توهم شنوایی سالمندان ممکن است با پیرگوشی همزمان شود
توهم شنوایی سالمندان زمانی بروز می‌کند که آن‌ها صداهایی را می‌شنوند، اما صداها وجود خارجی ندارند. منظور از صداهایی که وجود خارجی ندارند، آواهایی هستند که سایرین قادر به شنیدن آن‌ها نیستند و فقط خود شخص سالمند تصور می‌کند که چنین صداهایی وجود دارند. در این مقاله از سیوطب توهم شنوایی سالمندان را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
توهم شنوایی سالمندان چیست؟
توهم شنوایی سالمندان شنیدن صداهایی است که وجود ندارند، اما این عارضه آن‌قدر که در ظاهر به نظر می‌رسد، ساده نیست. شنیدن صداهایی که وجود خارجی ندارند بسته به محتوای آن‌ها، ممکن است خطرناک باشند.
تشخیص توهم شنوایی سالمندان گاهی دشوار می‌شود چون علائم بیرونی واضحی ندارد. در این حالت فقط متخصصان و شنوایی‌سنج‌ها می‌توانند توهم شنوایی سالمندان را تشخیص دهند.
سالمندان مبتلا به آلزایمر ممکن است بیشتر از سایر همسن و سال‌های خود دچار انواع توهم شوند که یکی از اقسام آن شنیداری است. در سوی دیگر به دلیل پیرگوشی، امکان دارد توهم شنوایی سالمندان همزمان با افت شنوایی رخ دهد.
بیشتر بخوانید: تقویت شنوایی سالمندان و راهکارهای رفع سنگینی گوش سالمندان
شناخت بیشتر توهم شنوایی سالمندان
به طور کلی، توهم شنوایی سالمندان می‌تواند شامل صدای زنگ، جیک جیک پرندگان، وزوز، غرش یک حیوان، کلیک کردن، وزیدن باد، صدای تنفس، سوت زدن یا فوت کردن و غیره باشد.
در پدیده توهم شنوایی سالمندان، امواج صوتی هیچ برخوردی با پرده گوش ندارد. سیگنال در خود سیستم شنوایی تولید می‌شود. بنابراین این نوع صداها در افراد ناشنوا هم ممکن است اتفاق بیفتد.
اختلالات روانپزشکی، ضایعات کانونی مغز، صرع و مسمومیت‌ها امکان دارد منجر به توهم شنوایی سالمندان شود. 70درصد زنان بالای 62 سال حداقل یک بار چنین عارضه‌ای را تجربه کرده‌اند.
ضایعات کانونی مغز ارتباط کمتری با توهم شنوایی سالمندان دارد. در بین درمان‌های گزارش شده، داروهای ضدتشنج و ضدافسردگی برای درمان توهم شنوایی سالمندان، موثرترین هستند.
اختلالات اضطرابی، عاطفی و اسکیزوفرنی اغلب با توهم شنوایی سالمندان ارتباط دارند. این شیوع در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری- جبری بالاترین میزان را نشان می‌دهد. اختلال وسواس اجباری همراه با سایر اختلالات روانپزشکی، شیوع توهم شنوایی سالمندان را افزایش می‌دهد.
اکثر بیماران مبتلا به توهم شنوایی غیرروان‌پریشی، افراد مسن مبتلا به وزوز گوش و کم شنوایی حسی عصبی با فرکانس بالا هستند. برخی بیماران همچنین صداهای آواز می شنوند، اگرچه کلمات معمولا واضح نیستند.
یعنی اگر شما از سالمندی که چنین صدایی را می‌شنود، بخواهید که برای شما بگوید چه آوازی شنیده، نمی‌تواند آن را بازگو کند زیرا کلمات واضح نیستند. در واقع او آواهایی نامفهوم شبیه آواز را می‌شوند.
دقت کنید که لزوما توهم شنوایی سالمندان با آلزایمر و زوال عقل ارتباطی ندارد.
بیشتر بخوانید: بهبود تعادل سالمندان و روش‌های برای افزایش کیفیت زندگی
علل توهم شنوایی سالمندان
مهم نیست صدایی که می‌شنوید چه باشد، این یک نشانه واضح است که به شما می‌گوید باید به پزشک مراجعه کنید. هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید، علت عارضه سریع‌تر مشخص می‌شود و زمان درمان کوتاه‌تر خواهد شد.
بیماری روانی یکی از شایع‌ترین علل توهم‌های شنوایی است اما دلایل بسیار دیگری نیز وجود دارد، از جمله:
مصرف الکل
نوشیدن الکل می‌تواند سبب این شود که شما پدیده‌هایی را ببینید یا صداهایی را بشنوید که وجود خارجی ندارند.
