زرد بودن سقف دهان را می‌توان از علائم بسیاری از بیماری‌ها در قسمت دهان و دندان دانست. این عارضه که در بیشتر موارد کم خطر است در اثر علل مختلفی ایجاد می‌شود که از آن‌ها می‌توان به عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، بیماری زردی، برفک دهان، بیماری‌های عفونی، آفت و تبخال اشاره کرد.
با توجه به علل مختلف به وجودآورنده این بیماری، باید گفت که درمان آن نیز متفاوت خواهد بود. در این حالت هر کدام از علل زمینه‌ای با روش مخصوص به خود درمان می‌شوند؛ به عنوان مثال در درمان بیماری‌های عفونی از آنتیبیوتیکها و در درمان آفت دهان از روش‌های خانگی استفاده می‌شود.
در این مطلب از مجله علمی پزشکی سیوطب به بررسی علل و درمان زرد بودن سقف دهان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
نگاهی کلی به موضوع زرد بودن سقف دهان
- درمان زرد بودن سقف دهان به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد
- زرد بودن سقف دهان علل مختلفی دارد که از بهداشت دهان و دندان تا بیماری‌های عفونی متغیر است
- زردی نوعی بیماری جدی است که در اثر تجمع رنگدانه زرد رنگی به نام بیلی روبین ایجاد می‌شود
- بیشتر آفت‌های دهان بدون درمان خود به خود برطرف می‌شوند، پس نیازی به درمان خاص ندارند
علت زرد بودن سقف دهان چیست؟
در زرد بودن سقف دهان یا مشاهده زبان زرد عوامل مختلفی نقش دارند که از آن‌ها می‌توان به سلامت و بهداشت دهان، باکتری‌ها و سایر عفونت‌ها اشاره کرد. در ادامه با علل و نحوه اثرگذاری موارد مختلف در زردی سقف دهان آشنا خواهیم شد.
بیشتر بخوانید: شوری دهان؛ درمان شوری دهان و بررسی عوارض شوری دهان
1. بهداشت ضعیف دهان، علتی رایج برای زرد بودن سقف دهان
بهداشت نامناسب دهان منجر به تجمع باکتری در دهان می‌شود. وقتی این باکتری‌ها تکثیر می‌شوند، رنگ داخل دهان را تغییر می‌دهند. در مواردی عدم رعایت بهداشت باعث زرد شدن سقف دهان و زبان خواهد شد.
سایر علائم رایج عدم رعایت بهداشت دهان و دندان عبارتند از:
- تورم
- بوی بد دهان
- خونریزی لثه
- درد هنگام جویدن
بیشتر بخوانید: ۵ علت تیرگی پوست دور دهان و معرفی راه‌های درمان لکه‌ها
2. زردی سقف دهان به دلیل خشکی یا تنفس از دهان
خشکی دهان زمانی ایجاد می‌شود که غدد بزاقی، بزاق کافی تولید نکنند. این حالت دلایل پزشکی مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به تنفس بیش از حد از دهان اشاره کرد. باید گفت که یکی از نقش‌های بزاق، محافظت از دهان در برابر تجمع باکتری‌ها است. بدون بزاق کافی، باکتری‌ها رشد می‌کنند و سقف دهان را زرد خواهند کرد.
از دیگر علائم خشکی دهان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بوی بد دهان
- بزاق چسبناک
- خشکی گلو و زبان
3. برفک دهان؛ از دیگر علل زرد بودن سقف دهان
برفک دهان ناشی از رشد بیش از حد مخمر در دهان است که باعث ایجاد لکه‌های زرد و برآمدگی در سقف دهان می‌شود. از دیگر علائم برفک دهان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوزش دهان
- ترک خوردگی گوشه لب‌ها
- کاهش قدرت چشایی
برفک دهان به طور کلی در بیشتر موارد بیماری خطرناکی نیست؛ اما اگر به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند، عوارضی ایجاد خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: برفک دهان خطرناک است؟ نکات ضروری انتقال آن را بدانید تا مبتلا نشوید
4. زخم شانکر یا آفت در دهان
آفت‌ها زخم‌های کوچک و دردناکی هستند که در داخل دهان از جمله روی سقف آن ظاهر می‌شوند. آفت معمولا به رنگ قرمز یا زرد ظاهر خواهد شد و اگر روی سقف دهان ظاهر شود، باعث زرد شدن این ناحیه می‌شود.
علائم آفت معمولا خفیف است و زخم‌ها در عرض چند هفته بهبود می‌یابند. آفت‌هایی که در عرض چند هفته بهبود نمی‌یابند باید توسط دندانپزشک یا پزشک معاینه شوند.
بیشتر بخوانید: ۱۲ درمان خانگی زخم دهان و رهایی از دردهای آزار دهنده
5. تبخال؛ عاملی برای زرد بودن سقف دهان
تبخال دهان توسط ویروس HSV-1 ایجاد می‌شود و امکان دارد در داخل یا خارج دهان ظاهر شود. در مواردی که تبخال در سقف دهان ایجاد می‌شود، باعث زرد بودن سقف دهان و چرکی به نظر رسیدن آن‌ها خواهد شد.
