه‌ترین گزینه برای کسانی است که ‌ترجیح می‌دهند از یک ارتودنسی نامرئی ثابت استفاده کنند، زیرا رزین با گذشت زمان از بین نمی‌رود.

وقتی صحبت از قابلیت اطمینان بریس به میان می‌آید، براکت‌های شفاف بسیار بادوام با چسبندگی بالا مد نظر خواهد بود. البته به یاد داشته باشید این بریس‌ها نیز ممکن است در صورت ضربه از بین بروند یا آسیب ببینند. آن‌ها همچنین نیاز به پیگیری منظم با ارتودنتیست برای تنظیم دستگاه دارند.

بیشتر بخوانید: کشیدن دندان عقل و ۵ مزیت و جلوگیری از بیماری‌های لثه

3. ارتودنسی نامرئی الاینرها یا اینویزیلاین‌ها (Aligners یا Invisalign)

انقلاب واقعی در ارتودنسی نامرئی کمی ‌بیش از 20 سال پیش با الاینرهای نامرئی آغاز شد. آن‌ها متشکل از دو اسپلینت شفاف هستند که کاملا با دندان‌های بیمار منطبق شده و برای حرکت تدریجی دندان‌ها تا رسیدن به ‌تراز مناسب، فشار وارد می‌کنند.

جزء اصلی آن، پلی یورتان سفت و محکم است. یک ماده پزشکی با کیفیت بالا و ساخته شده با آخرین تکنولوژی که جایگزینی کاملا نامرئی و بدون درد را ارائه می‌دهد. از آنجایی که این نوع ارتودنسی نامرئی قابل جابجایی است، افراد بدون هیچ گونه ناراحتی یا محدودیتی از وعده‌های غذایی خود لذت بیشتری می‌برند. آن‌ها همچنین می‌توانند بهداشت دهان و دندان بهتری داشته باشند، بدون اینکه ارتودنسی مانع از دسترسی آن‌ها به هر ناحیه‌ای از دندان شود.

بیشتر بخوانید : نایت گارد یک محافظ قدرتمند و طولانی‌کننده عمر دندان

ترازهای نامرئی بسیار سخت هستند و شکستن آن‌ها بعید به نظر می‌رسد. آن‌ها هیچ درد یا زخمی در دهان ایجاد نمی‌کنند؛ مانند سایر انواع راه‌حل‌های نامرئی، تنظیم کردن دندان‌های بیمار با این ارتودنسی نامرئی مدتی طول می‌کشد. این تراز کننده‌ها تلفظ برخی کلمات را در چند روز اول برای شخص دشوار می‌کنند.

ترازهای شفاف اینویزیلاین‌ها مسئولیت زیادی بر عهده فرد قرار می‌دهند، آن‌ها باید حدود 20 تا 22 ساعت در روز پوشیده شوند و هر بار چیزی غیر از آب مصرف شود باید آن‌ها را برداشت. ترازهای شفاف و اینویزیلاین گزینه‌ای فوق‌العاده برای کسانی است که می‌خواهند دندان‌های خود را بدون بریس صاف کنند.

این نوع ارتودنسی گزینه‌‌ای عالی برای به دست آوردن زیبایی دندان در افرادی است که مشکلات جزئی تا متوسط ​​ارتودنسی دارند. اگر مشکل دندان فرد پیچیده بوده یا نیاز به جراحی داشته باشد، الاینرهای شفاف یا Invisalign گزینه درمانی مناسبی نخواهند بود.

بیشتر بخوانید: ارتودنسی ثابت برای چه کسانی مناسب است به همراه فواید و عوارض

4. ارتودنسی نامرئی لینگوال

بریس‌ لینگوال یا زبانی که به نام بریس دیمون نیز شناخته می‌شود، نوع دیگری از ارتودنسی نامرئی و ثابت است که از فلز ساخته شده و در پشت دندان‌ها قرار می‌گیرد تا یک درمان کاملا نامرئی انجام شود. آن‌ها دقیقا مانند بریس‌های سنتی عمل می‌کنند، اما موقعیت قرارگیریشان آن‌ها را از نظر پنهان می‌کند.

مقاومت بالا و قرارگیری در پشت دندان‌ها، ارتودنسی نامرئی لینگوال را گران‌ترین نوع بریس موجود در بازار کرده است. اگرچه این روش درمانی مزیت بزرگی را ارائه می‌دهد و آن نامرئی بودن است اما تا زمان عادت به آن‌ها تلفظ برخی کلمات، دشوار خواهد بود.

