جراحی فتق کودکان، علل عمل فتق اینگوینال
جراحی فتق کودکان از جمله بیماری‌های کودکان است که شیوع بسیاری دارد. بنابراین می‌توان امیدوار بود به دلیل شایع بودن این بیماری کودکان، روش‌های درمانی بسیاری برای آن وجود داشته باشد. فتق زمانی رخ می‌دهد که محتویات شکمی مانند روده‌ها از طریق ضعف در عضلات دیواره شکم بیرون بزند. پس از معاینه، ممکن است یک برآمدگی قابل مشاهده در زیر پوست جایی که فتق در آن قرار دارد، وجود داشته باشد.
دو راه اصلی برای ترمیم فتق وجود دارد. اگر فتق کاهش‌پذیر باشد، به این معنی است که محتویات فتق را می‌توان به راحتی به داخل حفره شکم فشار داد. اگر محتویات فتق را نتوان به داخل فشار داد، فتق را حبس یا تقلیل‌ناپذیر می‌نامند. هنگامی که فتق حبس می‌شود، بیماران علائم تحریک‌پذیری از جمله از دست دادن اشتها، تغییر در الگوی روده یا حساسیت در ناحیه را نشان می‌دهند. اگر فتق برای مدت طولانی در حبس باشد، بخشی از روده که در فتق گرفتار شده است، ممکن است از دست برود. برای جلوگیری از آسیب بیشتر به روده، پزشک کودک ممکن است جراحی فوری را برای کاهش و ترمیم فتق توصیه کند.
نگاهی سریع در مورد جراحی فتق کودکان
- فتق اینگوینال سوراخی در دیواره شکم نزدیک کشاله ران است. در صورت عدم درمان، مایعات یا روده‌ها می‌توانند از این سوراخ عبور کنند
- از آنجایی که فتق اینگوینال به خودی خود از بین نمی‌رود، همیشه نیاز به جراحی است
- عمل جراحی فتق کودکان تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود، به این معنی که کودک در طول جراحی کاملا به خواب می‌رود
- علاوه بر بیهوشی عمومی، کودک ممکن است بیهوشی دمی دریافت کند که باعث تسکین درد در ناحیه زیر کمر می‌شود
- یک پزشک اورولوژی کودکان (متخصص جراحی مجاری ادراری و اندام‌های تناسلی کودکان) ترمیم فتق کودک را انجام خواهد داد
- جراحی فتق کودکان بین 30 دقیقه تا 1 ساعت طول می‌کشد
بیشتر بخوانید: آبله مرغان کودکان و بیش از 10 علامت تشخیص بیماری
فتق اینگوینال چیست؟
فتق اینگوینال (IN-gwa-nul) یک سوراخ داخلی در کانال اینگوینال است که در دیواره شکم قرار دارد. در پسران، کانال اینگوینال گذرگاهی بین شکم و کیسه بیضه است، کیسه‌ای از پوست که بیضه‌ها را در قسمت بیرونی بدن نگه می‌دارد. بیضه‌ها به طنابی به نام طناب اسپرماتیک متصل می‌شوند که از کانال اینگوینال می‌گذرد.
قبل از تولد، بیضه‌های نوزاد پسر در بالای شکم او قرار دارد. همان‌طور که کودک د داخل مادر رشد می‌کند، بیضه‌های او از طریق این گذرگاه به داخل کیسه بیضه می‌افتند. در دختران، کانال اینگوینال گذرگاه رباطی است که رحم را در جای خود نگه می‌دارد. گذرگاه یا دهانه معمولا قبل از تولد نوزاد خود به خود بسته می‌شود. اگر این‌طور نباشد، ممکن است یک کیسه در لایه داخلی شکم تشکیل شود که به آن کیسه فتق اینگوینال می‌گویند.
اگرچه هم دختران و هم پسران ممکن است فتق داشته باشند، اما این فتق در پسران بسیار بیشتر از دختران است. غالبا فتق به دلیل اندازه کوچک آن سال‌ها ناشناخته می‌ماند و ممکن است تا زمانی که کودک در سنین نوجوانی خود قرار نگیرد متوجه آن نشوید. معمولا فتق توسط پزشکان اطفال در طول معاینات فیزیکی معمول پیدا می‌شود.
