ماساژ شیاتسو؛ رفع درد و خستگی با تلفیق روش‌های شرقی و غربی
ماساژ شیاتسو (shiatsu)، گونه‌ای ماساژ ژاپنی است. این سبک بر مبنای دو واژه shi به معنای انگشت و atsu به معنی فشار نام‌گذاری گردیده است. در این سبک، از فشار انگشتان برای ماساژ استفاده می‌شود.
این نوع ماساژ هم می‌تواند خستگی را از تن بیرون کند و هم کاربردهای درمانی برای رفع دردهای مزمن داشته باشد. این نوع ماساژ از دیرباز در ژاپن رواج داشته و به آن طب فشاری نیز گفته می‌شود.
به گفته انجمن شیاتسو، ماساژ شیاتسو در ژاپن بر اساس طب سنتی چینی با عناصری از درمان‌های غربی آغاز شد. این سبک، توانایی بدن برای التیام خود را تقویت می‌کند.
بیشتر بخوانید: ماساژ رایحه درمانی و معرفی اثرات بی‌نظیر ماساژ آروماتراپی
ماساژ شیاتسو چیست؟
ماساژ شیاتسو یک روش درمانی باستانی ژاپنی است. با توجه به نام آن به معنی فشار با انگشت، اغلب به عنوان نوعی طب فشاری توصیف می‌شود.
طب فشاری نوعی ماساژ درمانی است که با فشار دادن و مالیدن نقاط خاصی در بدن، به آن فشار وارد می‌کند. ماساژ شیاتسو احتمالا به تسکین سردرد، کمردرد، خستگی و مشکلات دیگر نیز کمک کند.
ماساژ شیاتسو اما فراتر از طب فشاری است. همچنین شامل تکنیک‌های کشش و ورز دادن برای بهبود دامنه حرکت در مفاصل است. ماساژورهای شیاتسو ممکن است از شست، زانو یا آرنج خود در طول ماساژ استفاده کنند.
شاید 24 تا 48 ساعت بعد از ماساژ شیاتسو احساس درد کنید اما نباید بیشتر از آن ادامه داشته باشد. برخی مربیان یوگا می‌گویند که ماساژ شیاتسو مبتنی بر طب سنتی چینی (TCM) است و رویکردی بسیار متفاوت برای تمرین بدن با ماساژ سوئدی یا غربی دارد اگرچه هر دو امکان دارد که به آرامش بدن و ذهن کمک کنند.
در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب به آنچه در طول ماساژ شیاتسو باید انتظار داشت و اینکه چگونه می‌تواند برای افراد در هر سنی با سطوح تناسب اندام متفاوت مفید باشد، می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید: ماساژ سنگ داغ و ۱۰ فایده فوق‌العاده آن برای انواع دردهای عضلانی
ماساژ شیاتسو چگونه کار می‌کند؟
احتمالا شنیده باشید که شیاتسو یکی از انواع مختلف ماساژ درمانی است اما ممکن است ندانید که درمان شامل چه مواردی می‌شود. ماساژ شیاتسو دقیقا چیست و چه کمکی به افرادی که تحت درمان قرار می‌گیرند، خواهد کرد؟
ماساژ درمانی شیاتسو بر استفاده از انگشتان، شست‌ها و کف دست برای اعمال فشار به نواحی مختلف سطح بدن برای کمک به درمان بیماری‌ها، عارضه‌های شایع و اصلاح عدم تعادل در بدن متکی است.
فشار اعمال شده به نقاط بدن باعث افزایش جریان انرژی و اصلاح ناهماهنگی‌ها در سراسر بدن بیمار می‌شود. شیاتسو علاوه بر اینکه تجربه‌ای عمیقا آرامش‌بخش است، به کاهش استرس، درمان درد و بیماری نیز کمک می‌کند و منجر به سلامت و تندرستی کلی بیمار خواهد شد.
شیاتسو فعالیت خودکار سیستم عصبی را تنظیم می‌کند و سیستم‌های گردش خون، لنفاوی و هورمونی را تحریک خواهد کرد. وضعیت نامناسب، مشکلات مفصلی، رگ به رگ شدن، آرتریت، سیاتیک، گردن و کمر درد حاد و مزمن، سینوزیت و برونشیت با شیاتسو قابل درمان هستند.