ارتودنسی نامرئی لینگوال امکان دارد باعث تحریک و زخم روی زبان شود. به علاوه، این نوع دستگاه نیاز به پیگیری‌های مکرر برای تنظیم دارد.

بیشتر بخوانید : کامپوزیت دندان چیست؟ فواید و عوارض آن

5 دلیل اصلی استفاده از ارتودنسی

در ادامه به بیان دلایل اصلی استفاده از ارتودنسی در افراد مختلف خواهیم پرداخت.

1. اوربایت

در عارضه اوربایت فک پایینی در موقعیتی عقب‌تر از فک بالایی قرار دارد و هنگام بسته شدن دهان دندان‌ها روی هم قرار نمی‌گیرند. در صورت عدم درمان، اوربایت‌های شدید منجر به آسیب بافت لثه و آسیب به دندان‌های جلویی خواهند شد.

صرف نظر از سن، ارتودنتیست‌ها با رفع اوربایت ظاهر لبخند را بهبود می‌بخشند. باید بدانید که درمان اوربایت در کودکان آسان‌تر است، زیرا رشد فک‌های آن‌ها به پایان نرسیده و این امر درمان ارتودنسی را راحت‌تر می‌کند.

2. آندربایت

آندربایت حالتی است که فک پایینی جلوتر از فک بالایی قرار دارد و هنگام بسته شدن دهان، دندان‌های فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا قرار می‌گیرند. آندربایت توسط متخصصین ارتودنسی قابل درمان است. آندربایت به ویژه در هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن مضر بوده و خطر آسیب به دهان را افزایش می‌دهد. برای درمان آندربایت و اوربایت ارتودنسی نامرئی کارساز نیست و معمولا توصیه نخواهد شد.

3. اپن بایت

در صورت وجود فاصله قابل توجه بین دندان‌های بالا و پایین هنگام لبخند زدن امکان دارد اپن بایت داشته باشید. مبتلایان به اپن بایت اغلب در غذا خوردن یا صحبت صحیح مشکل دارند.

4. فاصله گذاری

رفع فاصله بین دندان‌ها از جمله موارد مراجعه افراد برای استفاده از ارتودنسی است. بستن شکاف‌ بین دندان‌ها بیشتر یک موضوع زیبایی به نظر می‌رسد ولی به حفظ سلامت دهان و دندان نیز کمک می‌کند. اگر دندان‌ها فاصله زیادی از هم داشته باشند، ذرات غذا لای دندان‌گیر کرده و روی لثه‌ها جمع می‌شوند که این مورد منجر به بوی بد دهان، حفره‌ها و سایر مشکلات دندانی خواهد شد.

5. شلوغی دندان‌ها

این مورد رایج‌ترین دلیل برای پیگیری درمان ارتودنسی است. اگر به نظر می‌رسد که فضای کافی در دهان برای همه دندان‌ها وجود ندارد، امکان دارد شخص با مشکل شلوغی مواجه شده باشد که باعث روی هم افتادن دندان‌ها می‌شود.‌ ترمیم دندان‌های شلوغ در بهبود ظاهر لبخند معجزه می‌کند. اصلاح دندان‌های شلوغ به جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: لمینت دندان؛ لمینت سرامیکی بهتر است یا کامپوزیت؟

مزایای ارتودنسی نامرئی

برخی مزایای این نوع ارتودنسی عبارتند از:

• قابل رویت نیست

تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسد که کسی ‌تراز پلاستیکی شفاف را زمانی که در دهان قرار دارد، ببیند. ارتودنسی نامرئی به فرد امکان می‌دهد تا زمانی که دندان‌هایش به حالت ایده‌آل صاف ‌شوند، با اطمینان لبخند بزند.

بیشتر بخوانید: ایمپلنت دندان چیست و دانسته‌های ضروری مربوط به آن کدام اند؟

• رسیدگی به بهداشت دندان‌ها با ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین آسان است

حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها در حین درمان ارتودنسی بسیار مهم است. استفاده از Invisalign به بیماران این امکان را می‌دهد که هر شب الاینرها را جدا کرده، مسواک بزنند و نخ دندان بکشند. علاوه بر این، خود‌ ترازها نیز قابل تمیز کردن هستند.

همان‌طور که دندان‌ها در ابتدای برنامه درمانی کج هستند با استفاده از ارتودنسی نامرئی هر هفته صاف‌تر خواهند شد. این موجب جذابیت بیشتر ترازهای نامرئی نسبت به براکت‌ها و سیم‌های فلزی روی دندان‌ها می‌شوند. به خصوص از آنجایی که برای تمیز کردن دندان‌ها، ‌ترازها قابل در آوردن هستند. بریس‌های سنتی تمیز نگه داشتن دندان‌ها را حتی سخت‌تر از حد معمول خواهند کرد.