بیشتر بخوانید: ترک سیگار را همین الان شروع کنید | اتفاقاتی که پس از ترک برایتان رخ می‌دهند
بیماری آلزایمر
احتمال اینکه در مراحل جدی‌تر آلزایمر، صداهایی بشنوید بیشتر است. وضعیت مشابهی به نام زوال عقل نیز می‌تواند باعث آن شود، اما دیدن توهم‌های بصری بیشتر از شنیدن آن‌ها با زوال عقل، ارتباط دارد است. برای برخی افراد، صداها آن‌قدر واقعی به نظر می‌رسند که با آن‌ها صحبت می‌کنند.
برخی از تومورهای مغزی که می‌توانند خوش‌خیم هم باشند ممکن است در بخشی از مغز که با شنوایی سروکار دارد، بروز کنند. امکان دارد شخص در این حالت هر چیزی از صداهای تصادفی گرفته تا صداهای واقعی را بشنود.
بیشتر بخوانید: خواندن این مطلب در مورد آلزایمر برای هر کسی مفید است
مصرف مواد مخدر
برخی از مواد مخدر، مانند اکستازی و ال‌اس‌دی، می‌توانند باعث شوند که شخص چیزهایی را ببیند و بشنود که وجود ندارند. ممکن است در حین استفاده از آن‌ها یا پس از استفاده طولانی‌مدت، این اتفاق بیفتد.
بیشتر بخوانید: ترک اعتیاد، بهترین روش برای عبور از ناممکن‌ها
صرع
هنگامی که تشنج‌های ناشی از صرع بر ناحیه مغزی که فرآیند شنوایی را پردازش می‌کند، تاثیر می‌گذارند، ممکن است شخص صدای وزوز یا صداهایی را بشنود. دقت کنید که صداهایی که شخص در این شرایط می‌شنود اصلا واضح نیستند یا بسیار آرام به ذهن او می‌رسند که برایش قابل تشخیص نیستند.
کاهش شنوایی
افراد مبتلا به کم شنوایی در یک یا هر دو گوش ممکن است چیزی از صداهای عجیب و غریب گرفته تا موسیقی و صداها بشنوند که هیچ کدام واقعا وجود ندارند.
تب بالا و عفونت
برخی از عفونت‌ها، مانند آنسفالیت (التهاب مغز) و مننژیت، همراه با علائم دیگر می‌توانند باعث شنیدن صداهایی شوند. همین امر در مورد تب‌های بالا نیز صادق است.
استرس شدید
گذراندن یک شرایط سخت می‌تواند باعث توهم شود، شنیدن صدای یکی از عزیزان که به تازگی فوت کرده، بسیار شایع است.
بیماری روانی
شنیدن صداهای غیرواقعی در بیماری اسکیزوفرنی بسیار رایج است. ممکن است به نظر برسد که صداها از داخل سر شخص یا از محیط بیرون مانند تلویزیون می‌آیند.
این صداها امکان دارد با شخص به بحث بپردازند به او بگویند که چه کاری انجام دهد،یا آنچه را که اتفاق می‌افتد، توصیف کنند. توهم شنوایی سالمندان گاهی اوقات با سایر بیماری‌های روانی نیز رخ می‌دهد، از جمله:
- اختلال دو قطبی
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلال افسردگی شدید
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- اختلال اسکیزوافکتیو (یک اختلال روانی که در آن فرایندهای تفکر غیرطبیعی و احساسات بدون قاعده رخ می‌دهد)
بیشتر بخوانید: انواع اختلال شخصیت و روش تشخیص هرکدام
میگرن
بیماری میگرن اگر با هاله باشد اغلب سبب می‌شود که شخص چیزهایی را می‌ببیند که واقعی نیستند. برخی افراد اما به جای اینکه چیزهایی ببینند، صداهای غیرواقعی می‌شنوند.
اگر شخص افسردگی هم داشته باشد احتمال شنیدن صداهای غیرواقعی همزمان با بروز هاله‌های میگرنی، افزایش پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید: درمان میگرن با روش های دارویی و خانگی
بیماری پارکینسون
شخصی که مبتلا به پارکینسون است امکان دارد پدیده‌هایی را ببیند یا آواهایی را بشنود که اساسا وجود خارجی ندارند. گاهی شخص مبتلا به پارکینسون پدیده‌ها را به درستی می‌بیند اما صداهایی را از محیط می‌شنود که واقعیت ندارند.
مثلا شخص مبتلا به پارکینسون شما را به درستی می‌بیند و اختلال یا توهم در بینایی ندارد، اما آواها یا سخنانی را از سوی شما می‌شنود که شما نگفته‌اید.
