علت خارش کف پا بسیاری زیاد است که میتوان به بیماریهای عفونی و قارچی تا بیماریهای زمینهای خاص مانند مشکلات کبدی و کلیوی اشاره کرد. به طور کلی چندین بیماری وجود دارند که باعث خارش کف پای راست و چپ در روز و شب میشوند. از این بیماریها میتوان به اگزما، گال، عفونت قارچی و کهیر اشاره کرد.
شناخت علت خارش کف پا در درمان درست آن کمک شایانی به فرد میکند. به همین دلیل توصیه میشود که افراد علت خارش کف پای خود را با مراجعه به پزشک بفهمند و به دنبال درمان دقیق آن باشند. البته ناگفته نماند گاهی خارش کف پا بی علت یا در اثر عوامل بی خطر است. در این مقاله از مجله علمی و پزشکی سیوطب به بررسی چندین علت خارش کف پا خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
نگاهی کلی به موضوع علت خارش کف پا
- پای ورزشکار نوعی عفونت قارچی شایع است که پاها و انگشتان پا را درگیر میکند.
- کهیرها تورمهای پوستی هستند که اغلب خارش دارند و معمولا در اثر مصرف غذایی خاص، دارو، عفونت ویروسی یا بیماری خودایمنی ایجاد میشوند.
- افزایش هورمونهایی که در دوران بارداری تولید میشوند، احتمال دارد که پوست را خشک و پاها را متورم کنند.
بیشتر بخوانید: خارش کف پا؛ درمان خانگی و ۹علت آن از اگزما تا نوروپاتی کف پا
علت خارش کف دست و پا چیست؟
پاها و دستها در معرض بسیاری از محرکهای بالقوه مانند آلرژنها، حشرات و قارچها هستند که همین موضوع باعث خارش آنها میشود. همچنین باید اشاره کنیم که پاها ساعات طولانی را در محیط مرطوب و گرم کفش و جوراب قرار دارند که باعث میشود در معرض رشد باکتریها و قارچها قرار بگیرند. در ادامه با شایعترین علت خارش کف پا آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: خارش ناف؛ ۶ علت و روشهای درمان خارش که در مواقع ضروری به کار میآیند
شایعترین علت خارش کف پا در شب چیست؟
شایعترین علل خارش کف پا در اکثر موارد به راحتی درمان میشوند و در موارد اندکی نیاز به درمان تخصصی و حتی مراقبت پزشکی دارند که عبارتند از:
1. عفونت قارچی پای ورزشکار؛ علت خارش کف پا در جوانان
پای ورزشکار نوعی عفونت قارچی شایع است که پاها و انگشتان پا را درگیر میکند. این بیماری از طریق راهرفتن با پای برهنه در رختکن باشگاههای ورزشی، سطح اطراف استخرهای سرپوشیده و تشکها بدنسازی منتقل میشود.
علائم این بیماری عبارتند از:
- بثورات قرمز و خارشدار روی پاها یا بین انگشتان پا
- پوسته پوسته شدن پا
بیماری پای ورزشکار معمولا پایین پاها را تحت تاثیر قرار میدهد، اما گاهی در بالای پا، بین انگشتان پا یا در ناخن ایجاد میشود. در این حالت بهترین پماد برای خارش کف پا پمادها و داروهای ضدقارچی هستند.
بیشتر بخوانید: خارش مقعد چقدر شایع است ۹ علت اصلی که باید حتما بدانید
2. اگزما یکی از عمدهترین علت خارش کف دست و پا
اگزما یا درماتیت آتوپیک نوعی بیماری شایع پوستی در دوران کودکی است که در مواردی در بزرگسالان نیز دیده میشود. این بیماری معمولا پاها و دستها را درگیر میکند و به اگزمای دیسیدروتیک (dyshidrotic) معروف است.
علائم آن عبارتند از:
- بثورات قرمز، خارشدار و پوسته پوسته در پایین یا بالای پاها
- تاولهای کوچک پر از مایع روی انگشتان پا یا کنار پاها
به طور معمول اگزما به دلیل کمبود مولکولهای خاصی ایجاد میشود که پوست را هیدراته و مرطوب نگه میدارد. در این حالت آب از پوست خارج میشود و به علائمی مانند خارش میانجامد.
