عوارض جراحی بینی؛ از مشکلات تنفسی تا نیاز به جراحی ترمیمی
عوارض جراحی بینی امروز با پیشرفت تکنیکهایی که در این عمل به کار میرود، به حداقل رسیده است. با این وجود هنوز هم این جراحی مثل سایر عملهای دیگر، عوارض خاص خود را دارد. پس بهتر است قبل از تصمیمگیری برای این اقدام، به خوبی از عوارض آن آگاه باشید. در این مطلب میخواهیم به طور کامل به بررسی عوارض جراحی بینی بپردازیم.
عوارض جراحی بینی
عوارض جراحی بینی امروزه به دلیل محبوبیت این عمل زیبایی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. این عمل به دلیل تغییراتی که در صورت به وجود میآورد، بسیار پرطرفدار است اما گاهی عوارضی مثل مشکلات تنفسی را در پی دارد.
این عوارض اغلب با انجام درست و دقیق اقدامات پیشگیرانه، به حداقل میرسد. در واقع بدون مراقبتهای پزشکی درست از سوی پزشک و بیمار، دوران نقاهت بعد از عمل به خوبی طی نمیشود و ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد یا باعث تشدید عوارض موجود شود.
عوارض جراحی بینی در صورت داشتن وضعیت جسمی نامساعد، استعمال دخانیات یا ابتلا به اختلالی خاص؛ افزایش پیدا میکند. این عوارض بستگی به ویژگیهای فردی دارند.
برای مثال این عمل ممکن است در شخصی باعث تنگ شدن مجرای تنفسی بینی شود.
برخی از عوارض جراحی بینی، اجتنابناپذیرند مثل آبریزش، کبودی، تورم، درد و سوزش. با وجود همه این مسائل، تصمیم برای انجام جراحی بینی بسیار شخصی است.
شما باید تصمیم بگیرید که آیا مزایای آن مطابق اهداف شما است یا نه و آیا خطرات و عوارض احتمالی جراحی بینی قابل قبول است یا خیر.
برای آگاهی دقیق از عوارض جراحی بینی، تمامی شرایط خود را برای پزشکتان بگویید و در مورد همه عوارض احتمالی از او سوال کنید.
برای این جراحی، از شما خواسته میشود فرمهای رضایتنامه را امضا کنید تا اطمینان حاصل شود که این روش و هرگونه خطر یا عوارض احتمالی را کاملا درک کردهاید.
بیشتر بخوانید: پروتز چیست؟ انواع پروتز سینه، صورت، لب بر اساس جنس و ظاهر
خطرات جراحی زیبایی بینی
- خطرات بیهوشی
- تغییر در احساسات پوستی مثل بیحسی یا درد
- دشواری در تنفس
- عفونت
- سوراخ شدن تیغه بینی نادر است. درمان جراحی اضافی ممکن است برای ترمیم سپتوم لازم باشد اما ممکن است اصلاح این عارضه غیرممکن شود
- بهبود ضعیف زخم یا ایجاد بافت اضافی
- امکان نیاز به جراحی ترمیمی دوباره
- تغییر رنگ و تورم پوست
- ظاهر نامطلوب بینی
بیشتر بخوانید: قوز بینی و ۵ روش جراحی و غیرجراحی برای اصلاح فرم بینی
این خطرات و سایر خطرات قبل از رضایت شما به طور کامل مورد بحث قرار خواهند گرفت. مهم است که تمام سوالات خود را مستقیما با جراح خود مطرح کنید.
جراحی بینی گاهی ممکن است با خطرات زیادی همراه باشد زیرا انتظارات بیمار و پزشک همیشه مطابقت ندارد.
علاوه بر ناهنجاریهای بعد از عمل، بسیاری از خطرات و عوارض دیگر نیز باید در نظر گرفته شوند.
عمل جراحی زیبایی بینی به عنوان مثال میتواند باعث ایجاد اختلالات تنفسی شود که در 70درصد از بیمارانی که نیاز به جراحی دوباره و ترمیمی داشتهاند، گزارش شده است.
با این حال، باید توجه داشت که ایجاد بافت اسکار (مجموعهای از سلولها و کلاژن که محل آسیب را می پوشانند) و از دست دادن حس مخاطی نیز میتواند باعث ایجاد احساس انسداد بینی شود.
