درمان خستگی سالمندان؛ از ورزش تا ترک سیگار درمان
درمان خستگی سالمندان (Fatigue in elderly)، موضوعی است که برای بسیاری از اعضای خانواده افراد میانسالان و کهنسالان حائز اهمیت است. باید بدانیم که خستگی سالمندان پدیده شایعی است و در مواردی میتواند به کمخونی بازگردد.
ضعف و بیحالی سالمندان باعث میشود آنها برای فعالیتهای روزمره خود انرژی نداشته باشند. همین موضوع میتواند به افسردگی سالمندان نیز دامن بزند.
تغییرات بدن و شرایط فیزیولوژیک سالمندی طبیعی است اما نباید مانع فعالیتهای روزانه شخص و گوشهگیری او شود. خوابآلودگی سالمندان باعث میشود آنها در فعالیتهای مورد علاقه خود شرکت نکنند و در جمع خانواده، فامیل و دوستان حاضر نشوند.
بیشتر بخوانید: مشکلات شنوایی سالمندان و چگونگی بهبود شرایط پیرگوشی
ضعف شدید در سالمندان
کهنسالان زیادی در طول این دوران احساس ضعف و بیحالی میکنند و اینکه دلیل آن را نمیدانند، آنها را کلافه و افسرده میکند. به همین دلیل درمان خستگی سالمندان، درمان خستگی صبحگاهی و بازگرداندن آنها به روال عادی زندگی خود، از اهمیت زیادی برخوردار است.
بیشتر بخوانید: درمان کم شنوایی سالمندان؛ پایان گوشهگیری و بازگشت به زندگی عادی
درمان خستگی سالمندان
همه اشخاص هر از چند گاهی احساس خستگی میکنند؛ اما پس از یک خواب خوب شبانه، اکثرا احساس شادابی خواهند کرد و برای رویارویی با یک روز جدید آماده هستند.
اگر برای هفتهها احساس خستگی میکنید، وقت آن است که به پزشک خود مراجعه کنید. نقش پزشک در درمان خستگی سالمندان مهم است. او ممکن است بتواند به شما کمک کند تا بفهمید چه چیزی باعث خستگی شما شده است.
در واقع، پزشک حتی شاید به شما پیشنهاد کند که فعالتر شوید، زیرا ورزش معمولا خستگی را کاهش میدهد و کیفیت زندگی را بهبود میبخشد. برخی از بیماریها باعث خستگی اشخاص مسن میشود که علائم خستگی را نشان میدهند.
گاهی اوقات، خستگی و ضعف شدید در سالمندان میتواند اولین علامتی باشد که نشان میدهد چیزی در بدن آنها اشتباه است. به عنوان مثال، افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، یک بیماری دردناک که مفاصل را تحت تاثیر قرار میدهد، اغلب از خستگی شکایت دارند.
بیشتر بخوانید: توهم شنوایی سالمندان ممکن است با پیرگوشی همزمان شود
افراد مبتلا به سرطان امکان دارد که به دلیل این بیماری، احساس خستگی کنند. بسیاری از بیماریها یا عوارض جانبی داروها میتوانند باعث خستگی شوند:
- مصرف برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی، آنتیهیستامینها و داروهای تهوع و درد
- انجام درمانهای پزشکی، مانند شیمیدرمانی و پرتودرمانی یا بهبودی پس از جراحی بزرگ
- عفونتها
- بیماریهای مزمن مانند دیابت، بیماری قلبی، بیماری کلیوی، بیماری کبد، بیماری تیروئید و بیماری انسداد مزمن ریه (COPD)
- درد و بیماریهای درماننشده مانند فیبرومیالژیا
- کمخونی
- آپنه خواب و سایر اختلالات خواب
مدیریت و درمان یک بیماری احتمال دارد که خستگی را از بین ببرد. بهتر است حتما به یک پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: تقویت شنوایی سالمندان و راهکارهای رفع سنگینی گوش سالمندان
علائم COVID-19 و خستگی
علائم COVID-19 شامل تنگی نفس، سردرد و خستگی است. اگر هر یک از این علائم یا سایر علائم COVID-19 را دارید، فورا با پزشک تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید: بهبود تعادل سالمندان و روشهای برای افزایش کیفیت زندگی
تاثیر احساسات بر خستگی
آیا از آینده میترسید؟ آیا نگران سلامتی خود هستید و اینکه چه کسی از شما مراقبت خواهد کرد؟ آیا میترسید که دیگر مورد نیاز نباشید؟ استرسهای عاطفی مانند این مسائل میتواند انرژی شما را تحت تاثیر قرار دهد.
