تقویت شنوایی سالمندان و راهکارهای رفع سنگینی گوش سالمندان
30 درصد بزرگسالان بیشتر از 65 سال و 40 درصد از اشخاص بیشتر از 75 سال، دچار کم شنوایی هستند و این موضوع اهمیت تقویت شنوایی سالمندان را نشان میدهد. ادیولوژیست میزان شنوایی سالمندان را تشخیص میدهد و راههای درمان آن را تعیین میکند. در ادامه این مقاله برای شما از تقویت شنوایی سالمندان بیشتر خواهیم گفت.
تقویت شنوایی سالمندان
به طور متوسط از هر سه نفر در بازه سنی 65 تا 75 سال یک شخص معضل شنوایی دارد. دقت کنید که مشکل شنوایی سالمندان معضلی جدی است زیرا در بین آنها بسیار شایع بوده و موجب افسردگی و اختلال در توانبخشی سالمندان میشود.
چه بخواهیم چه نخواهیم باید بپذیریم که پیرگوشی یا همان کاهش شنوایی از عوارض افزایش سن است. بنابراین باید به دنبال راهی برای تقویت شنوایی سالمندان باشیم.
پیرگوشی با افزایش سن اتفاق میافتد و در جوانان شایع نیست. تقویت شنوایی سالمندان کمک میکند تا گفتار سریع را راحتتر متوجه شوند و در محیطهای پر سر و صدا نیز بهتر صحبتهای طرف مقابل خود را بفهمند.
همانطور که گفتیم تقویت شنوایی سالمندان از این حیث حائز اهمیت است که کم شنوایی میتواند انزوا، سردرگمی، خجالت و افسردگی را در پی داشته باشد.
دلیل کم شنوایی سالمندان، تخریب و کاهش توان سلولهای حسگر گوش داخلی است. کم شنوایی میتواند آسایش سالمندان را به هم بزند و ممکن است در یک یا هر دو گوش اتفاق بیفتد و سه نوع مختلف دارد که به شرح زیر است:
- کم شنوایی انتقالی
- کم شنوایی حسی – عصبی
- کم شنوایی مختلط یا آمیخته
بیشتر بخوانید: بهبود تعادل سالمندان و روشهای برای افزایش کیفیت زندگی
چگونه میشنویم؟
شنوایی به مجموعهای از رویدادها بستگی دارد که امواج صوتی موجود در هوا را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میکند.
سپس عصب شنوایی شما این سیگنالها را از طریق یک سری مراحل پیچیده به مغزتان میرساند.
امواج صوتی وارد گوش خارجی شده و از طریق یک راه باریک به نام مجرای گوش که به پرده گوش منتهی میشود، حرکت میکند.
پرده گوش از امواج صوتی ورودی میلرزد و این ارتعاشات را به سه استخوان ریز گوش میانی میفرستد. این استخوانها را مَلئوس، اینکوس و رکاب میگویند.
استخوانهای گوش میانی ارتعاشات صوتی از هوا را به ارتعاشات مایع در حلزونی گوش داخلی که به شکل حلزون و پر از مایع است، مرتبط میکند.
یک پارتیشن الاستیک از ابتدا تا انتهای حلزونی کشیده میشود و آن را به دو قسمت بالایی و پایینی تقسیم میکند.
این قسمت غشای پایه نامیده میشود زیرا به عنوان پایه یا طبقه همکف عمل میکند که ساختارهای شنوایی کلیدی روی آن قرار میگیرند.
هنگامی که ارتعاشات باعث موجدار شدن مایع داخل حلزونی میشوند، یک موج در حال حرکت در امتداد غشای پایه تشکیل میشود.
سلولهای مویی-سلولهای حسی که در بالای غشای پایهای قرار دارند، موج صدا را منتقل میکنند.
همانطور که سلولهای مو گوش میانی به سمت بالا و پایین حرکت میکنند، برآمدگیهای مو مانند میکروسکوپی (معروف به استریوسیلیا) که در بالای سلولهای مو قرار میگیرند، به ساختاری پوشاننده برخورد کرده و خم میشوند.
خم شدن باعث میشود کانالهای منفذ مانندی که در نوک استریوسیلیا قرار دارند، باز شوند.
هنگامی که این اتفاق میافتد، مواد شیمیایی به داخل سلولها هجوم میآورند و یک سیگنال الکتریکی ایجاد میکنند.