- آسیبپذیری زیاد بر اثر ضربه یا عفونت از دیگر عوارض جراحی بینی است
- عوارض پوستی
- مشکلات بافتهای نرم میتواند آتروفی، فیبروز، بیحسی
- کیستهای ناشی از جابهجایی مخاط
- گرانولومهای زیر پوستی هم جزء سایر عوارض جراحی بینی است
تورم بعد از عمل عمدتا به تکنیک جراحی و میزان تراش و شکستن استخوان بینی بستگی دارد. گاهی نیز ممکن است عوارض جراحی بینی شامل زخمهای پوست شود.
بیشتر بخوانید: لیفت صورت با 6 روش و فواید و عوارض هر کدام
عفونتهای ناشی از عوارض جراحی بینی
عفونتها نادر هستند اما گاهی اوقات تهدید کننده زندگی میشوند. زمانی که جراحی سینوس و رینوپلاستی با هم ترکیب شوند، خطر بیشتر است.
استئوتومی (جراحی برش و شکستن استخوان) میتواند باعث آسیب به ناحیه اوربیتال (کاسه چشم) شود.
گاهی نیز ممکن است مشکلاتی برای پلک یا اعصاب بینایی ایجاد شود. گزارشهایی در مورد خطرات مختلف دیگری مانند رینولیکوره، آسیب مغزی، فیستول بین سینوس، شریان کاروتید، آنوریسم و ترومبوز سینوس کاورنوس وجود دارد.
تغییر رنگ دندانهای ثنایا در اثر آسیب عروق و اعصاب امکانپذیر است. جراحی بینی همچنین میتواند در بیماران ناراضی به یک پرونده قضایی تبدیل شود، وضعیتی که میتوان آن را عارضه معمول جراحی بینی نامید.
با انتخاب صحیح، دقت و تحقیقات کامل از سوی پزشک و بیمار میتوان اینگونه عوارض جراحی بینی را کاهش داد.
بدشکلیهای بعد از عمل به عنوان خطرات اصلی جراحی بینی در نظر گرفته میشود که در 5 تا 15درصد موارد باعث جراحی تجدید نظر میشود. تجزیه و تحلیل ناهنجاریهای بعد از عمل امکان شناسایی خطرات خاص را فراهم میکند.
شایعترین بدشکلی بعد از عمل، متعلق به بینی پولی منقاری است. بینی منقاری حدود 50درصد از تمام جراحیهای بینی اصلاحی را شامل میشود.
سایر ناهنجاریهای مکرر بعد از عمل عبارتند از پهن بودن نوک بینی و جمع شدن کنارههای بینی است.
این ناهنجاریها اغلب با هم ترکیب میشوند و به دلیل از بین رفتن تکیه گاه تیغه بینی ایجاد میشوند. به همین دلیل است که ثبات سپتوم (دیواره بینی)، کلیدی برای یک نتیجه مناسب است.
حفظ موقعیت نوک بینی یکی از مسائل اصلی برای جلوگیری از ناهنجاریهای معمول پس از عمل به شمار میرود.
با افزایش تجربه میتوان خطرات ناشی از عوارض جراحی بینی را کاهش داد. آموزش مداوم و تمایز جدی بین عارضه و اشتباهات پزشکی نیاز است.
بیشتر بخوانید: لیپوساکشن و لاغری، فواید جراحی و عوارض احتمالی
تفاوت عوارض جراحی بینی با اشتباهات پزشکی
رینوپلاستی یا جراحی بینی به عنوان یک عمل با خطرات تقریبا بالا در نظر گرفته میشود که در درجه اول به دلیل پیشبینی پذیری محدود نتیجه زیبایی است. اما دلایل این اتفاقات چیست؟
نتیجه کامل بلافاصله پس از جراحی امکان دارد یک سال بعد کاملا متفاوت باشد. گزارشات در مورد نتایج طولانیمدت جراحی بینی نادر است.
پیشبینی پذیری محدود عمدتا به دلیل پویایی فرآیند درمان اتفاق میافتد.
انواع مختلفی از بافتها در این عمل درگیر هستند: استخوان، غضروف، مخاط، پوست، چربی، ماهیچهها، اعصاب و عروق. واکنشهای این بافتها همیشه تحت کنترل جراح نیست.
این امر به ویژه در مورد غضروف، ساختار اصلی حمایتکننده بینی صادق است. نتیجه نامطلوب جراحی بینی گاهی به وضوح قابل مشاهده خواهد بود.
بیمار اغلب جراح را برای این نتیجه سرزنش میکند در حالی که جراح تمایل دارد آن را عارضه بنامد.
اصولا هر دو این پدیدهها یعنی عوارض جراحی بینی و اشتباهات پزشکی ممکن است در بسیاری از موقعیتها به طور قطعی قابل تشخیص نباشند.