بیشتر بخوانید: ماساژ سوئدی ؛ ۵ فایده از آرامش و رفع خستگی تا اهداف درمانی
چه کسانی و برای چه هدفی می‌توانند ماساژ درمانی دریافت کنند؟
بر اساس یک نظرسنجی سالانه که توسط انجمن ماساژ درمانی آمریکا انجام شده است، بیش از 39 میلیون آمریکایی در سال گذشته ماساژ دریافت کرده‌اند. بیش از نیمی از آن‌ها یعنی 53 درصد که در مورد ماساژ با درمانگر خود صحبت کردند، می‌گویند که پزشک آن‌ها توصیه کرده که ماساژ درمانی انجام دهند.
نشان داده شده که ماساژ، فشار خون و ضربان قلب را کاهش می‌دهد و در عین حال باعث افزایش اندورفین که مسکن‌های طبیعی بدن هستند، می‌شود. شیاتسو یکی از انواع روش‌های ماساژ درمانی است که می‌توانید انتخاب کنید.
بیشتر بخوانید : ۱۵ ماساژ کتف؛ روش هایی برای ماساژ دیگری و خود
ماساژ شیاتسو چه تفاوتی با سایر تکنیک‌ها دارد؟
ماساژ درمانی شیاتسو از تکنیک‌هایی مشابه روش‌های درمانی دیگر مانند استئوپاتی یعنی تخلیه لنفاوی و فیزیوتراپی استفاده می‌کند. با این حال، ماساژورهای شیاتسو، شرایط و بیماری‌های جسمانی را به انسداد و عدم تعادل در جریان انرژی در سراسر بدن نسبت می‌دهند که تشخیص و درمان، آن را از سایر روش‌های ماساژ درمانی متمایز می‌کند.
بیشتر بخوانید : ماساژ کمر و ۵ تکنیک اجرایی برای تسکین درد عضلات پشت
ماساژ شیاتسو چگونه به درمان درد و رفع خستگی کمک می‌کند؟
شیاتسو با تاثیر بر سیستم انرژی داخلی برای بهبود سلامت کلی بدن کار می‌کند. درمان، اغلب منجر به افزایش دامنه حرکتی و بهبود هماهنگی اعضای بدن می‌شود.
ماساژ شیاتسو که به عنوان یک درمان اولیه یا مکمل استفاده می‌شود، تکنیک‌های کششی و طب فشاری را برای بازیابی ساختار عضلانی و استخوانی ترکیب می‌کند.
بیشتر بخوانید: انواع ماساژ؛ ۱۲ نوع ماساژ از سوئدی و سنگ داغ تا رایحه درمانی
در طول ماساژ شیاتسو چه چیزی را باید انتظار داشت؟
ماساژ شیاتسو یک ماساژ کل بدن است اما جایی که درمانگر شما کار را شروع می‌کند و توقف خواهد کرد، متفاوت است. متخصصان این سبک می‌گویند که بسته به شرایط هر فرد، از پروتکل‌های مختلفی استفاده می‌شود، بنابراین ترتیب حرکات احتمال دارد که متفاوت باشد. ماساژورهای شیاتسو می‌توانند از انگشتان دست و شست، آرنج‌ها و زانوهای خود برای تسکین تنش و نقاط درد مراجعان استفاده کنند.
متخصصان ژاپنی بنیانگذار مرکز مطالعات شیاتسو می‌گویند بسته به ساختار فیزیکی و سطح انرژی عمومی شما، درمانگر از تکنیک‌های مختلفی از جمله کشش ملایم، نگه داشتن، فشار دادن با کف دست، شست، انگشتان، آرنج و زانو و در صورت لزوم، چرخش‌ها و کشش‌های پویاتر استفاده می‌کند.
این متخصصان می‌گویند که ارتباط راحت و دوستانه بین درمانگر و ماساژگیرنده در این سبک مفید است. گاهی ماساژها می‌تواند شدت بیشتری داشته باشد اما به طور کلی شیاتسو بیشتر شبیه رقص بین دو نفر است.