عصب شنوایی این سیگنال الکتریکی را به مغز منتقل میکند و آن را به صدایی تبدیل میکند که ما آن را تشخیص داده و درک میکنیم.
بیشتر بخوانید: تقویت حافظه سالمندان با راه های جدید
علت کم شنوایی در سالمندان
چرا با افزایش سن شنوایی خود را از دست میدهیم؟ عوامل زیادی میتوانند با افزایش سن باعث کاهش شنوایی شوند.
تشخیص کم شنوایی مرتبط با افزایش سن از کم شنوایی که ممکن است به دلایل دیگری مانند قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صدا رخ دهد، دشوار است.
کاهش شنوایی ناشی از سر و صدا به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهایی است که بسیار بلند یا خیلی طولانی هستند.
این نوع قرار گرفتن در معرض صدا میتواند به سلولهای مویی حسی در گوش آسیب برساند که به شما امکان شنیدن را میدهد.
هنگامی که این سلولهای مو آسیب ببینند، دیگر رشد نمیکنند و توانایی شنوایی شما کاهش مییابد.
این شرایط در افراد مسن شایعتر است، مانند فشار خون بالا یا دیابت که میتواند به کاهش شنوایی بینجامد.
داروهایی که برای سلولهای حسی گوش سمی هستند (به عنوان مثال، برخی از داروهای شیمی درمانی) نیز میتوانند باعث کاهش شنوایی شوند.
به ندرت، کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن میتواند ناشی از ناهنجاریهای گوش خارجی یا گوش میانی باشد.
چنین ناهنجاریهایی ممکن است شامل کاهش عملکرد غشای تمپان (پرده گوش) یا کاهش عملکرد سه استخوان کوچک در گوش میانی باشد که امواج صوتی را از پرده تمپان به گوش داخلی منتقل میکنند.
اکثر افراد مسن که کم شنوایی را تجربه میکنند، ترکیبی از کم شنوایی مرتبط با سن و کم شنوایی ناشی از سر و صدا دارند.
بیشتر بخوانید: تقویت بنیه سالمندان + 10تمرین ورزشی و رژیم غذایی برای تعادل سالمندان
نکاتی طلایی در مورد تقویت شنوایی سالمندان
ارزیابی زودهنگام، درمان و استراتژیهای عملی میتواند با تقویت شنوایی سالمندان ارتباطات، تعاملات اجتماعی و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
استفاده از سمعکهای مناسب، کاهش صدای پس زمینه و تماشای چهرهها و حرکات افرادی که با شما صحبت میکنند میتواند مهارتهای شنیداری و درک مطلب را بهبود بخشد.
برقراری تماس چشمی، آهسته صحبت کردن و آرام بودن در موقعیتهای استرسزا نیز میتواند به شما در برقراری ارتباط موثر کمک کند.
انجمن طب سالمندان کانادا (CGS) گزارش میدهد که افراد مسن به دلیل تغییرات مرتبط با سن و شرایطی مانند سکته مغزی، بیماری پارکینسون یا زوال عقل، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات کاهش شنوایی هستند.
انجمن طب سالمندان کانادا اگر مشکلات گفتار یا شنوایی مورد توجه قرار نگیرد، میتواند بر ارتباطات، سلامت اجتماعی و عاطفی و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد و خطر زمین خوردن و زوال شناختی را افزایش دهد.
CGS میگوید: ارزیابی زودهنگام، تشخیص و درمان مشکلات گفتار و شنوایی، همراه با استراتژیهای عملی، میتواند ارتباطات، تعاملات اجتماعی، سلامت و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
در اینجا نکاتی وجود دارد که به افراد مسن با مشکلات شنوایی یا گفتاری کمک میکند تا به طور موثرتر ارتباط برقرار کنند:
آزمایش میزان شنوایی
به توصیه مجله کانادایی HealthLink BC، آزمایشهای معمول شنوایی را هر دو سال یکبار انجام دهید. از سن 60 سالگی شروع کنید و اگر کم شنوایی تشخیص داده شد، سالانه آزمایش کنید.
از سمعکهای برای تقویت شنوایی سالمندان استفاده کنید
انجمن شنوایی کانادا گزارش میدهد که 90درصد از افراد مبتلا به کم شنوایی میتوانند ارتباط خود را با سمعکهای مجهز، مشاوره یا تغییرات محیطی بهبود بخشند.