بیشتر بخوانید: داغی کف پا با ۱۷ علت متغیر از سندرومها تا نوروپاتی محیطی
3. درماتیت تماسی؛ دلیل خارش کف پا در افراد مختلف
درماتیت تماسی نوعی واکنش پوستی به یک محرک یا آلرژن است که امکان دارد توسط موادی مانند لاستیک یا چرم در کفش ایجاد شود. علائم این بیماری عبارتند از:
- بثورات قرمز و خارشدار
- پوسته پوسته شدن
- برآمدگی و تاول
- تورم، سوزش یا حساسیت
درمان درماتیت تماسی شامل اجتناب از آلرژن و استفاده از کرم هیدروکورتیزون بدون نسخه یا آنتیهیستامین برای آرام کردن خارش است.
بیشتر بخوانید: عفونت پوست؛ شایعترین نوع بیماریهای پوستی با ۵ روش درمانی
4. پسوریازیس؛ بیماری خودایمنی که علت خارش کف پای چپ در شب یا روز است
پسوریازیس نوعی بیماری خودایمنی است که امکان دارد هر قسمتی از پوست از جمله کف پا را درگیر کند. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی به اشتباه به پوست حمله میکند و باعث میشود سلولهای پوست سریعتر از حد طبیعی بازسازی شوند. علائم آن عبارتند از:
- پلاکهای قرمز و خارشدار روی پاها
- پوسته پوسته شدن ضخیم و نقرهای
- پوسچول (برجستگیهای پر از چرک) در کف پا
- ناخنهای ضخیم، زرد یا شکننده
- درد مفاصل یا کمردرد و بیماریهای مفصلی
هنگامی که پسوریازیس روی پاها تاثیر میگذارد، معمولا در کف دستها نیز ایجاد میشود.
بیشتر بخوانید: متخصص بیماریهای پوستی: پسوریازیس یکی از دلایل خارش کف پا است
5. کهیر، علت خارش کف پا چپ یا راست
کهیرها تورمهای پوستی هستند که اغلب خارش دارند و معمولا در اثر مصرف غذایی خاص، دارو، عفونت ویروسی یا بیماری خودایمنی ایجاد میشوند. باید گفت که کهیرها در هر قسمتی از پوست از جمله کف پا ایجاد میشوند. علائم آن عبارتند از:
- خارش
- بثورات پوستی صورتی یا قرمز کمی برجسته
- جوش (برجستگی یا لکههای قرمز)
- سوزش و سوزش پوست
علائم معمولا کمتر از 24 ساعت طول میکشد و سپس در ناحیه دیگری ظاهر میشوند.
بیشتر بخوانید: کهیر حاد و مزمن چیست؟ ۵ درمان خانگی و کلیدی خارش پوست ناشی از کهیر
6. گال نوعی بیماری مسری با خارش شدید؛ از مهمترین دلایل خارش کف پا
گال هجوم کنههای ریز به نام Sarcopte scabiei است و علائم آن زمانی ایجاد میشوند که کنهها در پوست فرو میروند. این بیماری از جمله بیماریهای مسری است که به سرعت از طریق تماس نزدیک به افراد دیگر منتقل خواهد شد. علائم آن شامل خارش شدید و برجستگیهای قرمز است.
توجه داشته باشید که برجستگیها اغلب در چینهای پوست، از جمله چینهای کف پا ظاهر میشوند.
بیشتر بخوانید: درمان خشکی پوست و ۱۰ درمان خانگی سدی محکم در مقابل باکتریهای مهاجم
7. بیماریهای کبدی؛ علت خارش کف پا در کودکان و بزرگسالان
هنگامی که کبد به درستی کار نمیکند، مادهای زرد رنگ به نام بیلی روبین در خون تجمع مییابد. بیلی روبین زمانی تشکیل میشود که گلبولهای قرمز شکسته میشوند. به طور معمول این ماده توسط کبد از بدن خارج خواهد شد. وقتی سطح بیلی روبین بالا برود، پوست خارشدار و زرد میشود.
بیشتر بخوانید: پوست مرغی و ۳ روش درمان قطعی کراتوز پیلاریس با کرم و لیزر
8. علت خارش کف پا در طب سنتی بیماریهای کلیوی است
خارش ناشی از بیماری کلیوی را خارش اورمیک (uremic pruritus) مینامند. وقتی کلیهها به درستی کار نمیکنند، مواد خاصی در خون جمع میشوند که معمولا در کلیهها فیلتر میشدند. این مواد باعث خارش شدید به خصوص در کف دست یا کف پا خواهند شد. احتمال دارد که خارش در شب بدتر شود.