بیشتر بخوانید: درمان تبخال دهان با ۱۵ روش برای خشک شدن سریع تاول‌های تبخال
6. زردی، بیماری که باعث زرد بودن سقف دهان می‌شود
زردی نوعی بیماری جدی است که در اثر تجمع رنگدانه زرد رنگی به نام بیلی روبین ایجاد می‌شود. این تجمع بیلی روبین در اثر اختلال عملکرد کبد یا کیسه صفرا ایجاد خواهد شد. وقتی بیلی روبین در خون جمع می‌شود، منجر به زرد شدن سقف دهان خواهد شد.
شایع‌ترین علائم زردی عبارتند از:
- زرد شدن پوست
- زردی سفیدی چشم
- علائمی شبیه به آنفولانزا
بیشتر بخوانید: از بین بردن بوی سیر با ۱۳ راهکار؛ از چای خشک تا قهوه
7. داروهای حاوی بیسموت؛ عاملی برای زرد شدن دهان
بیسموت ساب سالیسیلات (Bismuth subsalicylate) دارویی است که برای درمان ناراحتی معده استفاده می‌شود. از جمله داروهای حاوی این ماده می‌توان به پپتو بیسمول (Pepto Bismol) اشاره کرد. طبق تحقیقات استفاده از داروهای حاوی بیسموت رنگ زبان را از زرد به سیاه و رنگ سقف دهان را به زرد تبدیل می‌کند.
بیشتر بخوانید: درمان خارش دهان با روش‌های پزشکی و خانگی
8. دهانشویه با عوامل اکسیدکننده
دهانشویه‌های مختلفی در بازار وجود دارد که بعضی از آن‌ها حاوی مواد اکسیدکننده مانند پراکسید هیدروژن هستند. استفاده از این نوع دهانشویه‌ها ممکن است باعث زرد شدن زبان و سقف دهان شوند.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی میخچه با ۹ روش ساده؛ از سنگ پا تا جوش شیرین
9. دود تنباکو
دود تنباکو از جمله عوامل خطر برای بهداشت نامناسب دهان و دندان است. همچنین سیگار کشیدن یکی دیگر از دلایل بالقوه زبان مودار سیاه است که باعث زرد بودن سقف دهان می‌شود.
همچنین باید گفت که سیگار کشیدن عامل خطری برای برفک دهان است که باعث زرد شدن سقف دهان می‌شوند.
بیشتر بخوانید: علت بوی بد دهان کودک؛ از التهاب لوزه‌ها تا بیماری لثه
علائم زرد بودن سقف دهان چیست؟
در مواردی امکان دارد که فرد علاوه بر زرد بودن سقف دهان خود، علائم دیگری نیز داشته باشد. در بیشتر موارد این علائم نشانه‌ای از بیماری زمینه‌ای خاصی هستند. در ادامه با این علائم و علت‌های آن آشنا خواهیم شد.
اگر سقف دهان زرد و سفید باشد:
- امکان دار که برفک دهان باعث ایجاد لکه‌های زرد و سفید در سقف دهان شده باشد
- لکوپلاکیا وضعیتی است که باعث ایجاد لکه‌های سفید در دهان می‌شود. این وضعیتی جدی است، زیرا احتمال دارد که به سرطان دهان تبدیل شود
اگر سقف دهان زرد با لکه‌های قرمز ایجاد شود:
- امکان دارد که ضایعات تبخال دهان به صورت تاول‌های قرمز رنگ روی سقف دهان ظاهر شوند. بسته به مرحله شیوع، این تاول‌ها حاوی چرک زرد رنگ خواهند بود
- بیماری دست، پا و دهان نوعی بیماری ویروسی است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز روی سقف دهان می‌شود
بیشتر بخوانید: ترش شدن دهان و ۱۵ علتی که منجر به ترش کردن می‌شوند+ ۵ درمان
اگر سقف دهان زرد با گلودرد ایجاد شود:
- برفک دهان گاهی اوقات به مری گسترش می‌یابد و منجر به برفک مری می‌شود که باعث گلودرد خواهد شد
- فارنژیت نوعی عفونت باکتریایی یا ویروسی است که با گلو درد مشخص می‌شود. همچنین گلودرد استرپتوکوکی نیز نوعی عفونت باکتریایی است که باعث گلودرد خواهد شد. در این شرایط خوردن و نوشیدن باعث اذیت شدن بیمار در ناحیه گلو می‌شود
بیشتر بخوانید: درمان خانگی قارچ سر با ۱۱ راهکار موثر؛ از سیر تا آلوئه ورا
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده زردی سقف دهان به همراه سایر علائم این بیماری (زردی) باید فورا به پزشک مراجعه کرد. همچنین در صورتی که سقف دهان دردناک باشد یا خونریزی کند یا بلعیدن غذا و نوشیدنی مشکل باشد، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
درمان علل زمینه‌ای زرد بودن سقف دهان
درمان زرد بودن سقف دهان بستگی به علت زمینه‌ای به وجودآورنده آن دارد. برخی از علل زمینه‌ای را می‌توان در خانه درمان کرد، در حالی که برخی دیگر به مراجعه به پزشک نیاز دارند. در ادامه با روش‌های درمان هر کدام از علت‌های ایجادکننده این زردی در سقف دهان آشنا خواهیم شد.