• محدودیت در خوردن غذا ندارد

وقتی روش صاف کردن دندان‌ها اینویزیلاین باشد هنگام غذا خوردن می‌توان آن را در آورد و بعد از صرف غذا دوباره روی دندان‌ها قرار داد. توجه داشته باشید که باید بعد از صرف غذا، دندان‌ها کامل تمیز شود و سپس اینویزیلاین را روی دندان‌ها گذاشت. هنگام استفاده از این نوع ارتودنسی نامرئی امکان خوردن هر غذایی بدون دخالت بریس و سیم وجود دارد.

بیشتر بخوانید: نکات ساده برای ضدعفونی کردن مسواک های برقی و دستی

• اینویزیلاین از افت اعتماد به نفس جلوگیری می‌کند

استفاده از ارتودنسی در نوجوانان یک حقیقت غم‌انگیز است که موجب پایین آوردن اعتماد به نفس آن‌ها و همچنین مورد تمسخر قرار گرفتن آن‌ها خواهد شد. استفاده از اینویزیلاین فشار روانی ناشی از براکت‌های سیمی‌ و فلزی را از بین می‌برد. این فشار روانی در مورد بسیاری از افراد مسن و بالغ نیز صادق است.

• سادگی استفاده از ارتودنسی نامرئی

سادگی و راحتی در جا به جا کردن این ارتودنسی نامرئی از دیگر دلایل محبوبیت و کاربرد بالای آن است. برخلاف بریس‌های دیگر می‌توان آن‌ها را از دهان خارج کرد و بعد از تمیز کردن دوباره به سادگی سر جایش قرار داد. این ویژگی به شخص آزادی بیشتری را برای ادامه روال عادی روزانه خود بدون ایجاد اختلال در داشتن بریس‌های فلزی می‌دهد.

بیشتر بخوانید: ۱۷ علت زرد شدن زبان و داروهایی که زبان را زرد می‌کنند

معایب ارتودنسی نامرئی

برخی از معایب ارتودنسی نامرئی عبارتند از:

زمان استفاده از ارتودنسی نامرئی

یکی از مزایای بزرگ Invisalign این است که برخلاف بریس‌های سنتی، قابلیت خروج دارد. هنگام استفاده از ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین نباید‌ آن را برای مدت طولانی و بیش از دو ساعت در روز بیرون آورد. برنامه درمانی بر استفاده روزانه 22 ساعت از الاینرها، تاکید می‌کند. باید زمان‌هایی که از اینویزیلاین در طول روز استفاده نمی‌شود را به دقت پیگیری کرد. رعایت نکردن زمان استفاده از اینویزیلاین دوره درمانی و اثر بخشی آن را طولانی‌تر خواهد کرد.

امکان گم شدن دارد

بریس‌های سنتی یک مزیت واضح دارند: آن‌ها گم نمی‌شوند زیرا از دندان‌ها جدا نخواهند شد! در مورد ‌ترازهای Invisalign داستان متفاوت است. الاینرها به راحتی امکان گم شدن دارند و باید در نگه‌داری آن‌ها دقت کرد چون تعویض آن‌ها زمان و هزینه زیادی می‌برد.

اینویزیلاین برای دندان‌های به شدت کج یا نامرتب توصیه نمی‌شود

ترازهای شفاف برای موارد شدید توصیه نمی‌شود. اگر دندان‌های شلوغ به دلیل کوچک بودن بیش از حد فک باشد، یا اوربایت یا آندربایت در نتیجه نامرتبی فک باشد، ترازهای شفاف این مشکلات را برطرف نمی‌کنند. در عوض، یک برنامه درمانی جامع‌تر از سوی متخصص ارتودنسی مورد نیاز است.

بیشتر بخوانید: جرم گیری دندان و خلاصی از بوی بد دهان و تضمین سلامت لثه ‌

آیا واقعا باید 22 ساعت در روز Invisalign پوشید؟

اکثر بیماران عاشق ویژگی جابجایی اینویزیلاین هستند؛ اما همین مزیت برای بیمارانی که با رعایت قوانین مشکل دارند، دردسرساز است.

ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین باید حداقل 22 ساعت در روز استفاده شود تا موثر باشد. می‌توانید آن‌ها را برای خوردن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بیرون بیاورید، اما پس از اتمام کار باید دوباره آن‌ها را روی دندان گذاشت. حتی هنگام خواب نیز باید آن‌ها را در دهانتان بگذارید.