تقریبا همه موارد فتق اینگوینال مادرزادی هستند (con-JEN-it-tool)، به این معنی که در بدو تولد وجود داشته‌اند. زور زدن، سرفه یا گریه ممکن است فتق را بیشتر نمایان کند، اما علت فتق نیست. به خاطر داشته باشید فتق مغبنی در کودکان با فتق یا پارگی که بزرگسالان ممکن است در اثر زور زدن یا بلند کردن بدن دچار آن شوند، یکسان نیست.
ترمیم فتق یکی از رایج‌ترین جراحی‌هایی است که روی نوزادان و کودکان انجام می‌شود. اکثر فتق‌های اینگوینال را می‌توان به عنوان یک جراحی ترمیمی انتخاب کرد، به این معنی که می‌توان جراحی فتق کودکان را در برنامه‌ریزی کارهای والدین قرار داد.
در برخی موارد، بخشی از روده می‌تواند از طریق دهانه پایین بیفتد. اگر کودک در نزدیکی محل فتق درد دارد، باید فورا با پزشک خود تماس بگیرید. این وضعیت غیرقابل پیش‌بینی است و می‌تواند بسیار جدی باشد، زیرا روده به دام افتاده می‌تواند در عرض چند ساعت بمیرد و ممکن است جراحی اورژانسی لازم باشد.
همچنین امکان دارد مایع در کیسه بیضه جمع شده و باعث برآمدگی یا تورم در اطراف بیضه شود. این تجمع مایع هیدروسل (HI-dro-seal) نامیده می‌شود. در اکثر پسران تازه متولد شده، مایع به مرور زمان، معمولا در سن 6 تا 12 ماهگی، دوباره به بدن جذب می‌شود. اگر اندازه هیدروسل تغییر کند، یعنی هر روز متورم و کوچک شود، به احتمال زیاد فتق اینگوینال است و نیاز به ترمیم جراحی دارد.
بیشتر بخوانید: عفونت گوش کودکان و علت عفونت گوش میانی، خارجی و داخلی کودکان
انواع فتق کودکان
فتق اینگوینال یا مغبنی
حدود 80درصد فتق‌ها در کودکان فتق مغبنی هستند، به این معنی که آن‌ها در قسمت پایین شکم، نزدیک کشاله ران هستند. در پسران، قسمت بیرون زده روده ممکن است به کیسه بیضه ورود کند که می‌تواند باعث تورم و درد شود. برای دختران، تورم معمولا در لابیا یا کشاله ران است. شایع‌ترین مناطقی که فتق ظاهر می‌شود در شکم، کشاله ران و ناف بیان شده است.
دو نوع فتق مغبنی وجود دارد:
- فتق اینگوینال مستقیم: این فتق زمانی اتفاق می‌افتد که یک نقطه ضعیف در عضلات پایین شکم ایجاد می‌شود و بافت‌ها قادر به عبور از نقطه ضعیف هستند.
- فتق مغبنی غیر مستقیم: این فتق زمانی اتفاق می‌افتد که کانال اینگوینال (یک گذرگاه کوچک از دیواره پایین شکم) قبل از تولد بسته نمی‌شود. این فتق‌ها در کودکانی که نارس به دنیا آمده‌اند بیشتر دیده شده است.
بیشتر بخوانید: انواع جراحی دستگاه تناسلی کودکان + مراقبت‌های قبل و بعد از عمل
فتق نافی
این فتق‌ها در نوزادان و کودکان کمتر از 6 ماه شایع است. آن‌ها زمانی اتفاق می‌افتند که سوراخ دیواره شکم، جایی که بند ناف از دیواره شکم خارج می‌شود، بسته نمی‌شود. ناف کودک ممکن است بزرگ و متورم به نظر برسد. فتق ناف معمولا تا زمانی که کودک یک ساله شود، خود به خود بهبود می‌یابد.