به متخصص شنوایی سنجی مراجعه کنید
کالج سن آنتونیو تگزاس میگوید: اگر به مشکلی مشکوک هستید، متخصصان شنوایی سنجی میتوانند مشکلات کم شنوایی و تعادل را شناسایی و درمان کنند.
آسیبشناسان گفتار و زبان میتوانند اختلالات گفتار، زبان، صدا، بلع و ارتباطات شناختی را ارزیابی و درمان کنند.
سر و صدا را کاهش دهید و محیط مناسب را انتخاب کنید
تلویزیون، رادیو، آب جاری یا افراد دیگری که صحبت میکنند، میتوانند در شنوایی یا درک اختلال ایجاد کنند.
کالج آسیبشناسان و شنوایی شناسان گفتار زبان آلبرتا (ACLPAO) پیشنهاد میکند که صدای پس زمینه را محدود کنید یا برای صحبت به یک منطقه آرام بروید. نور خوب به شما کمک میکند حالات صورت و حرکات لب را ببینید.
از اطلاعات بصری برای تقویت شنوایی سالمندان بهره ببرید
دانشگاه مک مستر میگوید به چهرهها و حرکات افرادی که با شما صحبت میکنند تماشا کنید تا درک آنچه میشنوید، آسانتر شود.
گفتار را قابل درکتر کنید
به فردی که با او صحبت میکنید نگاه کنید، تماس چشمی برقرار کنید و خیلی سریع صحبت نکنید. از حرکات و حالات چهره برای تقویت پیام خود استفاده کنید.
آرام باشید و وقت بگذارید
آسیبشناسان و شنواییسنجان کالج آلبرتا میگویند: سوتفاهم در شنیدن یا صحبت کردن زمانی که فرد ناراحت، استرس یا خسته است، بیشتر اتفاق میافتد.
هنگامی که در مورد یک موضوع حساس صحبت میکنید، مکث کنید، نفس عمیق بکشید و افکار خود را جمعآوری کنید یا مکالمه را تا زمانی که احساس آرامش بیشتری کنید به تعویق بیندازید.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی سالمندان چیست و چرا اهمیت دارد؟
فرایند کم شنوایی در سالمندان
از دست دادن شنوایی مرتبط با افزایش سن اغلب در هر دو گوش رخ میدهد و آنها را به یک اندازه تحت تاثیر قرار میدهد.
از آنجایی که این کاهش تدریجی است، اگر کم شنوایی مرتبط با سن داشته باشید، ممکن است متوجه نشوید که بخشی از توانایی شنوایی خود را از دست دادهاید.
دلایل زیادی برای کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن وجود دارد. معمولا تغییرات در گوش داخلی با افزایش سن ایجاد میشود اما همچنین میتواند در نتیجه تغییرات در گوش میانی یا تغییرات پیچیده در طول مسیرهای عصبی از گوش به مغز باشد.
برخی شرایط پزشکی و داروها نیز ممکن است نقش داشته باشند. با این وجود همانطور که در بخش ابتدایی مقاله اشاره کردیم، آخرین پژوهشها دلیل کم شنوایی در سالمندان را تحلیل سلولهای حسگر گوش داخلی میدانند.
پیشگیری از کم شنوایی در سالمندان
آیا میتوانم از کم شنوایی ناشی از افزایش سن جلوگیری کنم؟ در این زمان، دانشمندان نمیدانند چگونه از کاهش شنوایی ناشی از افزایش سن جلوگیری کنند.
با این حال، میتوانید با محافظت از گوشهایتان مقابل صداهای خیلی بلند و طولانی مدت، خود را مقابل کاهش شنوایی ناشی از سر و صدا محافظت کنید.
مهم است که از منابع بالقوه صداهای آسیبرسان آگاه باشید، مانند موسیقی بلند و ماشینآلات و فضاهای صنعتی پر سر و صدا.
اجتناب از صداهای بلند، کاهش مدت زمانی که در معرض صدای بلند قرار میگیرید و محافظت از گوشهای خود با گوش بند، کارهای آسانی هستند که میتوانید برای محافظت از شنوایی خود انجام دهید و میزان شنوایی را که ممکن است با افزایش سن از دست بدهید، محدود کنید.
در واقع با این کارها میتوان به تقویت شنوایی سالمندان کمک کرد.