عوارض جراحی بینی ناشی از واکنش فردی و روند بهبودی است. آنها تحت کنترل جراح نیستند.
در این مورد، پزشک باید عارضه را زود تشخیص دهد و به میزان کافی واکنش نشان دهد. با این حال، برخی از عوارض در واقع یک اشتباه در تجزیه و تحلیل قبل از عمل یا برنامهریزی جراحی، در استفاده از یک تکنیک ناکافی یا در مراقبتهای بعد از عمل است.
تجزیه و تحلیل جدی برای پیشگیری ضروری است. موضوع اصلی عوارض بعد از جراحی، فراوانی آنها و عوامل احتمالی است.
در این مقاله به تکنیکهای متعدد برای جراحی ترمیمی نپرداختیم، بلکه به انواع ناهنجاریها و پیشگیری از آنها نگاهی کردهایم.
بیشتر بخوانید: جراحی پلک یا بلفاروپلاستی چه عوارضی دارند؟
عوارض خاص جراحی بینی
اختلالات عملکردی
برخی ناهنجاریهای خاص با مشکلات تنفسی مرتبط هستند. در این موارد، رینوپلاستی ترمیمی برای بهبود عملکرد تنفسی توصیه میشود.
از طرفی جراحی بینی میتواند سطح مقطع مجاری هوایی بینی را کاهش دهد.
در نتیجه 10درصد از بیماران پس از جراحی بینی اولیه از مشکلات تنفسی باقیمانده یا جدید شکایت دارند.
70درصد از بیمارانی که به جراحی بینی ترمیمی به دلیل مشکلات تنفسی نیاز پیدا میکنند، عمدتاً به دلیل انحرافات باقیمانده سپتوم یا تنگی مجرای بینی است.
برخی عوارض جراحی بینی به دلیل جدا شدن غضروفهای جانبی فوقانی از سپتوم ایجاد میشوند و با دستگاه رینومتری آکوستیک قابل تشخیص هستند.
جراحی عمیق برش و شکستن استخوان میتواند راههای هوایی را در دیافراگم تنگ کند.
برداشتن بیش از حد غضروف میتواند باعث آسیب به ساختار بینی شود؛ اما اغلب به عملکرد تنفسی لطمهای نمیزند.
اگر شکایت بیمار از انسداد بینی با معاینه یا اندازهگیری قابل توضیح نباشد، از دست دادن حساسیت مخاطی باید در نظر گرفته شود.
احساس هوای گرم و سرد در طول تنفس برای درک عملکرد خوب بینی ضروری است. از دست دادن حساسیت ناشی از بافتهای اسکار (مجموعهای از سلولها و کلاژن است که محل آسیب را میپوشاند) ایجاد شده بعد از جراحی میتواند این تصور را ایجاد کند که راه هوایی بینی مسدود شده است.
مداخلات جراحی اضافی مانند برداشتن شاخک یا باز کردن مجرای بینی وضعیت را بهبود نمیبخشد، بلکه حتی آن را بدتر میکند.
هیپوسمی بعد از جراحی زیبایی بینی در بیشتر موارد به دلیل تورم مخاط به طور موقت است. آنوسمی یا از بین رفتن بویایی به صورت دائمی نادر است.
بیشتر بخوانید: جراحی فک بالا و پایین و شرایط لازم برای عمل ارتوگناتیک
عوارض پوست و بافت نرم
عوارض حاد عبارتند از
- تورم غیرطبیعی
- هماتوم
- عفونتهای موضعی
- نکروز پوست
عواقب آن میتواند:
- آتروفی
- روبئوز
- فیبروز
- درد
- بیحسی
ممکن است کیستها و گرانولومهای زیر جلدی ایجاد شوند.
تورم محدود و هماتومهای اطراف چشم پس از جراحی بینی طبیعی است و نمیتوان آن را عوارض جراحی بینی قابل توجه نامید. گسترش تورم عمدتا به تکنیک استئوتومی بستگی دارد.
تورم در جراحیهایی که برش و شکستگی استخوان بینی کمتر است و بیشتر پوست بینی است که آسیب دیده، کمتر دیده میشود.
در این صورت بافتهای اسکار قابل مشاهده میتواند در 6 درصد موارد اتفاق بیفتد.
آتروفی پوست و آکنه نیز در زمره عوارض جراحی بینی قرار دارند. در مواقع عفونت، تتراسایکلینها به مدت 6 تا 8 هفته میتوانند مفید باشند.
در مواردی که عروق قابل مشاهده هستند، میتوان از لیزر درمانی استفاده کرد.