عوارض جانبی دارو
اگر زمانی که اشخاص سالمند داروی جدیدی را شروع می‌کنند یا پزشک دوز داروی آن‌ها را افزایش می‌دهد، صداهای خاصی را می‌شنوند، این تغییرات می‌تواند علت توهم شنوایی سالمندان باشد.
اغلب افراد مسن تحت تاثیر این تغییرات قرار می‌گیرند و هر چه داروهای بیشتری مصرف کنند، احتمال آن بیشتر می‌شود.
مشکلات خواب
گاهی مشکلات خواب مثل به خواب رفتن ناگهانی یا سخت به خواب رفتن و بدخوابی، ممکن است موجب توهم شنوایی سالمندان شود. این اتفاق اگر برای بلندمدت ادامه داشته باشد حتماً نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
بیشتر بخوانید: درمان بی خوابی سالمندان و آرامش ذهن
بیماری تیرویید Myxedema
کمای میکس ادم یا بیماری تیرویید Myxedema یک بیماری نادر است که در آن تیروئید شخص هورمون کافی تولید نمی‌کند و سطح هورمون‌ها به طور خطرناکی پایین می‌آید.
این عارضه می‌تواند به یک بیماری خطرناک تبدیل شود و شنیدن صداهای غیرواقعی تنها بخشی از عارضه‌های آن است. پس توهم شنوایی سالمندان را جدی بگیرید و در اسرع وقت آن‌ها را نزد پزشک ببرید.
وزوز گوش
پزشکان صدای زنگ یا خش‌خش معمولی وزوز گوش را توهم نمی‌دانند، اما این شرایط می‌تواند خطر بروز توهم شنوایی سالمندان را افزایش دهد. اگر شخص افسردگی هم داشته باشد، ریسک بروز توهم شنوایی سالمندان هم افزایش می‌یابد.
بیشتر بخوانید: وزوز گوش؛ 15 علت صدای زنگی که می‌آید و دیگر نمی‌رود
پژوهش‌ها در ارتباط با توهم شنوایی سالمندان
مطالعات توانبخشی سالمندان نشان می‌دهد که اقلیت قابل‌توجهی از کهنسالان سالم، تجربیات توهم را دارند. با این وجود مطابق با شواهد موجود در مورد توهم در سایر گروه‌های سنی، هنوز مشخص نیست که آیا شیوع توهم با افزایش سن در گروه‌های مسن‌تر افزایش یا کاهش می‌یابد.
به زبان ساده، رابطه مستقیم بین افزایش سن با ایجاد توهمات به اثبات نرسیده است. در سوی دیگر هنوز مشخص نیست که آیا توهم شنوایی در سالمندان پیشرفت می‌کند یا به همان شکل می‌ماند.
شواهد فعلی به طیفی از عوامل مرتبط با توهم در افراد مسن از جمله کاهش عملکرد حسی یا شناختی، کم خوابی و استرس‌های روانی-اجتماعی (مانند انزوای اجتماعی، تنهایی و سوگ) اشاره می‌کنند که نیاز به ارزیابی دقیق و مداخلات مناسب دارد.
امروزه متاسفانه توهم‌ها بین جوانان هم دیده می‌شود، اما تفاوت توهم شنوایی سالمندان این است که این عارضه با مصرف مواد خاصی نیست و در واقع غیراختیاری رخ می‌دهد. بنابراین برخلاف جوانان که بعد از گذشت مدتی از مصرف موادی خاص، توهم آن‌ها برطرف می‌شود، این توهمات در سالمندان به درمان نیاز دارد و در کوتاه مدت خود به خود برطرف نمی‌شود.
در سوی دیگر توهم شنوایی سالمندان چون علائم واضح بیرونی ندارد ممکن است توسط اطرافیان درک نشود یا حتی گاهی توسط پزشک به درستی تشخیص داده نشود.
مشکل اما فقط تشخیص توهم شنوایی سالمندان نیست و گاهی کهنسالان به دلیل ترس از انگ توهم و اینکه متهم به بیماری‌های روانی و دیوانگی شوند، این عارضه را گزارش نمی‌کنند.
اگر توهم شنوایی سالمندان به دلیل بیماری‌های جدی مثل آلزایمر و و زوال عقل باشد و دیرتر گزارش شود، درمان آن نیز دشوارتر می‌شود. پس بهتر است اطرافیان نظیر خانواده، فامیل، دوستان یا کسانی که از کهنسالان مراقبت می‌کنند و پزشکان، بیشتر به علائم توهم شنوایی سالمندان توجه کنند.