خستگی میتواند به بسیاری از شرایط مرتبط باشد، از جمله:
- اضطراب
- افسردگی
- غم از دست دادن خانواده یا دوستان
- استرس ناشی از مشکلات مالی یا شخصی
- احساس اینکه دیگر کنترلی بر زندگی خود ندارید
- کمخوابی
فعالیت بدنی منظم میتواند خواب شما را بهبود ببخشد. همچنین خواب کافی میتواند به کاهش احساس افسردگی و استرس کمک کند و در عین حال خلقوخوی و رفاه کلی حال شما را بهبود بخشد.
یوگا، مدیتیشن یا درمان شناختی رفتاری نیز میتواند به شما کمک کند تا بیشتر استراحت کنید. اگر سلامت روان شما بر خواب شما تاثیر میگذارد یا شما را خسته میکند، با پزشک خود صحبت کنید.
بیشتر بخوانید: تقویت حافظه سالمندان با راه های جدید
علت خواب زیاد در سالمندان چیست؟
برخی از عادات سبک زندگی باعث میشود که شخص سالمند احساس خستگی کند. در اینجا مواردی وجود دارد که ممکن است انرژی را تخلیه کرده و در عدم درمان خستگی سالمندان موثر باشد.
بیشتر بخوانید : تقویت بنیه سالمندان + ۱۰تمرین ورزشی و رژیم غذایی برای تعادل سالمندان
-
تا دیروقت بیدار ماندن
خواب خوب شبانه برای احساس شادابی و انرژی مهم است. سعی کنید هر روز سر ساعت مشخصی به رختخواب بروید و از خواب بیدار شوید.
-
مصرف بیش از حد کافئین
نوشیدن نوشیدنیهای کافئین دار مانند نوشابه، چای یا قهوه در اواخر روز میتواند شما را از داشتن خواب راحت در شب باز دارد. مقدار کافئین خود را در طول روز محدود کنید و از مصرف آن در عصر خودداری کنید.
-
نوشیدن الکل
الکل، طرز فکر و عمل شما را تغییر میدهد. الکل همچنین میتواند با داروهای شما تداخل داشته باشد.
بیشتر بخوانید: ترک اعتیاد، بهترین روش برای عبور از ناممکنها
-
خوردن غذاهای ناسالم
به غذاهایی که کالری بالا و ارزش غذایی پایین دارند، مانند غذاهای سرخشده و شیرینیها که چربی و قند بالایی دارند، نه بگویید. غذاهای مغذی را انتخاب کنید تا انرژی لازم برای انجام کارهای مورد علاقه خود را به دست آورید.
-
ورزش خیلی کم یا زیاد
ورزش منظم میتواند سطح انرژی شما را افزایش دهد اما در آن زیادهروی نکنید.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی سالمندان چیست و چرا اهمیت دارد؟
آیا بیحوصلگی میتواند باعث خستگی شود؟
بیحوصلگی باعث میشود احساس خستگی کنید. شاید عجیب به نظر برسد اما حقیقت دارد. اگر در طول سالهای کاری خود بسیار مشغول بودید، ممکن است در زمان بازنشستگی احساس کنید که چگونه وقت خود را بگذرانید.
وقتی صبح از خواب بیدار میشوید، شاید روزهای طولانی را بدون هیچ برنامهریزی پیش رویتان ببینید. لازم نیست اینطور باشد. درگیر شدن در فعالیتهای اجتماعی و سازندهای که از آنها لذت میبرید، مانند داوطلب شدن در جامعه، احتمالا به حفظ رفاه شما کمک کند.
