پیشگیری از پروستات؛ از رژیم غذایی کم‌چرب تا کاهش وزن

پیشگیری از پروستات یا همان سرطان پروستات از آن حیث حائز اهمیت خواهد بود که پس از سرطان معده و پوست، سومین سرطان شایع آقایان در کشور است.

حدود نیمی از آقایان بیشتر از پنجاه سال، دچار بزرگی پروستات یا هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات(BPH)  هستند. یکی از نقش‌های مهم پروستات این است که مایع منی را می‌سازد و ترشح می‌کند.

۱۶درصد از آقایان در کشور ایران به سرطان پروستات دچار می‌گردند. این شیوع گسترده، به خوبی نشان‌دهنده اهمیت توجه به پیشگیری از پروستات و بیماری‌های مربوط به این عضو آقایان است.

با وجود اهمیت فراوان این بیماری، بسیاری از مردان ایرانی از این عارضه آگاهی کافی ندارند. به همین دلیل در این مقاله از مجله پزشکی سیوطب به بررسی مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از پروستات می‌پردازیم.

 

سرطان پروستات

طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده آمریکا، سرطان پروستات (Prostate cancer)، دومین سرطان شایع در آقایان است.

بسیاری از مردان وقتی نام پروستات و بیماری‌های کلیه و مجاری ادراری را می‌شنوند، از خود می‌پرسند راه‌های پیشگیری از پروستات چیست؟ این بیماری اهمیت فراوانی دارد زیرا وقتی سرطان بیرون از غده پروستات گسترش پیدا می‌کند، درمان آن سخت‌تر می‌شود.

هیچ استراتژی اثبات شده‌ای برای پیشگیری از سرطان پروستات وجود ندارد. اما شاید بتوان خطر ابتلا به سرطان پروستات را با انتخاب‌های سالم، مانند ورزش و رژیم غذایی سالم، کاهش داد.

بیشتر بخوانید: سرطان روده کوچک+۷ راه درمانی و ۴ شیوه تشخیص علل ایجاد بیماری

پیشگیری از پروستات

هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از سرطان پروستات وجود ندارد. نتایج مطالعات، اغلب با یکدیگر در تضاد هستند و بیشتر مطالعات برای اثبات قطعی اینکه آیا چیزی از سرطان پروستات جلوگیری می‌کند یا خیر طراحی نشده‌اند. در نتیجه، هیچ راه روشنی برای پیشگیری از سرطان پروستات ظاهر نشده است. به طور کلی، پزشکان توصیه می‌کنند که مردانی که در معرض خطر متوسط ​​ابتلا به سرطان پروستات هستند، اگر علاقه‌مند به پیشگیری از سرطان پروستات باشند، باید انتخاب هایی انجام دهند که به نفع سلامت کلی آن‌ها باشد.

بیشتر بخوانید: انسداد مجاری ادرار؛ ۱۲ علت شایع انسداد ادرار و راه های درمانی

تاثیر رژیم غذایی بر پیشگیری از سرطان پروستات

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد انتخاب یک رژیم غذایی سالم کم‌چرب و پر از میوه‌ها و سبزیجات احتمالا به کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات کمک کند، اگرچه نتایج تحقیقات متفاوت بوده و این امر به طور مشخصT ثابت نشده است.

اگر می‌خواهید خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهید، سعی کنید موارد زیر را در نظر بگیرید:

بیشتر بخوانید: درمان دیابت نوع۱ به شیوه‌های پزشکی و طب سنتی

یک رژیم غذایی کم‌چرب انتخاب کنید

غذاهای حاوی چربی عبارتند از: گوشت، آجیل، روغن و محصولات لبنی مانند شیر و پنیر. در برخی از مطالعات، مردانی که بیشترین میزان چربی را در روز مصرف می‌کردند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار داشتند.

این امر ثابت نمی‌کند که چربی اضافی باعث سرطان پروستات می‌شود. مطالعات دیگر این ارتباط را پیدا نکرده‌اند. اما کاهش مقدار چربی که در روز می‌خورید، فواید اثبات شده دیگری نیز دارند، مانند کمک به کنترل وزن و کمک به سلامت قلب.

برای کاهش میزان چربی مصرفی در روز، غذاهای چرب را محدود کنید یا انواع کم‌چرب را انتخاب کنید. به عنوان مثال، مقدار چربی را که هنگام پختن به غذاها اضافه می‌کنید کاهش دهید، برش‌های گوشت کم‌چرب را انتخاب کنید و لبنیات کم‌چرب مصرف کنید.

مقدار میوه‌ها و سبزیجاتی را که هر روز می‌خورید، افزایش دهید. میوه‌ها و سبزیجات سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند که تصور می‌شود خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می‌دهند، اگرچه تحقیقات ثابت نکرده که ماده مغذی خاصی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات تضمین‌کننده باشد.