در افراد با پوست تیره، هماتومهای (جمع شدن خون در بخشی از بدن ولی بیرون از رگهای خونی) زیرچشمی میتوانند به صورت سایههای زیر چشم قابل مشاهده باشند و تنها به آرامی در عرض چند ماه برطرف میشوند.
گزارشهای مربوط به کیستهای مخاطی نسبتا مکرر هستند. آنها به دلیل آسیب مخاط ایجاد میشوند. گاهی در برشهایی که برای جراحی بینی انجام میشود، پوست و مخاط بینی آسیبهای نسبتا جدی میبینند و سبب عوارضی میشوند.
گاهی استفاده زیاد و مداوم از پماد بعد از جراحی ممکن است از طریق شکافهای ایجاد شده بعد در پوست و بافت بینی نفوذ میکنند و مشکلساز میشوند.
برای جلوگیری از این عارضه باید تمام برشها با بخیه بسته شده و فقط از پماد مخصوص استفاده شود.
بیحسی پس از جراحی بینی در نواحی خاص مکرر است. اغلب نوک بینی و قسمت تحتانی کلوملا (تیغهای که در زیر سپتوم بینی) درگیر میشود.
این عصب از حفره بینی بین استخوانهای بینی و غضروفهای جانبی فوقانی خارج میشود.
به طور معمول حساسیتهای اعصاب آن ناحیه در عرض 12 ماه بهبود مییابند.
علاوه بر این، تماس بین مخاط و پوست میتواند باعث درد بعد از عمل شود.
بیشتر بخوانید: بوتاکس چقدر ماندگار است و چه عوارضی دارد؟
عوارض سیستمیک و نادر
عفونت در کمتر از یک درصد از تمام جراحیهای بینی اتفاق میافتد. استفاده از آنتیبیوتیک در موارد بدون عارضه غیرضروری است، اما ممکن است در پیوند غضروف یا جراحی ترمیمی تجویز شود.
زمانی که رینوپلاستی با جراحی سینوس در زمان وجود سینوزیت چرکی ترکیب شود، خطر عفونت ممکن است افزایش یابد.
باکتریها (استرپتوکوک) میتوانند باعث ایجاد عوارض تهدیدکننده زندگی شوند.
به همین دلیل است که رینوپلاستی و جراحی سینوس در موارد خاص سینوزیت نباید با هم ترکیب شوند. تمایز بین تورم طبیعی پس از عمل و عفونت اطراف چشم ضروری است.
در موارد درد و تب، پنی سیلین ممکن است از سلولیت و مشکلات پلک جلوگیری کند. عارضههای بینایی در اثر انسداد شریان مرکزی شبکیه نیز ممکن است ایجاد شود.
در سوی دیگر، عوارض عروقی و غدد درونریز میتوانند تهدیدکننده زندگی باشند که خیلی هم نادر نیستند. ایست قلبی در مواقع نادری ممکن است اتفاق بیفتد.
ابعاد روانی عوارض جراحی بینی
از پرسشنامهها میتوان برای تجزیه و تحلیل رضایت بیمار استفاده کرد. به ویژه زمانی که ارزیابی ظاهر و کیفیت زندگی در آن گنجانده شود.
همانطور که انتظار میرود بیمارانی که عمدتا مشکلات عملکردی دارند، زمانی که عملکرد تنفسی آنها بهبود یابد، عمل زیبایی بینی را با موفقیت ارزیابی میکنند.
هر چه نیازهای زیبایی شناختی بیشتری در جراحی بینی دخیل باشد، رضایت بیمار بر اساس عوامل متعددی متغیر خواهد بود.
گزارشهایی وجود دارد که مردان جوان بیشتر از زنان از نتیجه ناراضی هستند در حالی که در پژوهش دیگری نتایج برعکس بود.
بیشتر بخوانید: عوارض بوتاکس چیست؟
سخن آخر درباره عوارض جراحی بینی
موفقیت جراحی بینی باید بر اساس رضایت بیمار باشد. ارزیابی نتیجه توسط بیمار و جراح، گاهی اوقات میتواند متفاوت باشد. عواقب قانونی را میتوان عوارض معمول جراحی بینی نامید.
اطلاع از احتمال یک جراحی ترمیمی تجدید نظر از قبل عمل، مفید است. کلید موفقیت شغلی به عنوان جراح بینی، بیمار به تعداد کافی است.
یعنی نباید یک پزشک با انگیزههای اقتصادی بیش از حد جراحی انجام دهد.
انتظارات بیمار میتواند غیرواقعی و فراتر از ظرفیت جراح باشد و این انتظارات به عنوان عوارض جراحی بینی قلمداد شود.