بیشتر بخوانید: حرکات کششی سالمندان و بهترین ورزشهای خانگی
تشخیص کم شنوایی ناشی از افزایش سن
سوالات زیر را از خود بپرسید. اگر به سه سوال یا بیشتر از این سوالات پاسخ «بله» بدهید، ممکن است مشکل شنوایی داشته باشید و امکان دارد لازم باشد شنوایی خود را بررسی کنید و به تقویت شنوایی سالمندان نیاز داشته باشید:
- آیا گاهی اوقات وقتی با افراد جدیدی آشنا میشوید به دلیل تلاش برای شنیدن احساس خجالت میکنید؟
- آیا هنگام صحبت با اعضای خانواده خود احساس ناامیدی میکنید زیرا در شنیدن صدای آنها مشکل دارید؟
- آیا در شنیدن یا درک همکاران یا مشتریان مشکل دارید؟
- آیا به دلیل مشکل شنوایی احساس محدودیت میکنید؟
- آیا هنگام ملاقات با دوستان، اقوام یا همسایگان در شنیدن مشکل دارید؟
- آیا در شنیدن صداها در سینما یا تئاتر مشکل دارید؟
- آیا مشکل شنوایی باعث مشاجره شما با اعضای خانواده میشود؟
- آیا در شنیدن صدای تلویزیون یا رادیو در سطوحی که برای دیگران به اندازه کافی بلند است مشکل دارید؟
- آیا احساس میکنید هر گونه مشکل در شنوایی زندگی شخصی یا اجتماعی شما را محدود میکند؟
- آیا وقتی با هم در یک رستوران هستید در شنیدن خانواده یا دوستان مشکل دارید؟
درمان و راههای تقویت شنوایی سالمندان
اگر مشکل شنوایی دارم چه کار کنم؟ مشکلات شنوایی میتواند جدی باشد. اگر فکر میکنید مشکل شنوایی دارید، مهمترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که از یک متخصص مشاوره بگیرید.
انواع مختلفی از متخصصان وجود دارند که میتوانند به شما کمک کنند. ممکن است بخواهید با پزشک متخصص گوش و حلق و بینی، شنواییسنجی و سمعک شروع کنید.
هرکدام نوع آموزش و تخصص متفاوتی دارند. هر کدام میتوانند بخش مهمی از درمان شنوایی شما باشند.
متخصص گوش و حلق و بینی پزشکی است که در تشخیص و درمان بیماریهای گوش، بینی، گلو و گردن تخصص دارد.
یک متخصص گوش و حلق و بینی سعی میکند علت مشکل شنوایی شما را دریابد و گزینههای درمانی را ارائه دهد.
او همچنین ممکن است شما را به یکی دیگر از متخصصان شنواییسنجی ارجاع دهد.
متخصص شنواییسنجی، آموزش تخصصی در زمینه شناسایی و اندازهگیری نوع و درجه کم شنوایی دارد. برخی از شنواییسنجان ممکن است مجوز نصب سمعک را داشته باشند.
متخصص شنواییسنجی و سمعک مجوز انجام و ارزیابی آزمایشات پایه شنوایی، ارائه مشاوره و آزمایش سمعک را دارد.
بیشتر بخوانید: افسردگی سالمندان چیست، شناخت تمامی علائم روحی و فیزیکی
چه درمانها و دستگاههایی میتوانند به تقویت شنوایی سالمندان کمک کنند؟
درمان و روند تقویت شنوایی سالمندان، به شدت کم شنوایی شخص بستگی دارد، بنابراین برخی از درمانها برای شما بهتر از سایرین کار میکنند.
تعدادی دستگاه و وسایل کمکی وجود دارد که به شما کمک میرسانند تا در هنگام کم شنوایی بهتر بشنوید مثل سمعک پشت گوش، داخل گوش، داخل کانال معمولی و داخل کانال عمیق.
سمعکها انتخابی هستند و باتوجه به میزان کم شنوایی و با مشورت پزشک انتخاب میشوند.
سمعکها ابزارهای الکترونیکی هستند که در داخل یا پشت گوش استفاده میشوند. آنها صداها را بلندتر میکنند.
برای یافتن سمعکی که بهترین کارکرد را دارد، ممکن است مجبور باشید بیش از یک سمعک را امتحان کنید.
حتما سمعک خود یک دوره آزمایشی تست کنید و شرایط و ضوابط دوره آزمایشی را بدانید. تا زمانی که با گذاشتن و خارج کردن سمعک، تنظیم سطح صدا و تعویض باتری راحت نباشید با فروشنده سمعک خود در ارتباط باشید.