به این فکر کنید که به چه چیزهایی علاقه دارید و چه مهارتها یا دانشی دارید و به دنبال مکانهایی برای داوطلب شدن باشید. فعالیتهای اجتماعی، نقش شگرفی در توان بخشی سالمندان ایفا میکنند.
بیشتر بخوانید: معاینات دورهای سالمندان؛ معجزه در پیشگیری و درمان سرطان تا سکته قلبی
درمان بیحالی سالمندان
برخی تغییرات در سبک زندگی شما باعث میشود که کمتر احساس خستگی کنید. در اینجا چند پیشنهاد وجود دارد:
یافتن الگوهای کسلکننده برای درمان خستگی سالمندان
یک دفترچه داشته باشید تا به شما کمک کند که الگوهایی را در طول روز که باعث میشوند کم و بیش احساس خستگی کنید، بیابید.
بیشتر بخوانید : ۵ نوع بدرفتاری با سالمندان؛ ۱۵%کهنسالان مورد آزار قرار میگیرند!
ورزش منظم برای درمان خستگی سالمندان
تقریبا هرکسی، در هر سنی، میتواند نوعی فعالیت بدنی انجام دهد. اگر در مورد شروع یک برنامه ورزشی نگرانی دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا فعالیتهایی وجود دارد که باید از آنها اجتناب کنید.
ورزش متوسط میتواند اشتها، انرژی و دیدگاه شما را بهبود بخشد. برخی افراد متوجه میشوند که تمرینات ترکیبی تعادل و تنفس (مثلا تای چی یا یوگا) انرژی آنها را بهبود میبخشد.
بیشتر بخوانید : امنیت سالمندان وظیفه مهم فرزندی و اجتماعی
چرت زدن ممنوع!
سعی کنید از چرتهای طولانی (بیش از 30 دقیقه) در اواخر روز خودداری کنید. چرتهای طولانی میتواند باعث ایجاد احساس گیجی در شما شود و خوابیدن در شب را سختتر کند.
ترک سیگار برای درمان خستگی سالمندان
سیگار با بسیاری از بیماریها و اختلالات مانند سرطان، بیماری قلبی و مشکلات تنفسی مرتبط است که میتواند انرژی شما را تخلیه کند.
بیشتر بخوانید :ترک سیگار را همین الان شروع کنید | اتفاقاتی که پس از ترک برایتان رخ میدهند
چه زمانی برای درمان خستگی سالمندان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر چندین هفته است که بدون هیچ تسکینی خسته شدهاید، امکان دارد وقت آن رسیده باشد که با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک برای درمان خستگی سالمندان و اینکه بفهمد علت خواب زیاد در سالمندان چیست؛ در مورد خواب، فعالیتهای روزانه، اشتها و ورزش آنها سؤالاتی میپرسد.
پزشک برای درمان بیحالی سالمندان، احتمالا معاینه فیزیکی انجام میدهد و آزمایشهای آزمایشگاهی را تجویز میکند. درمان شما بر اساس سابقه و نتایج معاینه و آزمایشهای آزمایشگاهی شما خواهد بود. پزشک ممکن است داروهایی را برای هدف قرار دادن بیماریهایی مانند کمخونی یا فعالیت نامنظم تیروئید تجویز کند.
متخصصان شاید برای درمان خستگی سالمندان و تقویت بنیه سالمندان، به آنها پیشنهاد دهند که یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید و یک برنامه ورزشی را شروع کنید.
بیشتر بخوانید: استقلال سالمندان و روشهای توانمند شدن برای زندگی شخصی
سندرم خستگی مزمن
سندرم خستگی مزمن (CFS)، همچنین به عنوان آنسفالومیلیت میالژیک نیز شناخته میشود، وضعیتی است که در آن خستگی 6 ماه یا بیشتر طول میکشد و به بیماریها یا شرایط دیگر مربوط نمیشود.
افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن، علائمی را تجربه میکنند که انجام کارهای روزانه مانند لباس پوشیدن یا حمام کردن را دشوار میکند. همراه با خستگی شدید که با استراحت بهتر نمیشود، علائم سندرم خستگی مزمن میتواند شامل مشکلات خواب، حافظه و تمرکز، درد، سرگیجه، گلودرد و غدد لنفاوی حساس باشد.