بیشتر بخوانید : علت و درمان سفیدی زبان|درمان لکوپلاکیا در طب سنتی

اگر اینویزیلاین خود را 22 ساعت در روز نپوشید چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر حداقل 22 ساعت در روز از الاینر استفاده نشود، دندان‌ها نیروی کافی برای پیشرفت به سمت صاف شدن دریافت نمی‌کنند و شروع به بازگشت به جای اصلی خود خواهند کرد. به طور بالقوه کمتر از 22 ساعت استفاده کردن این الاینرها، ماه‌ها کار سخت را خنثی می‌کند و زمان درمان را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد.

زمان‌های طولانی‌تر درمان، هزینه‌های اضافی برای قرار ملاقات و تنظیم درمان را در بر می‌گیرد.

چرا طول درمان ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین بسیار متفاوت است؟

موارد اصلی که بر مدت زمان استفاده از ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین تاثیر می‌گذارد عبارتند از:

• میزان جابجایی دندان‌ها: دندان‌ها چقدر باید حرکت کنند تا به موقعیت دلخواه برسند. هر چه فاصله بیشتر باشد، زمان درمان افزایش می‌یابد
• سرعت حرکت دندان‌ها: از فردی به فرد دیگر متفاوت است. ساختار و ‌ترکیب استخوان برخی افراد به طور طبیعی به گونه‌ای است که دندان‌هایشان کندتر از دیگران جابجا می‌شود
• پیچیدگی مسائل هم‌ترازی: هرچه پیچیده‌تر باشد، به زمان و ارتودنسی بیشتری نیاز است
• سازگاری با طرح: اگر به اندازه کافی پوشیده نشود، درمان قطعا طولانی‌تر بوده و احتمالا نتیجه نخواهد داد
• بستن دندان‌های فاصله‌دار: از اینویزیلاین می‌توان برای بستن شکاف‌ها و فاصله‌های ناخواسته در دندان‌ها استفاده کرد ولی محدودیت‌هایی نیز وجود دارد. شکاف‌های بزرگ تا 6 میلی‌متر زمان درمان را تا 24 ماه افزایش می‌دهد، در حالی که شکاف‌های کوچک‌تر زمان بسیار کمتری نیاز دارند. برای شکاف‌های بسیار بزرگ بیش از 6 میلی‌متر، اینویزیلاین احتمالا مؤثر نخواهد بود.
• دندان‌های شلوغ: رفع شلوغی خفیف با اینویزیلاین 6 تا 12 ماه طول می‌کشد ولی در موارد شدید بهترین گزینه نیست. گاهی اوقات ترکیب اینویزیلاین با یک روش درمانی دیگر‌ نتیجه قابل قبول‌تری می‌دهد.
• سن: برخلاف تصور، اینویزیلاین لزوما برای بزرگسالان بالغ بیشتر از نوجوانان و جوانان طول نمی‌کشد. هر چند، ژنتیک هر فرد، ساختار و ‌ترکیب استخوانی او را شکل می‌دهد که نقش کلیدی در مدت زمانی که باید ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین را بپوشد دارد

بیشتر بخوانید: جلوگیری از پوسیدگی دندان | علائم و نشانه ها

یادداشت پایانی

صاف کردن دندان‌ها در ارتودنسی نامرئی در واقع سیستمی ‌از بریس‌های شفاف و گاهی متحرک است که دیدن آن‌ها بسیار سخت خواهد بود. آن‌ها اغلب گزینه مورد علاقه بسیاری از بزرگسالان و نوجوانان هستند که واقعا ایده پوشیدن بریس‌های فلزی واضح (و اغلب ناخوشایند) را برای ماه‌های متوالی دوست ندارند. بسته به موارد فردی، ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین اغلب زمان درمان بسیار کوتاه‌تری را به بیمار خواهد داد.

به خاطر داشته باشید که حرکت راحت و دائمی‌ دندان‌ها زمان بر است. هیچ راه حل ارتودنسی آنی وجود ندارد. اینویزیلاین احتمالا سریع‌ترین و راحت‌ترین فناوری موجود در حال حاضر برای صاف کردن دندان‌ها در سنین مختلف است.

ذهن را درگیر میزان زمان مورد نیاز برای اصلاح دندان‌ها نکنید. ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین قطعا یک‌راه حل ساده برای لبخند زدن است که ارزش بررسی دارد. سپاس از اینکه تا انتها با ما همراه بودید.