کاشت حلزون
کاشت حلزون (COKE-lee-ur) دستگاههای الکترونیکی کوچکی هستند که با جراحی در گوش داخلی کاشته میشوند و به ارائه حس صدا به افرادی که عمیقا ناشنوا یا کم شنوا هستند کمک میکنند.
اگر کم شنوایی شما شدید باشد، پزشک ممکن است کاشت حلزون را در یک یا هر دو گوش توصیه کند.
سیستمهای شنوایی لنگر استخوانی کانال گوش و گوش میانی را دور میزنند و برای استفاده از توانایی طبیعی بدن شما که برای انتقال صدا از طریق هدایت استخوانی طراحی شدهاند، کمک میگیرند.
پردازشگر صدا، صدا را میگیرد، آن را به ارتعاش تبدیل میکند و سپس ارتعاشات را از طریق استخوان جمجمه به گوش داخلی شما منتقل میکند.
لب خوانی یا گفتارخوانی گزینه دیگری است که به افرادی که مشکلات شنوایی دارند کمک میکند تا گفتار محاورهای را دنبال کنند.
افرادی که از این روش استفاده میکنند هنگام صحبت با تماشای حرکات دهان و بدن گوینده به دیگران توجه زیادی دارند.
مربیان ویژه میتوانند به شما در یادگیری نحوه لب خوانی یا خواندن گفتار کمک برسانند.
بیشتر بخوانید: پوکی استخوان سالمندان چیست و چگونه میتوان از آن مطلع شد؟
آیا دوستان و خانواده میتوانند به تقویت شنوایی سالمندان کمک کنند؟
شما و خانوادهتان میتوانید با هم کار کنید تا زندگی با کم شنوایی را آسانتر شود. در اینجا چند کار وجود دارد که میتوانید انجام دهید:
به دوستان و خانواده خود در مورد کم شنوایی خود بگویید. هرچه به دوستان و خانواده بیشتری بگویید، افراد بیشتری برای مقابله با کم شنوایی به شما کمک خواهند کرد.
از دوستان و خانواده خود بخواهید هنگام صحبت با شما روبهرو شوند تا بتوانید چهره آنها را ببینید. اگر حرکات صورت آنها را تماشا کنید و حالات آنها را ببینید، ممکن است به شما در درک بهتر کمک کند.
از مردم بخواهید بلندتر صحبت کنند، اما فریاد نزنند. به آنها بگویید که مجبور نیستند آهسته صحبت کنند، فقط واضحتر صحبت کنند.
وقتی به طور فعال به آنها گوش نمیدهید، تلویزیون یا رادیو را خاموش کنید.
مراقب سر و صدای اطراف خود باشید که میتواند شنوایی را دشوارتر کند. مثلا وقتی به رستوران میروید، نزدیک آشپزخانه یا نزدیک گروهی که در حال پخش موسیقی هستند ننشینید. صدای پس زمینه شنیدن صحبت افراد را سخت میکند.
کار با هم برای شنیدن بهتر ممکن است برای مدتی برای همه سخت باشد. زمان میبرد تا شما به تماشای افراد در حین صحبت کردن عادت کنید و مردم به صحبت با صدای بلندتر و واضح تر عادت کنند. صبور باشید و به همکاری ادامه دهید. بهتر شنیدن ارزش تلاش را دارد.
بیشتر بخوانید: بررسی کامل بی اختیاری ادرار سالمندان + راههای درمان
خلاصه تقویت شنوایی سالمندان
کم شنوایی یکی از شایعترین شکایات اختلال عملکرد حسی در افراد مسن است. تخمین زده شده است که 25درصد از جمعیت بین 65 تا 75 سال دچار کم شنوایی هستند و این درصد در گروه سنی 75 سال و بالاتر تا 50 درصد افزایش مییابد که به تقویت شنوایی سالمندان نیاز دارند.
روندهای جمعیتی از جمله طول عمر بیشتر و افزایش تعداد افراد مسن، اهمیت تقویت شنوایی سالمندان را برای ارتباط و درک و مدیریت کم شنوایی دوچندان کرده است.
مطالعات اخیر نشان میدهد که مدیریت کم شنوایی نه تنها برای تقویت شنوایی سالمندان، بلکه برای بهبود مهارتهای اجتماعی، توانایی شناختی و کیفیت زندگی بسیار مهم است.