مانند همه ماساژها، ماساژگیرنده می‌خواهد بتواند در طول کار آرامش داشته باشد و به راحتی نفس بکشد.
شیاتسو ممکن است بعد از ماساژ برای برخی افراد درد ایجاد کند اما باید در عرض 24 تا 48 ساعت کاهش یابد. اگر شدت ماساژ به حدی برسد که ماساژگیرنده نتواند به راحتی تنفس کند یا احساس تنش کند، این نوع درمان به هدف خود نمی‌رسد. جلسه معمولی شیاتسو حدود 60 تا 90 دقیقه طول می‌کشد.
بیشتر بخوانید: ماساژ دست و ۹ نکته مهم برای رفع خستگی، تنش عضلات و آرامش ذهن
فواید ماساژ شیاتسو
یک مطالعه کوچک در سال 2015 نشان داد که شیاتسو ممکن است بر انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز تاثیر بگذارد و سطح سروتونین و دوپامین را افزایش دهد. این مکانیسم شاید به کاهش اضطراب کمک کند.
تعداد و کیفیت مطالعات منتشر شده در مورد ماساژ شیاتسو محدود است اما در اینجا برخی از مزایایی که محققان تاکنون یافته‌اند؛ آورده شده است:
- بهبود عملکرد روده
- کاهش خستگی
- درمان درد
- بهبود کیفیت خواب
- بهبود آرامش
- کاهش افسردگی
- درمان سردرد
- بهبود کمردرد مزمن
بیشتر بخوانید : حجامت،برش‌هایی شفابخش؛ بهترین زمان برای انجام حجامت چه موقعی است؟
ماساژ شیاتسو برای صورت
شیاتسو برای فعال کردن و افزایش طراوت پوست مفید خواهد بود. کاهش تنش‌های عضلانی، ایجاد تعادل بین هورمون‌ها، بهبود چرخش خون و یاری رساندن به جوانسازی سلول‌های پوست جزو فواید این ماساژ برای پوست است.
در حین این ماساژ از فشار انگشت‌ها برای بهبود شرایط پوست و عضلات صورت استفاده می‌شود.
اگر هر دو سه روز یکبار، این ماساژ را انجام دهید، پوستی همراه با طراوت و شادابی خواهید داشت.
بیشتر بخوانید: نقاط فشار موثر برای سردرد
مقایسه ماساژ شیاتسو در خانه با دریافت این ماساژ در مراکز حرفه‌ای
متخصصان به طور کلی یک ماساژ حرفه‌ای را نسبت به دریافت ماساژ از ماساژورهای شیاتسو در خانه، بهتر می‌دانند. آن‌ها بر این عقیده‌اند که حساسیت بیشتری روی کار، در مراکز تخصصی ماساژ وجود دارد.
با این حال، در طول یک بیماری همه‌گیر مثل کوید 19 و به دلایل مختلف دیگر از جمله مسائل مالی یا دوری راه، برنامه‌ریزی یک جلسه حضوری احتمالا همیشه امکان‌پذیر نباشد.
خوشبختانه، ماساژهای خانگی بسیاری وجود دارد که روی قسمت‌های مختلف بدن تمرکز دارند. این ماساژها شامل موارد زیر است:
- ماساژ پا
- ماساژ شانه
- ماساژ کمر
- ماساژ گردن
- ماساژ سر
کارشناسان می‌گویند ماساژهای شیاتسو حرفه‌ای یک مزیت کلیدی نسبت به ماساژهای خانگی دارند. یک درمانگر حرفه‌ای از طریق حضور و لمس شخصی منحصر به فرد خود، حس شفابخشی و انرژی را بهتر منتقل می‌کند.
ماساژ شیاتسو، انرژی شاد، سالم و متعادل را از درمانگر به ماساژگیرنده منتقل می‌کند اما دستگاه‌هایی که ماساژ می‌دهند شرایط متفاوتی دارند. ارتعاشات و حرکات اساسی که یک دستگاه ارائه می‌دهد نمی‌تواند به طور کامل تجربه انرژی منتقل شده از طریق لمس انسان و همچنین تخصص یک ماساژ درمانگر آموزش دیده را تکرار کند.