فتق اپی گاستر
در این نوع فتق که بیشتر در پسران اتفاق می‌افتد، برآمدگی از طریق عضلات شکم بین قفسه سینه و ناف ایجاد می‌شود که باعث ایجاد توده در آن ناحیه خواهد شد. برای رفع این نوع فتق نیاز به جراحی فتق کودکان است.
فتق هیاتال
این نوع فتق زمانی اتفاق می‌افتد که قسمت بالایی معده از طریق سوراخ ضعیفی در دیافراگم که مری به معده می‌رسد برآمده می‌شود. در حالی که این فتق‌ها رایج هستند، اغلب کوچک بوده و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، کودک شما ممکن است سوزش سر دل، درد قفسه سینه و سوهاضمه داشته باشد. اصلاح رژیم غذایی یا داروها می‌تواند باعث تسکین شود، اگرچه گاهی اوقات این فتق‌ها نیاز به جراحی دارند.
فتق‌های برشی
فتق برش بعد از جراحی شکم ایجاد می‌شود. روده‌ها ممکن است از طریق شکم در اطراف یک برش جراحی بیرون بزنند. کودک برای رفع این فتق به جراحی دیگری نیاز دارد.
فتق‌های ورزشی نوجوانان
نوجوانان ممکن است بر اثر آسیبی که در ناحیه مغبنی ناشی از چرخش مکرر ایجاد می‌شود دچار فتق ورزشی شوند. این نوع فتق عمدتا در جوانانی که هاکی روی یخ، فوتبال و تنیس بازی می‌کنند رخ می‌دهد. تشخیص آن‌ها ممکن است دشوار باشد، زیرا امکان دارد علائم کلاسیک فتق را نشان ندهند. علامت اصلی درد کشاله ران است که احتمال دارد به داخل کیسه بیضه تابیده شود. درد می‌تواند ماه‌ها طول بکشد، اما برآمدگی آشکار بافت هرگز ظاهر نمی‌شود.
بیشتر بخوانید: سرخک در کودکان، زمان واکسیناسیون و تفاوتش با سرخجه
علت فتق کودکان چیست؟
در زمان بارداری، بند ناف از طریق یک سوراخ کوچک به عضلات شکم کودک شما متصل می‌شود که معمولا پس از تولد نوزاد بسته می‌شود. در غیر این صورت، شکافی که باقی می‌ماند فتق نافی نامیده می‌شود. اگر روده‌ها و مایعات از آن عبور کنند، باعث برآمدگی یا تورم شکم می‌شوند.
*توجه داشته باشید نحوه قطع یا بستن بند ناف توسط پزشک در هنگام تولد فرزند تاثیری در ایجاد یا عدم تشکیل فتق ناف ندارد.
فتق در بزرگسالان کمتر شایع است، اما بزرگسالان نیز ممکن است به فتق نافی مبتلا شوند. فتق ناف بزرگسالان اغلب در طول زمان و زمانی که فشار شکم بالا می‌رود اتفاق می‌افتد که ممکن است به دلایل زیر باشد:
- سرفه مزمن
- مایع اضافی شکم
- مشکل در ادرار کردن به دلیل بزرگ بودن پروستات
- یبوست
- چاقی
- زور زدن در هنگام زایمان یا وزنه‌برداری
فتق اینگوینال چگونه تشخیص داده می‌شود؟
فتق مغبنی با معاینه فیزیکی توسط پزشک یا پرستار تشخیص داده می‌شود. به ندرت سونوگرافی برای شناسایی فتق مغبنی تجویز می‌شود. جراح اطفال برای تشخیص فتق اینگوینال نیازی به سونوگرافی ندارد. گاهی اوقات، اگر در معاینه فیزیکی در زمان ویزیت اولیه کلینیک، فتق مغبنی دیده یا احساس نشود، جراح از شما می‌خواهد که برای تایید تشخیص، هنگامی که «برآمدگی» بیرون می‌زند، عکس بگیرید.
