درمان کبد چرب به راه‌هایی گفته می‌شود که تجمع چربی‌ها در کبد را از بین می‌برد. در اغلب مواقع، این بیماری را به دو نوع الکلی و غیرالکلی تقسیم می‌کنند که هر دوی آن‌ها تا حدود زیادی قابل پیشگیری است. در این مقاله راههای پیشگیری از این بیماری را به شما معرفی خواهیم کرد، اما تمرکز اصلی این مطلب بر بررسی کامل درمان کبد چرب است.
کبد چرب چیست؟
کبد یکی از مهم‌ترین عضوهای بدن است و در بدن ما مثل صافی عمل می‌کند. سلول‌های این عضو اگر دچار تجمع زیاد چربی شود، سلامت کل بدن را به خطر می‌اندازد.
موضوعی که می‌تواند این بیماری را خطرناک کند، این است که در اغلب مواقع در مراحل ابتدایی، علائم واضح و مشخصی وجود ندارد. همان‌طور که گفتیم این اختلال به دو نوع الکلی و غیرالکلی تقسیم می‌شود.
نوع اول آن ناشی از مصرف زیاد الکل است و نوع دوم یعنی غیرالکلی، اغلب در اشخاص چاق دیده می‌شود. اگر دچار کبد چرب هستید بدانید که تنها نیستید و این بیماری در جهان شایع شده و در قرن 21 بیشتر گسترش یافته است.
بیشتر بخوانید: علائم بواسیر؛ از خارش مقعد تا نشت مدفوع
درمان کبد چرب
هیچ دارویی برای درمان کبد چرب غیرالکلی تایید نشده، اما برخی آزمایشات بالینی هنوز در جریان هستند. معمولا اولین گام درمان کبد چرب، کاهش وزن است.
این کار به کاهش چربی، التهاب و آسیب کبد شما کمک می‌کند. از دست دادن تنها 3 تا 5 درصد از وزن بدن می‌تواند میزان چربی در کبد شما را کاهش دهد. اگر وزن زیادی دارید، جراحی کاهش وزن نیز یک گزینه است.
عدم مصرف الکل یکی دیگر از کارهایی است که متخصصان توصیه می‌کنند. این تنها راهی است که می‌توانید از بدتر شدن آسیب کبدی جلوگیری کنید. حتی ممکن است بتوانید برخی از آسیب‌های کبدی را که قبلا رخ داده، خنثی کنید.
در مورد نحوه درمان کبد چرب با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است شخصی که به الکل اعتیاد دارد، برای ترک بی‌خطر و مدیریت علائم ترک به یک برنامه سم‌زدایی تحت نظارت پزشک نیاز داشته باشید.
اگر عوارض ناشی از کبد چرب غیرالکلی مانند سیروز (التهاب شدید کبد) یا نارسایی کبدی وجود داشته باشد، ممکن است نیاز به پیوند کبد باشد. به طور کلی افراد مبتلا به کبد چرب غیرالکلی که پیوند کبد دریافت می‌کنند، معمولا عوارض کمی بعد از پیوند دارند.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی مسمومیت غذایی؛ درمان به راحتی ابتلا
عوارض بیماری کبد چرب
عارضه اصلی کبد چرب، سیروز و زخم کبد است. همان‌طور که کبد شما تلاش می‌کند تا التهاب ناشی از این شرایط را متوقف کند، در مناطقی از کبد، جای زخم ایجاد می‌شود.
در حالی که التهاب گسترش می‌یابد، زخم‌ها نیز گسترش پیدا کرده و در نهایت، کبد نمی‌تواند کار خود را انجام دهد. این اتفاق می‌تواند منجر به عوارض زیر شود:
- تجمع مایع در شکم
- وریدهای متورم در مری که می‌توانند دچار ترکیدگی شوند و خونریزی کنند
- گیجی و خواب‌آلودگی
- سرطان کبد
- نارسایی کبد
بیشتر بخوانید: سرطان روده بزرگ؛ هر علائم و نشانه‌ای را جدی بگیرید
چشم‌انداز آینده درمان کبد چرب
هیچ درمان دارویی توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای بیماری کبد چرب غیرالکلی تایید نشده، اما چند دارو با نتایج امیدوارکننده در حال مطالعه هستند.
بیشتر بخوانید: سرطان معده، علائم، تشخیص و هفت نوع درمان استاندارد
شیوه زندگی و درمان کبد چرب در خانه
با کمک پزشک می‌توانید اقداماتی را برای کنترل بیماری کبد چرب غیرالکلی خود انجام دهید.
کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، برای کاهش وزن، تعداد کالری مصرفی خود را کاهش و فعالیت بدنی‌تان را افزایش دهید. کاهش کالری، کلید کاهش وزن و درمان کبد چرب است.