بیشتر بخوانید: آزمایش ادرار ۲۴ ساعته و اطلاع از سلامت کلیه‌ها+تفسیر آزمایش

خوردن میوه‌ها و سبزیجات بیشتر باعث می‌شود فضای کمتری برای سایر غذاها مانند غذاهای پرچرب داشته باشید. احتمالا با افزودن یک وعده میوه یا سبزی اضافی به هر وعده غذایی، میزان میوه و سبزیجاتی که در روز می‌خورید را افزایش دهید.

خوردن میوه‌ها و سبزیجات را به عنوان میان‌وعده در نظر بگیرید. میزان مصرف لبنیات را در هر روز کاهش دهید. در مطالعات، مردانی که هر روز بیشترین محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست را مصرف می‌کردند، بیشترین خطر ابتلا به سرطان پروستات را داشتند.

با این وجود، نتایج مطالعه متفاوت بوده و تصور می‌شود که خطر مرتبط با محصولات لبنی ناچیز است.

بیشتر بخوانید : آزمایش ادرار و ۳ جنبه کلی این آزمایش برای شناسایی بیماری

وزن سالم را حفظ کنید

مردان چاق یعنی آقایان دارای شاخص توده بدنی (BMI)  30 یا بالاتر، امکان دارد که بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات باشند. اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، روی کاهش وزن کار کنید.

می‌توانید این کار را با کاهش کالری دریافتی در هر روز و افزایش میزان ورزش انجام دهید. اگر وزن مناسبی دارید، با ورزش بیشتر روزهای هفته و انتخاب یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل است، برای حفظ آن تلاش کنید.

بیشتر بخوانید : تفسیر آزمایش پروستات و تحلیل مقدار نامتعارف psa

ورزش برای پیشگیری از پروستات (سرطان پروستات)

مطالعات مربوط به ورزش و خطر سرطان پروستات نشان داد است، مردانی که ورزش می‌کنند احتمالا کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار بگیرند.

ورزش فواید سلامتی بسیاری دارد و شاید خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سایر سرطان‌ها را کاهش دهد. ورزش می‌تواند به شما کمک کند وزن خود را حفظ کنید و به طور کلی به کاهش وزن شما کمک کند.

اگر قبلا ورزش نکرده‌اید، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید تا مطمئن شوید که برای شروع کار مشکلی ندارد. وقتی شروع به ورزش کردید، به آرامی حرکت کنید.

با پارک کردن ماشین خود، دورتر از جایی که می‌خواهید، فعالیت بدنی را به برنامه روزانه خود اضافه کنید و سعی کنید به جای آسانسور از پله‌ها استفاده کنید. بیشتر روزهای هفته 30 دقیقه ورزش کنید.

بیشتر بخوانید : عدم احساس تشنگی و کم آبی مزمن را با ساده‌ترین راه برطرف کنید

مصرف ویتامین D خود را افزایش دهید

اکثر مردم ویتامین D کافی دریافت نمی‌کنند. این ویتامین می‌تواند به محافظت مقابل سرطان پروستات و بسیاری از شرایط دیگر کمک کند. غذاهای غنی از ویتامین D شامل روغن کبد ماهی و ماهی قزل‌آلا وحشی خشک شده هستند.

از آنجایی که نور خورشید منبع بهتر و در دسترس‌تری از ویتامین D است، بسیاری از کارشناسان توصیه می‌کنند که هر روز 10 دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید (بدون ضد آفتاب).

پزشکان اغلب مکمل‌های ویتامین D را توصیه می‌کنند. با این حال، قبل از مصرف هر گونه ویتامین یا مکمل، باید با پزشک خود صحبت کنید.

بیشتر بخوانید: درمان دیابت نوع دو یا مدیریت و کنترل علائم ؟

از نظر جنسی فعال بمانید

دو پژوهش نشان می‌دهد مردانی که فراوانی انزال بیشتری دارند (با یا بدون شریک جنسی) تا دو سوم کمتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند. مطالعات در حال انجام است اما برخی از کارشناسان این نظریه را مطرح می‌کنند که انزال، بدن را از سموم و سایر موادی که می‌توانند باعث التهاب شوند، پاک می‌کند.

 

داروی پیشگیری از پروستات (سرطان پروستات)

مردان مبتلا به هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) اغلب با داروهای کاهش‌دهنده دی هیدروتستوسترون (DHT) به نام فیناستراید یا دوتاستراید درمان می‌شوند.

این داروها به طور گسترده برای تعیین اینکه آیا می‌توانند از سرطان پروستات پیشگیری کنند، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و نتایج نشان می‌دهد که می‌توانند خطر سرطان را تا حدود 25 درصد کاهش دهند.

بیمارانی که در حین مصرف دارو دچار سرطان می‌شوند، احتمال بیشتری دارد که به شکل تهاجمی بیماری مبتلا شوند، بنابراین مزایا و معایب را با پزشک خود در میان بگذارید.

بیشتر بخوانید: درمان عفونت کلیه و بررسی داروهای موثر بر بهبود التهاب کلیه

در مورد شرایط خود با پزشک صحبت کنید

برخی از مردان در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند. برای کسانی که در معرض خطر بسیار بالای سرطان پروستات هستند، احتمالا گزینه‌های دیگری برای کاهش خطر وجود داشته باشد، مانند داروها.