علائم این بیماری عبارتند از:
- خارش
- پوست خشک
- حالت تهوع
- استفراغ
- از دست دادن اشتها
- خستگی و ضعف
- تغییر رنگ ادرار
- انقباضات و گرفتگی عضلات
- ورم پا و مچ آن
در این حالت خارش را با داروهای بدون نسخه یا آنتیهیستامینهای خوراکی درمان میکنند.
بیشتر بخوانید: ۵ علت تیرگی پوست دور دهان و معرفی راههای درمان لکهها
9. نوروپاتی، اختلالی در اعصاب و علت خارش یک نقطه از کف پا یا تمام آن
نوروپاتی نوعی اختلال در عملکرد اعصاب است که در هر جایی از بدن رخ میدهدف اما معمولا روی پاها و دستها بیشتر تاثیر میگذارد. افرادی که نوروپاتی دارند، سیستم ایمنی بدن آنها موادی به نام سیتوکینها را آزاد میکند که ضمن تحریک اعصاب، باعث خارش میشوند. علل متعددی برای نوروپاتی وجود دارد، از جمله آسیبها، عفونتها و شرایطی مانند دیابت، مولتیپل اسکلروزیس یا سایر اختلالات عصبی.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی میخچه با ۹ روش ساده؛ از سنگ پا تا جوش شیرین
آیا بارداری باعث خارش پا میشود؟ علت خارش پا در شب چیست؟
افزایش هورمونهایی که در دوران بارداری تولید میشوند، احتمال دارد که پوست را خشک و پاها را متورم کنند. این دو عامل باعث خارش پا میشوند. همچنین در برخی موارد خارش پا در دوران بارداری ممکن است نشانهای از وضعیتی به نام کلستاز داخل کبدی بارداری (intrahepatic cholestasis of pregnancy) باشد که بر ترشح صفرا (مایع گوارشی) از سلولهای کبد تاثیر میگذارد. در این حالت صفرا در کبد به دام میافتد، سپس به جریان خون میریزد و باعث خارش میشود.
خارش کف پای راست نشانه چیست؟ یا خارش کف پای چپ نشانه چیست؟
علت خارش کف پای راست و چپ تفاوتی با هم دیگر ندارند. کف پاها مانند دست یا کتف نیستند که اگر دست چپ درد بگیرد، ممکن است مشکل قلبی وجود داشته باشد. پس به طور کلی میتوان گفت که علت خارش کف پای راست و چپ یکسان است.
یادداشت پایانی درباره علت خارش کف پا
علت خارش کف پا و دست موارد مختلفی است که از آنها میتوان به اگزما، پسوریازیس، کهیر، گال و بیماریهای قارچی اشاره کرد. هر کدام از این موارد به درمان تخصصی نیاز دارند. اگر شما هم چنین تجربهای داشتهاید با ما و دیگر مخاطبین سیوطب به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول در مورد علت خارش کف پا
1. علت خارش کف پا در شب چیست؟
بیماریهای کلیوی مانند خارش اورمیک در اغلب موارد باعث خارش کف پا در شب میشوند.
2. علت خارش کف پای راست در شب چیست؟
انواع مختلفی از بیماریهای پوستی و قارچی باعث خارش کف پای راست و چپ در شب و روز میشوند که از آنها میتوان به گال، اگزما، کهیر و عفونت قارچی پای ورزشکار اشاره کرد.
3. خارش کف پا از چیست؟
عوامل مختلفی منجر به خارش کف پا میشوند که از آنها میتوان به درماتیت تماسی، کهیر، بارداری و پسوریازیس اشاره کرد.
4. علت خارش کف پا در کودکان چیست؟
علت خارش کف پای کودکان با بزرگسالان تفاوتی ندارد. از علل رایج خارش کف پا رد کودکان میتوان به کهیر، اگزما و درماتیت تماسی اشاره کرد.
5. آیا خارش کف پا و کبد ارتباطی با هم دارند؟
وقتی کبد به درستی کار نکند مادهای تولید میشود که درصورت زیاد شدن آن باعث خارش پوست و زرد شدن آن خواهد شد.