گاهی پرسیدن سوال‌هایی در مورد حالات کهنسالان در فضایی دوستانه که آن‌ها را مضطرب نکند و در آن فضا راحت باشند، به تشخیص توهم شنوایی سالمندان کمک می‌کند.
بهبود دانش عمومی و حرفه‌ای در مورد ماهیت و اهمیت توهمات با افزایش سن مورد نیاز است.
بیشتر بخوانید: تقویت حافظه سالمندان با راه های جدید
تشخیص توهم شنوایی سالمندان
پزشک با سابقه و علائم سلامتی شخص کهنسال شروع می‌کند و ممکن است سوالات زیر را بپرسد:
- چه می‌شنوی، صداها، وزوز یا صداهای دیگر؟
- صداها کی شروع شد؟
- آیا صداها معمولا در زمان‌های خاصی اتفاق می‌افتد، مانند زمانی که به خواب می‌روید؟
- آیا در هنگام شنیدن صداها، علائم دیگری هم دارید؟
- اگر صدایی می‌شنوید، آن‌ها تهدیدآمیز، بی‌ادبانه، خوشایند یا عادی هستند؟
- چه داروهایی مصرف می‌کنید؟
پس از آن، بر اساس آنچه که پزشک‌تان فکر می‌کند برای یافتن توهم شنوایی سالمندان ممکن است آزمایش‌هایی را تجویز کند. به عنوان مثال، ممامکان دارد پزشک به شخص کهنسال توصیه کند برای بررسی بیماری روانی به نزد روانپزشک برود.
پزشک بر اساس آنچه که فکر می‌کند علت توهم شنوایی سالمندان است، برای اشخاص کهنسال ممکن است آزمایش‌های زیر را تجویز کند:
الکتروانسفالوگرام (EEG)
الکتروانسفالوگرام (EEG)، سیگنال‌های الکتریکی در مغز شما را برای بررسی صرع اندازه‌گیری می‌کند.
معاینه شنوایی
معاینه شنوایی، میزان احتمالی کم‌شنوایی یا وزوز گوش را بررسی می‌کند. هدف این است که به پزشک کمک شود تا دقیق‌تر تشخیص دهد و روند درمان توهم شنوایی سالمندان را بهتر تعیین کند.
بیشتر بخوانید: تقویت بنیه سالمندان + 10تمرین ورزشی و رژیم غذایی برای تعادل سالمندان
درمان کم شنوایی سالمندان
درمان کم شنوایی سالمندان بستگی به این دارد که علت این عارضه چیست. گاهی اوقات، زمانی که شخص کهنسال و پزشک او آن مشکل را حل کنند، توهمات از بین می‌روند یا حداقل ممکن است به همان اندازه رخ ندهند.
در برخی موارد یک راه حل آسان وجود دارد. پزشک ممکن است دوز دارویی را که شخص مصرف می کند، کاهش دهد. در برخی دیگر، درمان پیچیده‌تر است و ممکن است لازم باشد چندین چیز را امتحان کند تا ببیند چه چیزی موثر است.
به عنوان مثال یک بیماری مانند اسکیزوفرنی، ممکن است به ترکیبی از داروها، درمان و سایر مراقبت‌ها نیاز داشته باشد. بنابراین اگر علت توهم شنوایی سالمندان عارضه‌ای مثل اسکیزوفرنی باشد، درمان پیچیده‌تر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی سالمندان چیست و چرا اهمیت دارد؟
سخن آخر در ارتباط با توهم شنوایی سالمندان
کهنسالانی که به توهم شنوایی سالمندان مبتلا هستند، نمی‌توانند یا گاهی نمی‌خواهند آنچه که می‌شنوند را بازگو کنند. دقت کنید که در چنین مواقعی نباید شخص کهنسال را تحت فشار قرار داد.
سعی کنید به کهنسالی که مبتلا به چنین عارضه‌ای است آرامش دهید تا اعتماد به نفسش را از دست ندهد و افسرده و گوشهگیر نشود. با آن‌ها همدردی کنید و بگویید که درک‌شان می‌کنید، اما نباید طوری رفتار کنید که کهنسالان تصور کنند با ترحم با آن‌ها رفتار می‌کنید. زیرا شخصیت‌شان خرد می‌شود و احساس ضعف می‌کنند.
در این حالت نه تنها کمکی به درمان کم شنوایی سالمندان نکرده‌اید، بلکه شرایط را پیچیده‌تر و درمان را سخت‌تر و طولانی‌تر می‌کنید. مهم‌ترین اصل در کمک به درمان توهم شنوایی سالمندان این است که به آن‌ها احساس امنیت و آرامش بدهید، در این حالت علائم خود را نیز بهتر بیان می‌کنند.