بیش فعالی کودکان؛ درمانهای گیاهی و تست رایگان فوری
بیش فعالی کودکان (ADHD) موضوعی نیست که بتوان آن را پشت گوش انداخت و باید توجهی ویژه به این پدیده داشت. دلیل این امر آن است که بی توجهی به این مشکل، میتواند باعث بروز معضلاتی برای کودک و والدین شود که در آینده نیز تاثیرات آن بر کودک باقی میماند.
بنابراین اختلال بیش فعالی مهمتر از آن چیزی است که بسیاری از ما تصور میکنیم. سوالی که شاید ذهن بسیاری از والدین را به خود درگیر کند، این است که اصلا چرا فرزند آنها بیشفعال است؟
بیشفعالی اغلب به دلیل جهش ژنتیکی و اختلال کارکرد انتقالدهندههای شیمیایی در مغز اتفاق میافتد. بیش فعالی کودکان پدیده شایعی است و از هر 10 خردسال، یک نفر دچار این دسته از اختلالات رشدی است.
اختلال کم توجهی و بیش فعالی یا Attention deficit hyperactivity disorder، در پسران شایعتر از دخترها است. باید بپذیریم رفتار و تربیت کودکی که دچار بیشفعالی است؛ متفاوت با سایر کودکان است. علل مختلف ژنتیکی، محیطی و غیره باعث بروز الگویی از مشکلات میگردد که با عنوان بیشفعالی شناخته میشود.
بیشتر بخوانید : اختلال خواندن یا دیسلکسیا؛ درمان با ۹ روش ساده و بدون نیاز به دارو
بیش فعالی کودکان
اختلال کم توجهی و بیش فعالی (ADHD)، یک اختلال مغزی است که بر نحوه توجه، حرکات و کنترل رفتار شخص تاثیر میگذارد. این پدیده در کودکان و نوجوانان اتفاق میافتد و میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد.
ADHD شایعترین اختلال اعصاب و روان تشخیص داده شده در کودکان است. پسرها بیشتر از دخترها به آن مبتلا میشوند. معمولا در سالهای ابتدایی مدرسه، زمانی که کودک در توجه کردن دچار مشکل میگردد، دیده میشود.
ADHD قابل پیشگیری یا درمان نیست. اما تشخیص زودهنگام آن، به علاوه داشتن یک برنامه درمانی و آموزشی خوب میتواند به کودک یا بزرگسال مبتلا به ADHD کمک کند تا علائم خود را مدیریت کند.
بیشتر بخوانید : اختلال نوشتن؛ تشخیص دیسگرافیا چرا مهم است؟+تمرینات موثر
علائم بیش فعالی کودکان
علائم به سه نوع دستهبندی میشوند:
بی توجهی کودک مبتلا به ADHD
- به راحتی حواسش پرت میشود
- توصیهها را دنبال نمیکند یا کارها را تمام نمیکند
- به نظر نمیآید که به صحبتها گوش کند
- توجه نمیکند و سهلانگارانه اشتباه میکند
- فعالیتهای روزانه را فراموش میکند
- در سازماندهی کارهای روزانه مشکل دارد
- دوست ندارد کارهایی را انجام دهد که نیاز به یک جا نشستن دارند
- اغلب وسایلش را گم میکند
- تمایل به رویاپردازی دارد
بیشتر بخوانید: اختلال یادگیری ریاضی یا Dyscalculia با ضریب هوشی مرتبط است؟
بیشفعالی تکانشی
- کودک اغلب هنگام نشستن، بی قراری میکند یا بلند میشود و بالا و پایین میپرد
- بیشتر از چند ثانیه نمیتواند ثابت یک جا بنشیند
- در بازی بی سر و صدا مشکل دارد
- همیشه در حال حرکت است، مانند دویدن یا بالا رفتن از چیزها. (در نوجوانان و بزرگسالان، این شرایط بیشتر به عنوان بی قراری توصیف می شود.)