اگر در گذشته برای کاهش وزن تلاش کرده‌اید و موفق نشده‌اید، از پزشک خود کمک بخواهید. یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید. رژیم غذایی سالمی داشته باشید که سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل است و تمام کالری‌هایی که دریافت می‌کنید را پیگیری کنید.
ورزش کنید و تحرک بیشتری داشته باشید. در بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش کنید. خودتان هم به مرور زمان درک خواهید کرد که ورزش راهی معجزه‌آسا برای کاهش وزن است.
اگر قبلا به طور منظم ورزش نمی‌کرده‌اید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید و به آرامی شروع کنید.
بیشتر بخوانید: راههای کاهش اندازه دور کمر
کنترل دیابت
شخص باید پیگیر دستورالعمل‌های پزشک باشد تا دیابت را کنترل کند. فرد باید داروهای خود را طبق دستور مصرف و قند خون خود را به دقت کنترل کند.
بیشتر بخوانید :رژیم دیابت | چه غذاهایی برای دیابتی‌ها بهترین هستند؟
کاهش کلسترول
یک رژیم غذایی گیاهی سالم، ورزش و داروها می‌توانند به حفظ کلسترول و تری‌گلیسیرید شما در سطوح سالم کمک کنند.
بیشتر بخوانید :روش های کاهش کلسترول خون
پیشگیری از کبد چرب
تغییرات سبک زندگی می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به کبد چرب کمک کند. یکی از کارهایی که برای این منظور می‌توانید انجام دهید این است که بیشتر تمرین کنید.
در تلاش باشید که اکثر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه در روز فعایت کنید. اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید، ممکن است متوجه شوید که ورزش بیشتر، کمک می‌کند. اما اگر قبلا به طور منظم ورزش نمی‌کرده‌اید، ابتدا با پزشک خود صحبت کرده و به آرامی شروع کنید.
فعالیت‌هایی را انجام ندهید که کار را سخت‌تر کند. الکل را کنار بگذارید. داروها را فقط طبق دستور پزشک مصرف کنید. قبل از امتحان هرگونه داروی گیاهی با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک محصول طبیعی است، به این معنی نیست که خطری ندارد. کلسترول خود را هم پایین بیاورید و یک رژیم غذایی گیاهی سالم داشته باشید. داروهای خود را به درستی مصرف کنید. این کارها باعث می‌شود سطح کلسترول و تری گلیسیرید شما را در حدی که باید باشد، حفظ شود.
دیابت خود را مدیریت کنید. قند خون خود را چک کنید و طبق تجویز پزشک از داروها استفاده کنید.
بیشتر بخوانید :ریفلاکس معده چیست و چه علائمی دارد
طب جایگزین
هیچ درمان دارویی جایگزینی برای درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی ثابت نشده است. اما محققان در حال مطالعه هستند که آیا برخی از ترکیبات طبیعی می‌توانند مفید باشند.
برخی از ترکیباتی که می‌توانند به درمان کبد چرب کمک کنند، شامل موارد زیر هستند:
ویتامین E
در تئوری، ویتامین E و سایر ویتامین‌هایی که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند می‌توانند با کاهش یا خنثی کردن آسیب ناشی از التهاب‌ها، به محافظت از کبد کمک کنند. با این وجود هنوز تحقیقات بیشتری برای اثبات این موضوع لازم است.
برخی شواهد نشان می‌دهند که مکمل‌های ویتامین E ممکن است برای افرادی که آسیب کبدی ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی دارند، مفید باشد. اما ویتامین E با افزایش خطر مرگ به دلایل گوناگون ارتباط دارد. این ویتامین همچنین در مردان با افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات مرتبط است.
بیشتر بخوانید: زخم معده چیست؟ علت زخم معده، علائم زخم معده، روش های درمان خانگی زخم معده
نوشیدن قهوه
در مطالعات انجام شده روی افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی، افرادی که گزارش کردند دو یا چند فنجان قهوه در روز می‌نوشیدند، نسبت به افرادی که کمتر قهوه می‌نوشیدند یا اصلا مصرف نمی‌کردند، آسیب کبدی کمتری داشتند.
هنوز مشخص نیست که چگونه قهوه ممکن است بر آسیب کبد تاثیر بگذارد، اما یافته‌ها نشان می‌دهند که امکان دارد حاوی ترکیبات خاصی باشند که شاید در مبارزه با التهاب نقش داشته باشد.
اگر قبلا قهوه می‌نوشیدید، این نتایج می‌تواند باعث شود احساس بهتری نسبت به فنجان قهوه صبح‌تان داشته باشید. اما اگر قبلا قهوه ننوشیده‌اید، احتمالا این دلیل خوبی برای شروع نیست. در مورد فواید بالقوه قهوه از پزشک خود بپرسید.