کدام کودکان در معرض خطر فتق هستند؟
فتق بیشتر در کودکانی اتفاق می‌افتد که دارای یک یا تعداد بیشتری از عوامل خطر زیر هستند:
- زود به دنیا آمدن یا نارس بودن
- داشتن والدین یا خواهر و برادری که در نوزادی فتق داشته‌اند
- داشتن فیبروز کیستیک
- داشتن دیسپلازی رشدی مفصل ران، وضعیتی که در بدو تولد وجود دارد
- بیضه‌ها قبل از تولد به داخل کیسه بیضه حرکت نکرده باشند
- داشتن مشکلاتی در اندام‌های ادراری یا تولید مثلی
بیشتر بخوانید: سردرد کودکان همراه تب، می‌تواند دلایلی جدی داشته باشد
فتق اینگوینال چگونه درمان می‌شود؟
فتق مغبنی معمولا بدون درمان از بین نمی‌رود. علاوه بر این، اگر کیسه باز بماند، ممکن است حلقه‌ای از روده یا سایر اندام‌ها در کیسه به دام افتاده یا محبوس شود (گیر کند). پس از به دام افتادن، اندامی که از این سوراخ بسیار کوچک عبور می‌کند، می‌تواند متورم شود و خونی را که همراه با آن کشیده می‌شود، فشرده کند. بدون خون کافی، اندامی که در کیسه فتق به دام افتاده است می‌تواند آسیب ببیند یا حتی بمیرد (وضعیتی به نام خفه کردن).
اگر کودک فتق حبس شده داشته باشد، ممکن است یک توده سخت، قرمز و دردناک در ناحیه کشاله ران خود ببیند، امکان دارد استفراغ کند، تمایلی به خوردن نداشته باشد و همچنین دفع مدفوع را متوقف کند. این یک وضعیت اورژانسی است. اگر این اتفاق بیفتد، کودک باید به مطب پزشک اطفال برده شود. متخصص اطفال یا پزشکان اورژانس اگر نتوانند فتق را به داخل حفره شکمی برگردانند، کودک نیاز به جراحی فوری خواهد داشت.
اکثر فتق‌های ناف نیازی به درمان ندارند. معمولا تا زمانی که کودک چهار یا پنج ساله شود، سوراخ به خودی خود بهبود می‌یابد. حتی اگر این‌طور نباشد، احتمالا کوچک‌تر خواهد شد که عمل جراحی فتق کودکان را کمی آسان‌تر می‌کند. اگر سوراخ بزرگ باشد، ممکن است قبل از چهار یا پنج سالگی کودک شما جراحی فتق کودکان را توصیه کنند.
در صورتی که فتق به شرح زیر باشد، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد:
- دردناک باشد
- بزرگ‌تر از ½ تا ¾ اینچ باشد
- فتق بزرگ باشد و در دو سال اول زندگی کوچک‌تر نشود
- روده‌ها را مسدود کرده باشد
جراحی فتق کودکان
جراح یک برش کوچک درست زیر ناف ایجاد می‌کند. اگر قسمتی از روده از آن عبور کند، به جایی که متعلق به آن است بازگردانده می‌شود. پزشک برای بستن فتق از بخیه استفاده می‌کند. آن‌ها همچنین پوست زیر ناف را می‌دوزند، سپس برش با چسب جراحی مهر و موم می‌شود که لبه‌های زخم را در کنار هم نگه دارد. به محض بهبودی، خود به خود از بین می رود.
پس از عمل، کودک تا زمانی که از بیهوشی خارج شود در بیمارستان می‌ماند. اکثر بچه‌ها می‌توانند چند ساعت بعد به خانه بروند.
بعد از جراحی فتق کودکان
- یک داروی مسکن بدون نسخه ممکن است به کودک کمک کند بعد از عمل احساس بهتری داشته باشد
- با بهبودی نوزاد، باید به مدت 5 تا 10 روز از شنا و 2 تا 3 هفته از ورزش اجتناب کند
- پزشک در عرض 2 تا 4 هفته ویزیت بعدی را توصیه می‌کند
اگر فرزندتان موارد زیر را دارد فورا با پزشک خود تماس بگیرید
- تب
- قرمزی، تورم یا درد
- برآمدگی نزدیک ناف
- خون یا مایع بدبو در نزدیکی محل بریدگی
- حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست که بهتر نمی‌شود
پرستار دستورالعمل‌های خاصی برای خوردن و آشامیدن بر اساس سن کودک خواهد داد. در زیر دستورالعمل‌های معمول برای خوردن و آشامیدن ارائه شده است. مهم نیست که فرزند شما در چه سنی است، باید دستورالعمل‌های خاصی را دنبال کنید.