- بیش از حد صحبت میکند
- نمیتواند بیحرکت بماند، گویی یک موتور محرک دارد
- صبور نیست و در همه کارها عجله دارد
- حرف دیگران را قطع میکند
بیشتر بخوانید : بیماری ویلسون؛ از زرد شدن پوست و تورم پاها تا کبودی و خونریزی طولانی
بیشفعالی ترکیبی
این شرایط شامل علائم هر دو نوع اختلال بیشفعالی است.
علائم بیشفعالی در بزرگسالان
علائم ADHD ممکن است با بالا رفتن سن فرد تغییر کند. آنها عبارتند از:
- دیر کردن یا فراموش کردن چیزها
- اضطراب
- عزت نفس پایین
- مشکلات در محل کار
- مشکل در کنترل خشم
- اعتیاد
- مشکل در سازماندهی
- اهمالکاری
- زود ناامید شدن
- بیحوصلگی
- مشکل در تمرکز هنگام مطالعه
- نوسانات خلقی
- افسردگی
- مشکلات رابطه
بیشتر بخوانید : فلج مغزی یا سی پی؛ انواع فلج مغزی کدام است و علائم هر یک چیست؟
مقایسه اختلال کمبود توجه با بیشفعالی
اختلال کمبود توجه (ADD) نام قدیمی ADHD است. این نام در دهه 1990 به طور رسمی تغییر کرد. برخی افراد هنوز از هر دو نام برای صحبت در مورد این شرایط استفاده میکنند.
بیشتر بخوانید: درمان تشنج، انواع، عوارض و ۴ علت اصلی این اختلال
علت بیش فعالی کودکان
کارشناسان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث ADHD میشود. چندین عامل ممکن است منجر به این اختلال شوند، از جمله:
- ژنها
ADHD به طور خانوادگی میتواند انتقال یابد.
- مواد شیمیایی
مواد شیمیایی مغز در افراد مبتلا به ADHD ممکن است از تعادل خارج شود.
- تغییرات مغز
مناطقی از مغز که توجه را کنترل میکنند در کودکان مبتلا به ADHD کمتر فعال هستند.
- از سوتغذیه تا اعتیاد
سوتغذیه، عفونتها، سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و مصرف مواد در دوران بارداری میتواند بر رشد مغز کودک تاثیر بگذارد.
- سمومی مانند سرب
سمومی مانند سرب شاید بر رشد مغز کودک تاثیر بگذارند.
- آسیب یا اختلال مغزی
آسیب به قسمت جلویی مغز که لوب فرونتال نامیده میشود، میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در کنترل تکانهها و احساسات شود.
بیشتر بخوانید : آزمایش اوتیسم چیست و چرایی نیاز به انجام تست غربالگری
عوامل نامرتبط با بیش فعالی کودکان
- شکر و شیرینیجات
- تماشای تلویزیون زیاد
- زندگی پراسترس در خانه
- ضعف آموزش در مدرسه
- آلرژیهای غذایی
بیشتر بخوانید : درمان لکنت زبان در کودکان و بزرگسالان با روشها و تکنیکها استاندارد
تشخیص و آزمایش بیش فعالی کودکان
تشخیص ADHD به خصوص در کودکان میتواند دشوار باشد و هیچ آزمایشی آن را دقیقا تشخیص نخواهد داد. پزشکان پس از بحث طولانی درباره علائم با کودک، والدین و معلمان و سپس مشاهده رفتارهای کودک، ADHD را در کودکان و نوجوانان تشخیص میدهند.
پزشکان از دستورالعملهای انجمن روانپزشکی آمریکا استفاده میکنند که بر اساس تعداد علائم و مدت زمانی است که فرد این علائم را داشته است. آنها همچنین سایر مواردی را که احتمالا باعث علائم شوند، مانند شرایط سلامتی یا مشکلات در زندگی روزمره، بررسی میکنند.