اگر فکر می‌کنید در معرض خطر بالای سرطان پروستات هستید، آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

بیشتر بخوانید : 6درمان عفونت ادراری (UTI) و 10 سوال مهم که باید از پزشک بپرسید

عواملی که نمی‌توانید تغییر دهید: سن، نژاد و ژن

سرطان پروستات در درجه اول یک بیماری میانسالی است. با افزایش سن، احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش می‌یابد. نژاد و ژنتیک نیز نقش بسزایی دارند.

اگر شما آفریقایی_آمریکایی هستید، ریسک شما برای ابتلا به سرطان پروستات دو برابر مردان سفیدپوست آمریکایی است. اگر پدر، برادر یا خویشاوندان چندگانه شما مبتلا به سرطان پروستات بودند، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر است.

در صورت داشتن این عوامل خطرساز، پیشگیری از سرطان پروستات ممکن است دشوار باشد، اما غربالگری زودهنگام اغلب می‌تواند به شما کمک کند که در صورت ابتلا به سرطان، در اسرع وقت تشخیص داده شده و درمان شود.

بیشتر بخوانید: آمادگی قبل از کولونوسکوپی و طریقه مصرف پودر پیدرولاکس برای تخلیه روده

چیزهایی که می‌توانید تغییر دهید: رژیم غذایی و سبک زندگی

مردان کشورهای غربی نسبت به مردان آسیایی دارای نرخ بسیار بالاتر سرطان پروستات هستند. در حالی که هیچ کس نمی‌تواند به طور قطعی این پدیده را توضیح دهد، کارشناسان معتقدند تفاوت در رژیم غذایی شرقی و غربی مهم است.

عادات غذایی نادرست و رژیم‌های غذایی که به شدت به چربی‌ها و پروتئین‌های حیوانی متکی هستند می‌توانند باعث آسیب DNA و منجر به سرطان شوند.

حتی مردانی که به دلیل سن، نژاد یا ژنتیک در معرض خطر بیشتری قرار دارند، می‌توانند با اتخاذ رژیم‌های غذایی و سبک زندگی سالم، ریسک ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند.

بیشتر بخوانید: سرطان مقعد و انواع، علائم و روش‌های درمانی سرطان رکتوم

راه‌های تقویت پروستات

مصرف مواد و خوراکی‌های زیر به تقویت و سلامت پروستات کمک می‌کند:

• چای سبز
• زینک
• هندوانه
• هویج
• فلفل دلمه‌ای قرمز
• زردآلو

بیشتر بخوانید: ادرار خونی؛ معرفی ۷ دسته از اشخاصی که در معرض ابتلا به هماچوری قرار دارند

داروی گیاهی پیشگیری از پروستات

مصرف زنجبیل و دمنوش شیرین بیان به دلیل خاصیت ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدانی، به پیشگیری از پروستات کمک می‌کند.

 

نکات پایانی

هیچ راهی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد. سالم ماندن با افزایش سن، یا تلاش برای کند کردن مشکلات سلامتی موجود، می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.

با این حال، مانند همه سرطان‌ها، سرطان پروستات نیز دارای عوامل خطر خاصی است و پیشگیری از پروستات نیز به طور کامل امکان‌پذیر نیست. محققان به طور کامل رابطه بین رژیم غذایی و پیشگیری از سرطان پروستات را درک نمی‌کنند اما مطالعات نشان می‌دهد که برخی عادات غذایی شاید مفید باشد.

مصرف چربی را کاهش دهید. کمتر از چربی‌های ترانس و چربی‌های اشباع‌شده استفاده کنید. روی چربی‌های سالم مانند اسیدهای چرب امگا 3، مغزها، دانه‌ها و ماهی تمرکز کنید.

میوه و سبزیجات بیشتری بخورید. محصولات متنوعی از جمله سبزی‌های برگدار فراوان را در رژیم غذایی خود بگنجانید. آنتی‌اکسیدان لیکوپن که در گوجه فرنگی پخته یا فرآوری شده به وفور یافت می‌شود، در برخی مطالعات نشان داده که رشد سلول‌های سرطانی پروستات را کند می‌کند.

سبزیجات چلیپایی (مانند کلم بروکلی و گل کلم) حاوی ترکیبی به نام سولفورافان هستند که احتمالا از سرطان محافظت کند. چای سبز و سویا را اضافه کنید.

آزمایش‌های بالینی نشان داده‌اند که چای سبز امکان دارد به مردانی که در معرض خطر بالای سرطان پروستات هستند، ریسک را کاهش دهد. از مصرف گوشت کبابی و سرخ شده خودداری کنید.

گوشت کبابی و سرخ شده در دمای بالا، احتمال دارد که یک ترکیب شیمیایی تولید کند که منجر به سرطان شود. رعایت نکاتی که در این مقاله گفته شد، نقش بسزایی در پیشگیری از پروستات ایفا خواهد کرد. سپاس از همراهی شما

 

سوالات متداول