اگرچه شاید یک ماساژور الکترونیکی راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر از ماساژ حضوری باشد اما مزایای گفت‌وگو با ماساژور را ندارد. به علاوه، تحقیقات نشان داده که لمس شدن توسط انسان دارای مزایای آرامش‌بخش و کاهش‌دهنده استرس است.
بیشتر بخوانید : عوارض رایحه درمانی چیست؟ کاربردها و مزایای روغن درمانی
چه کسانی نباید ماساژ شیاتسو دریافت کنند؟
درمانگران آموزش دیده می‌توانند ماساژ شیاتسو را برای اکثر افراد سالم انجام دهند، با این حال، افراد کمی وجود دارند که باید اقدامات احتیاطی خاصی را انجام دهند.
به‌عنوان مثال، برای فردی که باردار است، احتمالا خوابیدن به پشت مشکل باشد، اما درمانگر می‌تواند تغییراتی را در نوع حرکات انجام دهد یا شخص را به پهلو بخواباند.
یک مطالعه کوچک در سال 2005 نشان داد که ماساژ شیاتسو به القای زایمان کمک می‌کند؛ بنابراین، کسانی که حاملگی‌های پرخطر، سابقه سقط جنین یا هر فردی که تحت لقاح خارج از رحمی (IVF) قرار می‌گیرد، نباید در جلسات این ماساژ شرکت کنند.
افرادی که هر یک از مشکلات زیر را تجربه می‌کنند احتمال دارد که بخواهند از ماساژ شیاتسو اجتناب کنند:
- شکستگی استخوان
- سوختگی
- زخم باز
- کهیر
- تب
- بیماری‌های مسری مانند آبله مرغان یا آنفولانزا
- سرطان خون
- دیابت کنترل نشده
علاوه بر این، افرادی با دامنه حرکتی محدود که اخیرا تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، سیستم ایمنی ضعیفی دارند و بیماران سرطانی باید با احتیاط عمل کنند.
درمانگران باید فقط فشار ملایمی را اعمال کنند و نباید نواحی حساس مانند نزدیک محل تومور را لمس کنند. تفاوت بین شیاتسو و انواع ماساژ غربی؛ کمتر در مورد فشار و بیشتر در مورد تکنیک است.
بیشتر بخوانید: کاربردهای طب فشاری برای تسکین درد بدن
آموزش ماساژ شیاتسو به شکل مقدماتی
- در فاصله سی سانتی‌متری بالای شانه ماساژگیرنده روی زانوان خود تکیه کنید
- جایی قرار بگیرید که به آسانی به شانه‌های فرد دسترسی داشته باشید
- همه حرکات را ازسمت راست شروع و در سمت چپ تمام کنید
- برای آغاز، بازوی چپ را به سمت جلو بیاورید و انگشت شست را بالای شانه بگذارید
- پشت دست باید رو به بالا باشد و انگشت شست؛ زیر قرار بگیرد
- نقطه انتخاب را به مدت 3 ثانیه فشار دهید
نقاط شیاتسو باید به گونه‌ای انتخاب شوند که در هر دو طرف بدن تحریک ایجاد کنند.
یادداشت پایانی
ماساژ شیاتسو یک تمرین درمانی باستانی ژاپنی و درمان مکمل ذهن و بدن مبتنی بر طب سنتی چینی است که باعث آرامش و تندرستی می‌شود. ایده این است که بدن را به تعادل برگردانیم.
برخی از مزایای شیاتسو احتمال دارد که شامل کاهش سطح اضطراب، کاهش درد، بهبود خواب و کاهش درد مزمن باشد. افرادی که باردار هستند، به شدت بیمار هستند یا سایر علائم بیماری مانند تب دارند، باید از دریافت ماساژ شیاتسو خودداری کنند.
در حالی که دستگاه‌های ماساژورهای خانگی می‌توانند به کاهش تنش کمک کنند، کارشناسان معتقدند که ماساژ حرفه‌ای تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر، کامل‌تر و رضایت‌بخش‌تر است. ماساژی که از یک شخص انجام می‌شود همیشه بهتر از ماساژ با دستگاه است و ماساژ شیاتسو نیز از این قاعده مستثنی نیست.