برای تأیید تشخیص ADHD یا تفاوتهای یادگیری، امکان دارد یک سری آزمایش برای بررسی وضعیت عصبی و روانی کودک انجام شود. این آزمایشها باید توسط یک متخصص اطفال یا مشاور روانشناس با تجربه در تشخیص و درمان ADHD انجام شود.
پزشک احتمال دارد که بیمار را به متخصصی مانند روانپزشک، روانشناس یا روان درمانگر ارجاع دهد. آزمایشها میتواند شامل موارد زیر باشد:
بیشتر بخوانید : درمان سندروم داون از دوران جنینی تا بزرگسالی با کاردرمانی
تاریخچه پزشکی و اجتماعی کودک و خانواده
این روش، یک معاینه فیزیکی و ارزیابی عصبی است که شامل غربالگری بینایی، شنوایی و مهارتهای کلامی و حرکتی است. اگر بیشفعالی به مشکل جسمی دیگری مرتبط باشد، آزمایشهای بیشتری داده میشود.
ارزیابی هوش، استعداد، ویژگیهای شخصیتی یا مهارتهای پردازش
اگر کودک در سن مدرسه باشد، این شیوه اغلب با نظر والدین و معلمان انجام میشود. این روش، اسکنی به نام سیستم کمک ارزیابی مبتنی بر EEG عصبی (NEBA) که امواج مغزی تتا و بتا را اندازهگیری میکند.
نسبت تتا/بتا در کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD بیشتر از کودکان عادی است.
بیشتر بخوانید : انواع لکنت زبان و آشنایی با علل پیدایش لکنت کودکان و بزرگسالان
درمان بیش فعالی کودکان
چندین روش برای درمان ADHD وجود دارد. اما تحقیقات نشان میدهد که برای بسیاری از کودکان، بهترین راه برای مدیریت علائم، رویکرد چندوجهی است.
این امر شامل چندین روش درمانی است که با یکدیگر کار میکنند. بسیاری از علائم ADHD را میتوان با دارو و درمان کنترل کرد. همکاری نزدیک بین درمانگران، پزشکان، معلمان و والدین بسیار مهم است.
دارو برای درمان بیش فعالی کودکان
اگرچه در مورد استفاده بیش از حد دارو برای درمان بیش فعالی کودکان اختلاف نظر وجود دارد اما محرکها رایجترین داروهایی هستند که برای درمان ADHD تجویز میشوند.
داروها میتوانند به کنترل رفتار بیش فعال و تکانشی و بهبود دامنه توجه کمک کنند. داروها روی مواد شیمیایی مغز مانند دوپامین که میتواند رفتار تکانشی را بدتر کند، عمل میکند.
- آمفتامین (Adzenys XR ODT، Dyanavel)
- دکس متیل فنیدات (فوکالین)
- دکستروآمفتامین (آدرال، دکسدرین)
- لیسدگزامفتامین (ویوانس)
- متیل فنیدات (Aptensio، Cotempla، Concerta، Daytrana، Jornay PM، Metadate، Methylin، Quillivant، Ritalin)
داروهای محرک برای همه مبتلایان به ADHD کار نمیکنند. افراد بالای 6 سال ممکن است از داروهای غیرمحرک مانند داروهای زیر استفاده کنند:
- اتوموکستین (Strattera)
- کلونیدین (Catapres، Kapvay)
- Guanfacine (Intuniv)
در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهای ضدافسردگی مانند داروهایی به نام SSRIs، بوپروپیون (ولبوترین) یا ونلافاکسین (Effexor) را تجویز کنند.
بیشتر بخوانید: درمان اوتیسم؛ بازی اثرگذارترین شیوه درمان
عوارض جانبی داروهای بیش فعالی کودکان
عوارض جانبی داروهای ADHD میتواند شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب
- از دست دادن اشتها
- خستگی
- بدخلقی
- مشکل خواب
- تغییر رنگ پوست یا ایجاد لکه
- ناراحتی معده
- سردرد
اکثر عوارض جانبی جزئی هستند و با گذشت زمان بهبود مییابند. در برخی موارد، پزشکان ممکن است دوز دارو را برای کاهش عوارض جانبی کاهش دهند. در موارد نادر، محرکها میتوانند عوارض جانبی جدیتری داشته باشند.