بیشتر بخوانید: چای سبز یا قهوه؟ کدام برای سلامتی مناسب است؟
مراجعه به پزشک برای درمان کبد چرب
اگر علائم و نشانه‌هایی دارید که شما را نگران می‌کنند، با مراجعه به پزشک عمومی آغاز کنید. اگر پزشک مشکوک باشد که ممکن است مشکل کبدی مانند بیماری کبد چرب غیرالکلی داشته باشید، امکان دارد شما را به پزشک متخصص کبد (کبدشناس) ارجاع دهد.
از آنجایی که زمان مراجعات به پزشک می‌توانند کوتاه باشند، بهتر است به خوبی آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک می‌کند برای مراجعه به پزشک و در حین معاینه چه کارهایی باید انجام دهید یا چه سوالاتی بپرسید.
بیشتر بخوانید: ۹ درمان خانگی کبد چرب؛ از قهوه تا رژیم غذایی مدیترانه‌ای
آنچه می‌توانید انجام دهید
از هرگونه محدودیت قبل از مراجعه به پزشک آگاه باشید. وقتی زمان ویزیت مشخص شد، حتما از قبل بپرسید که آیا کاری وجود دارد که باید انجام دهید، مثلا رژیم غذایی خود را محدود کنید.
علائمی را که تجربه می‌کنید، از جمله علائمی که حتی تصور می‌کنید نامرتبط باشد را یادداشت کنید و به پزشک بگویید. فهرستی از تمام داروها، ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، تهیه کنید.
هرگونه سوابق پزشکی مرتبط، مانند سوابق هر آزمایشی که انجام داده‌اید و مربوط به وضعیت فعلی شما است را همراه داشته باشید. یکی از اعضای خانواده یا دوستی را همراه خود ببرید.
بیشتر بخوانید: امپرازول چیست؟موارد استفاده و عوارض امپرازول
سوالاتی که می‌خواهید از پزشک بپرسید را بنویسید تا چیزی از قلم نیفتد. اگر متوجه شدید که به بیماری کبد چرب غیرالکلی مبتلا هستید، چند سوال اساسی که باید بپرسید عبارتند از:
- آیا چربی کبد به سلامتی من آسیب می‌رساند؟
- آیا بیماری کبد چرب من به شکل جدی‌تری پیشرفت می‌کند؟
- گزینه‌های درمان من چه هستند؟
- برای حفظ سلامت کبدم چه کار کنم؟
- من بیماری‌های دیگری دارم. چگونه می‌توانم آن‌ها را با هم مدیریت کنم؟
- آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
- آیا باید برای ویزیت بعدی برنامه‌ریزی کنم؟
پزشک شما هم احتمالاً تعدادی سوال از شما می‌پرسد، مانند:
- آیا علائمی مانند زردی چشم یا پوست و درد یا تورم در شکم خود را تجربه کرده‌اید؟
- اگر در گذشته آزمایشاتی انجام‌داده‌اید، چه نتایجی داشته‌اند؟
- الکل می‌نوشید؟
- داروهای بدون نسخه و مکملی مصرف می‌کنید؟ اگر مصرف می‌کنید نام آن‌ها را بگویید
- سابقه ابتلا به هپاتیت دارید؟
- آیا سایر افراد خانواده شما بیماری کبدی دارند؟
بیشتر بخوانید: مشکلات گوارشی که باید جدی بگیرید
سخن آخر در ارتباط با درمان کبد چرب
اولین گام درمان کبد چرب معمولا کاهش وزن از طریق ترکیبی از رژیم غذایی سالم و ورزش است. کاهش وزن به درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی (Non-alcoholic fatty liver disease) کمک شایانی می‌کند.
در حالت ایده‌آل، کاهش 10درصد وزن بدن مطلوب است اما در صورتی که حتی 3 تا 5 درصد از وزن اولیه خود را از دست بدهید، بهبود و کاهش عوامل خطرساز آشکار می‌شود.
جراحی برای کاهش وزن نیز گزینه‌ای برای کسانی است که نیاز به کاهش وزن زیادی دارند. برای کسانی که سیروز (التهاب شدید کبد) ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی دارند، پیوند کبد ممکن است یک گزینه درمان کبد چرب باشد.
از کبد خود محافظت و از چیزهایی که باعث ایجاد فشار اضافی بر کبد می‌شود، اجتناب کنید. به عنوان مثال، الکل ننوشید. دستورالعمل‌های مربوط به تمام داروها چه با نسخه و چه بدون نسخه را دنبال کنید.
قبل از استفاده از هرگونه داروی گیاهی با پزشک خود مشورت کنید، زیرا همه محصولات گیاهی بی‌خطر نیستند و درمان کبد چرب و بیماری‌های گوارش بدون مشورت با متخصص، خطرناک است.