مراقبت‌های پزشکی فوری برای بیماری زردی
زردی، بیماری جدی است که نیاز به مراقبت‌های فوری پزشکی دارد. به همین دلیل بیمار در صورت متوجه شدن سایر علائم زردی شدید باید به پزشک مراجعه کنند. همچنین باید اشاره کنیم که یکی دیگر از دلایل زرد بودن سقف دهان بیماری لکوپلاکیا است که از جمله بیماری‌های جدی است و باید توسط پزشک متخصص تشخیص و درمان شود.
بیشتر بخوانید: ۷ درمان خانگی زگیل دهانی، با ساده‌ترین مواد از سیر تا زردچوبه
این مقاله از سایت سیوطب برگرفته شده است لطفا برای مطالعه کامل این مقاله به آدرس زیر مراجعه فرمایید:
بهبود بهداشت دهان و دندان برای درمان زرد بودن سقف دهان
بهداشت نامناسب دهان، سیگار کشیدن و استفاده از دهانشویه‌های خاص، همان‌طور که گفته شد باعث زرد شدن سقف دهان می‌شوند. با بهبود بهداشت دهان و دندان، می‌توان دهان خود را تمیز و عاری از تجمع باکتری‌های ناخواسته نگه داشت.
همچنین افراد مختلف می‌توانند زیبایی و بهداشت دهان خود را با موارد زیر بهبود ببخشند:
- اجتناب از محصولات تنباکو
- اجتناب از مصرف دهانشویه‌های حاوی مواد اکسیدکننده
- مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و مراجعه منظم به دندانپزشک
بیشتر خوانید: برفک دهان کودکان و درمان آن با روش‌های پزشکی و خانگی
درمان عفونت با دارو
عفونت‌های باکتریایی مانند گلودرد استرپتوکوکی را می‌توان با آنتی بیوتیک درمان کرد. در صورتی که عفونت‌های قارچی مانند برفک دهان به داروهای ضدقارچی نیاز دارند. گفتنی است که داروها عفونت‌های ویروسی مانند تبخال و انواع خاصی از فارنژیت را درمان نمی‌کنند؛ اما بعضی از داروهای بدون نسخه به کاهش علائم این بیماری‌ها کمک خواهند کرد.
عدم مصرف داروهای حاوی بیسموت
اگر از پپتو بیسمول یا سایر داروهای حاوی بیسموت استفاده می‌کنید، توصیه می‌شود که به جای آن‌ها تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید که به بهبود سلامت روده شما کمک کند.
درمان آفت‌های درمان
بیشتر آفت‌های دهان بدون درمان خود به خود برطرف می‌شوند، اما تسکین درد موضعی و شستشوی خانگی به تسکین علائم و درد بیمار کمک خواهد کرد.
درمان خشکی دهان
از آنجایی که خشکی دهان عموما موقتی است، می‌توان آن را در خانه با افزایش تولید بزاق طبیعی درمان کرد که شامل رعایت و استفاده از موارد زیر است:
- نوشیدن آب
- جویدن آب نبات‌های بدون قند
- اجتناب از سیگار کشیدن، الکل، قهوه و نمک زیاد
بیشتر بخوانید: ۹ درمان خانگی خشکی گلو؛ زروستومیا را نابود کنی
سریعاً به فکر درمان زرد بودن سقف دهان باشید
دلایل مختلفی برای زرد بودن سقف دهان وجود دارد که شامل بهداشت نامناسب دهان، عفونت‌های درمان نشده یا سایر بیماری‌های زمینه‌ای می‌شود. باید گفت که بیشتر علل زرد شدن سقف دهان جدی نیستند. با این حال چند نمونه از علت‌های این حالت نیاز به مراقبت پزشکی دارند، مانند زردی، عفونت‌های خاص و سرطان دهان. در بیشتر موارد با درمان علت زمینه‌ای ایجادکننده زرد بودن سقف دهان، به راحتی این تغییر رنگ درمان خواهد شد.
سوالات متداول درباره زرد بودن سقف دهان
علت زرد شدن سقف دهان چیست؟
علل مختلفی دارد مانند آفت دهان، تبخال دهانی، بیماری زردی، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و بیماری‌های عفونی دهان.
زخم سقف دهان نشانه چیست؟
در بیشتر موارد قرمزی و تورم سقف دهان ناشی از خوردن غذاهای داغ، ایجاد خراش هنگام خوردن مواد غذایی سفت و تیز، مصرف زیاد الکل و زگیل دهانی است.
آیا زبان و سقف دهان زرد نشان دهنده ابتلا به بیماری است؟
در بعضی موارد بیماری زردی باعث زرد شدن سقف دهان و زبان می‌شود. همچنین بیماری‌های عفونی یا عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نیز باعث زرد بودن سقف دهان خواهند شد.