به عنوان مثال، برخی از آنها با خطر بیشتر مشکلات قلبی و مرگ در کودکان مبتلا به بیماری قلبی مرتبط هستند. آنها همچنین شاید شرایط روانپزشکی مانند افسردگی یا اضطراب را بدتر کنند یا باعث واکنش روانی شوند.
قبل از اینکه فرزندتان داروی ADHD را شروع کند، در مورد خطرات و فواید آن با پزشک خود صحبت کنید. به یاد داشته باشید که یافتن دارو و دوز مناسب شاید به آزمون و خطا نیاز داشته باشد.
بیشتر بخوانید : اوتیسم یا اختلال درخودماندگی چیست؟
رفتار درمانی بیش فعالی کودکان
این درمانها بر تغییر رفتار متمرکز هستند:
آموزش برای درمان بیش فعالی کودکان
آموزش ویژه به کودک کمک میکند تا در مدرسه بیاموزد. داشتن ساختار و یک روال میتواند به کودکان مبتلا به ADHD کمک زیادی کند.
اصلاح رفتار
اصلاح رفتار، روشهایی را آموزش میدهد که بتوان رفتارهای بد را با رفتارهای خوب جایگزین کرد. به فرزندتان اجازه دهید بداند چه رفتارهایی از او انتظار دارید.
قوانین ساده و روشنی وضع کنید
وقتی کودکان کنترل خود را از دست میدهند، با عواقبی که شما تنظیم کردهاید، مانند وقفههای زمانی یا از دست دادن امتیازات روبرو میشوند. مراقب رفتار خود با آنها در این مواقع باشید. هنگامی که رفتارهای خود را کنترل میکنند، به آنها پاداش دهید.
روان درمانی (مشاوره)
روان درمانی (مشاوره) میتواند به افراد مبتلا به ADHD کمک کند تا راههای بهتری برای کنترل احساسات و ناامیدی خود بیاموزند. این روش میتواند به بهبود عزت نفس آنها کمک کند.
مشاوره همچنین شاید به اعضای خانواده کمک کند تا کودک یا بزرگسال مبتلا به ADHD را بهتر درک کنند. آموزش مهارتهای اجتماعی میتواند رفتارهایی مانند رعایت نظم، احترام به حقوق دیگران و به اشتراک گذاشتن را آموزش دهد.
بیشتر بخوانید : سندروم داون یا نشانگان داون چیست؟ آیا سندروم داون ارثی است؟
درمان بیش فعالی کودکان با تحریک عصبی
سازمان غذا و دارو آمریکا FDA، سیستم تحریک عصب سه قلو را برای کودکان 7 تا 12 ساله که داروهای ADHD مصرف نمیکنند، تایید کرده است. دستگاهی که در این روش استفاده میشود، تقریبا به اندازه یک تلفن همراه است و به الکترودهای روی وصلهای که روی پیشانی کودک میگذارید، وصل میگردد.
این دستگاه تکانههای سطح پایینی را به قسمتی از مغز میفرستد که تصور میشود باعث ایجاد اختلال ADHD میشود. این دستگاه معمولا در شب استفاده میگردد.
گروههای حمایتی از افراد با مشکلات و نیازهای مشابه میتوانند به شما کمک کنند تا در مورد ADHD و نحوه مدیریت علائم خود اطلاعات بیشتری کسب کنید.
این گروهها برای بزرگسالان مبتلا به ADHD یا والدین کودکان مبتلا به ADHD مفید هستند.
آموزش والدین
آموزش والدین در مورد این اختلال و مدیریت آن، بخش مهم دیگری از درمان ADHD است. این امر احتمالا شامل یادگیری مهارتهای فرزندپروری برای کمک به کودک برای مدیریت رفتار خود باشد. در برخی موارد ممکن است که تمام خانواده کودک؛ درگیر این موضوع شوند.