بیشتر بخوانید: تغذیه سالمندان با چه موادی بهتر است؟
علائم خستگی سالمندان
اگر عزیزان مسن شما خسته هستند، ممکن است احساس خوابآلودگی را گزارش کنند اما به طور کلی کمبود انرژی و انگیزه را نیز تجربه خواهند کرد. سالمندان تنها با خواب بیشتر، خستگی را از بین نخواهند برد.
شاید متوجه شوید که عزیزتان شبها بیشتر میخوابد و در طول روز چرت میزند اما هرگز احساس آرامش واقعی نمیکند. خستگی شامل فرسودگی جسمی و روحی میشود.
بیشتر بخوانید: آنچه یک پرستار سالمندان باید بدانند
علائم فیزیکی خستگی
با توجه به خستگی جسمانی، احتمالا برای عزیزان مسن شما انجام فعالیتهای عادی از نظر جسمی مشکل باشد. برخی از علائم فیزیکی خستگی عبارتند از:
- ضعف عضلانی
- درد عضلانی
- خواب آلودگی
- سردرد
- مشکلات بینایی
- نفخ
- یبوست
- اسهال
- کاهش وزن
علائم ذهنی خستگی
با توجه به خستگی ذهنی، فرد مسن امکان دارد که احساس افسردگی کند یا در تمرکز و به خاطر سپردن چیزها مشکل داشته باشد؛ به عبارت دیگر، در حالی که خستگی جسمانی شامل نداشتن قدرت یا استقامت بدنی کافی برای انجام یک فعالیت است، خستگی ذهنی شامل نداشتن انرژی ذهنی یا انگیزه کافی برای انجام آن است.
برخی از علائم ذهنی خستگی عبارتند از:
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه
- کمبود انگیزه
- کاهش زمان پاسخ
- افسردگی
- اضطراب
- تحریکپذیری
- نوسانات خلقی
خستگی، چه جسمی، چه ذهنی یا هر دو به طور کلی نیاز به درمان دارد؛ اما علائم خاص نیاز به مراقبتهای اورژانسی دارند. اگر عزیزتان درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس، احساس غش و ضعف، درد شدید یا خونریزی دارد یا اگر به فکر آسیب رساندن به خود یا شخص دیگری است، حتما به دنبال درمان اورژانسی باشید.
علت ناتوانی در راه رفتن سالمندان
علت ناتوانی در راه رفتن سالمندان اغلب به عدم تعادل و مشکلات بینایی آنها مربوط میشود که در سنین 65 تا سال به بالا شایعتر است.
نقش تقویت بنیه سالمندان در درمان خستگی سالمندان
سالمندان به دلیل عوارض داروها، عارضههای گوناگون و تغییرات بیولوژیکی دوران سالمندي، به مواد مغذی نیاز دارند تا بتوانند با این مشکلات مقابله کنند. به همین دلیل تقویت بنیه سالمندان نقشی کلیدی در در درمان خستگی سالمندان دارد.
درمان خستگی صبحگاهی
خستگی صبحگاهی به خودی خود یک بیماری نیست اما اگر بیشتر از دو هفته، هر روز ادامه داشته باشد، میتواند نشانه یک مشکل باشد. این معضلات شامل مشکلات قلبی، هورمونی، عاطفی و تغذیه ضعیف است.
رژیم غذایی سالم، صبحانه مقوی خواب منظم میتواند کمک شایانی به درمان خستگی صبحگاهی کند.
یادداشت پایانی
خستگی؛ وضعیتی است که با احساس ضعف مداوم و بیامان مشخص میشود و معمولا در طول زمان ایجاد میگردد. این پدیده در میان جمعیت سالخورده بسیار رایج است و از این رو درمان خستگی سالمندان و یافتن علت ناتوانی در راه رفتن سالمندان بسیار حائز اهمیت خواهد بود. سپاس از اینکه تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. سوالات خود را با ما در میان بگذارید.