برای کودکان بزرگ‌تر از 12 ماه
- بعد از نیمه شب قبل از عمل، از دادن غذای جامد یا مایعات غیرشفاف خودداری کنید که شامل شیر، شیر خشک، آب میوه با پالپ، آدامس یا آب نبات است
برای نوزادان زیر 12 ماه
- تا 6 ساعت قبل از زمان برنامه‌ریزی شده، ممکن است به نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند شیر خشک داده شود
- تا 4 ساعت قبل از زمان مقرر، نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، می‌توانند از شیر مادر استفاده کنند
برای همه کودکان
- تا 2 ساعت قبل از زمان برنامه‌ریزی شده، فقط مایعات شفاف می‌توان به کودکان داد. مایعات شفاف شامل آب، Pedialyte، Kool-Aid و آب میوه‌هایی مانند آب سیب یا انگور سفید است. شیر مایع شفافی نیست
- در 2 ساعت قبل از زمان برنامه‌ریزی شده، چیزی برای خوردن یا نوشیدن نباید استفاده شود
بیشتر بخوانید:گلودرد کودکان را جدی بگیرید |سرماخوردگی یا کووید 19
پس از مرخصی از بیمارستان
- بعد از اینکه کودک از بیمارستان مرخص شد و به خانه رفت، ممکن است همچنان گیج باشد، بنابراین باید آن روز را استراحت کند
- به شما گفته خواهد شد که چگونه از پانسمان کودک خود مراقبت کنید. ممکن است برای شما پماد تجویز شود تا همراه پانسمان استفاده کنید
- کودک تا چند روز پس از جراحی فتق کودکان از حمام کردن منع خواهد شد
- جراح شما تعیین خواهد کرد که چه زمانی کودک شما ممکن است فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرد
- کودک باید هر چند وقت یکبار شروع به خوردن و نوشیدن کند و تا زمانی که احساس خوبی داشته باشد به خوردن و نوشیدن عادی ادامه دهد
- اگر متوجه تب بالاتر از 38.5 درجه سانتی‌گراد، خونریزی یا تخلیه بوی بد از ناحیه اطراف برش شدید، بلافاصله با دکتری که جراحی را انجام داده تماس بگیرید
عوارض فتق ناف
عوارض ناشی از فتق ناف شایع نیستند. اگر فتق حبس شود، بافت شروع به مردن بافت می‌کند یا باعث درد می‌شود. این یک عارضه جدی است که می‌تواند باعث عفونت در حفره شکم و حتی مرگ شود.
بیشتر بخوانید: سرماخوردگی کودکان؛ چرا بچه ها بیشتر مریض می‌شوند؟
آیا فتق ناف عود می‌کند؟
جراحی فتق کودکان درصد موفقیت بالایی دارد. در موارد نادر، ممکن است عود کند. در صورتی که این اتفاق بیفتد، پزشک فرزند شما درباره گزینه‌های درمانی صحبت خواهد کرد.
جمع‌بندی پایانی
جراحی فتق کودکان یک روش کوتاه و ایمن است که نتایج خوبی دارد. پس از ترمیم فتق ناف، کودک در عرض چند روز به فعالیت‌های عادی خود باز می‌گردد. در حدود 95درصد موارد، فتق ناف در سن سه یا چهار سالگی خود به خود از بین می‌رود. اما گاهی اوقات فتق از بین نرفته یا ممکن است بزرگ‌تر و پیچیده‌تر شود. در این شرایط، پزشک جراح فتق کودکان، جراحی فتق ناف را توصیه می‌کند.