درمان خانگی بیش فعالی کودکان
مکملهای غذایی حاوی امگا 3 برای افرادی که ADHD دارند احتمال دارد که مفید واقع شود. چند تغییر سبک زندگی میتواند به شما یا فرزندتان در مدیریت علائم کمک کند مثل موارد زیر:
رژیم غذایی سالم
یک رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی داشته باشید.
ورزش روزانه
مطالعات نشان میدهد که ورزش به کنترل تکانهها و سایر مشکلات رفتاری در کودکان مبتلا به ADHD کمک میکند. به ثبت نام فرزندتان در یک تیم ورزشی مانند بسکتبال، فوتبال یا بیسبال فکر کنید.
انجام یک ورزش نه تنها برای کودکان تفریح است، بلکه مهارتهای اجتماعی مهمی را به آنها میآموزد، مانند نحوه پیروی از قوانین و احترام به حقوق دیگران.
- محدودیت زمان صرف شده برای وسایل الکترونیکی
- خواب کافی
- دکوراسیون مناسب اتاق
دکوراسیون اتاق فرزندتان را ساده کنید تا حواسپرتیها را کاهش دهید، مثلا وسایل اتاق و اسباب بازیها به گونهای در اتاق باشند که مدام حواس کودک را پرت نکنند.
زمانی که کودکی مبتلا به ADHD را بزرگ میکنید، ناامید می شوید. اگر در درمان فرزندتان مشارکت فعال داشته باشید، کنترل بیشتری خواهید داشت. ممکن است موارد زیر به شما کمک کند:
- برنامه و روال مشخصی داشته باشید
- با فرزندتان ساده و صادقانه در مورد انتظاراتی که از او دارید صحبت کنید
- توصیهها را ساده و مشخص کنید
- وقتی با فرزندتان صحبت میکنید فقط روی او تمرکز کنید
- نمونهای از رفتار آرام و متمرکز باشید
- با نظم و انضباط سازگار باشید و مطمئن شوید که سایر مراقبان از کودک از روشهای شما پیروی میکنند
- به رفتار خوب پاداش دهید
- عزت نفس فرزندتان را تقویت کنید
- نقاط قوت خاص فرزندتان را به ویژه در ورزش و فعالیتهای خارج از مدرسه تشویق کنید
- تا جایی که می توانید در مورد ADHD و رفتارهای تکانشی بیاموزید
- با پزشک، معلمان و درمانگران فرزندتان در تماس نزدیک باشید
- به یک گروه حمایتی بپیوندید تا از والدین دیگری که با مشکلات مشابهی روبرو بودهاند یاد بگیرید
درمان بیش فعالی کودکان با داروهای گیاهی
- کندر
- زعفران
- گیاه دارویی برهمی
- گیاه دارویی نعنا گربهای
- عصاره پوست درخت کاج
- گیاه دارویی لاله باغی
- بابونه
- هسته انگور
- گیاه قدح مریم
- گیاه باکوپا مونیری
- سنبل الطیب
- تخم کتان
- جینسینگ قرمز کرهای
- بادرنجبویه
- گیاه کاوا
- گل راعی
- جوی دو سر
- گیاه دارویی قاشقک
- دمنوش نعنا دشتی، علف لیمو، بابونه
تست بیش فعالی کودکان
میتوانید از طریق این لینک برای انجام تست بیش فعالی کودکان اقدام کنید.
دقت کنید که این تست معتبر جهانی به زبان انگلیسی است و مجله علمی پزشکی سیوطب برای تسهیل کار شما ترجمه این تست را به زبان فارسی در بخش زیر قرار داده است. بنابراین میتوانید موارد و گزینهها را در این قسمت بخوانید و به ترتیب در سایت اصلی روی پاسخها کلیک کنید. موارد و گزینهها به ترتیب سایت اصلی از 1 تا 17 قرار داده شده است:
1-کودک من طوری رفتار میکند که انگار یک موتور محرک درون او است.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
2-فرزندم زیاد حرف میزند، حتی وقتی حرف زیادی برای گفتن ندارد.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
3-فرزند من نمیتواند چند دقیقه یک جا آرام بنشیند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
4-فرزند من در کلاس درس دخالت میکند و در انجام فعالیتهای آرام دیگران مزاحمت ایجاد میکند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
5-فرزند من انجام کارها را فراموش میکند حتی زمانی که مدام به او یادآوری میشود.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
6-فرزند من سعی میکند از فعالیتهایی که نیاز به تمرکز مداوم و تلاش ذهنی زیادی دارد، اجتناب کند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
7-برای فرزندم خیلی سخت است که روی تکالیف یا کارهای دیگر متمرکز بماند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
8-فرزند من در انتظار صبورانه برای گرفتن نوبت مشکل دارد و در صف جلوتر میرود یا اسباب بازیها را از همبازیهایش میگیرد.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
9-فرزند من چیزهایی مانند تکالیف و وسایل شخصی را گم میکند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
10-فرزند من کارهای خود را به صورت مداوم ناتمام میگذارد.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
11-حتی کوچکترین حواس پرتی میتواند کودک من را از کار دور کند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
12-فرزندم هنگامی که با او صحبت میکنیم تمرکز ندارد و به صحبتها بیتوجه است.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
13-فرزندم بینظم است و حتی با کمک من، به نظر نمیرسد که یاد بگیرد چگونه کارهایش را سازماندهی کند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
14-فرزندم مدام مرتکب اشتباه میشود.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
15-فرزند من فعالیتها و گفتوگوهای دیگران را قطع میکند.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
16-فرزندم در هنگامی که از او سوالی پرسیده میشود صبر نمیکند تا سوال تمام شود و حرف طرف مقابل را قطع میکند. او عجله دارد که پاسخ دهد.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
17-کودک من دائما بی قرار است.
- خیلی اوقات
- غالبا
- گاهی
- به ندرت
- هرگز
چشمانداز بیش فعالی کودکان
بدون درمان، ADHD میتواند مقابله با چالشهای زندگی روزمره را سخت کند. کودکان شاید در یادگیری یا رشد مهارتهای اجتماعی مشکل داشته باشند. بزرگسالان احتمالا مشکلاتی در روابط و اعتیاد داشته باشند.
این اختلال همچنین میتواند منجر به نوسانات خلقی، افسردگی، اعتماد به نفس پایین، اختلالات خوردن، ریسکپذیری و درگیری با اطرافیان شود. اما بسیاری از افرادی که ADHD دارند زندگی شاد و کاملی دارند. درمان نیز به بهتر شدن شرایط کمک میکند.
مهم است که علائم خود را پیگیری کنید و به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید. گاهی اوقات، داروها و درمانهایی که زمانی موثر بودهاند، دیگر کار نمیکنند. امکان دارد که لازم باشد برنامه درمانی خود را تغییر دهید.
علائم برخی از افراد در اوایل بزرگسالی بهتر میشود و برخی میتوانند درمان بیش فعالی کودکان را متوقف کنند.
سوالات متداول
علت بیش فعالی کودکان چیست؟
ژنها، مواد شیمیایی، تغییرات مغز، سمومی مانند سرب، آسیب یا اختلال مغزی از دلایل بیش فعالی کودکان است.
علائم بیش فعالی در کودکان چیست؟
عدم دنبال کردن توصیهها، عدم اتمام کارها، حواس پرتی، گوش نکردن به صحبت دیگران، فراموش کردن فعالیتهای روزانه، گم کردن مدام وسایل و تمایل به رویاپردازی از علائم این بیماری در کودکان است.
تست بیش فعالی کودکان چگونه است؟
میتوانید از طریق لینکی که در مقاله قرار داده شده برای انجام تست بیش فعالی کودکان اقدام کنید.